Αυτό τονίζει η μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ για τον γαστρονομικό τουρισμό στην Πελοπόννησο, αφήνοντας να εννοηθεί ότι υπό προϋποθέσεις η γαστρονομία μπορεί να αναδειχθεί σε συγκριτικό πλεονέκτημα για την προσέλκυση επισκεπτών.
Η έκθεση του ΙΝΣΕΤΕ, ιδιαίτερα αναφορικά με τις τοπικές κουζίνες, παρουσιάζει ορισμένες ανακρίβειες και ελλείψεις. Παρ’ όλα αυτά, είναι πολύ σημαντική ως μια πρώτη γενική καταγραφή, η οποία θα πρέπει να βρει συνέχεια, ώστε να αποκαλυφθεί ο παραδοσιακός γαστρονομικός πλούτος και οι αναπτυξιακές του δυνατότητες για την Πελοπόννησο.
Αναλυτικά η έκθεση του ΙΝΣΕΤΕ αναφέρει:
«Η χρήση του ελαιόλαδου, του κρασιού, του μελιού, των τοπικών κρεάτων, του κυνηγιού, μαζί με αυτή των μπαχαρικών και των βοτάνων, αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο στο χτίσιμο της γευστικής έντασης αλλά και της χαρακτηριστικής γευστικής μοναδικοτήτας των πελοποννησιακών εδεσμάτων. Επίσης, η κουζίνα της Πελοποννήσου ακολουθεί την εποχικότητα και την εντοπιότητα και επηρεάζεται από τις εμπειρίες και τις επαφές του τόπου καθώς και τις θρησκευτικές νηστείες και εορτές.
Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου τα προϊόντα με ένδειξη ΠΟΠ και ΠΓΕ είναι:
Το ελαιόλαδο Κροκεές Λακωνίας (ΠΟΠ), το ελαιόλαδο Πετρίνα Λακωνίας (ΠΟΠ), το ελαιόλαδο Φοινίκι Λακωνίας (ΠΟΠ), το ελαιόλαδο Λακωνίας (ΠΓΕ), το ελαιόλαδο Κρανίδι Αργολίδας (ΠΟΠ), το ελαιόλαδο Λυγουριό Ασκληπιείου (ΠΟΠ), το ελαιόλαδο Καλαμάτα (ΠΟΠ), οι ελιές Καλαμάτας (ΠΟΠ), η τσακώνικη μελιτζάνα Λεωνιδίου (ΠΟΠ), τα μήλα ντελίσιους Πιλαφά Τριπόλεως (ΠΟΠ), τα φασόλια βανίλιες Φενεού (ΠΓΕ), η φάβα Φενεού (ΠΓΕ), η αγκινάρα Ιρίων Αργολίδας (ΠΓΕ), η φέτα (ΠΟΠ, και στις 5 Ενότητες), η σφέλα (ΠΟΠ, Μεσσηνίας και Λακωνίας), το μέλι ελάτης Μαινάλου βανίλια (ΠΟΠ) και το ρόδι Ερμιόνης Αργολίδας (ΠΟΠ).
Οι εξαιρετικής ποιότητας πρώτες ύλες και τα αγροτικά προϊόντα αποτελούν την βάση για την παρασκευή των εξαίρετων τοπικών εδεσμάτων της Περιφέρειας. Ενδεικτικά, ανά Ενότητα:
- Κόρινθος: αγριογούρουνο με κυδώνι, μπακαλιάρος πλακί με κορινθιακή σταφίδα, ταλιατέλες Νεμέας με καλκάνι, καρκασόπιτα, πρασόπιτα με σταφίδα και κεφαλοτύρι, κόκορας με σπιτικές χυλοπίτες, βετούλι γάστρας, βραστό βεργάδι, ζυγούρι, χοιρινό σαλμί, καρυδόπιτα με σταφίδες και μπακλαβάς με σταφίδες.
- Αργολίδα: γίδα βραστή, κόκορας λεμονάτος, γουρουνοπούλα ψητή, χοιρινό στη χόβολη, χοιρινό με πρασοσέλινο, τηγανιά με κομμάτια κρέατος και ρίγανη, πίτες χειροποίητες γεμιστές με εποχιακά λαχανικά, γκιόσα, τυρολάγανο, πουμέκι, μπριάμ, τουρλού, γλυκά του ταψιού και του κουταλιού.
- Αρκαδία: καγιανάς, ψητή γουρουνοπούλα, λαγώτο, χοιρινό με δαμάσκηνα, μπαζίνα, σπληνάντερο και πηχτή.
- Λακωνία: παστό χοιρινό, καπνιστό λουκάνικο, κρασάτη καπνιστή μπριζόλα με καρυκεύματα, τσαϊτιά, γκόγλες, χιουροσπάλα, κοκκινιστός κόκορας κρασάτος, γίγαντες στο φούρνο με σύγκλινο, καγιανάς, νηστίσιμα κουλούρια με γλυκάνισο και γλυκό του κουταλιού λαλαγγάδια.
- Μεσσηνία: χοιρινό παστό με πορτοκάλι, λιόπιτα με μεσσηνιακή ελιά, βραστή γίδα, στιφάδο, βλαστάρια, γαλατσίδες με παστό και γάλα, τραχανάς, καγιανάς, κυδωνόπαστο, μουσταλευριά, πέτουλα, καλαματιανός καπαμάς, ψητή γουρουνοπούλα, μελόπιτες και μαρμελάδες και τοπικά γλυκά του κουταλιού.
