Δευτέρα, 14 Οκτωβρίου 2013 14:08

Αλλαγές και η Νότια Πελοπόννησος μια γειτονιά

Γράφτηκε από τον

Αλλαγές και η Νότια Πελοπόννησος μια γειτονιά

 Οι αλλαγές τις οποίες έφερε η ολοκλήρωση (σχεδόν) του αυτοκινητόδρομου, είναι κάτι περισσότερο από ορατές ακόμη και σε περίοδο βαθύτατης οικονομικής κρίσης.

Είναι φανερό ότι τα οφέλη από αυτή την υπόθεση δεν μπορούν να αντιστρέψουν την κατάσταση, όμως αποτελούν σοβαρό φρένο κυρίως ψυχολογικό αλλά και οικονομικό. Τα κέρδη δεν αποτυπώνονται τόσο στα ταμεία, όσο στην κινητικότητα επισκεπτών. Και εννοείται ότι αυτή είναι και ο… κρυφός χορηγός των ταμείων, έστω και αν δεν φτάνει να αποκαταστήσει το πλήγμα που έχει δεχθεί η στεφάνη επαγγελμάτων γύρω από τον τουρισμό. Αλλά και την εμπορική κίνηση που έχει καθηλωθεί από την οικονομική κρίση.

Το κόστος μετακίνησης μπορεί να έχει αυξηθεί και να φαίνεται βαρύτερο στις οικονομικές συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί, όμως με μια μικρή περικοπή των υπολοίπων δαπανών "ισοφαρίζεται". Το κέρδος από ταχύτητα και ασφάλεια είναι πολύ σημαντικό και βοηθά ώστε η Μεσσηνία (και κυρίως η ευρύτερη περιοχή της Καλαμάτας) να γίνει προορισμός για αρκετές κατηγορίες πολιτών που επιχειρούν μικρότερης ή μεγαλύτερης διάρκειας απόδραση από το "χωνευτήρι" ανθρώπων και συναισθημάτων του λεκανοπεδίου.

Αξιοσημείωτη είναι και η αύξηση μετακινήσεων συμπατριωτών μας για οικογενειακές υποχρεώσεις, αγροτικές δουλειές αλλά και σύντομες επισκέψεις στο γενέθλιο τόπο. Ως εκ τούτου και ανάσες παίρνει η τοπική κοινωνία αλλά και "γέφυρες" επιστροφής (μικρής ή μεγάλης διάρκειας) ρίχνονται στο πέρασμα του χρόνου.

Καινούργιο (αλλά αναμενόμενο εκ των πραγμάτων) στοιχείο της υπόθεσης είναι η μετακίνηση ανθρώπων από άλλους νομούς και κυρίως την Αρκαδία, καθώς πλέον ο χρόνος μετακίνησης έχει ελαχιστοποιηθεί, με αποτέλεσμα πολλές περιοχές να είναι πολύ πιο κοντά στην Καλαμάτα ακόμη και από πόλεις ή χωριά της Μεσσηνίας. Ασφαλώς η μεσσηνιακή πρωτεύουσα δεν είναι διοικητικό κέντρο για άλλους νομούς ώστε να αποτελεί μαγνήτη, αποτελεί όμως μια μεγάλη εμπορική αγορά και έναν τόπο αναψυχής με ιδιαίτερα φυσικά χαρακτηριστικά. Γεγονός που αλλάζει τις σχέσεις με τις γειτονικές περιοχές και θα τις κάνει στο πέρασμα του χρόνου όλο και πιο στενές.

