Το προεκλογικό τοπίο γίνεται ακόμα πιο θολό εξαιτίας της γενικότερης πολιτικής κατάστασης, καθώς τα πάλαι ποτέ κραταιά κόμματα της μεταπολίτευσης έχουν χάσει μεγάλο μέρος της επιρροής τους στις τοπικές κοινωνίες. Γι' αυτό οι εν δυνάμει υποψήφιοι κρατούν κλειστά τα χαρτιά τους περιμένοντας να ξεκαθαρίσει το τοπίο για να ανακοινώσουν τις οριστικές τους αποφάσεις. Ολα λοιπόν δείχνουν ότι θα έχουμε τη συντομότερη προεκλογική περίοδο της μεταπολίτευσης, καθώς οι υποψηφιότητες θα ανακοινωθούν μόλις λίγους μήνες πριν τις εκλογές, ενώ σε όλες τις προηγούμενες εκλογές τα ψηφοδέλτια ήταν έτοιμα σχεδόν ένα χρόνο πριν την εκλογική αναμέτρηση. 

Σε αυτή την αναμέτρηση η συγκρότηση των ψηφοδελτίων θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το νέο εκλογικό νόμο. Σύμφωνα με τις τελευταίες ενδείξεις, στις εκλογές θα έχουμε δύο ψηφοδέλτια, ένα με τους υποψήφιους δημάρχους και ένα με όλους τους δημοτικούς συμβούλους με αλφαβητική σειρά. Κανένας όμως αυτή τη στιγμή δεν γνωρίζει αν θα εκλέγεται δήμαρχος από την πρώτη Κυριακή όποιος συγκεντρώσει το 42% των ψήφων ή αν θα απαιτείται το 50%. Το σίγουρο είναι ότι η Νέα Δημοκρατία θέλει να επαναφέρει το 42%, ενώ βουλευτές του ΠΑΣΟΚ δηλώνουν ότι θα καταψηφίσουν τη σχετική διάταξη. Ετσι και αλλιώς τα άρθρα του εκλογικού νόμου θα οριστικοποιηθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων και με γνώμονα -όπως πάντα- τα μεγαλύτερα κομματικά οφέλη. 

Από την πλευρά τους οι τοπικοί άρχοντες έχουν βάλει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τα οικονομικά και ζητούν ανταλλάγματα για να συμφωνήσουν με το νέο εκλογικό νόμο. Ειδικώς οι δήμαρχοι δεν θέλουν να μεταφερθεί στους δήμους η αρμοδιότητα είσπραξης των τελών που μέχρι σήμερα εισπράττει η ΔΕΗ. Μέχρι σήμερα η ΔΕΗ εισπράττει το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) και τα δημοτικά τέλη. Στη συνέχεια δίνει τα χρήματα αυτά στο κράτος και αυτό με τη σειρά του τα δίνει στους δήμους. Αυτή την περίοδο εξετάζεται το ενδεχόμενο να σταματήσει η ΔΕΗ να εισπράττει τα τέλη αυτά. Σε αυτή την περίπτωση η είσπραξη των δημοτικών τελών θα γίνεται από τους δήμους είτε μέσω των λογαριασμών του νερού, είτε με άλλο τρόπο. Οι δήμαρχοι και πολλοί εν δυνάμει υποψήφιοι όμως δεν θέλουν να εισπράττουν τα τέλη, γιατί φοβούνται ότι οι  διαμαρτυρίες αγανακτισμένων πολιτών μπροστά στα δημοτικά ταμεία μπορούν εύκολα να μετατραπούν σε εκλογικό… μαύρισμα. Γι' αυτό προτιμούν η είσπραξη των τελών να γίνεται από την απρόσωπη ΔΕΗ.

