Παρασκευή, 30 Δεκεμβρίου 2011 14:05

Ο Πετράκος για τη διαχείριση σκουπιδιών

Ο κ. Τατούλης δείχνοντας για μια ακόμη φορά τον βαθύτατο σεβασμό στο Π.Σ., έφερε αιφνιδιαστικά και χωρίς να έχει ούτε μισή σελίδα γραπτό κείμενο, δύο σημαντικά θέματα προ Η.Δ., τα οποία επέβαλε να προταχθούν, παρ’ ότι το Π.Σ. είχε προς συζήτηση το κορυφαίο θέμα του προϋπολογισμού της Περιφέρειας Πελοποννήσου 2012.
Εμείς αρνηθήκαμε να δεχθούμε την απαξίωση του Π.Σ. για μια ακόμη φορά και απείχαμε από τη συζήτηση των δύο θεμάτων. Τονίσαμε ότι δεν είναι δυνατόν να έχει ειδοποιηθεί και να είναι παρών στο Π.Σ. ο Ειδικός Γραμματέας των ΣΔΙΤ κ. Μαντζούφας και ο κ. Τατούλης να απαξιεί να ενημερώσει έστω μία ώρα πριν τις παρατάξεις του Π.Σ. ότι προτίθεται να προτείνει προ Η.Δ. την πρόταξη των θεμάτων:
1. Έγκριση της προκήρυξης για τη διαχείριση των απορριμμάτων μέσω ΣΔΙΤ (χωρίς φυσικά να έχει φέρει την προκήρυξη στο Π.Σ.).
2. Μονάδα επεξεργασίας νερού στις πηγές Αγ. Γεωργίου Κυβερίου του Ανάβαλου.
Επιπλέον  θεωρούμε   υποχρέωση  μας  να  καταγγείλουμε  την  απαράδεκτη  τοποθέτηση  του    Ειδικού Γραμματέα  των ΣΔΙΤ,ο  όποιος μεταξύ των άλλων, τόνισε και το εξής ανεκδιήγητο: «Ο εργολάβος θα κάνει καλύτερη χωροθέτηση του έργου απ’ αυτή που μπορούν να κάνουν τα συλλογικά όργανα της αυτοδιοίκησης».
Η «Αγωνιστική Συνεργασία Πελοποννήσου» είναι ριζικά αντίθετη με την εκτέλεση του έργου μέσω ΣΔΙΤ. Έχει ολοκληρωμένη άποψη για την προκαταρκτική προκήρυξη που είχε δώσει στη δημοσιότητα ο κ. Τατούλης και την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων, και την καταθέτει στους πολίτες της Πελοποννήσου:

«Βιώσιμη, οικονομική και οικολογική λύση για τη διαχείριση των απορριμμάτων της Πελοποννήσου»
Κριτική στην προκαταρκτική προκήρυξη της Περιφέρειας Πελοποννήσου

Το Π.Σ. Πελοποννήσου αποφάσισε την Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου 2011 να προχωρήσει στην προκήρυξη για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων με ΣΔΙΤ. Η προκήρυξη κρατήθηκε μυστική από τα μέλη του Π.Σ.!!! Παρ’ όλα αυτά ψήφισαν υπέρ της άγνωστης προκήρυξης!!!
Η προκήρυξη φυσικά θα κινείται κατ’ υπόθεση στη λογική της προκαταρκτικής προκήρυξης.
Εμείς είμαστε ριζικά αντίθετοι με την προκαταρκτική προκήρυξη, διότι:
1) Αναφέρει ότι είναι «ανοικτή σε όλες τις διαθέσιμες τεχνολογίες».
Εμείς απαντάμε ότι οι τεχνολογίες είναι δύο: η θερμική επεξεργασία και ο οικολογικός και φτηνός τρόπος, που είναι η διαλογή στην πηγή, η ανακύκλωση, η ανάκτηση, η κομποστοποίηση κλπ. Ο εναλλακτικός και οικολογικός αυτός τρόπος διαχείρισης είναι πιο αποτελεσματικός, πιο φιλικός προς το περιβάλλον, αλλά έχει ένα «ελάττωμα». Είναι φτηνός τρόπος και δεν εξυπηρετεί τα εργολαβικά συμφέροντα. Δεν έχει κέρδη για τους εργολάβους.
Συνεπώς η μη κατάθεση σαφούς πρότασης κρύβει σκοπιμότητες.
