Ο υφυπουργός αναφερόμενος στα εργαλεία που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση για την ανασυγκρότηση της οικονομίας, υπογραμμίζει τη σημασία που δίνει για τη δημιουργία μιας επενδυτικής πλατφόρμας, η οποία θα καλύψει μέρος του χρηματοδοτικού κενού των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αλλά και θα συμβάλει στη μετατόπιση της χρηματοδότησης από τις μη επιστρεπτέες επιδοτήσεις σε πιο σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία. Αποφασιστικό ρόλο στη διαχείριση της πλατφόρμας θα διαδραματίσει ο νέος δημόσιος αναπτυξιακός φορέας, που θα προκύψει από τη συνένωση και αναβάθμιση των ΕΤΕΑΝ και ΤΑΝΕΟ.
Τέλος, ο κ. Χαρίτσης αναφέρει τις δράσεις που θα πρέπει να περιμένουν οι επιχειρηματίες και οι επιστήμονες ότι θα ανακοινωθούν έως το τέλος του χρόνου.
Αναλυτικά η συνέντευξη στην Εύη Παπαδοσηφάκη έχει ως εξής:
Κεντρικό ζητούμενο για την κυβέρνηση είναι η ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας, με όρους δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης. Ποια εργαλεία αξιοποιούνται προς αυτή την κατεύθυνση; Ποιες σκέψεις υπάρχουν για το μέλλον ώστε να συμπληρωθεί περαιτέρω το υποστηρικτικό πλέγμα που έχει δημιουργηθεί;
Η κρίση της ελληνικής οικονομίας δεν είναι κυκλική, ώστε η αναμενόμενη ανάκαμψη να ισοδυναμεί με το ξεπέρασμά της. Είναι αντίθετα μια κρίση δομική ενός στρεβλού παραγωγικού μοντέλου που οφείλει να μετασχηματιστεί ριζικά.
Η «δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη» περιγράφει ένα νέο πρότυπο: (α) σε ρήξη με τις στενές διασυνδέσεις οικονομικών συμφερόντων και πολιτικής εξουσίας,
(β) με έμφαση στην καινοτομία, την εξωστρέφεια, την αξιοποίηση των γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων.
Για πρώτη φορά υπάρχει μια ολοκληρωμένη στρατηγική , ώστε τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία - το ΕΣΠΑ 2014-20, ο νέος αναπτυξιακός νόμος, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων - να αξιοποιούνται συντονισμένα για την επιτάχυνση της ανάκαμψης και τον προσανατολισμό της στο νέο παραγωγικό μοντέλο. Στο πλαίσιο της ίδιας στρατηγικής, αναζητούνται επιπλέον επενδυτικοί πόροι από διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, όπως η Ευρωπαϊκή Επενδυτική Τράπεζα.
Αποφασιστική ώθηση στην οικονομία αναμένουμε να δώσει η σύσταση του Ταμείου Συμμετοχών (Fund of Funds). Υπό τη διαχείριση του Ευρωπαϊκού Επενδυτικού Ταμείου (EIF) και με τη χρηματοδοτική συνδρομή όσο το δυνατόν περισσότερων και αξιόπιστων συμμετεχόντων (εθνικών και διεθνών οργανισμών, ιδιωτικών επενδυτικών εταιρειών) επιδιώκουμε να δημιουργηθεί μια επενδυτική πλατφόρμα, η οποία θα καλύψει μέρος του χρηματοδοτικού κενού των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αλλά και θα συμβάλει στη μετατόπιση της χρηματοδότησης από τις μη επιστρεπτέες επιδοτήσεις σε πιο σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία (συμμετοχή στη μετοχική σύνθεση: equity capital,venture capital). Αποφασιστικό ρόλο στη διαχείριση της πλατφόρμας θα διαδραματίσει ο νέος δημόσιος αναπτυξιακός φορέας, που θα προκύψει από τη συνένωση και αναβάθμιση των ΕΤΕΑΝ και ΤΑΝΕΟ.
