“Η Καλαμάτα αυτό που κέρδισε με την πιστοποίηση του Κλιματικού της Συμβολαίου, είναι μια αναγνώριση ότι οι δεσμεύσεις που υπέβαλε, είναι εφικτές. Αναγνωρίζει η Ε.Ε. ότι μπορεί να τις κάνει η Καλαμάτα. Μιλάμε για δεσμεύσεις έργων 2 δισ. ευρώ. Η Καλαμάτα έχει δεσμευτεί ότι θα μειώσει κατά 97% τις εκπομπές άνθρακα στο περιβάλλον, αυτό είναι ένα συγκλονιστικό νούμερο. Και για να το εφαρμόσουμε, πρέπει να γίνουν ολοκληρωτικές επεμβάσεις σε όλη την πόλη”.
Τονίζει σε συνέντευξή του στην “Ε” ο αντιδήμαρχος Στρατηγικού Σχεδιασμού και Κλιματικής Ουδετερότητας Βασίλης Παπαευσταθίου, με αφορμή την πιστοποίηση που έλαβε η Καλαμάτα την περασμένη εβδομάδα για το Κλιματικό της Συμβόλαιο - ανήκει στις 33 πρώτες πόλεις της Ευρώπης που έχουν λάβει την πιστοποίηση αυτή - από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Για το πρόγραμμα των 100 Κλιματικά Ουδέτερων και Έξυπνων Πόλεων της Ε.Ε. έως το 2030,ο αντιδήμαρχος σημειώνει:
“Ο στόχος της Ε.Ε. είναι μέχρι το 2050 το σύνολο των ευρωπαϊκών πόλεων να πετύχουν την κλιματική ουδετερότητα, θέλοντας να σταματήσει την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 2 βαθμούς. Η Ε.Ε. στοχεύει στις πόλεις, γιατί έχει βρει ότι το 72 με 75% των κατοίκων των Ευρωπαίων κατοικούν στις μεγάλες πόλεις.
Για να το πετύχει αυτό μέχρι το 2050, η Ε.Ε. διάλεξε 100 πιλοτικές πόλεις που θα εφαρμόσουν δεσμεύσεις βάσει του κλιματικού τους συμβολαίου, να το πετύχουν αυτό μέχρι το 2030. Και βλέποντας αυτά τα παραδείγματα και τα καλά και τα κακά αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει κάθε πόλη, η Ε.Ε. θέλει να το επεκτείνει μέχρι το 2050.
Η Καλαμάτα στην ουσία αυτό που κέρδισε την προηγούμενη εβδομάδα με την πιστοποίηση του κλιματικού της συμβολαίου, είναι μια αναγνώριση ότι οι δεσμεύσεις που υπέβαλε, είναι εφικτές. Και αναγνωρίζει η Ε.Ε. ότι μπορεί να τις κάνει η Καλαμάτα. Μιλάμε για δεσμεύσεις έργων 2 δις. ευρώ. Η Καλαμάτα έχει δεσμευτεί ότι θα μειώσει κατά 97% τις εκπομπές άνθρακα στο περιβάλλον. Αυτό είναι ένα συγκλονιστικό νούμερο. Και για να το εφαρμόσουμε πρέπει να γίνουν ολοκληρωτικές επεμβάσεις σε όλη την πόλη”
Στο ερώτημα γιατί είναι σημαντική αυτή η πιστοποίηση, απαντά:
“Γιατί επιτρέπει στην Καλαμάτα να συμμετέχει σε πάρα πολλούς ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς κυρίως προγράμματα Horizon ως μέλος άλλων συνεργασιών, πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, άλλων πόλεων που έχουν τις ίδιες ανάγκες με την Καλαμάτα, ΜΚΟ ακόμα και ιδιωτικών πόρων. Στο Κλιματικό μας Συμβόλαιο το 60% οι χρηματοδοτικές αναζητήσεις είναι από ιδιωτικά κεφάλαια. Είναι πάρα πολύ σημαντικό η Καλαμάτα να ξεφύγει από τη συνηθισμένη χρηματοδότηση, την πολύ περιορισμένη που έχουν οι ελληνικές πόλεις και να αναζητήσει κεφάλαια στο εξωτερικό, για όλα τα αναπτυξιακά της έργα. Γι’ αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό και αν λίγο ξεφύγαμε πανηγυρικά, η ευθύνη την επόμενη μέρα είναι ακόμα μεγαλύτερη. Δηλαδή, αυτό μας γεμίζει ακόμα περισσότερο ευθύνη για το τι πρέπει να υλοποιήσουμε”.
