Μεγάλα παιχνίδια με την ανακύκλωση βρίσκονται σε εξέλιξη καθώς όπως όλα δείχνουν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων αλλά και σοβαρά νομικά ζητήματα στη συγκρότηση εταιρειών ανακύκλωσης. Η υπόθεση ακουμπά έμμεσα την περιοχή μας καθώς η εταιρεία "Ανταποδοτική Ανακύκλωση" που βρέθηκε στο επίκεντρο των ελέγχων το τελευταίο διάστημα, παρουσιάστηκε πριν από λίγο καιρό σε συνέντευξη του περιφερειάρχη Πέτρου Τατούλη, ως συνεργάτης στο πρόγραμμα ανακύκλωσης.
Η εν λόγω εταιρεία όμως κατά τους ελέγχους από το υπουργείο Περιβάλλοντος βρέθηκε να κάνει κομπίνες παρουσιάζοντας ανακύκλωση πλασματικών ποσοτήτων προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί το κόστος από τη συμμετοχή ιδιωτικών επιχειρήσεων σε αυτή. Η ιστορία "έσκασε" όταν η εφημερίδα "Πρώτο Θέμα" επιτέθηκε στον υπουργό Περιβάλλοντος Γ. Παπακωνσταντίνου, ο οποίος απαντώντας προέβη σε σκληρή ανακοίνωση αποκαλύπτοντας ότι γίνονται παιχνίδια. Ολόκληρη η δήλωση του κ. Παπακωνσταντίνου που έγινε στις 19 Φεβρουαρίου είναι η εξής:
"Η εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» για άλλη μια Κυριακή συνεχίζει τη γνωστή (και με αφετηρία τις γνωστές φορολογικές εκκρεμότητες) εκστρατεία της κατά του υπουργού ΠΕΚΑ. Η τελευταία της «ανακάλυψη» είναι ότι ευνοεί συγκεκριμένα συμφέροντα στην ανακύκλωση («Παρεμβάσεις Παπακωνσταντίνου στην ανακύκλωση – Ενίσχυσε συγκεκριμένα συμφέροντα, επιβαρύνοντας τις επιχειρήσεις δοκιμαζόμενων κλάδων κατά 20 εκ. ευρώ»).
Είναι προφανές ότι κάποια «συμφέροντα» έχουν πράγματι ενοχληθεί από τη διενέργεια οικονομικού, διαχειριστικού και τεχνικού ελέγχου στα συλλογικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης (ανακύκλωση). Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα του ελέγχου για ανακύκλωση συσκευασιών δείχνουν σημαντικότατες αποκλίσεις για την ποσότητα που συλλέγει η «Ανταποδοτική Ανακύκλωση» μέσω των μηχανημάτων αντίστροφης πώλησης (ΜΑΠ – σπιτάκια της ανακύκλωσης) σε σχέση με τα στοιχεία που δήλωσε στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) για τα έτη 2009 και 2010. Οι ποσότητες που δήλωσε το σύστημα ότι ανακύκλωσε είναι από 8 έως 400 φορές μεγαλύτερες, ανάλογα με το υλικό συσκευασίας, από αυτές που κατέγραψαν οι ελεγκτές. Είναι προφανές ότι το κόστος της ανακύκλωσης ανά τόνο, που αποτελεί το κριτήριο για τον καθορισμό των χρηματικών εισφορών, εμφανίζεται πολύ χαμηλότερο αν υπερτιμάται η ποσότητα που ανακυκλώθηκε.
Ισως έτσι να εξηγείται το γεγονός ότι η «Ανταποδοτική Ανακύκλωση» έφτασε να ζητήσει από το δικαστήριο ασφαλιστικά μέτρα και έκδοση προσωρινής διαταγής κατά του ελέγχου, παρότι ο έλεγχος των συστημάτων από τον ΕΟΑΝ αποτελεί το θεμέλιο του θεσμικού πλαισίου της ανακύκλωσης (ν.2939/2001), με πρόβλεψη για ποινική δίωξη όσων αρνούνται ή επιχειρούν να παρεμποδίσουν τον έλεγχο. Η αίτηση της «Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης» για προσωρινή διαταγή απορρίφθηκε από το δικαστήριο.
Ο ν.2939/2001 της ανακύκλωσης, αναφέρει ρητά ότι είναι αρμοδιότητα και υποχρέωση του ΕΟΑΝ να «οργανώνει τακτικούς και έκτακτους ελέγχους […] στα οικονομικά στοιχεία της λειτουργίας των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης, στα τεχνικά στοιχεία και κάθε άλλο στοιχείο αναφορικά με τη λειτουργία των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης». Κατά το νόμο, ο υπουργός ΠΕΚΑ ασκεί «έλεγχο και εποπτεία» στον ΕΟΑΝ και προφανώς οφείλει να διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον της προστασίας του περιβάλλοντος μέσω της ανακύκλωσης. Επίσης, οφείλει να διασφαλίζει ότι ο εποπτευόμενος φορέας στον οποίο έχει εκχωρηθεί δημόσια εξουσία, λαμβάνει τις αποφάσεις του στη βάση έγκυρων και τεκμηριωμένων στοιχείων, όπως απαιτεί η νομιμότητα και η χρηστή διοίκηση.
