Κάποια παιδιά βρίσκονται μακριά από την οικογένειά τους γιατί αυτή δεν μπορεί να τα φροντίσει. Μέσω του θεσμού της αναδοχής, μια άλλη οικογένεια αναλαμβάνει προσωρινά την καθημερινή φροντίδα των παιδιών, βγάζοντάς τα από τα ιδρύματα και δίνοντάς τους την υποστήριξη και αγάπη που χρειάζονται. Αλλωστε, “αναδοχή σημαίνει να ανοίγεις την αγκαλιά σου σε ένα παιδί για όσο καιρό χρειαστεί”, όπως λέει η δικηγόρος και εθελόντρια της “Κιβωτού του Κόσμου” Χρυσόθεμις Αμανατίδη, μιλώντας στην “Ε” για το θεσμό και τις προϋποθέσεις που ισχύουν για τους ανάδοχους γονείς. Η ίδια χαρακτηρίζει την αναδοχή ενός παιδιού ως μια πράξη γενναιοδωρίας και αλτρουισμού και, αν παραμερίσουμε όπως λέει την έννοια της κτητικότητας, αν εστιάσουμε στην ουσία της πράξης αυτής και ανοίξουμε την αγκαλιά μας και το σπίτι μας σε ένα παιδί που περιμένει σε κάποιο ίδρυμα, “σπουδαία πράγματα μπορούν να συμβούν”.
Ήδη από το 2018, με την ψήφιση του σχετικού νόμου και της ψηφιακής του εφαρμογής μέσω της πλατφόρμας www.anynet.gr, ο θεσμός της αναδοχής κλείνει μια ανοιχτή πληγή που ταλάνιζε την κοινωνία επί δεκαετίες, την ώρα που περίπου 2.500 παιδιά περιμένουν μέσα στα ιδρύματα.
ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΥΠΟΚΑΘΙΣΤΑ ΕΝΑ ΣΠΙΤΙ
Είναι γνωστό πως ακόμη και τα ιδρύματα που λειτουργούν με τις καλύτερες συνθήκες δεν υποκαθιστούν ένα σπίτι, μια ανθρώπινη αγκαλιά, επισημαίνει η Χρ. Αμανατίδη. Αυτά, λέει, δεν προσφέρονται μόνο με την υιοθεσία, αλλά και μέσω του θεσμού της αναδοχής. Όταν λοιπόν ένα παιδί δεν είναι δυνατόν να ζει στη βιολογική του οικογένεια για μικρό ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ή βρίσκεται ήδη σε δομή φιλοξενίας ανηλίκων, “αναζητείται μια ανάδοχη οικογένεια για να αναλάβει τη φροντίδα του και να προσφέρει στα βρέφη, στα μικρά παιδιά, ακόμη και στους εφήβους, στοργή, τρυφερότητα, ασφάλεια, οικογενειακή θαλπωρή, ερεθίσματα, αποκλειστική φροντίδα, και την αγάπη που κάθε παιδί έχει ανάγκη για να μπορέσει να αναπτυχθεί συναισθηματικά και ψυχοκινητικά”, αναφέρει και διευκρινίζει πως: “Κατά το χρονικό διάστημα της αναδοχής δεν διακόπτονται οι έννομες σχέσεις του ανηλίκου με τη βιολογική οικογένεια, εφόσον αυτή υπάρχει”.
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΝΑΔΟΧΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ
Κατάλληλοι για να γίνουν ανάδοχοι, σύμφωνα με το νόμο, είναι οικογένειες αποτελούμενες από συζύγους ή έχοντες συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, με ή χωρίς παιδιά, ή μεμονωμένα άτομα (άγαμα, διαζευγμένα ή που τελούν σε χηρεία), με ή χωρίς παιδιά. Στην περίπτωση που τα προηγούμενα άτομα είναι συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας με το ανήλικο, μιλάμε για συγγενική αναδοχή.
Οι προϋποθέσεις που ισχύουν σήμερα για τους ανάδοχους γονείς πρέπει να πληρούνται σωρευτικά, εξηγεί η κ. Αμανατίδη – και είναι οι εξής: 1) Η διαφορά ηλικίας τους με το παιδί να μην είναι μικρότερη από 18 έτη ή μεγαλύτερη από 50 έτη. 2) Οι ανάδοχοι γονείς, και οι συνοικούντες με αυτούς, να έχουν καλή ψυχική, διανοητική και σωματική υγεία και να μην πάσχουν από χρόνια μεταδιδόμενα νοσήματα. 3) Να μην έχουν καταδικαστεί τελεσίδικα και να μην εκκρεμεί σε βάρος τους ποινική δίωξη για αδικήματα που επισύρουν έκπτωση από τη γονική μέριμνα (κατά άρθρο 1537 ΑΚ) καθώς και για τα προβλεπόμενα από την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία περί ναρκωτικών και περί εμπορίας ανθρώπων και οργάνων. 4) Να έχουν αποδεδειγμένα την οικονομική δυνατότητα να καλύψουν τα βασικά έξοδα διατροφής, μόρφωσης και ιατρικής περίθαλψης του παιδιού, διαθέτοντας επαρκείς οικονομικούς πόρους για το σκοπό και καταβάλλοντας προσωπική φροντίδα. Το κράτος ενισχύει οικονομικά την ανάδοχη οικογένεια για όλη τη διάρκεια της αναδοχής και παρέχει διευκολύνσεις, όπως εγγραφή και δωρεάν φοίτηση σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, παιδικές κατασκηνώσεις, φοιτητικές εστίες κ.ά. 5) Οι ανάδοχοι γονείς να είναι εγγεγραμμένοι στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων του άρθρου 1 παρ. 6 του Ν.4538/2018.
Ειδικότερα, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αναζητήσουν την πλατφόρμα www.anynet.gr.
Ο εκτιμώμενος χρόνος για τη διαδικασία της αναδοχής είναι από 6 έως 8 μήνες.