2) Ενώ ο αναθεωρημένος περιφερειακός σχεδιασμός αναφέρεται σε τρεις μονάδες που θα δημιουργηθούν και προβλέπει χωροθέτηση με τη διαδικασία που ακολουθείται μέχρι τώρα, δηλαδή με πρωτοβουλία δημοσίων φορέων. Η προκαταρκτική προκήρυξη στην πράξη τον καταργεί και μιλάει για μια μονάδα την οποία θα χωροθετήσει ο επενδυτής. Δηλαδή το περίφημο σχέδιο Τατούλη που μας κρατούσε κρυφό είναι το σχέδιο των εργολάβων.
3) Στην Πελοπόννησο ο ιδιώτης ανάδοχος προτείνεται να αναλάβει το σύνολο της διαχείρισης από το στάδιο της αποκομιδής των απορριμμάτων και μετά. Συμπεριλαμβάνονται, δηλαδή, η επιλογή χώρων, οι αδειοδοτήσεις των εγκαταστάσεων και όλες οι δράσεις από τους σταθμούς μεταφόρτωσης έως τις όποιες επί μέρους δράσεις ανακύκλωσης στη πηγή, τους χώρους διάθεσης και τις μονάδες επεξεργασίας. ΟΛΑ  ΣΤΟΥΣ  ΕΡΓΟΛΑΒΟΥΣ
4) Παραλείπονται  4 επιπλέον αρχές, στις οποίες κάνει αναφορά ο ΠΕΣΔΑ. Πρόκειται για τις εξής αρχές:
Πρόληψη ή μείωση της παραγωγής αποβλήτων
Εφαρμογή της  αρχής  της εγγύτητας
Ενημέρωση-Ευαισθητοποίηση και ενεργός Συμμετοχή των πολιτών στη Διαχείριση των ΑΣΑ, καθώς και μίας ακόμη αρχής:
Οικολογική συμβατότητα του Έργου.
Τυχαίο; Δεν νομίζω...
5) Προσωρινή Διαχείριση: Επιμένει στην απαράδεκτη λύση των Δεματοποιητών. Μάλιστα προτείνεται παραχώρησή τους στον ανάδοχο δωρεάν. Αυτό σημαίνει 13.000.000 ευρώ επιπλέον στο συνολικό προϋπολογισμό, και μάλιστα ως “άδηλη” προσφορά του δημοσίου στον ιδιώτη ανάδοχο.
8) Χρονική διάρκεια λειτουργίας του Έργου, δηλ. της Διαχείρισης των ΑΣΑ, και ισχύος της Σύμβασης ΣΔΙΤ: 25 χρόνια!
9) Προϋπολογισμός κατασκευής του (συνολικού) Έργου: Δεν αναφέρεται. Αντ’ αυτού, μεταξύ των ευθυνών που προτείνεται να αναλάβει το δημόσιο, αναφέρονται τα εξής: - Χρηματοδότηση μέρους του έργου, - Τήρηση των υποχρεώσεων των εξυπηρετούμενων δήμων προς τον ανάδοχο.
Από την άλλη πλευρά γίνεται αναφορά στη Συνολική αξία της Σύμβασης για την ανάθεση του Έργου (για το διάστημα της προσωρινής και οριστικής διαχείρισης, δηλ. για 25 χρόνια): Κατ’ εκτίμηση 350 – 550 εκατομμύρια Ευρώ.
10) Τα χρήματα που θα χρειαστεί να καταβληθούν από το δημόσιο και τους δημότες για την κατασκευή και την 25-ετή λειτουργία του Έργου δεν είναι 350-550 εκατ. ευρώ, αλλά σε αυτά προστίθεται και η χρηματοδότηση μέρους του Έργου από το δημόσιο. Σε αυτά προστίθενται επιπλέον και τα 13 εκατ. ευρώ των δεματοποιητών.
Το τελικό συνολικό κόστος Διαχείρισης των ΑΣΑ Περιφέρειας Πελοποννήσου για δημόσιο-δημότες-πολίτες (ως καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας) θα κυμανθεί από 750.000.000 Ευρώ έως 1.200.000 Ευρώ, για τα 25 χρόνια λειτουργίας του Έργου. Αυτό σημαίνει, κόστος Διαχείρισης των ΑΣΑ περί τα 150 Ευρώ / τόνος ΑΣΑ (1.200.000.000 €: 25 έτη = 48.000.000 €/έτος ή 48.000.000 €: 320.000 τόνοι ΑΣΑ = 150 € / τόνος).