Η ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ 

Νυν τοπικοί άρχοντες και εν δυνάμει υποψήφιοι δεν φοβούνται μόνο την οικονομική κατάσταση. Φοβούνται και το νέο πολιτικό τοπίο που διαμορφώθηκε εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και το οποίο θα αναγκάσει πολλούς υποψηφίους να κολυμπήσουν σε αχαρτογράφητα νερά, μακριά από την κομματική σιγουριά της μεταπολίτευσης. Μέχρι τώρα οι δελφίνοι διαγωνίζονταν μεταξύ τους για να πάρουν το κομματικό χρίσμα και μετά έμπαιναν στην… επετηρίδα για να γίνουν δήμαρχοι ή υποψήφιοι βουλευτές. Από εκεί και πέρα οι μηχανισμοί των κομμάτων αναλάμβαναν μεγάλο μέρος της προεκλογικής εκστρατείας και των προεκλογικών δαπανών. 

Σήμερα το τοπίο έχει αλλάξει δραματικά και τα περισσότερα κόμματα ακόμα δεν έχουν αποφασίσει τι θα κάνουν στις επόμενες εκλογές. Η Νέα Δημοκρατία δείχνει να μη θέλει να δώσει χρίσματα, αλλά κανένας δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να υποκύψει τελικώς στις πιέσεις των υποψήφιων και των μηχανισμών προτείνοντας άρχοντες ειδικά για τους μεγάλους δήμους. Σίγουρα όμως θα δώσει χρίσμα στους υποψήφιους περιφερειάρχες, καθώς οι περιφερειακές εκλογές θα χρωματίσουν τον πολιτικό χάρτη της Ελλάδας το βράδυ των εκλογών. Η Νέα Δημοκρατία σε καμία περίπτωση δεν θέλει να δει το ΣΥΡΙΖΑ νικητή στις περιφερειακές εκλογές και γι' αυτό θα ρίξει μεγάλο βάρος σε αυτό το εκλογικό μέτωπο. 

Ο άλλος κυβερνητικός εταίρος, το ΠΑΣΟΚ, γνωρίζει ότι δεν μπορεί να πάει με δικό του σακί στο μύλο των εκλογών και για αυτό θα επιδιώξει να διευρύνει το μέτωπο των συμμαχιών σε όλη την Ελλάδα. Στη βάση του ΠΑΣΟΚ όμως δεν θέλουν συμμαχίες με "γαλάζιους" υποψήφιους, καθώς υπάρχει άσβεστο μίσος από την εποχή του… δικομματισμού. Ακόμα και σήμερα στα περισσότερα Δημοτικά Συμβούλια "πράσινοι" και "γαλάζιοι" κονταροχτυπιούνται μέχρι… εξοντώσεως του αντιπάλου, αφού ποτέ δεν συμφώνησαν με τον κυβερνητικό συνασπισμό ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας. Οι άρχοντες αυτοί είναι μάλλον αδύνατον να τα βρουν μεταξύ τους, επειδή τις περισσότερες φορές αντιπροσωπεύουν συγκρουόμενα τοπικά συμφέροντα. Ακόμα όμως και αν τα βρουν, δύσκολα θα πείσουν την κοινωνία να εμπιστευτεί μια παράταξη που αποτελείται από άτομα που μέχρι χθες διαφωνούσαν μέχρι… θανάτου. 