Για το τι σημαίνει πρακτικά, τι περιμένει η πόλη από την κλιματική ουδετερότητα, παρατηρεί:
“Η Καλαμάτα έχει βρει ότι σύμφωνα με τη μελέτη που έχει στο Κλιματικό της Συμβόλαιο,το 60% της ενέργειας χάνεται στα κτήρια και το 30% στις μεταφορές. Αρα στην ουσία, ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των έργων που θέλει να κάνει είναι σε αυτούς τους δύο τομείς.
Οταν λέμε κτήρια, εννοούμε ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων. Μπορούμε να ξεκινήσουμε είτε από τα “Εξοικονομώ κατ’ οίκον” που θα εξειδικευτούν στο επίπεδο της πόλης μας, αλλά και σε επίπεδο τριτογενή τομέα των επιχειρήσεων. Για να κάνει αυτό, έχει συστήσει μια Ενεργειακή Κοινότητα, η οποία ανάμεσα στα άλλα που θέλει να κάνει, είναι για παράδειγμα να εκμεταλλευτεί τα σχολεία που είναι κλειστά το καλοκαίρι, να τοποθετήσει φωτοβολταϊκά και να παίρνει την ενέργεια από τα σχολεία και να τη δίνει σε φτωχικά νοικοκυριά.
ΖΩΝΗ ΜΗΔΕΝΙΚΩΝ ΡΥΠΩΝ ΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
Σκεφτείτε ένα πλέγμα το οποίο ξεκινά από το περιβάλλον, όμως, επηρεάζει όλους τους ανθρώπους και όλες τις επιχειρήσεις, οικονομικές και πολιτιστικές. Θέλουμε να διώξουμε τα αυτοκίνητα από το κέντρο. Για παράδειγμα μέσα στο Κλιματικό Συμβόλαιο έχουμε δεσμευτεί να κάνουμε μια ζώνη μηδενικών εκπομπών ρύπων στο Ιστορικό Κέντρο, το οποίο έχει και μια αυξημένη ανάγκη να διαφυλαχθεί το παραδοσιακό του τμήμα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θα εκτρέψουμε τα αυτοκίνητα και κει θα μπαίνουν μόνο τα αυτοκίνητα που δεν ρυπαίνουν το περιβάλλον είτε είναι ηλεκτρικά, είτε είναι πολύ ήπια υβριδικά είτε είναι λεωφορεία που είναι υδρογόνου ή ηλεκτρικά τα οποία χρησιμοποιούνται ως μέσα μαζικής μεταφοράς τα οποία συνδέουν μεγάλα πάρκινγκ. Οπως για παράδειγμα της Νέας Εισόδου που θέλουμε να φτιάξουμε, της Ανατολικής Πόλης που θέλουμε να φτιάξουμε, της Αγοράς. Θέλουμε οι επισκέπτες της πόλης να στέκονται έξω από την πόλη και να μετακινούνται μέσα στην πόλη με ήπια μέσα
Βέβαια σε ένα τέτοιο κομμάτι, προφανώς, αναβαθμίζεται και η ζωή του κατοίκου της πόλης. Η εξεύρεση θέσεων στάθμευσης είναι πολύ σημαντική, ιδίως για τους μονίμους κατοίκους και πλήθος άλλων μέτρων που έχουν σχέση και με τις εμπορευματικές μεταφορές. Το 30% των εκπομπών γίνονται από αυτές τις μεταφορές. Αρα είναι πολύ σημαντικό να εφαρμοστεί ένας πολύ αυστηρός κανόνας τροφοδοσίας καταστημάτων στην πόλη, των κούριερ, της τροφοδοτικής αλυσίδας τα οποία να τηρούν ένα πολύ συγκεκριμένο ωράριο με πολύ συγκεκριμένα μέσα που δεν ρυπαίνουν το περιβάλλον”.
