Μετά τις 23:00 (τοπική ώρα) μπροστά από το βρετανικό κοινοβούλιο υποστηρικτές του Brexit φιλιόντουσαν, αγκαλιάζονταν και τραγουδούσαν “God Save the Queen” κρατώντας βρετανικές σημαίες εν μέσω των καπνών από τα πυροτεχνήματα.
«Ο πόλεμος τελείωσε: κερδίσαμε», δήλωσε ο Νάιτζελ Φάρατζ του κόμματος του Brexit απευθυνόμενος στο πλήθος. «Αυτή είναι η πιο σημαντική στιγμή στη σύγχρονη ιστορία του μεγάλου έθνους μας».
Στους λευκούς βράχους του Ντόβερ προβαλλόταν το μήνυμα: «Το Ηνωμένο Βασίλειο αποχώρησε από την ΕΕ» ανάμεσα σε μία βρετανική και μία ευρωπαϊκή σημαία.
Αντίθετα στο Εδιμβούργο της Σκοτίας, όπου οι περισσότεροι ψηφοφόροι είχαν ταχθεί στο δημοψήφισμα του 2016 υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην ΕΕ, πραγματοποιήθηκε ολονυκτία με κεριά ώστε οι συμμετέχοντες να θρηνήσουν για το Brexit με το όνειρο να επιστρέψουν μία ημέρα στην Ένωση ως ανεξάρτητη Σκοτία.
Κάποτε θεωρούνταν ένα απίθανο όνειρο μιας ομάδας «ευρωσκεπτικιστών» στο περιθώριο της βρετανικής πολιτικής ζωής. Όμως μετά το δημοψήφισμα του Ιουνίου του 2016, στο οποίο το 52% των Βρετανών ψήφισε υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ, και έπειτα από τριάμισι χρόνια διχασμών το Brexit είναι πλέον πραγματικότητα.
Η ΕΕ έχασε για πρώτη φορά ένα κράτος μέλος της και 66 εκατομμύρια κατοίκους.
Πολλοί Βρετανοί χθες ένιωσαν αδιαφορία ή ακόμη και ανακούφιση.
«Για πολλούς ανθρώπους αυτή είναι μια εκπληκτική στιγμή ελπίδας, η στιγμή που δεν περίμεναν ποτέ ότι θα έρθει», δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, ο γεννημένος στη Νέα Υόρκη επικεφαλής της εκστρατείας “Leave”, υπέρ της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ.
Ο 55χρονος Τζόνσον σε ομιλία του που μεταδόθηκε μία ώρα πριν την επίσημη αποχώρηση της χώρας από την Ένωση δεσμεύθηκε για μια «μεγαλειώδη επιτυχία», «όποια κι αν είναι τα εμπόδια».
«Το πιο σημαντικό που πρέπει να πούμε σήμερα είναι ότι δεν πρόκειται για το τέλος, αλλά για την αρχή, τη στιγμή που ξημερώνει και η αυλαία σηκώνεται σε μία νέα πράξη», τόνισε. Υποσχέθηκε επίσης «την έναρξη μιας νέας εποχής φιλικής συνεργασίας» με την ΕΕ.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός γιόρτασε την ημέρα στη Ντάουνινγκ Στριτ με αγγλικό αφρώδη οίνο και εδέσματα από τη Βρετανία.
Οι ισχυρότεροι ηγέτες της ΕΕ, η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, χαρακτήρισαν το Brexit μια λυπηρή στιγμή και σημείο καμπής για την Ευρώπη.
Από την πλευρά του ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πάντα στήριζε το Brexit. Ο υπουργός Εξωτερικών του Μάικ Πομπέο έχει δηλώσει ότι οι Βρετανοί θέλουν να γλιτώσουν «από την τυραννία των Βρυξελλών».
Αβέβαιο μέλλον
Οι αντίπαλοί του χαρακτηρίζουν το Brexit τρέλα που θα αποδυναμώσει τη Δύση, θα τορπιλίσει ό,τι έχει απομείνει από την παγκόσμια επιρροή της Βρετανίας, θα υπονομεύσει την οικονομία της και τελικά θα την καταστήσει λιγότερο κοσμοπολίτισσα.