Προβλήματα όμως δεν έχουν μόνο οι εταίροι του κυβερνητικού συνασπισμού. Εχει και ο ΣΥΡΙΖΑ, καθώς πρέπει να αποφασίσει αν θα πάει με τους… βλαχοδήμαρχους ή μόνος του τη δεύτερη Κυριακή των εκλογών. Ουσιαστικά ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας διέπραξε τεράστια γκάφα αποκαλώντας βλαχοδήμαρχους τους νυν άρχοντες. Αυτό το αντιλήφθηκαν τα έμπειρα αυτοδιοικητικά στελέχη του κόμματος και προσπαθούν να συμμαζέψουν τα… ασυμμάζευτα, επειδή γνωρίζουν πολύ καλά ότι τα τοπικά κάστρα δεν κερδίζονται χωρίς ευρύτερες συμμαχίες. Ομως αυτό δεν είναι το μόνο πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα πρέπει να λύσει στις αυτοδιοικητικές εκλογές και το πρόβλημα των τάσεων που δεν έλυσε στο συνέδριο του. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δυο κυρίαρχες τάσεις που η καθεμιά θα προσπαθήσει να επιβάλει τους δικούς της υποψήφιους. Πανελλαδικώς η τάση του προέδρου Αλέξη Τσίπρα με τη βοήθεια των πρώην πασόκων έχει το πάνω χέρι. Σε πολλούς νομούς όμως είναι ισχυρή η παρουσία του αριστερού ρεύματος του Παναγιώτη Λαφαζάνη που αποκλείει τις συμμαχίες με το ΠΑΣΟΚ, καθώς θέλει συμμαχίες με το ΚΚΕ και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Ετσι σε τοπικό επίπεδο θα δοθούν μεγάλες μάχες για την επιβολή των υποψήφιων, που δεν αποκλείεται να ανοίξουν μεγάλες πληγές στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. 

Τα μόνα κόμματα που δεν έχουν κανένα πρόβλημα είναι η Χρυσή Αυγή και το ΚΚΕ. Θα κατεβάσουν όπου μπορέσουν αυτόνομους συνδυασμούς και θα καταγράψουν τις δυνάμεις τους. Το τι θα πράξουν οι ψηφοφόροι τους τη δεύτερη Κυριακή, ούτε οι ίδιοι δεν το ξέρουν ακόμα. 

Αναποφάσιστα για τη στάση που θα κρατήσουν στις αυτοδιοικητικές εκλογές είναι και τα κόμματα των Ανεξάρτητων Ελλήνων και της Δημοκρατικής Αριστεράς. Τα δύο αυτά κόμματα δεν έχουν τόσο ισχυρούς μηχανισμούς, όσους απαιτούνται για την αυτόνομη κάθοδο σε όλους τους δήμους. Ομως σε καμία περίπτωση δεν θέλουν να συμμαχήσουν με πολιτικές δυνάμεις με τις οποίες συγκρούονται σε όλα τα επίπεδα. Βεβαίως σε πιο δύσκολη θέση βρίσκεται η Δημοκρατική Αριστερά. Για την ακρίβεια μετά την έξοδό της από την κυβέρνηση βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο και στις αυτοδιοικητικές εκλογές κινδυνεύει να συνθλίβει μεταξύ των συμπληγάδων του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ. Αντιθέτως οι Ανεξάρτητοι Ελληνες δεν κινδυνεύουν με συντριβή και σίγουρα η πολιτική τους επιβίωση δεν εξαρτάται από το αποτέλεσμα των αυτοδιοικητικών εκλογών. Σύμφωνα μάλιστα με πολιτικούς αναλυτές οι Ανεξάρτητοι Ελληνες θα δώσουν μεγάλη βαρύτητα στις ευρωεκλογές, που θα διεξαχθούν την ίδια μέρα με τις αυτοδιοικητικές εκλογές, ώστε να πιστωθούν με αντιευρωπαϊκές ψήφους διαμαρτυρίας. 

Αυτό που θα πρέπει να τονιστεί για μια ακόμα φορά είναι ότι το τοπίο είναι εξαιρετικά ρευστό και ότι κανένας αυτή τη στιγμή δεν γνωρίζει ποιες κυρίαρχες τάσεις θα διαμορφωθούν την άνοιξη στο εκλογικό σώμα. Ας μην ξεχνάμε ότι στις πρώτες εκλογές του 2012 η κυρίαρχη τάση διαμορφώθηκε λίγες εβδομάδες πριν την αναμέτρηση και ότι προηγουμένως η τάση αυτή δεν ήταν ξεκάθαρη στις δημοσκοπήσεις. Αυτό το γνωρίζουν καλύτερα από όλους οι ενδιαφερόμενοι να είναι υποψήφιοι και για αυτό κρατούν ερμητικά κλειστά τα χαρτιά τους. 

Θ.Λ.