Τρίτη, 06 Ιουνίου 2023 20:00

Νερό, προβλήματα, διαχείριση και ιστορία…

Γράφτηκε από τον
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)

Γράφει ο Ηλίας Μπιτσάνης

«Τραγικές» θα πρέπει να χαρακτηριστούν οι εξελίξεις με την ύδρευση της πόλης, καθώς ένα «θαύμα» ηλικίας… 86 χρονών έχει γεράσει για τα καλά, έχει βγάλει και θα βγάζει διαρκώς προβλήματα αν δεν αποφασίσουν οι δημοτικοί άρχοντες να ασχοληθούν στα σοβαρά με την υπόθεση αυτή.

Τα προβλήματα γνωστά από την ειδησεογραφία και τις διαδικτυακές αποκαλύψεις για προβλήματα που ήταν γνωστά, αλλά οι «άρχοντες» εδώ και πολλά χρόνια τα έχουν συνδέσει με τον «αυτόματο πιλότο», ελπίζοντας και ευχόμενοι να μην σκάσει το μεγάλο κακό στα χέρια τους. Δεν θα μπω στις λεπτομέρειες, αλλά ο κόσμος αγανάκτησε με τις δηλώσεις των «επί τόπου», που αντί να ζητήσουν συγγνώμη και να αναλάβουν τις ευθύνες τους σπεύδουν στα σημεία που εμφανίζεται πρόβλημα για να «φωτογραφηθεί» το… ενδιαφέρον τους. Από την πρώτη στιγμή άρχισαν να λένε ότι είναι… δύσβατη η περιοχή της δεξαμενής. Με τους πολίτες να ρωτάνε πώς είναι δυνατόν το 1935 να ήταν… προσβάσιμη με τα πενιχρά μέσα που διέθεταν τότε οι εργολάβοι και να κατασκευάζεται αυτό το σπουδαίο έργο και 88 χρόνια μετά να έχει γίνει δύσβατη. Η εξήγηση απλή: Παρά τη ζωτική σημασία που έχει η ευχερής και ταχεία πρόσβαση σε εκείνο το σημείο, ο δρόμος έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη του. Μετά πληροφορούσαν για «γεωλογικό φαινόμενο» χωρίς να λένε ότι δεν βουλιάζει ο τόπος στα καλά καθούμενα, διαρροή υπήρχε, μαλάκωσε και υποχώρησε το έδαφος. Αποκαλύπτεται μάλιστα (messinia24.gr) ότι εδώ και πολύ καιρό έχει εντοπιστεί το πρόβλημα της διαρροής, έχουν ενημερωθεί οι αρμόδιοι, αλλά η ζημιά έγινε. Πάλι καλά που με τα πολλά και τις διαμαρτυρίες υποχρεώθηκαν να ψάξουν για τη διαρροή στο Κάστρο, όπου και διαπιστώθηκε επίσης διαρροή στο εσωτερικό της δεξαμενής, η οποία αν συνεχιζόταν, κανένας δεν μπορεί αν προβλέψει τι θα μπορούσε να έχει γίνει. Τα απίστευτα περί υπονόμευσης της δεξαμενής στη διάρκεια του Εμφυλίου που διατυπώθηκαν δημοσίως από «επί τόπου», είναι πέρα από κάθε (ακροδεξιά) φαντασία και εκθέτουν την ίδια τη δημοτική αρχή.

Και για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους και να δούμε πού είναι οι ευθύνες, στα 13+ χρόνια της δημαρχοντίας Παν. Νίκα και τα 4 του διαδόχου (στην παράταξη και τη θέση), δεν έγινε ούτε ένα σοβαρό έργο υποδομής για τη στήριξη της πόλης, των ανθρώπων της, της οικονομίας και του μέλλοντος. Πλακοστρώσεις, πανηγύρια, φωτογραφίες και εγκαίνια, την ώρα που πρέπει να αντιμετωπιστούν πολύ σοβαρά προβλήματα. Ευρωπαϊκά προγράμματα για «αναπλάσεις» (το καλύτερο ανέκδοτο της εποχής) που δεν χωράνε ως «μη επιλέξιμα» τα έργα υποδομής. Πλήρης αποδιοργάνωση της ΔΕΥΑΚ, που αποτελούσε μια μονάδα με επιχειρησιακή οργάνωση που πρωταγωνίστησε στην ανασυγκρότηση της πόλης μετά τους σεισμούς, με την καθοδήγηση του αείμνηστου Χρήστου Μαλαπάνη. Η «συνταγή αποτυχίας» τα έχει όλα όταν δεν υπάρχει δημοτική αρχή που να είναι διατεθειμένη να κάνει τα πάντα για να εξυπηρετήσει τις βασικές ανάγκες των δημοτών.

