Η Επιτροπή Κινήματος Διάσωσης κι Επαναλειτουργίας του σιδηροδρόμου Πελοποννήσου δημιουργήθηκε πρόσφατα, με στόχο τη διάσωση του πολύπλευρα επαναξιοποιήσιμου (οικονομικά, περιβαλλοντικά, πολιτιστικά, τουριστικά) για την Πελοπόννησο έργου και τη δημιουργία ευρείας κοινωνικοπολιτικής συμπαράταξης.
Ενα από τα μέλη της, από τα πρόσωπα που αγωνίζονται για τον σιδηρόδρομο της Πελοποννήσου, ο καθηγητής Φυσικής Αγωγής και συγγραφέας Κώστας Μπρούσαλης μας άνοιξε την καρδιά του, μιλώντας για τους στόχους της επιτροπής.
Τον συναντήσαμε σε ένα από τα πιο ελκυστικά κι εμβληματικά σημεία του σιδηροδρόμου στην Πελοπόννησο, στη γέφυρα και στον σταθμό του Μάναρη Αρκαδίας.
“Ο σκοπός αυτής της κίνησης είναι καταρχήν να διασώσουμε την γραμμή, γιατί κινδυνεύει από τη δασοποίηση πρωτίστως. πέρα από κατολισθήσεις και άλλα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί και από τα ακραία καιρικά φαινόμενα”, μας επεσήμανε κι εξήγησε: “Eίναι κατεπείγον το θέμα της αποτροπής της δασοποίησης, το οποίο πνίγει την γραμμή και χρόνο με τον χρόνο θα την καταστήσει ανύπαρκτη. Θα την εξαφανίσει και μετά θα είναι τεράστιο το κόστος για την ανάταξή της”.
Η επιτροπή θέλει το συντομότερο δυνατόν τη σταδιακή επαναλειτουργία της γραμμής. Με πρώτο τμήμα το Κόρινθος - Ναύπλιο, που είχε δρομολογηθεί για να γίνει από την προηγούμενη περιφερειακή αρχή, με δέσμευση 15 εκ. ευρώ.
“Το ερώτημα είναι αν εξακολουθούν να είναι δεσμευμένα ή αν υπήρχαν αυτά τα χρήματα”, δήλωσε ο Κ. Μπρούσαλης. Η επιτροπή έχει κάνει ερωτήματα στην περιφερειακή αρχή για να απαντήσει.
ΚΑΛΑΜΑΤΑ - ΜΕΣΣΗΝΗ ΚΑΙ ΠΑΤΡΑ - ΠΥΡΓΟΣ
Για την επαναλειτουργία εκτιμά ότι στη Μεσσηνία το τμήμα Καλαμάτα - Μεσσήνη μπορεί να λειτουργήσει ως προαστιακός και στη Δυτική Ελλάδα το Πάτρα - Πύργος, το οποίο τεχνικοοικονομικά είναι εφικτό να γίνει. Είχε τονιστεί από την τελευταία κυβέρνηση, αλλά, δυστυχώς, μετά τα όσα ανακοίνωσε ο νέος υπουργός Υποδομών και Μεταφορών εξαφανίστηκε ως άμεση προοπτική. Και το παραπέμπουν, μάλιστα, στην προοπτική της 20ετίας.
Ο Κ. Μπρούσαλης παρατήρησε ότι “13 χρόνια περιμένουμε μετά το σταμάτημα της λειτουργίας του, επιτέλους, κάποια στιγμή να αρχίσει η ανάταξη αυτού του μεγαλειώδους έργου. Γιατί χρόνο με τον χρόνο η κατάσταση γίνεται πάρα πολύ δυσάρεστη, με κίνδυνο να ματαιωθεί οριστικά η λειτουργία του σιδηροδρόμου μελλοντικά στην Πελοπόννησο”.
Οσον αφορά την τουριστική αξιοποίηση της γραμμής, σημείωσε ότι “η τουριστική αξία της γραμμής είναι πολύ μεγάλη. Εχουμε παραδείγματα από το εξωτερικό πάρα πολλά. Στην Ελβετία, στη Βόρεια Ισπανία, στη Γαλλία και σε πάρα πολλά μέρη στον κόσμο. Το ωραίο ανάγλυφο της
Πελοποννήσου, το ορεινό, αλλά και από παραλιακά τμήματα που περνάει, στον Καϊάφα”.
Επέμεινε, ωστόσο, ότι εκτός από τουριστική σε πολλά τμήματα μπορεί να λειτουργήσει ως υπεραστική και ως προαστιακή. Στη Μεσσηνία και στο Κόρινθος - Ναύπλιο. “Αλλά και μέχρι την Τρίπολη είναι απόλυτα εφικτή και σε ικανοποιητικούς χρόνους διαδρομής η επιβατική υπεραστική συγκοινωνία”. Κι εκτίμησε ότι “για κάποια άλλα τμήματα μέχρι την Καλαμάτα μπορεί σε τακτά χρονικά διαστήματα να μπαίνουν ειδικοί συρμοί, έχοντας και τον τουριστικό χαρακτήρα και τον συγκοινωνιακό”.