Στο παραπάνω κόστος δεν συμπεριλαμβάνεται το κόστος της συλλογής και μεταφοράς των ΑΣΑ από τις πόλεις και τους οικισμούς σε προκαθορισμένα σημεία, δηλ. στους ΣΜΑ (Σταθμοί Μεταφόρτωσης Αποβλήτων). Πρόκειται για επιπλέον κόστος, με το οποίο θα επιβαρύνονται οι δημότες, εφόσον την υπηρεσία αυτή θα ασκούν οι δήμοι σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην Προκήρυξη. Πρόκειται για κόστος που θα είναι  πολυ μεγαλύτερο από το κόστος της ιδίας κατηγορίας (αποκομιδή και μεταφορά) στην περίπτωση που επιλέγονταν η Εναλλακτική Διαχείριση των ΑΣΑ. Διότι σε αυτή οι μονάδες Διαχείρισης είναι αποκεντρωμένες μικρές μονάδες, επομένως μειώνεται σημαντικά το κόστος μεταφοράς. Επιπλέον μειώνονται και οι μεταφερόμενες ποσότητες ΑΣΑ (Από τους ετησίως παραγόμενους 120.000 τόνους οργανικού κλάσματος των ΑΣΑ Περιφέρειας Πελοποννήσου, πάνω από το 50% μπορεί να κομποστοποιείται “κατ’ οίκον”, άρα δεν χρειάζεται να μεταφέρεται. Το υπόλοιπο μαζί με τα υπόλοιπα ΑΣΑ δεν χρειάζεται να διανύουν τις συγκριτικά με την περίπτωση του συγκεντρωτικού μοντέλου μονάδων για ολόκληρη την Περιφέρεια μεγαλύτερες αποστάσεις).
11) Χρόνος κατασκευής και έναρξης λειτουργίας του Έργου, δηλ. των ΟΕΔΑ (Ολοκληρωμένες Εγκαταστάσεις Διαχείρισης Αποβλήτων): 3,5 έτη από την ημερομηνία υπογραφής της Σύμβασης δημοσίου-αναδόχου. Πρόκειται για συγκριτικά μεγάλο χρονικό διάστημα, εάν συγκριθεί με αυτό της αδειοδότησης, κατασκευής και έναρξης λειτουργίας των απαραίτητων για την Εναλλακτική Διαχείριση των ΑΣΑ μονάδων.
12) Το Έργο αναλαμβάνει ένας και μόνον Ανάδοχος, δηλ. ιδιώτες μεγαλοεπιχειρηματίες μέσα από κοινό εταιρικό σχήμα. Για το δημόσιο απομένει ο ρόλος της εκχώρησης σε ιδιωτικά συμφέροντα βασικών υποχρεώσεών του απέναντι στους δημότες, ενώ οι τοπικές κοινωνίες δεν έχουν άλλο ρόλο παρά μόνον να σηκώνουν αδιαμαρτύρητα το βαρύ φορτίο του οικονομικού-οικολογικού και κοινωνικού κόστους για 25 ολόκληρα χρόνια.  ΕΙΝΑΙ  ΠΑΡΑ  ΠΟΛΛΑ  ΤΑ   ΛΕΦΤΑ  ΑΡΗ….
Με δεδομένο ότι δεν γνωστοποιήθηκε στο Π.Σ. η προκήρυξη, όσοι Περιφερειακοί Σύμβουλοι ψήφισαν υπέρ της «άγνωστης» προκήρυξης ουσιαστικά ψήφισαν όλα αυτά.
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΑΣ
Είναι η εναλλακτική Πρόταση στην Πρόταση που διατυπώνει η ΠροΠρο:
Η «Αγωνιστική Συνεργασία Πελοποννήσου» είναι υπέρ του εναλλακτικού μοντέλου διαχείρισης των απορριμμάτων, διότι η διαχείριση αυτή είναι πραγματικά φιλική προς το περιβάλλον, πιο φτηνή, δημιουργεί περισσότερες θέσεις εργασίας, ενώ τα προϊόντα της είναι χρήσιμα   στο κοινωνικό σύνολο.
Υπερασπίζεται το δημόσιο και κοινωνικό συμφέρον και τονίζει ότι επιβάλλεται απαλλαγή από την υφιστάμενη λογική της σύνδεσης οποιουδήποτε έργου διαχείρισης με τα εργολαβικά συμφέροντα.
Είναι αντίθετη  με την κατασκευή του έργου με ΣΔΙΤ.
Η Εναλλακτική Διαχείριση των στερεών αποβλήτων, σημαίνει: Μείωση παραγόμενων σκουπιδιών, Επαναχρησιμοποίηση υλικών και προϊόντων, Διαλογή στην Πηγή, Ανακύκλωση, Λιπασματοποίηση / Κομποστοποίηση, Υγειονομική Ταφή Υπολειμμάτων των οποίων οι ποσότητες όπως και ο βαθμός επικινδυνότητας θα βαίνουν διαρκώς μειούμενες, Ενημέρωση-Ευαισθητοποίηση-Συμμετοχή των δημοτών.
