Σύμφωνα με τη σχετική εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών μπορεί να ορίσει αναπληρωτή περιφερειάρχη, 5 χωρικούς αντιπεριφερειάρχες και 11 θεματικούς αντιπεριφερειάρχες από τους οποίους οι τρεις θα είναι άμισθοι. Όπως αναλυτικά προβλέπει η εγκύκλιος: «Ο περιφερειάρχης μπορεί, με απόφασή του που αναρτάται στον δικτυακό τόπο «Διαύγεια» και την ιστοσελίδα της Περιφέρειας να ορίσει αναπληρωτή περιφερειάρχη. Ο ορισμός του, γίνεται μόνο μεταξύ των 27 περιφερειακών συμβούλων που ανήκουν στην παράταξη του περιφερειάρχη.
Καταστατική θέση: Ο αναπληρωτής περιφερειάρχης όσον αφορά στην καταστατική του θέση, την αντιμισθία και κάθε άλλο συναφές θέμα εξισώνεται με τον αντιπεριφερειάρχη. Ο αναπληρωτής περιφερειάρχης μπορεί να οριστεί πρόεδρος σε κάθε συλλογικό όργανο στο οποίο προβλέπεται ο ορισμός αντιπεριφερειάρχη ως Προέδρου. Επίσης, συστήνεται γι’ αυτόν θέση ειδικού συμβούλου ή ειδικού συνεργάτη ή επιστημονικού συνεργάτη σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 243.
Αρμοδιότητες: Στον αναπληρωτή περιφερειάρχη, με την απόφαση ορισμού του, ο περιφερειάρχης μπορεί να μεταβιβάσει αρμοδιότητές του.
Αντικατάσταση περιφερειάρχη: Ο αναπληρωτής περιφερειάρχης, εφόσον έχει οριστεί, προτάσσεται των αντιπεριφερειαρχών στην αναπλήρωση του περιφερειάρχη.
ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΕΣ
Τον περιφερειάρχη επικουρούν οι αντιπεριφερειάρχες, οι οποίοι ορίζονται και ανακαλούνται με απόφασή του, που αναρτάται στον δικτυακό τόπο «Διαύγεια» και την ιστοσελίδα της περιφέρειας . Οι αντιπεριφερειάρχες διακρίνονται σε χωρικούς και σε θεματικούς. Η θητεία των αντιπεριφερειαρχών δεν μπορεί να είναι μικρότερη του ενός (1) έτους. Είναι δυνατή η παράταση της θητείας των αντιπεριφερειαρχών με απόφαση του περιφερειάρχη . Συνιστάται, ο ορισμός των αντιπεριφερειαρχών να γίνεται αμέσως μετά την εγκατάσταση των περιφερειακών αρχών, προκειμένου να λειτουργήσουν άμεσα τα όργανα στα οποία αυτοί συμμετέχουν και να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών της περιφέρειας
Σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο:
- Κατά τη διάρκεια της θητείας τους, οι αντιπεριφερειάρχες δεν μπορούν να εκλεγούν μέλη του προεδρείου του Περιφερειακού Συμβουλίου.
- Αντιπεριφερειάρχης δεν μπορεί να οριστεί σύμβουλος που ανήκει σε διαφορετική περιφερειακή παράταξη από αυτή του περιφερειάρχη.
- Αντιπεριφερειάρχης που ανεξαρτητοποιήθηκε ή διαγράφηκε από την παράταξή του, εκπίπτει αυτοδικαίως από το αξίωμα αυτό.
- Οι αντιπεριφερειάρχες αναπληρώνουν τον περιφερειάρχη κατά τις περιπτώσεις που αυτός απουσιάζει ή κωλύεται, εφόσον ο περιφερειάρχης έχει ορίσει αναπληρωτές µε την πράξη ανάθεσης αρµοδιοτήτων.
- Ο αναπληρωτής περιφερειάρχης, εφόσον έχει οριστεί, προτάσσεται των αντιπεριφερειαρχών στην αναπλήρωση του περιφερειάρχη.
- Σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος αντιπεριφερειάρχη, οι αρμοδιότητές του ασκούνται από τον περιφερειάρχη ή άλλον αντιπεριφερειάρχη που ορίζει ο περιφερειάρχης με την πράξη ορισμού αυτού.
- Οι αντιπεριφερειάρχες μπορούν, για την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, οι οποίες μεταβιβάζονται σε αυτούς από τον περιφερειάρχη, να παρέχουν εξουσιοδότηση υπογραφής, με εντολή τους, σε προϊσταμένους υπηρεσιών της περιφέρειας, με εξαίρεση χρηματικά εντάλματα πληρωμών.
