Η κρίση έχει επαναφέρει στο δημόσιο διάλογο το βασικό οικονομικό πρόβλημα που δεν είναι άλλο από το αν και τι παράγει η Ελλάδα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αναζήτησης πολλοί ανακαλύπτουν την αγροτική παραγωγή και την «εγκαταλελειμμένη» ύπαιθρο. Δεν είναι λίγοι αυτοί που θυμούνται τις ρίζες τους, τα αγροτικά προϊόντα και την κτηνοτροφία και σκέφτονται την επιστροφή. Δεν γνωρίζουν όμως ούτε τι πρέπει να παράγουν, ούτε πώς θα το παράγουν και βέβαια δεν έχουν απόλυτη επίγνωση του τι ακριβώς σημαίνει αγροτική ζωή. Τα λόγια για επιστροφή είναι εύκολα αλλά για αυτόν που δεν έχει πιάσει στα χέρια του ποτέ χώμα -εκτός από την άμμο της θάλασσας- είναι πυρηνική επιστήμη το φύτεμα μαρουλιού. Οι θεωρίες είναι εύκολες αλλά η πράξη ακόμα πιο δύσκολη γι' αυτό και η μετάβαση απαιτεί, πρώτα απ΄ όλα, απόλυτη επίγνωση της πραγματικότητας.

Ο αγροτικός τομέας θα μπορούσε να απορροφήσει μέρος της ανεργίας μόνο αν η παραγωγή μπει σε νέα προϊόντα αξιοποιώντας ταυτόχρονα νέες καλλιεργητικές πρακτικές. Αυτό θα μπορούσαν να το κάνουν αυτοί που δεν έχουν πιάσει στα χέρια τους χώμα και γι' αυτόν ακριβώς το λόγο δεν έχουν λάθος αντίληψη για το πώς και κυρίως τι παράγουμε. Οι περισσότεροι από τους νέους σήμερα έχουν υψηλό επίπεδο γενικών γνώσεων και μπορούν με ευκολία να αποκτήσουν ειδικές γνώσεις τόσο για τον τρόπο παραγωγής όσο και για την διάθεση του προϊόντος. Υπάρχει δηλαδή ένα μειονέκτημα που μπορεί να μετατραπεί σε συγκριτικό πλεονέκτημα. Για να συμβεί όμως αυτό όσοι θέλουν να μπουν στην αγροτική παραγωγή θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμία βοήθεια ή στήριξη από το κράτος. Πρέπει δηλαδή να στηριχτούν στις δικές τους δυνάμεις έχοντας ένα ξεκάθαρο επιχειρηματικό σχέδιο που θα περιλαμβάνει τρόπο χρηματοδότησης, παραγωγή και διάθεση του προϊόντος.

Στις ημερίδες για νέα προϊόντα που έγιναν στην περιοχή από το υπουργείο  Γεωργίας δόθηκαν κάποιες ωραίες ιδέες για το πώς κάποιος που απασχολείται με την αγροτική παραγωγή μπορεί να συμπληρώσει το εισόδημά του και να καλύψει έτσι πιθανές ζημιές από τα βασικά προϊόντα. Οι ημερίδες αυτές έδειξαν ότι υπάρχουν λύσεις αλλά ταυτόχρονα υπογράμμισαν ότι τα πολιτικά στερεότυπα που θέλουν το κράτος «πατερούλη» να στηρίζει την παραδοσιακή αγροτική παραγωγή είναι αυτιστικά ισχυρά στο αγροτικό προσωπικό. Είναι οι λαϊκίστικες λογικές «μωρέ τι ροδιές και κουκουναριές μας τσαμπουνάτε, ξέρετε πόσο έχει το λάδι; Θα κάνετε τίποτα να ανέβει η τιμή;». Το πολιτικό προσωπικό εδώ και χρόνια δεν απαντάει με την αλήθεια. Δεν λέει δηλαδή ευθέως και ευθαρσώς ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα για καμία τιμή προϊόντος -δεν λέει καν ότι η μονοκαλλιέργεια είναι επικίνδυνη πρακτική. Στο οικονομικό περιβάλλον που κινούμαστε η δουλειά του κράτους δεν είναι να «στηρίζει» αλλά να βάζει κανόνες που θα ενισχύουν τον ανταγωνισμό και θα επιβραβεύουν τις ορθές πρακτικές στην παραγωγή και την εμπορία. Το κράτος μπορεί επίσης να εκπονεί πλαίσιο ανάπτυξης κλάδων μέσα από τη διάχυση της γνώσης και τη χρηματοοικονομική στήριξη επενδύσεων σε δυναμικά νέα προϊόντα. Το πολιτικό προσωπικό μπορεί δηλαδή να φανεί χρήσιμο αν πει την αλήθεια και κυρίως αν σταματήσει να αναπαράγει μύθους για «όλα τα κιλά όλα τα λεφτά» και για αγορές που θα ανοίξουν «κατόπιν ενεργειών του»! Το παραμύθι αυτό όσο νωρίτερα τελειώσει τόσο καλύτερα για τους αγρότες, τα προϊόντα και συνολικά για την οικονομία της χώρας.

Υ.Γ. Ο Δήμος Καλαμάτας δεν μπορεί να βρει 30.000 ευρώ για να λειτουργήσει ο «Εξυπνος Οικισμός» αλλά με ευκολία διαθέτει 15.000 ευρώ για αποκριάτικες εκδηλώσεις. Το «έξυπνο» σε περιόδους κρίσης είναι να επενδύεις σε καρνάβαλους. Αυτό ακριβώς δεν είναι που μας λείπει;

panagopg@gmail.com