Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Γιώργου Λιάλιου στην “Καθημερινή”: “Το υπουργείο επιδιώκει με μια “λύση – πακέτο” να λύσει το χρονίζον πρόβλημα της διαχείρισης όλων των προστατευόμενων περιοχών. Ετσι, την προηγούμενη εβδομάδα ενέκρινε τη διενέργεια διαγωνισμού, προϋπολογισμού 17.000.000 ευρώ, για την εκπόνηση ειδικών περιβαλλοντικών μελετών (ΕΠΜ), σχεδίων προεδρικών διαταγμάτων και σχεδίων διαχείρισης για όλες τις περιοχές Natura της χώρας, έτσι ώστε σε τρία χρόνια το υπουργείο να διαθέτει αναλυτικά σχέδια για τις εν λόγω περιοχές, για να ορίσει στη συνέχεια τη χρήση γης, μέσω προεδρικών διαταγμάτων. Σύμφωνα με το αντικείμενο του διαγωνισμού, ομαδοποιούνται οι Natura σε 11 μελέτες και 23 ΕΠΜ, με γεωγραφικά κριτήρια (π.χ. μια μελέτη για τις περιοχές Natura της Δυτικής Ελλάδας και των Ιονίων Νήσων). Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα υπάρχουν 419 χαρακτηρισμένες περιοχές Natura, ενώ την ίδια στιγμή οι υφιστάμενοι φορείς διαχείρισης καλύπτουν μέρος των περιοχών αυτών”.
Πάντως, όπως αναφέρεται στο ρεπορτάζ της “Καθημερινής”, “εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένα θέματα που δείχνουν να μην αντιμετωπίζονται επαρκώς, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση. Καταρχήν, από το 1986 (πρώτο κοινοτικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα) έως σήμερα έχουν χρηματοδοτηθεί από την Ε.Ε. περισσότερες από 100 ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες στη χώρα μας, ένα σημαντικό μέρος των οποίων με το προηγούμενο ΕΣΠΑ. Οι μελέτες αυτές, λοιπόν, βρίσκονται στα συρτάρια του ΥΠΕΝ χωρίς να έχουν εγκριθεί και το ερώτημα είναι γιατί θα πρέπει να εκπονηθούν (δηλαδή να... ξαναπληρωθούν) από την αρχή, αν δεν χρήζουν σοβαρής επικαιροποίησης.
Ενα δεύτερο ζήτημα αφορά στη θεσμική θωράκιση του νέου πλαισίου. Με την υπόθεση του Υμηττού, αλλά και το πρακτικό επεξεργασίας του σχεδίου προστασίας του Κυπαρισσιακού Κόλπου, το Συμβούλιο της Επικρατείας υπέδειξε (στην πρώτη περίπτωση ως μονόδρομο, στη δεύτερη υπό προϋποθέσεις) την υποχρέωση εκπόνησης και μιας στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ). Η εκπόνηση των ΣΜΠΕ (που δεν περιλαμβάνεται στον διαγωνισμό) θα κοστίσει ακόμα περισσότερο χρόνο και χρήμα. Η έλλειψή τους όμως ενδέχεται να καταστήσουν τα νέα πλαίσια ευάλωτα σε δικαστικές προσφυγές, εκτός εάν το ΥΠΕΝ φροντίσει διά της νομικής οδού να «ενοποιήσει» τις ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες και τις ΣΜΠΕ στην περίπτωση των προστατευόμενων περιοχών.
Ενα τρίτο ζήτημα αφορά στον ορίζοντα ολοκλήρωσης του όλου εγχειρήματος. Τα σχέδια προεδρικών διαταγμάτων πρέπει, από το νόμο, να περνούν από μια διαδικασία εκτενούς διαβούλευσης. Επομένως είναι αμφίβολο ότι το 2020 θα υπάρχει έτοιμο θεσμικό πλαίσιο. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Εθνικού Πάρκου Ολύμπου, το σχέδιο ΠΔ του οποίου δόθηκε για πρώτη φορά σε διαβούλευση το 2011, αλλά ακόμα δεν έχει θεσπιστεί.
Πάντως το ΥΠΕΝ έχει ανακοινώσει ότι επεξεργάζεται και ένα νέο σχέδιο νόμου για τις προστατευόμενες περιοχές, το οποίο θα αντιμετωπίσει μεταξύ άλλων και το μείζον ζήτημα της χρηματοδότησης των φορέων διαχείρισης” καταλήγει το ρεπορτάζ του Γ. Λιάλιου στην “Καθημερινή”.