Ο 75χρονος Ντέιβιντ Τάκερ δήλωσε ότι πήγε στο Λονδίνο από την Ουαλία για να πραγματοποιήσει πορεία μαζί με άλλους ώστε κρατήσει ζωντανό το ενδεχόμενο μία ημέρα η Βρετανία να επιστρέψει στην ΕΕ.
«Είναι τραγωδία», είπε. «Κάποτε ανήκαμε στην πιο ισχυρή οικονομική ένωση του κόσμου. Τώρα είμαστε απλώς ένα εσωστρεφές νησί που θα μικρύνει».
Όμως το Brexit αφορούσε πάντα κάτι περισσότερο από την Ευρώπη. Το δημοψήφισμα αποκάλυψε τους βαθιούς εσωτερικούς διχασμούς στη Βρετανία και προκάλεσε εσωτερικές αναζητήσεις για τα πάντα, από τη μετανάστευση ως το τι σημαίνει πλέον βρετανικότητα. Έχει θέσει σε δοκιμασία την ίδια τη δομή ενός διχασμένου βασιλείου: η Αγγλία και η Ουαλία ψήφισαν υπέρ του Brexit και η Σκοτία και η Βόρεια Ιρλανδία κατά. Η αλλαγή που επήλθε ενδέχεται να επισπεύσει ένα ακόμη δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκοτίας, ακόμη και προς μια ενωμένη Ιρλανδία.
Τζόνσον: "Αυτό δεν είναι το τέλος αλλά η αρχή"
«Αυτό δεν είναι το τέλος αλλά η αρχή. Είναι η στιγμή της αυγής, η στιγμή που σηκώνεται η αυλαία σε μία νέα πράξη της μεγάλης εθνικής μας παράστασης. Και ναι, είναι η στιγμή να χρησιμοποιήσουμε τις νέες δυνάμεις, την ανάκτηση της κυριαρχίας μας για να φέρουμε σε πέρας τις αλλαγές για τις οποίες ψήφισαν οι πολίτες», τόνισε ο πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον στο μαγνητοσκοπημένο του διάγγελμα που ανάρτησε η Ντάουνινγκ Στριτ μία ώρα πριν το Brexit γίνει πραγματικότητα.
Στο πεντάλεπτο μήνυμά του, ο Μπόρις Τζόνσον υποσχέθηκε ότι το Brexit είναι η σωστή και δημοκρατική επιλογή που θα ξεδιπλώσει την πλήρη δυναμική της χώρας, καθώς, παρά τις αξιοθαύμαστες αξίες της, η ΕΕ έχει αναπτυχθεί προς μια κατεύθυνση που δεν ταιριάζει πια στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Είναι δυνητικά η στιγμή της πραγματικής εθνικής ανανέωσης και αλλαγής, το ξημέρωμα μίας νέας εποχής, στην οποία δε δεχόμαστε πλέον ότι οι ευκαιρίες της ζωής σας και της οικογένειάς σας εξαρτώνται από το μέρος στο οποίο μεγαλώσατε», είπε ο Μπόρις Τζόνσον και υποσχέθηκε να προσφέρει ελπίδα και ευκαιρίες σε κάθε περιοχή της χώρας.
Αναγνώρισε τα ανάμικτα συναισθήματα ελπίδας, αγωνίας και απώλειας, αλλά διαβεβαίωσε ότι η είναι ευθύνη του να ενώσει τη χώρα. «Θέλουμε αυτή να είναι η αρχή μίας νέας εποχής φιλικής συνεργασίας ανάμεσα στην ΕΕ και τη Βρετανία, μια Βρετανία που είναι ταυτόχρονα μια μεγάλη ευρωπαϊκή δύναμη και πραγματικά παγκόσμια στο εύρος και τις φιλοδοξίες της» είπε.
Αναφερόμενος στις δυνατότητες και τα κεφάλαια που διαθέτει η χώρα εξέφρασε την πεποίθηση ότι η χώρα μπορεί να μετατρέψει αυτή την ευκαιρία σε μία συγκλονιστική επιτυχία.