Ο Κ. Μπρούσαλης παρατήρησε ότι “μπορεί το τμήμα Καλαμάτα - Ανω Μεσσηνία να είναι αξιοποιήσιμο απόλυτα. Και ως εναλλακτικό”, γιατί, όπως ανέφερε δεν σχετίζονται όλα με την ταχύτητα.
Υπενθύμισε πως “το τρένο είναι το κάτι άλλο, είναι το φιλικότερο στο περιβάλλον συγκοινωνιακό μέσο” και υπογράμμισε την επιδίωξη της αποσυμφόρησης των πόλεων. Εκρινε ότι θα είναι πολύ ωφέλιμο για την Καλαμάτα να μην μπαίνουν τόσα αυτοκίνητα στην πόλη, να τα αφήνουν στη Μεσσήνη, για να αντιμετωπιστεί η κυκλοφοριακή συμφόρηση και η υποβάθμιση της ζωής στην πόλη.
Συνεχίζοντας εξέφρασε τη λύπη του για τους βανδαλισμούς σε σταθμούς, τονίζοντας πως “λείπει η δημιουργικότητα, η αισθητική, ο σεβασμός στα μνημειώδη έργα, σε αυτή την κατασκευαστική εποποιία επί εποχής Χαρίλαου Τρικούπη που έφτιαξε αυτό το μεγαλειώδες έργο σε πολύ λίγο χρόνο. Σε διάστημα 18 χρόνων έφθασαν από την Αθήνα στην Καλαμάτα. Είναι απαράδεκτο να συμβαίνουν αυτά τα πράγματα. Είναι ένα πρόβλημα οι απομακρυσμένοι σταθμοί, όπως είναι εδώ στο Μάναρη. Θα πρέπει να ληφθεί ειδική μέριμνα προστασίας, παρακολούθησης με κάμερες, με συναγερμούς, ώστε να αποτραπεί η κατάρρευση αυτών των μνημείων”.
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΟ ΜΝΗΜΕΙΟ
Ο Κ. Μπρούσαλης ενημέρωσε ότι σε συμπόσιο του Πολυτεχνείου της Ζυρίχης το 201, όπου συμμετείχε, υπήρξε πρωτοβουλία για να ανακηρυχθεί η μετρική γραμμή της Πελοποννήσου ως προστατευόμενο μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς υπό την UNESCO. Εν λειτουργία, όμως, γιατί αν δεν λειτουργεί, δεν μπορεί να γίνει. Αυτό έχει γίνει στην Ελβετία και σε άλλες γραμμές στον κόσμο. Δυστυχώς, ακόμα περιμένουν την απάντηση, την ανταπόκριση της ελληνικής Πολιτείας για να σχηματιστεί αυτός ο φάκελος και να κατατεθεί στην UNESCO, για να προστατευτεί η γραμμή.
“Δεν είναι μια χαμένη υπόθεση η διάσωση κι επαναλειτουργία του σιδηροδρόμου στην Πελοπόννησο”, εκτίμησε και υπενθύμισε πως “έγινε μια στρατηγική επιλογή πριν από 30 χρόνια ίσως και περισσότερο, με πρόταξη του αυτοκινητόδρομου στην Πελοπόννησο, χωρίς να υπάρξει μέριμνα για τον σιδηρόδρομο”. Ανέφερε ότι “ο αυτοκινητόδρομος έχει φάει τόσα λεφτά, έχουν γίνει φαραωνικά έργα κι επεμβάσεις. Μπορούσε να γίνει και πιο συντηρητικός κάπως, χωρίς να χάσει την αξία του” και σημείωσε: “Κάπου πρέπει να περισσέψουν και λίγα χρήματα για τον σιδηρόδρομο, που δυστυχώς στη χώρα μας έχει φθάσει στον πάτο από τότε που άρχισε υποτίθεται ο εκσυγχρονισμός του”.
Κλείνοντας, τη συζήτησή μας επεσήμανε: “Δεν είναι όλο να χαλάς τα παλιά. Αν είναι έτσι, τότε και τον Παρθενώνα να τον γκρεμίσουμε, για να κάνουμε real estate. Ολα τα έργα τα αρχιτεκτονικά, τα αρχαιολογικά που συνιστούν την ιστορία, την ταυτότητα, την ψυχή της Ελλάδας, έχουμε να προβάλλουμε. Εδώ ο σιδηρόδρομος αποτελεί ένα μνημειώδες έργο τεράστιας αρχιτεκτονικής σημασίας. Και οφείλουμε να τον προστατεύσουμε. Και για να τον προστατεύσουμε πρέπει να λειτουργεί. Εχει σημασία να σπρώξουμε τα σκουριασμένα γρανάζια και στα μυαλά των ανθρώπων και της γραφειοκρατίας και των κέντρων αποφάσεων”.
[Αρθρο από το περιοδικό «Περισκόπιο» - Τεύχος Απριλίου]
