Αυτό αποκαλύπτει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή Γιάννη Λαμπρόπουλου. Ουσιαστικά ο υπουργός αφήνει να εννοηθεί ότι χάθηκε μια μεγάλη ευκαιρία για αναδιάρθρωση των μεσσηνιακών συκεώνων επειδή στη Μεσσηνία δεν  λειτουργεί Οργάνωση Παραγωγών.

Αναλυτικά η απάντηση στην ερώτηση που κατέθεσε ο κ. Λαμπρόπουλος: «Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στο πλαίσιο της αξιοποίησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, υλοποιεί το υποέργο “Αναδιάρθρωση Καλλιεργειών”. Ο σχεδιασμός του Υποέργου, όπως και ο σχεδιασμός των λοιπών Υποέργων της Δράσης “Οικονομικός Μετασχηματισμός”  του Αγροτικού Τομέα” , έλαβε υπόψη την ανάγκη αντιμετώπισης χρόνιων προβλημάτων του πρωτογενούς τομέα, ενσωματώνοντας ταυτόχρονα τις απαιτήσεις του σύγχρονου κοινωνικοοικονομικού περιβάλλοντος, τις επιταγές της επιστήμης αλλά και την ανατροφοδότηση της δημόσιας διαβούλευσης. Μεθοδολογικά το Υποέργο αξιοποίησε ειδική μελέτη που συνέταξε το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών επί του αντικειμένου, βάσει της οποίας θεμελιώδες κριτήριο επιλεξιμότητας των προς φύτευση ποικιλιών ήταν “να είναι ανθεκτικές σε εχθρούς και ασθένειες που έχουν καταγραφεί και επηρεάζουν την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων” . Στην εν λόγω μελέτη υπάρχει ειδική αναφορά στα συκόδεντρα (σημείο 1.5.5.6, σελ. 91). Η περίοδος υποβολής των αιτήσεων των δυνητικών δικαιούχων άρχισε στις 28 Ιουλίου 2022 και ολοκληρώθηκε, ύστερα από 5 παρατάσεις της καταληκτικής προθεσμίας, στις 22 Ιανουαρίου 2023, δίνοντας στους ενδιαφερόμενους χρονικό περιθώριο 6 μηνών να υποβάλουν τις προτάσεις τους.

Ενημερωτικά, αναφέρεται ότι, όσον αφορά στην πολιτική που ασκείται στον τομέα των οπωροκηπευτικών, συμπεριλαμβανομένων και των σύκων, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στηρίζει και προωθεί τον εν λόγω τομέα μέσω των Οργανώσεων Παραγωγών με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τομέα, της ελκυστικότητας των Οργανώσεων Παραγωγών και του ειδικού στόχου της διατήρησης και προστασίας του περιβάλλοντος.

Οι Οργανώσεις Παραγωγών, μέσα από τα επιχειρησιακά τους προγράμματα, δύνανται να υλοποιούν δράσεις που αφορούν στην προώθηση και βελτίωση εμπορίας των προϊόντων τους, στην απόσυρση προϊόντων από την αγορά μέσω της δωρεάν διανομής, καθώς και σε περιβαλλοντικές δράσεις (ολοκληρωμένη διαχείριση καλλιέργειας, καταπολέμηση ασθενειών με φιλοπεριβαλλοντικά μέσα κ.λπ.) και στην αναδιάρθρωση καλλιεργειών, σύμφωνα με τους Κανονισμούς (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, 891/2017 και 892/2017, καθώς και την αριθ. 1400/395263/22-12-2023 απόφαση του Υπουργού και Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων “Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων για την εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων στον τομέα των οπωροκηπευτικών, στο πλαίσιο του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027” (Β΄7430/29-12-2023), όπως ισχύουν.

Επιπρόσθετα, στη νέα ΚΑΠ (2023-2027) και στο Στρατηγικό Σχέδιο που υλοποιείται, στις τομεακές παρεμβάσεις των οπωροκηπευτικών, οι Οργανώσεις Παραγωγών (Ο.Π.) μέσω των επιχειρησιακών τους προγραμμάτων περιλαμβάνουν υποχρεωτικά σε ποσοστό 2%, δράσεις που έχουν στόχο την έρευνα περί των βιώσιμων μεθόδων παραγωγής και ανάπτυξή τους, συμπεριλαμβανομένων της ανθεκτικότητας έναντι των επιβλαβών οργανισμών και των ζωονόσων, και του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σε αυτήν, των καινοτόμων πρακτικών και των τεχνικών παραγωγής που ενισχύουν την οικονομική ανταγωνιστικότητα και δίνουν ώθηση στην ανάπτυξη αγορών.

