Οι συνεταιρισμοί που έχουν απομείνει – όποιος διαβάσει τον κατάλογο θα καταλάβει ότι μιλάμε πλέον το πολύ για μια δεκάδα – έχουν δυνατότητες να δημιουργήσουν ένα εντελώς νέο τοπίο στον αγροτικό χώρο της περιοχής. Οι συνεταιρισμοί που λειτουργούν και είναι ενεργοί έχουν δραστηριότητα κατά βάση στον τομέα του ελαιολάδου και των ελιών. Έχουν εμπειρία στην επεξεργασία του προϊόντος και την εμπορία του και παραμένουν ενεργοί γιατί προσφέρουν πραγματικές υπηρεσίες στους αγρότες. Και αυτό δεν είναι τυχαίο. Επέζησαν γιατί ασχολούνται με πραγματικά προϊόντα και παλεύουν με όρους πραγματικής οικονομίας. Έχουν φύγει από το μικροκομματικό νταραβέρι, έχουν σε μεγάλο βαθμό αντιληφθεί ότι δεν υπάρχει η λογική «όλα τα κιλά, όλα τα λεφτά» και δεν περιμένουν από το κράτος- πατερούλη.
Οι συνεταιρισμοί αυτοί μπορούν, λοιπόν, να αποτελέσουν τη βάση για να δημιουργηθεί η νέα γενιά κοινοπρακτικών – συνεταιριστικών σχημάτων που έχει ανάγκη ο αγροτικός κόσμος. Η αξιοποίηση, σε πρώτη φάση, των νέων δυνατοτήτων που υπάρχουν, όπως η αναγνώριση Οργανώσεων και Ενώσεων Παραγωγών στον τομέα του ελαιόλαδου και της επιτραπέζιας ελιάς, δίνει εργαλεία να αναπτυχθούν δράσεις που θα στηρίξουν το εισόδημα των παραγωγών.
Ο τομέας του ελαιολάδου, που αποτελεί το βασικό προϊόν της περιοχής, όπως πολλές φορές έχει επισημανθεί, για να αναπτυχθεί χρειάζεται επένδυση κεφαλαίου. Η ενοποίηση των δυνάμεων των πραγματικών συνεταιριστικών οργανώσεων μέσα από την αξιοποίηση κονδυλίων από την Ε.Ε. αλλά και τον τραπεζικό τομέα είναι εφικτή και μπορεί να οδηγήσει σε θεαματικά αποτελέσματα. Οι ανάγκες που υπάρχουν για σύγχρονους αποθηκευτικούς χώρους του ελαιολάδου, οι οποίοι θα παρέχουν ασφάλεια και θα διασφαλίζουν την ποιότητα του προϊόντος, είναι το πρώτο ζήτημα στο οποίο θα μπορούσε να επιδιωχθεί η κοινή δράση των οργανώσεων.
Η εκπόνηση ολοκληρωμένου σχεδίου για την τυποποίηση του ελαιολάδου και των ελιών αποτελεί αναμφίβολα τη μεγάλη πρόκληση των νέων συνεταιριστικών οργανώσεων. Η πολυδιάσπαση των δυνάμεων δεν οδηγεί πουθενά. Κανένας δεν μπορεί μόνος του σε μια αγορά έντονα ανταγωνιστική και με υψηλές χρηματοδοτικές απαιτήσεις. Η δημιουργία ενός επώνυμου διακριτού προϊόντος από τους παραγωγούς είναι ένα τεράστιο στοίχημα. Ένα άλμα που μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο αν προηγηθεί λεπτομερειακός σχεδιασμός σε όλα τα επίπεδα. Αν αυτό το βήμα δεν επιδιωχθεί, έστω μακροπρόθεσμα, δεν πρέπει να αναμένουμε ουσιαστική βελτίωση στο εισόδημα των παραγωγών και την οικονομία της περιοχής. Στην καλύτερη περίπτωση άλλοι θα βαρούν τα νταούλια και εμείς απλώς θα συνεχίσουμε να χορεύουμε, γιατί υπάρχει και η πιθανότητα κανείς να μην ασχολείται μαζί μας.
Οι συνεταιρισμοί για να επιβιώσουν στις νέες συνθήκες πρέπει να τολμήσουν και να εντάξουν τη λειτουργία τους στην πραγματική οικονομία. Να αντιληφθούν τι γίνεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Να καταλάβουν πώς λειτουργεί ο ανταγωνισμός και πως πρέπει να παράγουν με το βλέμμα στραμμένο στο ράφι και τον καταναλωτή. Η μετάβαση από τους συνεταιρισμούς των κομματικών παραγόντων σε αυτούς της επιχειρηματικής δράσης μπορεί να καθυστερήσει αλλά πλέον έχει ξεκινήσει. Το παλιό υπάρχει και εξακολουθεί να αντιστέκεται. Η λογική εξέλιξη των πραγμάτων λέει πως αργά ή γρήγορα η πραγματικότητα θα επικρατήσει. Ο κόσμος έχει αλλάξει και γίνεται κάθε μέρα πιο ανελέητα ανταγωνιστικός. Σε αυτό το περιβάλλον καλούμαστε να ανταποκριθούμε για να επιβιώσουμε. Όσο και αν αυτό δεν αρέσει ή φοβίζει, με αυτό αναγκαστικά θα αναμετρηθούμε.
panagopg@gmail.com