Η Βρετανίδα πρέσβης στην Ελλάδα
Τα δικαιώματα των Ελλήνων που ζουν στη Βρετανία είναι διασφαλισμένα και πως η ιστορική σχέση και οι σύγχρονοι δεσμοί των δύο χωρών δεν θα επηρεασθούν από το Brexit, αναφέρει σε οπτικοακουστικό μήνυμά της στα ελληνικά η πρεσβευτής της Μεγάλης Βρετανίας στην Ελλάδα, Κέιτ Σμιθ.
«Σε λίγες ώρες η Βρετανία γυρίζει σελίδα. Με φίλους και εταίρους στο πλευρό μας, όπως την Ελλάδα και τους Έλληνες, ατενίζουμε το μέλλον με αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία. Τα προηγούμενα χρόνια στις συζητήσεις μου οι Έλληνες δεν έκρυβαν τη λύπη τους για την απόφαση της Βρετανίας να ακολουθήσει το δρόμο της εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπήρχε πάντα όμως στα λόγια τους ειλικρινής σεβασμός για την λαϊκή εντολή και η πεποίθηση ότι το βάθος της ιστορικής μας φιλίας και ο πλούτος των σύγχρονων δεσμών μας, στην εκπαίδευση, τον πολιτισμό, τον τουρισμό, τις επιχειρήσεις, τις διαπροσωπικές σχέσεις, δεν θα επηρεάζονταν από την εξέλιξη αυτή. Και βεβαίως συμφωνώ απόλυτα με αυτή την εκτίμηση. Είναι πολλά τα παραδείγματα Ελλήνων που διάλεξαν την Βρετανία για δεύτερο σπίτι τους, που συμμετέχουν και συνεισφέρουν στην κοινωνική και οικονομική ζωή της Βρετανίας. Πάνω από 60.000 Έλληνες έχουν ήδη καταγραφεί στη Βρετανία και περιμένουμε πολλούς άλλους. Και βεβαίως τα δικαιώματα τους είναι διασφαλισμένα. Και περίπου 40 με 45 χιλιάδες Βρετανοί έχουν χτίσει τη ζωή τους στην Ελλάδα και συμβάλλουν ενεργά στον τόπο τους. Σε έναν κόσμο γεμάτο προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες, η Βρετανία ετοιμάζεται για ένα νέο, συναρπαστικό ταξίδι. Είμαστε έτοιμοι, είμαστε αποφασισμένοι. Συνεχίζουμε να εργαζόμαστε από κοινού ως ισότιμα κυρίαρχα κράτη με το βλέμμα στραμμένο σε όλο τον κόσμο και με μια σχέση στενή, φιλική και εποικοδομητική με την Ευρώπη για ένα καλύτερο, ακόμη πιο δυναμικό μέλλον για όλους μας» αναφέρει η Κέιτ Σμιθ στο μήνυμά της που αναρτήθηκε στον λογαριασμό της βρετανικής πρεσβείας στην Ελλάδα.
Οι πρώτες αντιδράσεις
«Η Σκωτία θα επιστρέψει στην καρδιά της Ευρώπης ως ανεξάρτητη χώρα» υποσχέθηκε σε μήνυμά της στο Twitter η πρωθυπουργός της Νίκολα Στέρτζον, λίγο μετά τις 23.00, όταν το Ηνωμένο Βασίλειο βρέθηκε εκτός της ΕΕ.
«Το ΗΒ άφησε την ΕΕ. Είμαστε φιλόδοξοι, με αυτοπεποίθηση και αισιόδοξοι για το μέλλον μας, ως κύριοι του πεπρωμένου μας και δύναμη μια για πάντα στον κόσμο» έγραψε ο υπουργός Εξωτερικών, Ντομινίκ Ράαμπ.
Από την πλατεία του κοινοβουλίου, ο επικεφαλής του κόμματος Brexit Νάιτζελ Φαράζ, αμέσως μετά τις 23.00, δήλωσε στο συγκεντρωμένο πλήθος ότι είναι η «στιγμή χωρίς επιστροφή», η επικράτηση αυτών που νίκησαν το κατ’ αυτόν«κατεστημένο».
ΑΠΕ-ΜΠΕ