Για την ανάγκη της κυκλοφοριακής μελέτης και τις θέσεις στάθμευσης που χάνονται, ο Β. Παπαευσταθίου απαντά:
“Να συμφωνήσουμε ότι θα πρέπει κάποια στιγμή να συνειδητοποιήσουμε και μεις ως πόλη ότι δεν μπορούμε να εξυπηρετήσουμε περισσότερες θέσεις στάθμευσης. Μέχρι εκεί φθάνει η χωρητικότητα της πόλης. Είναι τμήματα παλιάς πόλης που κτίστηκε πριν έρθει το αυτοκίνητο, είναι τμήματα νέας αστικής πόλης που έχει δεχθεί πάρα πολλή φόρτιση, πρέπει να συμφωνήσουμε ότι αυτές είναι οι θέσεις. Αρα, για αρχή αυτό που πρέπει να γίνει είναι η καταγραφή των νόμιμων, των παράνομων θέσεων και των αναγκών που έχουν οι μόνιμοι κάτοικοι και οι καταστηματάρχες. Αυτό γίνεται τώρα. Υπάρχει στη β’ φάση η εφαρμογή της ελεγχόμενης στάθμευσης - υπάρχει και στο Κλιματικό Συμβόλαιο - που θα εφαρμοστεί από τη Φαρών μέχρι το Νέδοντα και από την 23ης Μαρτίου μέχρι τη Βασιλ. Γεωργίου όπου εκεί θα γίνει μια εκτεταμένη ζώνη ελεγχόμενης στάθμευσης εκ των οποίων θα προκύψουν και συγκεκριμένες θέσεις που μπορούν να παρκάρουν μόνο οι μόνιμοι κάτοικοι. Ετσι γίνεται σε όλες τις πόλεις.
Αν έχει καθυστερήσει πολύ ή λίγο, ναι, θα μπορούσε να είχε γίνει και πιο γρήγορα. Θα μπορούσε και πολλά άλλα να έχουν γίνει, θα μπορούσαν να είχαν γίνει και λιγότερα. Για παράδειγμα, πάντα σκέφτομαι ότι πάντα υπήρχε ένας μεγάλος αντίλογος γιατί να μην έχουμε ένα πάρκινγκ κάτω από την κεντρική πλατεία της πόλης. Δεν ήμουν ποτέ υπέρμαχος αυτής της λύσης δίνει 600 θέσεις κάτω από την καρδιά της πόλης θα φέρει 1.200 αυτοκίνητα να κυκλοφορούν μέσα στο κέντρο. Θα μπορούσε να γίνει με κάποιον τρόπο αυτό, αν ήταν πάρα πολύ ακριβή η στάθμευση σε κείνο το σημείο. Δηλαδή, αν κάποιος ήθελε να πληρώσει ένα πάρα πολύ μεγάλο αντίτιμο να σταθμεύσει στο κέντρο, όπως γίνεται σε πόλεις, όπως το Λονδίνο, το Βερολίνο κλπ.
Εμείς που έχουμε τη μαγεία να ζούμε σε μια πόλη που είναι ισοκλινής που μπορεί να την περπατήσεις και να κάνεις ποδήλατο, ότι να λέμε για αυτοκίνητο, ακούγεται αστειότητα”.