Προηγουμένως υπήρχε μια παρένθεση για τα οφέλη που εντοπίζονται κυρίως στην ευρύτερη περιοχή της Καλαμάτας. Για να μην υπάρξει παρεξήγηση, σπεύδουμε για την εξήγηση που κινείται για πολλούς στο χώρο του αυτονόητου: Για να διαχυθούν τα κέρδη αυτής της εξέλιξης σε όλη τη Μεσσηνία, χρειάζεται να υπάρξει σοβαρή προσπάθεια έτσι ώστε να κατασκευαστούν τα έργα στο εσωτερικό οδικό δίκτυο που συνδέουν τις διάφορες περιοχές με τον αυτοκινητόδρομο αλλά και μεταξύ τους. Από αυτά άλλα "κόλλησαν" (και ορισμένα δεν πρόκειται να κατασκευαστούν ποτέ), άλλα είχαν (και έχουν) φαραωνικό χαρακτήρα και είναι αναντίστοιχα των αναγκών και των χρηματοδοτικών δυνατοτήτων, ενώ άλλα δεν αντιμετωπίστηκαν ποτέ σοβαρά παρά το γεγονός ότι μπορούσαν να λύσουν πολλά ζητήματα (και) εσωτερικών μετακινήσεων. Το εσωτερικό δίκτυο, δεν μπορεί να είναι δίκτυο αυτοκινητόδρομων. Θα μπορούσε να έχει τέτοια χαρακτηριστικά το τμήμα της Ολυμπίας Οδού που περνάει από τη Μεσσηνία, έχει προχωρήσει η διαδικασία των απαλλοτριώσεων και γενικά δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες κατασκευαστικές δυσκολίες, ενώ παράλληλα "κουμπώνει" τους δύο αυτοκινητόδρομους. Για τα υπόλοιπα απαιτείται ριζική επανεξέταση για την εκλογίκευση των παρεμβάσεων έτσι ώστε να καταστεί και περισσότερο εφικτή η κατασκευή τους. Και φυσικά απαιτείται ένα θεσμικό πλαίσιο για τα δημόσια έργα που θα τα προστατεύει από τις κομπίνες και θα διασφαλίζει την ταχύτερη εκτέλεσή τους. Για την Ολυμπία Οδό χρειάζεται ειδική μνεία καθώς έχει ιδιαίτερη σημασία ως υποδομή για τη Μεσσηνία αλλά και έχει δρομολογηθεί η κατασκευή τού Πάτρα-Πύργος (και προς Αρχαία Ολυμπία) από το επόμενο ΕΣΠΑ, ενώ δεν γίνεται καμία αναφορά μέχρι τώρα για το Καλό Νερό-Τσακώνα. Και θα πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες από τους τοπικούς παράγοντες έτσι ώστε να μην μείνει κολοβός ένας πολύ σημαντικός οδικός άξονας. Για τα υπόλοιπα οι φορείς εκτέλεσης θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους για να ξεβαλτώσουν, καθώς η αβεβαιότητα σχετικά με το μέλλον τους έχει φθάσει στο ζενίθ και οι υποσχέσεις δεν είναι καθόλου πειστικές. Οταν η Αποκεντρωμένη Διοίκηση προειδοποιεί ότι «λεφτά δεν υπάρχουν από το ΕΣΠΑ, κόψτε έργα» και η Περιφέρεια μεγαλώνει τον κατάλογο, για το αποτέλεσμα μάλλον δεν χρειάζεται κάποιος να έχει… μαντικές ικανότητες.

 

Κάποτε είχαμε ως "μότο" την έκφραση «η Νότια Πελοπόννησος μια γειτονιά». Και είμαστε κοντά σε κάτι τέτοιο εφόσον δεν συμβεί κάτι τραγικό με το Λεύκτρο-Σπάρτη. Η ελαχιστοποίηση των αποστάσεων σε βάθος χρόνου θα δημιουργήσει μεγάλη αλληλεπίδραση και οι εξελίξεις δεν θα είναι μονοσήμαντες. Κάθε περιοχή θα κερδίσει ή θα χάσει στις νέες ισορροπίες ανάλογα με αυτό που έχει να προσφέρει και τις υποδομές που διαθέτει. Η πάγια αυτή αρχή στη διάρκεια σημαντικών χωροταξικών αλλαγών που επιφέρουν τα μεγάλα έργα υποδομής, έχει ισχύ και εν προκειμένω. Οι τοπικές κοινωνίες και οι εκφραστές τους έχουν την υποχρέωση να προετοιμαστούν και να δράσουν, διεκδικώντας τα αναγκαία έργα υποδομής και παίρνοντας πρωτοβουλίες ανάδειξης και εκμετάλλευσης των δυνατοτήτων κάθε περιοχής.

Ηλίας Μπιτσάνης

Τελευταία τροποποίηση στις Δευτέρα, 14 Οκτωβρίου 2013 14:16