Αυτό που μετράει είναι η αποτελεσματικότητα, δηλαδή όταν έχεις ένα πόστο, γρήγορα, αποφασιστικά, με τόλμη και ακτινοβολώντας από τα μάτια σου την αλήθεια, να μπορείς να προβάλεις το δίκαιο και να κατακτήσεις το στόχο σου». Αν ο ιστορικός του μέλλοντος διαβάσει τα παραπάνω λόγια του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά (με τα οποία προλόγισε στην Καλαμάτα «τον πλέον αποφασιστικά αποτελεσματικό υπουργό» Τάκη Θεοδωρικάκο), ελλείψει άλλων ιστορικών πηγών ενδέχεται να τον κατατάξει στο εκσυγχρονιστικό στρατόπεδο των πολιτικών που προώθησαν την αξιοκρατία επιχειρώντας να δημιουργήσουν έναν αποτελεσματικό μηχανισμό διοίκησης και παραγωγής έργου. Στην πραγματικότητα όμως, ο κ. Σαμαράς σε όλη την πολιτική του σταδιοδρομία ακολούθησε την πεπατημένη του παλαιοκομματισμού, προτιμώντας να έχει στο πλάι του κυρίως έμπιστους συνεργάτες, ακόμα και αν αυτοί διέθεταν επιεικώς μέτριες ικανότητες. Ετσι κι αλλιώς οι παλαιοελλαδίτες προύχοντες, τους οποίους διαδέχτηκε η πελοποννησιακή πολιτική και επιχειρηματική ελίτ, πάντα έθεταν υψηλότερα στην ιεραρχική κλίμακα την «πίστη» από οποιαδήποτε άλλη αξία ή ικανότητα.
Ουσιαστικά η «πίστη» αναδείχθηκε σε υπέρτατη αξία για λόγους επιβίωσης των προυχόντων, εξαιτίας του ελλείμματος εμπιστοσύνης αναμεταξύ τους. Ετσι η Πελοπόννησος γέμισε μέχρι σήμερα... μπιστικούς, που πουλώντας εμπιστοσύνη στελεχώνουν πλήρως τον διοικητικό και παραγωγικό ιστό του Μοριά. Παράλληλα οι μπιστικοί κατάφεραν να εξορίσουν τους περισσότερο ικανούς συμπολίτες τους, που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν αποδοτικότερα και αποτελεσματικότερα τους πλούσιους παραγωγικούς πόρους της Πελοποννήσου. Σε αντίθεση όμως με αυτούς τους μπιστικούς, που δεν μπορούν να δουν έξω από το κουτί και γι’ αυτό θυσιάζουν το μέλλον τους εξορίζοντας τους ικανούς, ο κ. Σαμαράς είχε τις παραστάσεις και τις προσλαμβάνουσες να χαράξει μια διαφορετική πολιτική πορεία. Τελικώς όμως προτίμησε να πορευτεί με μπιστικούς που προφανέστατα αποδείχτηκαν ανίκανοι να διαχειριστούν τη μεγάλη φουρτούνα της οικονομικής κρίσης.
Ανοίγοντας παρένθεση, θα ήταν λάθος να μην πιστώσουμε στον κ. Σαμαρά τη συνεργασία του με τους πολιτικούς του αντιπάλους Βαγγέλη Βενιζέλο και Γιάννη Στουρνάρα όταν διαπίστωσε το έλλειμμα ικανών συνεργατών του. Δυστυχώς όμως το γενικότερο έλλειμμα ικανών και αποτελεσματικών συνεργατών στην ομάδα Σαμαρά οδήγησε στην τριπλή εκλογική ήττα του δημοκρατικού τόξου στις ευρωεκλογές του 2014, στις εθνικές εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 και κυρίως στο δημοψήφισμα του 2015. Αν στο κάδρο προστεθεί και η ατυχής επιλογή στήριξης των αντιμνημονιακών δυνάμεων που οδήγησε στην ενίσχυση των αντιδημοκρατικών κομμάτων, έχουμε μπροστά μας ολόκληρη την εικόνα της πολιτικής που έθεσε σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας, εξαιτίας αποφάσεων που ελήφθησαν μετά από εισηγήσεις αμφιβόλου ικανότητας συνεργατών. Οι ίδιοι μπιστικοί έχουν παρασύρει τον πρώην πρωθυπουργό και σε μια σειρά λαθών στη Μεσσηνία, καθώς διαχρονικά ιεραρχούν τις ανάγκες του νομού με βάση το οικογενειακό τους συμφέρον, αγνοώντας πλήρως το κοινό συμφέρον του νομού.
Ολα αυτά τα περιγράφει υπέροχα ο φιλόσοφος Στέλιος Ράμφος μιλώντας για το νέο του βιβλίο «Διακόσια χρόνια γέννα. 1821-2021» (εκδόσεις «Αρμός»): «Δεν τα καταφέραμε, επειδή έγινε μεν η επιλογή του κρατικού σχήματος εξουσίας, με την καλή και την κακή έννοια, αλλά οι ψυχολογίες των ανθρώπων ήταν αντικρατικές. Ήταν άνθρωποι δεμένοι με τον τόπο τους, με τις οικογένειές τους, με τα σόγια τους -αυτό είναι η μερικότης. Και δεν καταλάβαιναν την καθολικότητα που απαιτεί το κράτος, δηλαδή την ευθύνη που έχει ο πολίτης και για τους άγνωστους σε αυτόν συμπολίτες του -το να πληρώνεις για παράδειγμα φόρους για να χτιστεί ένα σχολείο και στην άλλη άκρη της επικράτειας. Οι άνθρωποι εκείνοι καταλάβαιναν ότι τα δοσίματά τους έπρεπε να μένουν στον τόπο τους, στους δικούς τους, στους συντοπίτες τους. Αυτή την αδυναμία την κατανόησε ο Καποδίστριας και προσπάθησε να τη διορθώσει αλλά άντεξε μόνο τρία χρόνια. Μετά τον σκότωσαν».
Και δυστυχώς ένας πραγματικά προικισμένος και ικανός άνθρωπος όπως ο κ. Σαμαράς δεν ακολούθησε τη στενωπό του Καποδίστρια. Προτίμησε τη λεωφόρο του Κωλέττη και του Δηλιγιάννη, επιλέγοντας διαρκώς για συνεργάτες μπιστικούς που εξορίζουν τους ικανούς, κρατώντας δέσμια την ανάπτυξη της Μεσσηνίας και της Πελοποννήσου.
Θανάσης Λαγός