Το «Πρώτο Θέμα» βέβαια δεν αναφέρεται φυσικά σε τέτοιες λεπτομέρειες. Απλώς συνεχίζει τις συκοφαντίες που εξυπηρετούν την επιχείρηση λάσπης της εφημερίδας στον Γιώργο Παπακωνσταντίνου τα τελευταία δύο χρόνια".
ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΜΕ ΔΗΜΟΥΣ
Σοβαρό πρόβλημα όμως έχει δημιουργηθεί και με τη σύσταση της εταιρείας καθώς κρίθηκε ως παράνομη η συμμετοχή 5 δήμων σε αυτή και το θέμα παρουσιάστηκε από το πόρταλ aftodioikisi.gr πριν από λίγες ημέρες (16/2) με τίτλο "Ανταποδοτική απάτη" από 5 δήμους. Σύμφωνα με τη σχετική ανάρτηση "τις βαριές κατηγορίες της απάτης, υφαρπαγής ψευδούς βεβαιώσεως, απιστίας και υπεξαίρεσης ενδέχεται να αντιμετωπίσουν σύμφωνα με τη νομική υπηρεσία του Δήμου Αθηναίων οι (πρώην) επικεφαλής των 5 μεγαλύτερων δήμων της χώρας, με προεξάρχοντα αυτόν του πρώτου δήμου της χώρας, εξαιτίας της μεθόδευσής τους με στόχο να συμμετέχουν παρανόμως στη δημιουργία, μαζί με ιδιώτες της εταιρείας "Ανταποδοτική Ανακύκλωση".
Πρόκειται για τους Δήμους Αθηναίων, Θεσσαλονίκης, Πειραιά, Πατρέων και Ηρακλείου Κρήτης, οι οποίοι μαζί με άλλες 5 εταιρείες (Καρφούρ Μαρινόπουλος, Info Quest, Ανώνυμη Εταιρεία Εμφιάλωσης-Εμπορίας Νερού «Σουρωτή», Σούπερ μάρκετ «Ατλάντικ», Alfa alfa Energy), μετέχουν στο αρχικό κεφάλαιο της «Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης». Το κώλυμα για τους δήμους ονομάζεται ν. 2939/2001, ο οποίος απαγορεύει ρητά τη συμμετοχή των ΟΤΑ σε εταιρείες ανακύκλωσης που συστήνουν ιδιώτες". Το ρεπορτάζ του πόρταλ είναι αναλυτικό και αναφέρεται σε κάθε δήμο ξεχωριστά.
Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ
Λίγο πριν ξεσπάσουν αυτά είχαν γίνει δηλώσεις από τον περιφερειάρχη Πέτρο Τατούλη (26 Ιανουαρίου) με τις οποίες έκανε γνωστό ότι για την εφαρμογή της πολιτικής ανακύκλωσης πρότεινε το ρόλο του συντονιστή στον επικεφαλής της "Οικολογικής Συμπολιτείας" Λ. Μπούκλη ο οποίος δέχθηκε και ότι "η αναπτυξιακή εταιρεία «Πελοπόννησος» θα αναλάβει την επόπτευση της διαδικασίας, όπου θα συμμαχήσουμε με την εταιρεία «Ανταποδοτική Ανακύκλωση» όπως αναφέρεται σε σχετική ανάρτηση στο πόρταλ της Περιφέρειας Πελοποννήσου.
Μετά τις εξελίξεις που σημειώθηκαν δεν υπήρξε καμία ανακοίνωση από την Περιφέρεια σχετικά με τα θέματα που έχουν προκύψει, παρά το γεγονός ότι το θέμα της ανακύκλωσης αποτελεί κρίσιμο ζήτημα της διαχείρισης σκουπιδιών και αφορά πρωτίστως τους δήμους της περιοχής οι οποίοι στον έναν ή τον άλλο βαθμό έχουν προχωρήσει την ανακύκλωση. Ορισμένοι μάλιστα από αυτούς (όπως είναι οι Δήμοι Καλαμάτας και Κορίνθου) έχουν κάνει σημαντικά βήματα (όχι χωρίς προβλήματα με τη διαχειρίστρια εταιρεία) και οπωσδήποτε οποιαδήποτε αλλαγή σε δρομολογημένες καταστάσεις θα πρέπει να οδηγεί σε σίγουρες λύσεις και χωρίς προβλήματα.