Έχετε δηλώσει ότι υπάρχουν περιθώρια για άσκηση κοινωνικής πολιτικής μέσω των κονδυλίων του ΕΣΠΑ και ιδιαίτερα οι τομείς ενδιαφέροντος είναι στην υγεία και την παιδεία. Μπορείτε να μας ενημερώσετε για τα βήματα που σχεδιάζει η κυβέρνηση;
Το νέο ΕΣΠΑ περιλαμβάνει, πλάι στον αναπτυξιακό, έναν εξίσου σημαντικό κοινωνικό πυλώνα. Πάντως, η λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος ή η πολιτική απασχόλησης δεν μπορούν να εξαρτώνται εσαεί από πόρους του ΕΣΠΑ. Για πρώτη φορά, ενσωματώνουμε ένα σχεδιασμό σταδιακής υποκατάστασης των ευρωπαϊκών από εθνικούς πόρους προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι παρεμβάσεις που χρηματοδοτούμε δημιουργούν μόνιμες δομές.
Σε ό,τι αφορά την Παιδεία, ανασχεδιάστηκε ριζικά το πρόγραμμα για τους παιδικούς σταθμούς με αποτέλεσμα να δοθούν σημαντικά περισσότερα χρήματα και θέσεις και να εξυπηρετηθούν για πρώτη φορά όλες οι οικογένειες κάτω από το όριο της φτώχειας. Για πρώτη επίσης φορά έγιναν εγκαίρως όλες οι ενέργειες και εξασφαλίστηκαν τα κονδύλια (350 εκατ. ευρώ), προκειμένου να προσληφθούν οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί που απαιτούνται ώστε τα σχολεία να ανοίξουν κανονικά τις επόμενες μέρες. Από δράσεις του ΕΣΠΑ δίνονται ακόμη υποτροφίες για την εκπόνηση διδακτορικών διατριβών και μεταδιδακτορικής έρευνας και χρηματοδοτείται η πανεπιστημιακή διδασκαλία από νέους διδάκτορες.
Στο χώρο της Υγείας, από πόρους του ΕΣΠΑ, κατά κύριο λόγο, θα χρηματοδοτηθεί η στήριξη και μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
Η αναβάθμιση της δημόσιας Υγείας και της δημόσιας Παιδείας, μετά τη συνεχή τους απαξίωση όλα τα προηγούμενα χρόνια, αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα αλλά και δύσκολη πρόκληση για την κυβέρνηση.
Το υπουργείο αισιοδοξεί ότι οι κρατικές ενισχύσεις για τις επιχειρήσεις που θα ενταχθούν στον αναπτυξιακό νόμο θα είναι αυξημένες κατά 10% από το 2017. Πότε προσδιορίζεται χρονικά η εφαρμογή του αναθεωρημένου σχεδίου του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων;
Υπάρχει ήδη συμφωνία με τους εταίρους να αυξηθεί το ποσοστό ενίσχυσης των επιχειρήσεων κατά 10% για όλες τις κρατικές ενισχύσεις, είτε αυτές χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ είτε από τον αναπτυξιακό νόμο, στις περιφέρειες που υπέστησαν σημαντική μείωση του ΑΕΠ τους. Σύμφωνα με τον υφιστάμενο σχεδιασμό, ο νέος Χάρτης θα έχει εγκριθεί έως τα τέλη Σεπτεμβρίου και θα αρχίσει να ισχύει από 1/1/2017.