Το οινοποιητικό ενδιαφέρον στην Ενότητα Κορινθίας εντοπίζεται στον δήμο της Νεμέας με τον ομώνυμο αμπελώνα της. Ο αμπελώνας της Νεμέας είναι ένα ιστορικό οινοπέδιο και σήμερα είναι το κέντρο των οίνων ΠΟΠ Νεμέα ενώ το δίδυμο Αγιωργίτικο-Νεμέα αποτελεί το πλέον δημοφιλές και διαδεδομένο όσον αφορά τα ερυθρά ελληνικά κρασιά. Με έδρα το Λεόντιο της Νεμέας, στην περιοχή δουλεύει το Σταφυλοσυλλεκτικό Συγκρότημα Νεμέας, ένα από τα λίγα στην Ελλάδα. Επισκέψιμα οινοποιεία και δυνατότητες οινοτουρισμού στην Κορινθία υπάρχουν επίσης στις δημοτικές ενότητες Στυμφαλίας και Σικυωνίων, που τμήματά τους συμμετέχουν στη ζώνη του ΠΟΠ Νεμέα. Ο αμπελώνας της Κορινθίας παράγει του οίνους ΠΓΕ Κορινθία (Τοπικός Οίνος Κορινθίας ή Κορινθιακός Τοπικός Οίνος). Σε μικρή ζώνη στο κλημέντι παράγονται οι οίνοι ΠΓΕ Κλημέντι (Τοπικός Οίνος Κλημέντι).
Η περιήγηση για οινοτουρισμό στη Μεσσηνία ξεκινά από τα βορειοδυτικά, εκεί όπου ο αμπελώνας της Τριφυλίας παράγει τους οίνους ΠΓΕ Τριφυλία (Τοπικός Οίνος Τριφυλίας). Δυνατότητες για οινοτουρισμό υπάρχουν και στη νοτιοδυτική Μεσσηνία όπου στον αμπελώνα της Πυλίας παράγονται οι οίνοι ΠΓΕ Πυλία (Τοπικός Οίνος Πυλίας). Ο συνολικός αμπελώνας της Μεσσηνίας παράγει τους οίνους ΠΓΕ Μεσσηνία (Τοπικός Οίνος Μεσσηνίας ή Μεσσηνιακός Τοπικός Οίνος).
Το ενδιαφέρον για οινοτουρισμό στην Περιφερειακή Ενότητα Λακωνίας εντοπίζεται στην περιοχή του αμπελώνα της Μονεμβασιάς όπου βρίσκονται και τα περισσότερα οινοποιεία. Αξιοσημείωτη δραστηριότητα καλλιέργειας αμπελιών και παραγωγής κρασιού υπάρχει και στις περιοχές Ασωπού, Βοιών, Κροκεών και Σκάλας. Στην περιοχή παράγεται ο λευκός γλυκός οίνος ΠΟΠ Μονεμβασιά. Στον αμπελώνα της Λακωνίας παράγονται οι οίνοι ΠΓΕ Λακωνία (Τοπικός Οίνος Λακωνίας ή Λακωνικός Τοπικός Οίνος).
Στην Αρκαδία τα περισσότερα οινοποιεία βρίσκονται βόρεια της Τρίπολης στη Δημοτική Ενότητα Μαντίνειας και ανατολικά της στη Δημοτική Ενότητα Κορυθίου, που αποτελούν και το μεγαλύτερο τμήμα της αμπελουργικής ζώνης του ΠΟΠ Μαντίνεια. Πρακτικά οινοτουρισμός στην Αρκαδία σημαίνει οινοτουρισμός στη Μαντίνεια και στη ζώνη της, αφού εκεί, κατά μήκος των δρόμων του κρασιού της Μαντίνειας, θα βρουν οι οινόφιλοι σχεδόν όλα τα επισκέψιμα οινοποιεία της Ενότητας. Επίσης, οινική δραστηριότητα υπάρχει και νότια της Τρίπολης στη δημοτική ενότητα Τεγέας. Ο αμπελώνας της Αρκαδίας παράγει τους οίνους ΠΓΕ Αρκαδία (Τοπικός Οίνος Αρκαδίας) ενώ στη περιοχή της Τεγέας παράγονται οι ερυθροί οίνοι ΠΓΕ Τεγέα (Τοπικός Οίνος Τεγέας).
Στην Περιφερειακή Ενότητα Αργολίδας, τα περισσότερα αμπέλια και οινοποιεία βρίσκονται βορειοδυτικά στις δημοτικές ενότητες Κουτσοποδίου και Λυρκείας, κοντά στα σύνορα με την Κορινθία, αφού η περιοχή είναι τμήμα της ζώνης των οίνων ΠΟΠ Νεμέα. Αμπελουργική και οινική δραστηριότητα αναπτύσσεται και στις δημοτικές ενότητες Άργους, Κρανιδίου και Τροιζήνας. Από το 2008, ο αμπελώνας της Αργολίδας παράγει τους οίνους ΠΓΕ Αργολίδα (Τοπικός Οίνος Αργολίδας). Τέλος, οι Περιφερειακές Ενότητες Αργολίδας, Αρκαδίας, Αχαΐας, Ηλείας, Κορινθίας, Λακωνίας και Μεσσηνίας συγκροτούν την ζώνη του ΠΓΕ Πελοπόννησος από την οποία παράγονται οι οίνοι που φέρουν την ομώνυμη ένδειξη. Διοικητικά οι Ενότητες ανήκουν σε δύο Περιφέρειες, αλλά αμπελουργικά ορίζουν την ενιαία και αυτόνομη Περιφέρεια Πελοποννήσου, η οποία έχει και τη μεγαλύτερη συνολική έκταση αμπελιών από τις 9 Αμπελουργικές Περιφέρειες της Ελλάδας».