ΚΑΛΑΜΑΤΑ ΠΟΛΗ ΤΩΝ 15 ΛΕΠΤΩΝ
Συνεχίζοντας, ο αντιδήμαρχος επισημαίνει το πλεονέκτημα της Καλαμάτας, αναφέροντας:
“Στις ευρωπαϊκές πόλεις προσπαθούν να φτιάξουν τις πόλεις των 15 λεπτών. Να πείσουν τους πολίτες πως ό,τι θέλουν να κάνουν σε 15 λεπτά, μπορούν να το κάνουν με τα πόδια. Εδώ στην Καλαμάτα σε 15 λεπτά μπορείς να ξεκινήσεις από την πλατεία και να βρεθείς στη θάλασσα. Είναι φοβερό, εμείς το έχουμε και δεν το κάνουμε
Αρα ένα πολύ μεγάλο κομμάτι που πρέπει να πειστεί ο κόσμος, είναι να χρησιμοποιεί τα ποδήλατα και τις πεζοδιαβάσεις. Να γίνουν οι ποδηλατόδρομοι. Σε αυτό είμαστε πίσω. Θα έπρεπε να υπάρχει ένας ποδηλατόδρομος που θα συνδέει την ανατολή και τη δύση. Είναι φάουλ, η Βασιλέως Γεωργίου. Επρεπε να είχε έναν ποδηλατόδρομο στη μέση. Αν θα έπρεπε να γίνει μια μελέτη στάθμευσης, αυτό που κάνουμε τώρα με την ελεγχόμενη στάθμευση, στην ουσία είναι μια μελέτη στάθμευσης και η οποία θα επεκταθεί”.
* Στο σημείο αυτό αποκαλύπτει τη δημιουργία ενός παρατηρητηρίου κινητικότητας που θα αναβαθμιστεί:
“Υπάρχει μια λύση να κάνουμε ένα παρατηρητήριο κινητικότητας με τον συγκοινωνιολόγο Παναγιώτη Παπαντωνίου, το οποίο κάθε χρόνο θα μελετά τι προβλήματα έχει η πόλη στη στάθμευση, στην κυκλοφορία, στην οδηγική συμπεριφορά, στην κινητικότητα και θα κάνει προτάσεις που θα είναι δεσμευτικές για την οποιαδήποτε δημοτική αρχή. Και αυτό το παρατηρητήριο θα μείνει μαγιά κάθε χρόνο θα κάνει προτάσεις. Ας πούμε, εκείνος ο κόμβος έχει πρόβλημα, εκείνα τα φανάρια πρέπει να διορθωθούν, πρέπει να γίνουν περισσότερες θέσεις στάθμευσης κλπ.”.
Τέλος, στην επιμονή μας για την κυκλοφοριακή μελέτη σημειώνει:
“Υπήρχαν μελέτες κυκλοφοριακές και είχαν προβλεφθεί από το ΓΠΣ.
Το θέμα είναι, αν θυμάσαι παλιά με τον Νίκα είχε πει ότι είχε 7 – 8 σενάρια, τα οποία είχαν εξειδικευτεί όσον αφορά τη Ναυαρίνου. Η αλήθεια είναι όμως αν έχετε παρατηρήσει τα τελευταία χρόνια, η Καλαμάτα προσπαθεί κάθε χρόνο να μεγαλώσει την κλίμακα του σχεδιασμού της. Ξεκίνησε από το μικροσημειακό ότι στη Ναυαρίνου θέλουμε αυτό και στην Αριστομένους και τώρα προσπαθούμε να δούμε τη μεγαλύτερη εικόνα. Και με το ΣΒΑΚ και με τα Σχέδια Αστικής Προσβασιμότητας και με το ΣΒΑΑ της πόλης και με την ελεγχόμενη στάθμευση σε ένα μεγάλο κομμάτι και μελλοντικά θα επεκταθεί σε μια συγκοινωνιακή μελέτη. Γιατί ακόμα και η παλιά μελέτη του γραφείου του Ζέκκου που τη θυμόμαστε και την επικαιροποιούμε, δεν είχε λάβει υπόψη της απόλυτα την εικόνα που θα διαμορφωθεί στην πόλη από τη διάνοιξη της περιφερειακής οδού. Η περιφερειακή οδός είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι στη λειτουργία της πόλης”.