Πράγματα γραμμένα αμέτρητες φορές, αλλά οι άρχοντες τα γράφουν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους. Παραθέτω ένα μικρό απόσπασμα από κείμενο που γράφτηκε σε αυτή τη στήλη πριν από 5 χρόνια, μετά τη μεγάλη διακοπή νερού στη Θεσσαλονίκη (την οποία και έζησα από κοντά τυχαία) και με αναφορά σε παλαιότερες δημοσιεύσεις: «Στα κείμενα που προαναφέρθηκαν τονιζόταν κατά βάση η ανάγκη ιεραρχήσεων και λύσεων σε ζητήματα στρατηγικής σημασίας για την πόλη. Και εκτός από την ύδρευση η επισήμανση και η αυστηρή κριτική αφορούσαν και τον βιολογικό καθαρισμό και το δίκτυο αποχέτευσης ομβρίων. Υπενθυμίζω την “τριάδα” για την οποία δεν έγινε τίποτε, γιατί θεωρώ ότι όλοι οφείλουν να αντιληφθούν ότι προέχει η “θωράκιση” της πόλης με μεγάλα έργα υποδομής και όχι με (αντιαισθητικά) έργα τουριστικής βιτρίνας. Γιατί αν αυτή σπάσει από “ατύχημα” σε ένα από τα τρία δίκτυα που προανέφερα, δεν ξανακολλάει...». Θα έπρεπε να ανατριχιάζει σε μια τέτοια ιδέα όποιος έχει αναλάβει θέση στη διοίκηση του δήμου, αλλά αυτές είναι απόψεις… «γραφικών» που δεν τους αρέσουν οι μεγαλοστομίες ότι είμαστε «η Μασσαλία του Μοριά» και… δώστου χαρούλες που έχει ήλιο, κάνουμε μπάνια και γεμίζουν τα τραπεζοκαθίσματα.

Μιας και έγινε όμως συζήτηση, ας δούμε την ιστορία της ύδρευσης που είναι έργο του αείμνηστου δημάρχου Χρήστου Κουμάντου: Το έργο της ύδρευσης της Καλαμάτας από τις πηγές του Πηδήματος έγινε με εισήγηση των υδρολόγων Γεωργαλά και Λομπρέστη, οι οποίοι απέρριψαν πιθανές και… απίθανες προτάσεις που είχαν κατατεθεί από διάφορες πλευρές. Η σχετική εισήγηση συζητήθηκε το Δεκέμβριο του 1934 στο Δημοτικό Συμβούλιο Καλαμάτας, ο δήμος προχώρησε στη σύναψη δανείου με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και ξεκίνησαν οι μελέτες αρχικά και οι διαδικασίες της εργολαβίας στη συνέχεια. Όλα αυτά με συνεχείς ενστάσεις και «κόντρες» τόσο στο Δημοτικό Συμβούλιο όσο και από μερίδα του Τύπου. Γιγάντιο το έργο για την εποχή, ολοκληρώθηκε ουσιαστικά σε χρόνο ρεκόρ, καθώς τα εγκαίνια έγιναν στις 17 Σεπτεμβρίου 1937, ημέρα κατά την οποία λειτούργησε για πρώτη φορά η… δεξαμενή, από την οποία υδρεύεται ακόμη η Καλαμάτα. Και γράφει η «Σημαία» δύο ημέρες αργότερα:

«Μετά πάσαν επισημότητα και μεγαλοπρέπεια ετελέσθησαν την παρελθούσαν Κυριακήν τα εγκαίνια του περατωθέντος έργου της υδρεύσεως των Καλαμών. Από πρωίας οι κάτοικοι τη πόλεως ανέμενον την ώραν της εορτής διά να διαδηλώσουν την χαράν των προς τον κ. δήμαρχον. Την 9.30 πρωινή ο δήμαρχος κ. Κουμάντος, ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου κ. Πράττης και οι λοιποί δημοτικοί σύμβουλοι συνεκεντρώθησαν εις την Δημαρχίαν και εκείθεν δι’ αυτοκινήτων κατηυθύνθησαν εις το Πήδημα. Εις το Πήδημα είχον συγκεντρωθεί επίσης οι προϊστάμενοι όλων των υπηρεσιών και των οργανώσεων της πόλης, ο διοικητής Ασφαλείας, οι διοικηταί των αστυνομικών τμημάτων και πλήθος κόσμου εκ των Καλαμών και των πέριξ του Πηδήματος περιχώρων.
Εντός του οικήματος του αντλιοστασίου, όπου έχουν εγκατασταθεί τα απορροφητικά μηχανήματα, εψάλη δοξολογία και ετελέσθη αγιασμός των υδάτων χοροστατούντος του ιερέως του Πηδήματος. Μετά το πέρας της δοξολογίας ωμίλησε δ’ ολίγων ο κ. δήμαρχος και ακολούθως ετέθησαν εις ενέργειαν αι μηχαναί του αντλιοστασίου, αι οποίαι απορροφούν ύδωρ εκ των πλουσίων πηγών και το διοχετεύουν διά μεγάλων σωλήνων εις την πρώτην δεξαμενήν. Το θέαμα της λειτουργίας των μηχανημάτων τα οποία στέλλουν το νερό εις τας Καλάμας, ήτο ευχάριστον αλλά εν τούτω και συγκινητικόν διά τους παρισταμένους. Μετά την ωραίαν αυτήν τελετήν προσεφέρθησαν εκ μέρους του προέδρου και του Κοινοτικού Συμβουλίου Πηδήματος αναψυκτικά».

Ξεκίνησε το νερό, ξεκίνησαν και οι… επίσημοι για την Καλαμάτα, όπου περίμεναν μέχρι το απόγευμα να φτάσει με πίεση στις βάνες που είχαν τοποθετηθεί στην πλατεία και μπροστά και βόρεια από το ξενοδοχείο «Ακταίον» (αργότερα πολυκατοικία που στέγασε τα «Γαλάξια»): «Αι τελεταί συνεχίσθησαν το απόγευμα εις τας Καλάμας. Έμπροσθεν του ξενοδοχείου «Ακταίον» είχε κατασκευαστεί εξέδρα ήτις είχε σημαιοστολισθή. Από των πρώτων απογευματινών ωρών ήρχισαν να συρρέουν εις το σημείον εκείνο πλήθη κόσμου. Πολύ προ της ορισθείσης ώρας ολόκληρος ο πέριξ χώρος είχε κατακλυσθή από κόσμον. Ολίγον προ της 6ης μ.μ. ήρχισαν να προσέρχονται οι επίσημοι. Παρέστησαν εις τα εγκαίνια ο δήμαρχος μεθ’ ολοκλήρου του δημοτικού συμβουλίου, ο νομαρχών κ. Γκέλης, ο πρόεδρος των Πρωτοδικών κ. Δεσποτόπουλος, ο εισαγγελεύς κ. Καδδίτης, ο κ. λιμενάρχης, ο κ. τελώνης, ο διοικητής Χωροφυλακής, οι πρόεδροι του επαγγελματικού και γεωργικού Επιμελητηρίου και αι λοιπαί πολιτικαί και στρατιωτικαί αρχαί. Την 6ην ακριβώς επί της εξέδρας εψάλη δοξολογία χοροστατούντος του τοποτηρητού της Μητροπόλεως κ. Κωστοπούλου και ετελέσθη αγιασμός των υδάτων. Μετά ταύτα ηνοίχθησαν οι στρόφιγγες των παρά την εξέδραν ευρισκομένων κρουνών και το ύδωρ ανεπήδησε εις ύψος πολλών μέτρων σχηματίζον με την ορμήν του θεαματικωτάτους πίδακας. Το γεγονός εχαιρετήσθη από τα πλήθη των συγκεντρωμένων με ενθουσιώδη χειροκροτήματα και εκδηλώσεις πανηγυρισμού. Ο δήμαρχος κ. Κουμάντος ανελθών μετά ταύτα επί της εξέδρας ωμίλησε προς το πλήθος».

Κάπως έτσι έφτασε το νερό στην Καλαμάτα και από τότε φτάνει με τον… ίδιο τρόπο και με την προσθήκη ενός αγωγού τη δεκαετία του 1970, ο οποίος λόγω κατασκευαστικών αστοχιών και κακοτεχνιών έχει γίνει… σουρωτήρι και ταλαιπωρεί συχνά την πόλη. Και η πόλη μέσω των αρχόντων της δεν έχει ασχοληθεί στα σοβαρά ποτέ με την ανάγκη να «θωρακιστεί» αυτή η κατάκτηση, σε μια εποχή που για πολλούς λόγους η κατανάλωση νερού αυξάνεται θεαματικά και απαιτούνται ριζικές λύσεις…