Δευτέρα, 24 Φεβρουαρίου 2014 14:04

70 χρόνια από το "ματωμένο" Φλεβάρη της Αντίστασης

Γράφτηκε από την
70 χρόνια από το "ματωμένο" Φλεβάρη της Αντίστασης

Γράφει ο Ηλίας Μπιτσάνης

 

Ημέρα μνήμης σήμερα καθώς κλείνουν 70 χρόνια από τις εκτελέσεις 212 πατριωτών, στη συντριπτική πλειοψηφία Μεσσηνίων, στην Παλιόχουνη της Μεγαλόπολης. Ο "ματωμένος Φλεβάρης" του 1944 σημαδεύτηκε από τη βαρβαρότητα των Γερμανών και των ντόπιων συνεργατών τους που έδρασαν πριν ακόμη ιδρυθούν επισήμως τα Τάγματα Ασφαλείας (18 Φεβρουαρίου 1944), με σειρά από ομαδικές εκτελέσεις.

Από τα τέλη του 1943 με την ισχυροποίηση του ΕΛΑΣ ήταν φανερό πως δεν θα αργούσαν τα πλήγματα κατά των γερμανικών δυνάμεων κατοχής. Αλλωστε ο σκοπός της ένοπλης αντίστασης σε όλη την Ευρώπη ήταν ακριβώς τα στρατιωτικά πλήγματα στον κοινό εχθρό που είχαν σαν στόχο την αποδιοργάνωση της στρατιωτικής μηχανής του. Από την πλευρά τους οι Γερμανοί απαντούν με τη μέθοδο των αντιποίνων προκειμένου να κάμψουν την αντίσταση. Περιμένοντας τα χτυπήματα επιστρατεύουν τους ντόπιους συνεργάτες που οργανώνουν συλλήψεις πατριωτών, γεμίζουν τις φυλακές και εκτελούν ομήρους μετά από κάθε χτύπημα.

Οι πρώτες ομαδικές συλλήψεις του 1944 έγιναν στις 27 Ιανουαρίου όταν επέδραμε στην Καλαμάτα το Τάγμα του "Αρχηγού του Αντικομμουνιστικού Αγώνος Λακωνίας" Λεωνίδα Βρεττάκου με επικεφαλής τον ίδιο και το διοικητή του, ταγματάρχη Παναγιώτη Δεμέστιχα. Μπαίνοντας στην Καλαμάτα μια μέρα νωρίτερα είχε δεχτεί επίθεση στη Φαρών, όπου σκοτώθηκε ένα άντρας του τάγματος και τραυματίσθηκε ένας δεύτερος. Ο Βρεττάκος που είχε εξοπλιστεί από τους Γερμανούς οργάνωσε αμέσως πογκρόμ. Συγκλονισμένοι οι Καλαματιανοί είδαν να δολοφονείται στην πλατεία ο ΕΠΟΝίτης Μελιγκόνης και λίγη ώρα αργότερα ο αδελφός του. Ενα μεγάλο μπλόκο οργανώθηκε στην πόλη δυτικά του Νέδοντα από την Παραλία μέχρι την Αγιάννα και εκατοντάδες πατριώτες συνελήφθησαν και κρατήθηκαν ως όμηροι στο στρατόπεδο. Στη συνέχεια μεταφέρθηκαν με καμιόνια στη Μεγαλόπολη και από εκεί με τα πόδια οδηγήθηκαν στις φυλακές της Τρίπολης. Στις 23 Φεβρουαρίου δύναμη του ΕΛΑΣ χτυπά γερμανική φάλαγγα στο Σάλεσι Μεγαλόπολης και στη μάχη που ακολουθεί σκοτώνονται 15 Γερμανοί και τραυματίζονται άλλοι 7 από αυτούς. Αμέσως διατάζεται η εκτέλεση 200 πατριωτών στον τόπο της επίθεσης. Ακόμη περισσότεροι πατριώτες (212 σύμφωνα με ορισμένες μαρτυρίες) μεταφέρονται και εκτελούνται στην Παλιόχουνη τα ξημερώματα της 24ης Φεβρουαρίου.

8 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

Πριν την Παλιόχουνη μέσα στο Φεβρουάριο είχαν εκτελεσθεί εκατοντάδες πατριώτες που είχαν συλληφθεί με τον ίδιο τρόπο. Στις 4 Φεβρουαρίου οι ένοπλες συμμορίες που είχε οργανώσει ο κατοχικός νομάρχης Δ. Περρωτής, έκαναν ένα τεράστιο μπλόκο στην περιοχή της αγοράς από την 23ης Μαρτίου και βορειότερα, συλλαμβάνοντας εκατοντάδες πατριώτες τους οποίους οδήγησαν ομήρους στο στρατόπεδο.

Την επόμενη ημέρα τμήμα του ΕΛΑΣ επιτίθεται σε γερμανική φάλαγγα στον Αγιο Φλώρο σκοτώνοντας έναν αριθμό στρατιωτών (υπάρχουν διχογνωμίες ως προς τον πραγματικό αριθμό) και διαλύουν τη φάλαγγα, ενώ θύματα είχαν και οι αντάρτες. Ως αντίποινα οι Γερμανοί στις 8 Φεβρουαρίου εκτελούν 149 (τουλάχιστον) πατριώτες στο στρατόπεδο και τους θάβουν νύχτα στα σφαγεία. Τον ομαδικό τάφο αποκάλυψαν τα σκυλιά το Μάιο του 1945 όταν ξέθαψαν οστά των πατριωτών.

ΑΝΤΙΠΟΙΝΑ

Πρέπει να σημειωθεί ότι την ίδια ημέρα δυνάμεις του ΕΛΑΣ χτύπησαν άλλη γερμανική φάλαγγα στην Καζάρμα προκαλώντας ένα ακόμη σοβαρό πλήγμα. Ενώ στις 19 Φεβρουαρίου ο ΕΛΑΣ χτυπά για δεύτερη φορά τους Γερμανούς στον Αγιο Φλώρο προκαλώντας τους σοβαρές απώλειες.

Ενδιαμέσως σε τυχαίο μπλόκο συνελήφθη στην περιοχή της Αγιάννας ο αντάρτης του ΕΛΑΣ Ηλίας Βασιλόπουλος, τον οποίο οι Γερμανοί κρέμασαν στην πλατεία 23ης Μαρτίου και τον άφησαν τουλάχιστον μια ημέρα εκεί για να τον βλέπουν οι περαστικοί, ως ένοχο του τραυματισμού Γερμανού στην Αριστομένους στις 12 Νοεμβρίου 1943. Περιστατικό για το οποίο είχαν εκτελεσθεί με τη μέθοδο των αντιποίνων 10 πατριώτες στην Τρίοδο.

Στο μεταξύ στις 9 Φεβρουαρίου αντάρτες εκτελούν διερμηνέα των Γερμανών και σε αντίποινα διατάζεται η εκτέλεση 50 ομήρων από τις φυλακές Τρίπολης που έγινε στις 23 Φεβρουαρίου, μια ημέρα πριν από τις εκτελέσεις στη Μεγαλόπολη.

 

Εκατοντάδες Μεσσήνιοι συνελήφθησαν από τους συνεργάτες των Γερμανών και εκτελέσθηκαν το Φεβρουάριο του 1944. Ο "ματωμένος Φλεβάρης" σημάδεψε ανεξίτηλα τον αγώνα της Αντίστασης και είχε τη δική του επίδραση στην εξέλιξη της Ιστορίας.


NEWSLETTER