Το υπουργείο έχει θέσει ως μία από τις βασικές στοχεύσεις του την ανάσχεση του braindrain. Μπορείτε να μας ενημερώσετε για τις δράσεις που υπηρετούν αυτό το στόχο;
Σε αντίθεση με τις πολιτικές υποβάθμισης της εργασίας, που ακολουθήθηκαν τα χρόνια της κρίσης και οδήγησαν στη μαζική μετανάστευση των μορφωμένων νέων ανθρώπων, οφείλουμε να στηρίξουμε την ανασυγκρότηση της οικονομίας στο σημαντικότερο συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας, το υψηλά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό. Στην ανάσχεση της τάσης φυγής των υψηλά καταρτισμένων νέων στοχεύει ένα πλέγμα δράσεων (του ΕΣΠΑ και όχι μόνο) γύρω από τρεις άξονες: (α) την ενίσχυση της νέας, δυναμικής επιχειρηματικότητας (γ) τη στήριξη των νέων ερευνητών και τη δημιουργία ερευνητικών ομάδων σε πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, (γ) τη σύνδεση της επιχειρηματικότητας με την ερευνητική δραστηριότητα τη χώρα.
Το 50% του ΕΣΠΑ θα έχει ενεργοποιηθεί έως το τέλος του μήνα. Ποιες δράσεις θα πρέπει να περιμένουν οι επιχειρηματίες και οι επιστήμονες ότι θα ανακοινωθούν έως το τέλος του χρόνου;
Έως το τέλος του μήνα, θα έχουν πράγματι ενεργοποιηθεί πάνω από τα μισά προγράμματα του συνόλου του νέου ΕΣΠΑ. Από τις αρχές του έτους έχει δε εγκριθεί το Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου για όλα τα προγράμματα. Χάρη στον έγκαιρο και προσεκτικό σχεδιασμό, έχει διασφαλιστεί ότι δεν θα επαναληφθούν τα προβλήματα του παρελθόντος (κακός σχεδιασμός, διαφθορά, καθυστερημένη υλοποίηση).
Έως το τέλος του 2016 θα ανακοινωθεί μια πλειάδα δράσεων. Με δράση (συνολικού προϋπολογισμού 370 εκατ. ευρώ) που θα ανακοινωθεί εντός του μήνα, θα ενισχυθούν συμπράξεις επιχειρήσεων με ερευνητικούς φορείς για την προαγωγή επενδύσεων στην έρευνα και την καινοτομία.
Στις αρχές Οκτώβρη θα ανακοινωθεί ο β' κύκλος των προσκλήσεων για τρεις δράσεις επιχειρηματικότητας (αυτοαπασχόληση πτυχιούχων, νεοφυής επιχειρηματικότητα, αναβάθμιση υφιστάμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων) που συνάντησαν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Θα ακολουθήσουν δράσεις για την αναβάθμιση υφιστάμενων επιχειρήσεων μεσαίου μεγέθους (με προϋπολογισμό 100 εκατ.), για τη δικτύωση των επιχειρήσεων (clusters, meta-clusters)με στόχο τη δημιουργία εγχώριων αλυσίδων αξίας (45 εκατ.), για την ίδρυση νέων τουριστικών επιχειρήσεων (240 εκατ.), καθώς και για την κατοχύρωση ευρεσιτεχνιών.
Για μας, πάντως, επιχειρηματικότητα είναι και η κοινωνική επιχειρηματικότητα, που μπορεί να αποτελέσει έναν δυναμικό κλάδο της οικονομίας, όπως σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις εντάσσονται πλέον ισότιμα στις δράσεις επιχειρηματικότητας του νέου ΕΣΠΑ και στα καθεστώτα του νέου αναπτυξιακού νόμου. Σύντομα θα εκδοθεί ειδική δράση (συνολικού προϋπολογισμού 55 εκατ.) για την ανάπτυξη και προώθηση σχημάτων κοινωνικής οικονομίας.
Τέλος, σε ό,τι αφορά το πεδίο της επιστημονικής έρευνας, προετοιμάζεται, σε διαβούλευση με τα πανεπιστήμια, και θα εκδοθεί τον Οκτώβρη δράση ενίσχυσης νέων ερευνητών για δημιουργία μικρών ερευνητικών ομάδων. Θα ενισχυθούν 200 ομάδες (600 ερευνητές) σε κάθε κύκλο.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
