Κατά τη γνωστή ρήση του Ουμπέρτο Έκο «Τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις», η πραγματικότητα όμως διαψεύδει τον αείμνηστο Ιταλό φιλόσοφο μιας και φέτος αποδεικνύεται ότι και τον Αύγουστο υπάρχουν ειδήσεις και μάλιστα πολύ σημαντικές. Η υπόθεση των υποκλοπών που έσκασε εν μέσω Αυγούστου στη χώρα μας αποτελεί μία σημαντική είδηση, η οποία έχει τεράστιες πολιτικές συνέπειες. Υποκλοπές πάντα γίνονταν ή υπήρχαν υποψίες και καταγγελίες, πρώτη φορά όμως αποκαλύπτονται με στοιχεία και με ομολογία παραδοχής από τα κρατικά όργανα.

Η αποκάλυψη υποκλοπών -και μάλιστα σε βάρος πολιτικού προσώπου πρώτης γραμμής, ευρωβουλευτή και υποψήφιου αρχηγού βασικού πολιτικού κόμματος του δημοκρατικού τόξου- προκάλεσε αίσθηση στην κοινή γνώμη. Ανέδειξε ότι γύρω από το πρωθυπουργικό περιβάλλον λειτουργεί ένα σύστημα παρακρατικών μεθόδων. Ένα σύστημα που μέρες τώρα δεν μπορεί να δώσει πειστικές απαντήσεις και προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ νόμιμου λάθους και του… δεν είναι αυτό που νομίζετε! Οι δικαιολογίες που ψελλίζονται, κάνουν τα πράγματα χειρότερα και αυξάνουν την καχυποψία των πολιτών.

Η παρακολούθηση χωρίς πειστικό λόγο του Νίκου Ανδρουλάκη δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα εμπιστοσύνης και βάζει ταφόπλακα σε όποια προοπτική συνεργασίας Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ σε κυβερνητικό επίπεδο με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Το γεγονός των υποκλοπών από τη μία πλευρά αναδεικνύει αντιδημοκρατικές μεθόδους και παρακρατικές μεθοδεύσεις -κάτι που δημιουργεί αποστροφή στους πολίτες που κινούνται στο χώρο του Κέντρου και της φιλελεύθερης δημοκρατίας- και από την άλλη θέτει τεράστια εμπόδια στη συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας.

Η «γραμμή» Ανδρουλάκη για κυβέρνηση συνεργασίας χωρίς Μητσοτάκη ή Τσίπρα ενισχύεται από τα τελευταία γεγονότα. Από τη μια πλευρά έχουμε τις υποκλοπές και από την άλλη είχαμε την οριστική αθώωση Λοβέρδου, με την οποία κλείνει η ιστορία Novartis που θεωρήθηκε επιχείρηση πολιτικής εξόντωσης με μεθοδεύσεις από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Δημιουργείται δηλαδή ένα πολιτικό αφήγημα που ευνοεί την άποψη της υπέρβασης προσώπων που κυβέρνησαν και απέτυχαν και τη «δοκιμή» ενός νέου μοντέλου συνεργασίας με πρωθυπουργό πρόσωπο κοινής αποδοχής. Έναν πρωθυπουργό, ο οποίος δεν θα διοικεί τη χώρα με μια κλειστή ομάδα στο Μαξίμου παρακολουθώντας ή στήνοντας υποθέσεις κατά των πολιτικών του αντιπάλων.

Αμέσως μετά τις διακοπές του Αυγούστου θα μπούμε σε ένα ιδιαίτερα θερμό πολιτικά φθινόπωρο. Η αντιπαράθεση μεταξύ των κομμάτων θα οξυνθεί και θα δημιουργηθεί μία νέα πολιτική πραγματικότητα. Είναι προφανές πλέον ότι οι βεβαιότητες που υπήρχαν στις αρχές του καλοκαιριού δεν υπάρχουν. Η νέα δυναμική θα αποτυπωθεί το επόμενο διάστημα και το πιθανότερο είναι να δημιουργηθεί μία εντελώς νέα πολιτική πραγματικότητα.

Κάποιοι θεωρούν ότι μπροστά στο φάσμα της ακυβερνησίας θα υπάρξουν συσπειρώσεις που θα δώσουν λύση αυτοδυναμίας στη λογική του μικρότερου κακού. Δεν μπορεί να αποκλείσει το συγκεκριμένο ενδεχόμενο, αλλά αυτό δεν φαντάζει πλέον πιθανό. Η κατάχρηση εξουσίας από κλειστά συστήματα πρωθυπουργικού χαρακτήρα μάλλον ενισχύουν την άποψη συνεργασιών σε ένα προγραμματικό πλαίσιο με διαρκή διαβούλευση μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων. Η δημοκρατία προφανώς δεν έχει αδιέξοδα και οι κυβερνήσεις συγκροτούνται με βάση τις κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες.

Στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, όποιος επιμείνει σε εκλογές με μόνο στόχο την επίτευξη αυτοδυναμίας, μπορεί να αποδειχθεί αυτοκτονικός. Να έχουμε δηλαδή τιμωρία της αλαζονείας και αντί για συσπείρωση να υπάρξει μείωση ποσοστών, με τους πολίτες να επιβάλουν κυβερνησιμότητα με συνεργασία. Είναι πλέον πολύ πιθανό οι εκλογές με απλή αναλογική να δώσουν κυβέρνηση συνεργασίας χωρίς να έχουμε δεύτερες εκλογές με ενισχυμένη.

Μέσα σε ένα πλαίσιο έντονων πολιτικών αντιπαραθέσεων και συγκρούσεων και στην προοπτική να γίνει διαχείριση του πολιτικού κόστους, δεν πρέπει να αποκλείεται η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες για εκλογές στο τέλος της τετραετίας μέσα σε ένα κλίμα πόλωσης και αντιπαράθεσης και με την όξυνση των οικονομικών προβλημάτων, εύκολα αναιρούνται. Οι πρώτες δημοσκοπήσεις του Σεπτεμβρίου και ο βαθμός απορρόφησης των συνεπειών του σκανδάλου των παρακολουθήσεων θα κρίνουν το χρόνο των εκλογών. Αν η φθορά δεν είναι διαχειρίσιμη η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα συρθεί μέχρι και την τελευταία ημέρα που προβλέπει το Σύνταγμα, αντίθετα αν οι ζημιές είναι περιορισμένες θα επισπευσθεί ο χρόνος των εκλογών.

Σε τοπικό επίπεδο, οι επιπτώσεις στην αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών θα έχει σε πρώτη φάση συνέπειες στην κατανομή των βουλευτικών εδρών. Στην περίπτωση που συγκροτηθεί κυβέρνηση μέσα από την κάλπη της απλής αναλογικής θα έχουμε άλλο τοπίο στα πρόσωπα των βουλευτών. Στο επίπεδο των αυτοδιοικητικών εκλογών του επόμενου Οκτωβρίου, τίποτα δεν είναι πλέον ίδιο. Δεν είναι δεδομένο ούτε καν το εκλογικό σύστημα που θα ισχύσει στις δημοτικές εκλογές.

Τον Αύγουστο τελικά υπάρχουν ειδήσεις, οι οποίες φέρνουν πολιτικές ανατροπές και νέα δεδομένα. Ας απολαύσουμε τα πανηγύρια των επόμενων ημερών και ας ετοιμαζόμαστε για τις μεγάλες ανατροπές της επόμενης περιόδου.

panagopg@gmail.com