- Οι αντιπεριφερειάρχες είναι υπόχρεοι υποβολής δήλωσης περιουσιακής κατάστασης, κατά την ισχύουσα νομοθεσία.
ΧΩΡΙΚΟΙ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΕΣ
Οι θέσεις των χωρικών αντιπεριφερειαρχών καλύπτονται υποχρεωτικά, με ορισμό από τον περιφερειάρχη, μεταξύ των περιφερειακών συμβούλων της παράταξής του. Οι χωρικοί αντιπεριφερειάρχες είναι ίσοι σε αριθμό με τις περιφερειακές ενότητες της οικείας περιφέρειας, με εξαίρεση τις περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Θεσσαλίας και Ιονίων Νήσων, όπου οι χωρικοί αντιπεριφερειάρχες είναι ίσοι σε αριθμό με τους νομούς της οικείας περιφέρειας.
Οι αρμοδιότητες των χωρικών αντιπεριφερειαρχών περιγράφονται στο άρθρο 160 παρ. 3 του ν. 3852/2010, όπως ισχύει και είναι οι εξής:
- συντονίζουν και εποπτεύουν τις υπηρεσίες της περιφέρειας που λειτουργούν στα όρια της περιφερειακής ενότητας,
- μεριμνούν για την εφαρμογή των αποφάσεων του περιφερειάρχη, του Περιφερειακού Συμβουλίου και της Οικονομικής Επιτροπής, που αφορούν την περιφερειακή ενότητα όπου είναι κατά τόπον αρμόδιοι,
- ασκούν τις αρμοδιότητες που τους μεταβιβάζει ο περιφερειάρχης,
- διατυπώνουν εισήγηση προς το Περιφερειακό Συμβούλιο για το σχεδιασμό μέτρων πολιτικής προστασίας της περιφερειακής ενότητας,
- έχουν την ευθύνη της διάθεσης και του συντονισμού δράσης του απαραίτητου δυναμικού και μέσων για την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των φυσικών και άλλων καταστροφών στην περιφερειακή ενότητά τους, σύμφωνα με τις οδηγίες και τις κατευθύνσεις που τους παρέχει ο περιφερειάρχης,
- προεδρεύουν του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας της Περιφερειακής Ενότητας,
- συμμετέχουν στη διοίκηση κληροδοτήματος, με έδρα την πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας στην οποία ασκούν τα καθήκοντά τους, στις περιπτώσεις που προβλέπεται από την πράξη σύστασής του ή κατ` άλλο νόμιμο τρόπο, η συμμετοχή του Νομάρχη της καταργηθείσας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης,
- δύνανται να συγκαλούν τους περιφερειακούς συμβούλους της οικείας Περιφερειακής Ενότητας και να διαβουλεύονται επί των θεμάτων που περιλαμβάνονται στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους σύμφωνα με την παράγραφο αυτή, καθώς και για κάθε άλλο θέμα που αφορά την οικεία περιφερειακή ενότητα.
Εκτός όμως από τις αρμοδιότητες που τους εκχωρεί ο νόμος, ο περιφερειάρχης μπορεί:
- να τους αναθέτει με απόφασή του, την άσκηση τομέων αρμοδιοτήτων της Περιφέρειας (π.χ. τουρισμού, μεταφορών, γεωργίας κλπ.)
- να τους μεταβιβάζει την άσκηση συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων του. ∆ιευκρινίζεται, ότι ο περιφερειάρχης δύναται να προεκτείνει θεματικά το πεδίο των αρμοδιοτήτων των χωρικών αντιπεριφερειαρχών σε τομείς που κρίνει ο ίδιος παρίσταται ανάγκη. Το γεγονός αυτό δεν επηρεάζει το χαρακτήρα των αρμοδιοτήτων που ασκούν οι αντιπεριφερειάρχες εκ του νόμου.
ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΕΣ
Οι θεματικοί αντιπεριφερειάρχες ορίζονται δυνητικά από τον περιφερειάρχη. Ο ορισμός τους, γίνεται μόνο μεταξύ των περιφερειακών συμβούλων που ανήκουν στην παράταξη του περιφερειάρχη. Στους θεματικούς αντιπεριφερειάρχες, με την απόφαση ορισμού τους, ο περιφερειάρχης μπορεί:
- να τους αναθέτει την άσκηση τομέων αρμοδιοτήτων της περιφέρειας (π.χ. έργων, ανάπτυξης, γεωργίας κλπ.), • να τους μεταβιβάζει την άσκηση συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων του. Ο αριθμός θεματικών αντιπεριφερειαρχών είναι έως και οκτώ (8) έμμισθοι, που λαμβάνουν δηλαδή αντιμισθία και έως τρεις (3) άμισθοι σε κάθε περιφέρεια, οι οποίοι δεν δικαιούνται αντιμισθίας. Σημειώνουμε, ότι για τους άμισθους θεματικούς αντιπεριφερειάρχες δεν συνιστώνται θέσεις ειδικών συμβούλων ή ειδικών συνεργατών ή επιστημονικών συνεργατών.
Ανανέωση και εμπειρία
Η ισορροπία μεταξύ ανανέωσης και εμπειρίας, που διασφαλίστηκε τον Οκτώβριο με την εκλογή νέων και την επανεκλογή περιφερειακών συμβούλων, θα αξιοποιηθεί στο έπακρο από τον περιφερειάρχη Δημήτρη Πτωχό για την επιλογή των 16 αντιπεριφερειαρχών, του αναπληρωτή του, του προέδρου του Περιφερειακού Συμβουλίου, των προέδρων της «Μοριάς ΑΕ», της «Αναπτυξιακής Μεσσηνία Α.Ε», της «ΤΑΠΤοΚ Αρκαδία» και των μελών της Περιφερειακής Επιτροπής. Ουσιαστικά ο μεγάλος αριθμός υπεύθυνων (και έμμισθων) θέσεων στο νέο διοικητικό περιφερειακό σχήμα, αφενός επιτρέπει την αξιοποίηση των περισσότερων από τους 27 συμβούλων της πλειοψηφίας και αφετέρου αποτρέπει τις εσωτερικές συγκρούσεις και τις προστριβές με βουλευτές που στο παρελθόν αισθάνονταν ριγμένοι επειδή δεν έγιναν αντιπεριφερειάρχες οι δικοί τους σύμβουλοι. Σε αντίθεση με την προηγούμενη αυτοδιοικητική περίοδο που η απλή αναλογική έθεσε φρένο στον εκλεγμένο περιφερειάρχη, ο νέος περιφερειάρχης Δημήτρης Πτωχός θα διαθέτει έχει στην διάθεση του μια ισχυρή ομάδα και χρόνο για διορθωτικές κινήσεις τόσο στη δομή όσο και στην ανθρωπογεωγραφία της περιφερειακής αρχής.
Ταυτόχρονα η περιφερειακή αρχή θα έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει έναν ισχυρό μηχανισμό επικοινωνίας με τις τοπικές κοινωνίες αξιοποιώντας τον μεγάλο αριθμό αξιωματούχων περιφερειακών συμβούλων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι 13 από τους 27 συμβούλους επανεκλέχθηκαν ενώ 14 εκλέχθηκαν για πρώτη φορά.
Έχουν εκλεγεί τουλάχιστον μια φορά οι σύμβουλοι Χρήστος Λαμπρόπουλος, Μανώλης Σκαντζός (Αρκαδίας), Θεόδωρος Βερούτης (Λακωνίας), Βασίλης Σιδέρης, Γιάννης Μαντζούνης, Αναστάσιος Γανώσης, Δημήτρης Σχοινοχωρίτης (Αργολίδας), Αναστάσιος Γκιολής, Αθηνά Κόρκα - Κώνστα ( Κορινθίας) και Στάθης Αναστασόπουλος, Ανδρέας Τσουκαλάς και Τάσος Σαρδέλης (Μεσσηνίας)
Εκλέχτηκαν για πρώτη φορά περιφερειακοί σύμβουλοι (κάποιοι έχουν θητεία σε δημοτικά συμβούλια) οι Κωνσταντίνος Μανδρώνης (Αρκαδίας), Παναγιώτης Τζινάκος, Κωνσταντίνος Βλάχος, Σπύρος Τζινιέρης και Αθανάσιος Μιχελόγγονας (Λακωνίας,) Ιωάννης Μπούνος (Αργολίδας), Σπυρίδων Ζαχαρίας, Σωτήρης Μουρίκης, Χρυσοβαλλάντης Μέλος, Μάρκος Λέγγας, Γιώργος Χασικίδης (Κορινθίας) και Μαρία Οικονομάκου, Τάσος Παπαγεωργίου, Τάσος Αδαμόπουλος και Περικλής Νικολακέας (Μεσσηνίας).