Πέμπτη, 06 Απριλίου 2017 08:49

"Ελλήνων Πάσχα": Η μοναδική Μεγάλη Παρασκευή της Ζακύνθου και τα φύλλα φοίνικα της Κεφαλονιάς

Γράφτηκε από την

Όπως σε όλο το Ιόνιο έτσι και στη Ζάκυνθο και την Κεφαλονιά, η περίοδος του Πάσχα είναι από τις μαγευτικές εποχές του χρόνου, λόγω της κατανυκτικής ατμόσφαιρας που δημιουργείται στους ναούς αλλά και των πανέμορφων εθίμων, των οποίων οι ρίζες χάνονται στα βάθη των αιώνων.

Στη Ζάκυνθο, οι ιερές τελετές αρχίζουν την Κυριακή των Βαΐων, όταν στις 11 το πρωί, αρχίζουν οι καμπάνες των εκκλησιών να χτυπούν χαρμόσυνα, ενώ κρέμεται το «βαγί» πάνω τους.

Την Κυριακή των Βαΐων, μετά τη θεία λειτουργία, στις στολισμένες με βαγιά εκκλησίες οι νεωκόροι, μοιράζουν σ' όλα τα σπίτια το βαγί και οι πιστοί το τοποθετούν στις εικόνες.

Οι θρησκευτικές εκδηλώσεις αρχίζουν να κορυφώνονται τη Μεγάλη Τρίτη, όπου στους ναούς ψάλλεται το κατανυκτικό τροπάριο της Κασσιανής από τις μελωδικές χορωδίες των ναών του νησιού.

Η Μεγάλη Πέμπτη είναι μέρα πένθους καθώς μετά την ακολουθία του εσπερινού, οι καμπάνες των ιερών ναών σταματούν να χτυπούν έως το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ.

Τη Μεγάλη Παρασκευή το πρωί γίνεται η Αποκαθήλωση. Ο ιερέας κατεβάζει την ολόσωμη ξυλόγλυπτη εικόνα του Ιησού τυλιγμένη σε λευκό σεντόνι από το Σταυρό και γίνεται η περιφορά της εντός του ναού. Στη συνέχεια την τοποθετεί στον Επιτάφιο.

Την ίδια μέρα στις δύο το μεσημέρι γίνεται με κατάνυξη και μεγαλοπρέπεια η μοναδική στον ορθόδοξο χριστιανικό κόσμο λιτανεία τού Εσταυρωμένου στην πόλη. Χιλιάδες πιστοί συρρέουν στην κεντρική πλατεία του νησιού και ακολουθούν τη μυσταγωγική τελετή με τον Εσταυρωμένο και την περίφημη εικόνα της Mater Dolorosa μέχρι την εκκλησία του Αγίου Νικολάου των ναυτικών, όπου ο μητροπολίτης ευλογεί τους πιστούς, μεταφέρει τον Εσταυρωμένο στο εσωτερικό της εκκλησίας και τον τοποθετεί στον Επιτάφιο. Το βράδυ, σε όλες τις εκκλησίες του νησιού ακολουθεί ο επιτάφιος θρήνος.

Ξημερώνοντας Μεγάλο Σάββατο, στις δυο μετά τα μεσάνυχτα, τελείται στον Μητροπολιτικό Ναό της πόλης η Ακολουθία του Όρθρου του Μεγάλου Σαββάτου ή ο Επιτάφιος Θρήνος και στις 4 το πρωί γίνεται η λιτανεία του Επιταφίου στην πόλη. Με την επιστροφή της πομπής στο ναό ακολουθεί ο Εσπερινός του Μεγάλου Σαββάτου και η πρώτη Ανάσταση, η γνωστή από τα βενετσιάνικα έθιμα Γκλόρια, σε ανάμνηση της δόξας του Χριστού μετά την Ανάσταση που συνοδεύεται από το σπάσιμο των πήλινων στην πλατεία του Αγίου Μάρκου αλλά και στις αυλές των σπιτιών.

Την ίδια ημέρα το βράδυ στις 11 τελείται η Ακολουθία του Όρθρου, και στις 11.45 γίνεται η εκκίνηση της Ιεράς Πομπής στις πλατείες της πόλης και των χωριών όπου τελείται η Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία ακριβώς στις 12. Μια περίλαμπρη γιορτή με χιλιάδες πυροτεχνήματα σε όλο το νησί και η απαρχή ενός τριήμερου γλεντιού σε όλα τα σπίτια και τις γειτονιές της πόλης και των χωριών.

Κεφαλονιά: Αντί για βάγια, φύλλα φοίνικα

Στην Κεφαλονιά, παραμονή του Σαββάτου του Λαζάρου, τα παιδιά με την επίβλεψη των μεγαλύτερων τυλίγουν με κορδέλες το Σταυρό, τοποθετώντας στην κορυφή την εικόνα της Αναστάσεως του Λαζάρου.

Σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ελλάδα στην Κεφαλονιά, την Κυριακή των Βαΐων, οι εκκλησίες στολίζονται με κλαδιά ταταλιάς (φοίνικα) - σύμβολο της νίκης επάνω στο θάνατο. Μαζί με αυτά, θα δείτε και μικρούς σταυρούς από φοίνικα, επάνω στους οποίους δένονται μικρά κλαδάκια ελιάς (σύμβολο ειρήνης) και μυρωδάτο δενδρολίβανο (σύμβολο ανάμνησης), δάφνη (σύμβολο νίκης) και φασκόμηλο (σύμβολο σωτηρίας).

Τη Μεγάλη Τρίτη, ψάλλεται σε κλίμα κατάνυξης και μυσταγωγίας, το τροπάριο της Κασσιανής, από την ανδρική χορωδία του Αργοστολίου στην εκκλησία της Σισσιώτισσας και της μητρόπολης Κεφαλονιάς. Τη Μεγάλη Πέμπτη, οι νοικοκυρές της Κεφαλονιάς ετοιμάζουμε από το μεσημέρι τα πασχαλινά αυγά και πλάθουν την παραδοσιακή Λαμπροκουλούρα. Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, η πρώτη Ανάσταση γιορτάζεται με ένα επτανησιακό έθιμο του σπασίματος της στάμνας. Το βράδυ της Ανάστασης, ο ουρανός του νησιού γεμίζει βεγγαλικά γιορτάζοντας με αυτό το τρόπο την Ανάσταση του Θεανθρώπου.

ΑΠΕ-ΜΠΕ