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με το Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών και άλλων συλλογικών φορέων (ΕΜΑΣ 2023), στην Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας δεν υπάρχει αναγνωρισμένη Οργάνωση Παραγωγών για σύκα

Σε ότι αφορά την καλλιέργεια νωπών σύκων και σύκων ξερών μη μεταποιημένων, σύμφωνα με τα στοιχεία ΟΣΔΕ στην  Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας καλλιεργήθηκαν:

ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής  «Οι Οργανώσεις Παραγωγών (ΟΠ) και οι Ενώσεις Οργανώσεων Παραγωγών (ΕΟΠ) βοηθούν τους γεωργούς να μειώνουν το κόστος των συναλλαγών και να συνεργάζονται για τη μεταποίηση και την εμπορική προώθηση των προϊόντων τους. Οι ΟΠ ενισχύουν τη συλλογική διαπραγματευτική ισχύ των γεωργών με τους εξής τρόπους:

• συγκέντρωση της προσφοράς
• βελτίωση της εμπορικής προώθησης
• παροχή τεχνικής και υλικοτεχνικής υποστήριξης στα μέλη τους
• συμβολή στη διαχείριση της ποιότητας
• μεταφορά γνώσεων.

Η ΕΕ αναγνωρίζει τον ιδιαίτερο ρόλο που διαδραματίζουν οι οργανώσεις παραγωγών, οι οποίες, ως εκ τούτου, μπορούν να ζητήσουν την αναγνώρισή τους από τη χώρα της ΕΕ στην οποία έχουν την έδρα τους. Οι ΟΠ μπορούν να λαμβάνουν διάφορες νομικές μορφές, συμπεριλαμβανομένων των γεωργικών συνεταιρισμών. Οι αναγνωρισμένες οργανώσεις παραγωγών μπορούν να επωφελούνται από:

• εξαιρέσεις από τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ για ορισμένες δραστηριότητες, όπως οι συλλογικές διαπραγματεύσεις που πραγματοποιούν για λογαριασμό των μελών τους, ο προγραμματισμός της παραγωγής ή ορισμένα μέτρα διαχείρισης της προσφοράς·
• πρόσβαση σε χρηματοδότηση από την ΕΕ στο πλαίσιο «επιχειρησιακών προγραμμάτων» για τον τομέα των οπωροκηπευτικών, όπως προγράμματα για τη στήριξη συλλογικών επενδύσεων σε υλικοτεχνική υποδομή προς όφελος των μελών τους.

Από το 2017, οκτώ χώρες της ΕΕ έχουν αναγνωρίσει 80 Ενώσεις Οργανώσεων Παραγωγών: η Γαλλία (30), η Ιταλία (19), η Γερμανία (9), η Ισπανία (7), η Ουγγαρία (7), η Ελλάδα (4), το Βέλγιο (3) και η Πολωνία (1).

Κριτήρια αναγνώρισης

Για να αναγνωριστεί μια Οργάνωση Παραγωγών σε οποιονδήποτε γεωργικό τομέα οφείλει:

• να έχει συσταθεί με πρωτοβουλία παραγωγών·
• να αποτελείται και να ελέγχεται από παραγωγούς συγκεκριμένου γεωργικού τομέα·
• να υποβάλει αίτηση στη χώρα της ΕΕ στην οποία έχει την έδρα της·
• να πραγματοποιεί τουλάχιστον μία από τις δραστηριότητες που απαριθμούνται στην ενωσιακή νομοθεσία, όπως η από κοινού μεταποίηση, διανομή, μεταφορά ή συσκευασία·
• να επιδιώκει τουλάχιστον έναν από τους συγκεκριμένους στόχους που αναφέρονται στη γεωργική νομοθεσία, όπως η βελτιστοποίηση του κόστους παραγωγής ή η ανάπτυξη πρωτοβουλιών στον τομέα της προώθησης και της εμπορίας.

Επιπλέον, οι Οργανώσεις Παραγωγών πρέπει να πληρούν ορισμένα πρόσθετα κριτήρια, όπως το να διαθέτουν έναν ελάχιστο αριθμό μελών και/ή να καλύπτουν προϊόντα ελάχιστου όγκου ή ελάχιστης αξίας. Υπάρχουν επίσης ορισμένες απαιτήσεις όσον αφορά το καταστατικό τους. Συγκεκριμένα, το καταστατικό πρέπει να επιτρέπει στα μέλη της οργάνωσης να ασκούν έλεγχο με δημοκρατικό τρόπο».

Θ.Λ.