Οι πολιτικοί βεβαίως εξακολουθούν να αποκαλούν τη Μεσσηνία «ευλογημένο τόπο», αλλά σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ο νομός το 2021 είχε κατά κεφαλήν ΑΕΠ 12.004 ευρώ, που αντιστοιχεί στο 43% του ευρωπαϊκού και στο 70% του ελληνικού, ενώ ήταν και το χαμηλότερο στους πέντε νομούς της Περιφέρειας Πελοποννήσου.
Ουσιαστικά οι Μεσσήνιοι παραμένουν φτωχοί, αν και μεταπολεμικά βελτιώθηκε σημαντικά το βιοτικό επίπεδο χάρη στην εισροή πόρων από τη Δύση. Η Μεσσηνία όμως περισσότερο από την υπόλοιπη Ελλάδα σπατάλησε αυτούς τους εισερχόμενους πόρους σε καταναλωτικές δαπάνες για τη στήριξη των παραδοσιακών κομματικών δικτύων. Μια ανάγνωση μόνο στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Μεσσηνίας και των ηττημένων στους Παγκοσμίους Πολέμους και στον Ψυχρό Πόλεμο, είναι αρκετή για να αντιληφθούμε το μέγεθος της σπατάλης των πόρων που εισρέουν αδιάκοπα από τη Δύση.
Εννοείται ότι για τη σπατάλη των πόρων και την ανορθολογική κατανομή των παραγωγικών συντελεστών δεν ευθύνονται οι πολιτικοί. Ευθύνεται η πολιτική που ασκείται με την ενεργή ή παθητική στήριξη όλων των κοινωνικών εταίρων, που πιστεύουν ότι η οικονομική ανάπτυξη είναι θέμα κεντρικού σχεδιασμού και ότι αρκεί η πολιτική βούληση για να τρώνε οι Μεσσήνιοι με χρυσά κουτάλια.
Η κυρίαρχη στη Μεσσηνία θεωρία του κεντρικού σχεδιασμού έχει τις ρίζες της στην «πολεμική οικονομία» της Γερμανίας κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τότε όχι μόνο οι κομμουνιστές αλλά και πολλοί συντηρητικοί δεξιοί πίστεψαν ότι η κεντρική κυβέρνηση μπορεί και σε περίοδο ειρήνης να υποκαταστήσει τον ιδιωτικό τομέα και την αγορά αποφασίζοντας για την παραγωγή των προϊόντων και τις τιμές τους. Ο φασισμός, ο ναζισμός, ο υπαρκτός σοσιαλισμός επιχείρησαν να αναπαραγάγουν την «πολεμική οικονομία» σε περίοδο ειρήνης και απέτυχαν πλήρως. Η αποτυχία του κεντρικού σχεδιασμού της οικονομίας είναι γενικώς παραδεκτή και μόνο στη Μεσσηνία οι κοινωνικοί εταίροι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η ανάπτυξη θα έρθει με έναν… δρόμο που θα σχεδιαστεί σε ένα υπουργείο.
Αν οι κοινωνικοί εταίροι δεν τα περίμεναν όλα από το κράτος, τους υπουργούς και τους παρατρεχάμενούς τους, ο αυτοκινητόδρομος Α7 θα είχε κατασκευαστεί τη δεκαετία του 1950 συνεισφέροντας τα μέγιστα στην οικονομία. Ο κεντρικός σχεδιασμός καθυστέρησε την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου σχεδόν 70 χρόνια, αλλά το πάθημα δεν έγινε μάθημα στους Μεσσήνιους, που «κάνουν το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά περιμένοντας διαφορετικά αποτελέσματα». Τώρα μάλιστα περιμένουν από τους υπουργούς να φέρουν τουρίστες στη Μεσσηνία, ενώ καμία κυβέρνηση δεν κατάφερε να υλοποιήσει το μάστερ πλαν του 2002 για το Αεροδρόμιο της Καλαμάτας. Η Μεσσηνία όμως δεν θα αναπτυχθεί με ένα κεντρικό σχέδιο και έναν νόμο. Θα αναπτυχθεί μόνο αν πιστέψει στη δύναμη της συνεργασίας των παραγωγικών δυνάμεων και στην αξιοκρατία.
Θανάσης Λαγός
'