Επιπλέον, ο προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδος επισήμανε ότι «ο αγώνας για την ελευθερία δεν κινητοποίησε μόνον τον Ελληνισμό, αλλά είχε τεράστια διεθνή απήχηση. Ενέπνευσε πάμπολλες εκδηλώσεις συμπάθειας, έντυπες διαμαρτυρίες, ένθερμες εκκλήσεις και εκδόσεις που γνώρισαν ευρύτατη διάδοση». Μάλιστα, ανέφερε ότι «καταφεύγουμε στην εμπειρία της Ιστορίας και μελετούμε την ιστορική αλήθεια, διότι η Ιστορία δεν είναι κάτι αγκυλωμένο που ανήκει στο παρελθόν. Μέσα στον θόρυβο λόγων δίχως ουσία, χρειαζόμαστε τον ιστορικό λόγο για να μαρτυρούμε και να επανευρίσκουμε από κοινού τον δεσμό μας με αλήθειες που είναι ικανές να μας ενώσουν και να αφυπνίσουν δυνάμεις γεννημένες από έργα και διδάγματα του παρελθόντος».
Σε αυτό το σημείο του λόγου του, υπογράμμισε πως «όσο εθελοτυφλούμε ενώπιον αυτών, θα βασιλεύουν όπως και τότε έριδες, μισελληνικές εμμονές, διαιρέσεις, συγκρούσεις και αγκυλώσεις. Όσο όμως και αν δοκιμάζονται οι ψυχές μας, παραμένει πάντοτε έμψυχο και ζων το υλικό που αναδεικνύει η ιστορική έρευνα».
Ακολούθως, ο μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού Ιγνάτιος, πρόεδρος της ειδικής συνοδικής επιτροπής, ο οποίος κήρυξε την έναρξη του εν λόγω συνεδρίου, πρόσθεσε μεταξύ άλλων ότι «τα συνέδριά μας διεξάγονται σε μια περίοδο κατά την οποία ακούγονται και γράφονται πολλές και αντίθετες απόψεις για την ελληνική Επανάσταση, τα αίτια, τα κίνητρα, τους πρωταγωνιστές, το ιδεολογικό και πνευματικό υπόβαθρο». Διευκρίνησε μάλιστα, ότι «η προσπάθεια της επιστημονικής επιτροπής των Συνεδρίων, υπό την προεδρία του ακαδημαϊκού Κωνσταντίνου Σβολόπουλου, είναι να μην υπάρχει μονόλογος και μονομέρεια, αλλά να γίνεται δημοκρατικός διάλογος και δημιουργική αντιπαράθεση ιδεών και επιχειρημάτων...».
Η πρώτη εισήγηση, από τον Πασχάλη Κιτρομηλίδη είχε ως θέμα «Η Ελληνική Επανάσταση και η ευρωπαϊκή πολιτική σκέψη». Ο εισηγητής παρουσίασε πτυχές του θέματoς και τόνισε μεταξύ άλλων ότι «ο φιλελεύθερος συνταγματισμός, τον οποίο εισήγαγε στην Ελλάδα η Επανάσταση, υπήρξε αποφασιστικής σημασίας κανονιστική παρακαταθήκη για τη διαμόρφωση των ιδεών της νομιμότητας και του κράτους δικαίου στην ελεύθερη Ελλάδα, το ελληνικό εθνικό κράτος που παρήγαγε η Επανάσταση».
«Η συμβολή των Ελλήνων της Διασποράς κατά την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης και η επιχειρηματολογία για την νομιμότητα του ελληνικού αγώνα», ήταν το θέμα το οποίο ανέπτυξε ο δεύτερος εισηγητής, Ανδρέας Κούκος. Ο ομιλητής ανέφερε ότι «κατά την έκρηξη της ελληνικής Επανάστασης, υπήρξε έντονη δράση των Ελλήνων της Διασποράς, εκτός των ορίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ώστε να πληροφορηθεί όλος ο κόσμος τον “δίκαιο” αγώνα τους. Καθοριστική η συμβολή του Κοραή, του Καποδίστρια και πολλών Ελλήνων και ξένων προσωπικοτήτων στο κρίσιμο αυτό σημείο».
Η τρίτη εισήγηση είχε ως θέμα «Όψεις των σχέσεων της Ελληνικής Επανάστασης με την Αγία Έδρα» και έγινε από τον Γεώργιο Δίελλα. Ο ομιλητής χρησιμοποίησε πρωτογενείς πηγές διπλωματικού χαρακτήρα, προσεγγίζοντας διάφορα ερωτήματα, όπως το πώς διαμορφώθηκε η πολιτική της Αγίας Έδρας σε σχέση με την Ελληνική Επανάσταση; και ποια η στάση της Αγίας Έδρας σε ζητήματα όπως η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, η παροχή ασύλου σε παπικά εδάφη και η διαβίβαση αιτημάτων της ελληνικής διοίκησης σε χριστιανούς μονάρχες της Ευρώπης;.
«Η Ελληνική Επανάσταση στην τουρκική ιστοριογραφία» έμελε να μην αναπτυχθεί ως τέταρτη εισήγηση από την Αιμιλία Θεμοπούλου, λόγω απουσίας της, ενώ τέλος η πέμπτη εισήγηση με θέμα «Η Επανάσταση του 1821 μέσα από τα εκδοθέντα Ρωσικά Αρχεία», έγινε από τον Δημήτριο Μπαλτά.
Οι εργασίες του Ε’ Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, το οποίο διοργανώνει η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος στο Συνοδικό Μέγαρο της Εκκλησίας της Ελλάδος, άρχισαν σήμερα το απόγευμα και θα ολοκληρωθούν αύριο. Το παρόν Συνέδριο εντάσσεται σε έναν κύκλο δέκα επιστημονικών συνεδρίων με γενικό θέμα «1821-2021: 10 Επιστημονικά Συνέδρια για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης».
Κατά την τελετή της ενάρξεως του συνεδρίου, παρέστησαν οι μητροπολίτες Μεσσηνίας Χρυσόστομος, Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας Γαβριήλ και Ιωαννίνων Μάξιμος, οι μητροπολίτες Αχαΐας Αθανάσιος και Βελεστίνου Δαμασκηνός, ο επίσκοπος Μεθώνης Κλήμης, ο αρχιμανδρίτης Δαμιανός Πάνου και ο αρχιμανδρίτης Συμεών Βολιώτης, πρωτοσύγκελος της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Επίσης, ο αντιπρύτανης Ναπολέων Μαραβέγιας, ο βουλευτής Λαρίσης Μάξιμος Χαρακόπουλος, καθηγητές Πανεπιστημίου, διπλωμάτες, κληρικοί και πλήθος κόσμου.
Η πρώτη ημέρα του συνεδρίου, έκλεισε με συζήτηση επί των αναπτυχθέντων θεμάτων, παρουσίᾳ του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου.
ΑΠΕ-ΜΠΕ