Αντί για ΧΥΤΑ και εργοστάσια καύσης σκουπιδιών που θα τα εκμεταλλεύονται μεγαλοεργολάβοι, προτείνουμε να δημιουργηθούν μονάδες ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων στην ιδιοκτησία ομάδας Δήμων, υπό τον έλεγχο των εργαζομένων και των τοπικών κοινωνιών, οι οποίες θα πρέπει να απολαμβάνουν και τους καρπούς αυτής της διαχείρισης».
Επίσης με σαφή τρόπο τονίζουμε ότι είμαστε εναντίον της βιολογικής ξήρανσης και της θερμικής επεξεργασίας των απορριμμάτων, διότι πρόκειται για μεθόδους που κρύβουν εξαιρετικά μεγάλους κινδύνους για το περιβάλλον και την υγεία των πολιτών. Επιπλέον επιβαρύνουν πολύ τα δημοτικά τέλη διότι είναι ακριβή μέθοδος, ενώ αφήνει τεράστια κέρδη για τους εργολάβους που δραστηριοποιούνται στο χώρο των απορριμμάτων.
Απορρίπτουμε την επιλογή του ΥΠΕΚΑ να επιτρέψει την άτυπη αναγνώριση του δευτερογενούς καυσίμου SRF σαν βιοαποδομήσιμο υλικό, με συνέπεια η χρήση του στην ηλεκτροπαραγωγή να λογίζεται σαν ΑΠΕ.
Αναλυτικά, η εναλλακτική διαχείριση περιλαμβάνει τα εξής:
«Η διαλογή των απορριμμάτων στη πηγή  (δηλαδή σε επίπεδο νοικοκυριών, επιχειρήσεων κοκ) σε 4 βασικές κατηγορίες: 1) χαρτί 2) πλαστικά – μέταλλα - γυαλί 3) ζυμώσιμα - οργανικά υλικά (υλικά φυτικής ή ζωικής προέλευσης) και 4) υπόλοιπα. Η διαλογή στην πηγή έχει πολύ μεγάλη σημασία καθώς το 40-60% των σκουπιδιών είναι ανακυκλώσιμο, το 40-60% ζυμώσιμο και μόλις το 10% είναι υπολείμματα και αδρανή υλικά.
Σε επίπεδο Δήμου, ομάδων Δήμων, ή πληθυσμιακών ενοτήτων που να φτάνουν μέχρι τις 200.000 περίπου κατοίκους, χρειάζεται η δημιουργία μικρών εγκαταστάσεων ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων.
Σε  αυτές τις εγκαταστάσεις θα συγκεντρώνονται τα ανακυκλώσιμα υλικά (πλαστικά, μέταλλα, γυαλί κοκ) και θα οδηγούνται απευθείας στην ανακύκλωση ώστε να επαναχρησιμοποιούνται.
Στο βαθμό που υπάρχουν σύμμεικτα απορρίμματα (σκουπίδια δηλαδή που δεν έχει προηγηθεί διαχωρισμός) αυτά θα οδηγούνται σε ταινιόδρομους όπου εργαζόμενοι θα αφαιρούν τα ανακυκλώσιμα υλικά και θα τα προσθέτουν στις αντίστοιχες κατηγορίες που περιγράφηκαν παραπάνω.
Σε ό,τι αφορά το ζυμώσιμο τμήμα των απορριμμάτων η απάντηση είναι απλή: αερόβια κομποστοποίηση, αφαίρεση των αδρανών υλικών (π.χ. μπάζα από επισκευές) με κοσκίνισμα και αξιοποίηση του κομπόστ σαν υψηλής ποιότητας εδαφοβελτιωτικό υλικό. Τα αδρανή που προκύπτουν αξιοποιούνται στην οδοποιία ή σε αποκαταστάσεις τοπίου (π.χ. αποκατάσταση λατομείων).
Οι μονάδες αυτές απαιτούν φτηνό και απλό μηχανολογικό εξοπλισμό και μπορούν να δημιουργηθούν από τους ίδιους τους Δήμους.
Την ίδια στιγμή, δημιουργούν θέσεις εργασίας καθώς απαιτούν κυρίως εργατικά χέρια, τείνουν σε παραγωγή μηδενικών αποβλήτων, δεν προξενούν κανένα περιβαλλοντικό πρόβλημα, ούτε εκπέμπουν οσμές.
Τέλος παράγουν εξαιρετικής ποιότητας χρήσιμα προϊόντα (π.χ. εδαφοβελτιωτικό υλικό κ.α.) που μπορούν να αξιοποιηθούν από τους κατοίκους της κάθε περιοχής ή να πωληθούν, έτσι ώστε τα έσοδα των Δήμων να αυξηθούν και τα δημοτικά τέλη να μειωθούν.

Ο επικεφαλής του συνδυασμού
«Αγωνιστική Συνεργασία Πελοποννήσου»
Θανάσης Πετράκος