Στις 20 Οκτωβρίου, παρουσία πολλών Σουηδών και Ελλήνων πολιτικών, ακαδημαϊκών και επιχειρηματιών, έπειτα από πρωτοβουλία του Έλληνα πρέσβη στη Στοκχόλμη Ανδρέα Φρυγανά και της αναπληρώτριας υπουργού Β’ Δέσποινας Πούλου, τιμήθηκαν τα γεγονότα του αγώνα των Ελλήνων για την απελευθέρωση.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με ομιλία της αντιπροέδρου του Σουηδικού Κοινοβουλίου Åsa Lindestam με θέμα τον φιλελληνισμό στη Σουηδία, με αναφορές στους συμπατριώτες της που συνέδραμαν οικονομικά την Επανάσταση, λέγοντας ότι ουσιαστικά οι δεσμοί των δύο χωρών ξεκίνησαν να χτίζονται από τότε.
Τη Βουλή των Ελλήνων εκπροσώπησε η αντιπρόεδρός της Σοφία Σακοράφα, η οποία έδωσε στοιχεία για την Ελληνική Επανάσταση και ευχαρίστησε τη Σουηδία για τη συνδρομή της στον αγώνα των Ελλήνων για την ελευθερία.
Από την πλευρά του ο Έλληνας πρέσβης Ανδρέας Φρυγανάς έκανε εκτενή αναφορά στους Σουηδούς που ποικιλοτρόπως συνέδραμαν την Ελλάδα τα κρίσιμα πρώτα χρόνια της Επανάστασης, αλλά και σε αυτούς που ταξίδεψαν στην Ελλάδα μετά το 1830 και με τη γραφή τους διέδωσαν τον νεότερο ελληνικό κόσμο. Στη συνέχεια μαζί με την κ. Σακοράφα παρέδωσαν εκ μέρους του Ελληνικού Κοινοβουλίου μαρμάρινη τιμητική πλακέτα, όπου αναφέρεται η έμπρακτη βοήθεια των Σουηδών φιλελλήνων στον αγώνα της Ελλάδας για ανεξαρτησία.
Με αφορμή την εκδήλωση, Ελληνες επιχειρηματίες στη Σουηδία χρηματοδότησαν τις μεταφράσεις και εκδόσεις από τα Ελληνικά στα Σουηδικά δύο ταξιδιωτικών περιγραφών για τη Σουηδία, του Δημητρίου Βικέλα, που περιηγήθηκε τη Σουηδία το 1903, και της Καλλιρρόης Παρρέν, που επισκέφτηκε τη Στοκχόλμη το 1906. Το συντονισμό των μεταφράσεων αυτών είχε ο Μεσσήνιος καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Lund Βασίλειος Σαμπατακάκης. Οι εκδόσεις αυτές δόθηκαν στους βουλευτές του Σουηδικού Κοινοβουλίου και τα εναπομείναντα αντίτυπα θα διατεθούν σε σουηδικές βιβλιοθήκες.
Παράλληλα, το απόγευμα της ίδιας ημέρας, σε αίθουσα της Ελληνικής Πολιτιστικής Στέγης εγκαινιάστηκε από την Σοφία Σακοράφα έκθεση για τα Συντάγματα της Ελλάδας, την οποία είχε προετοιμάσει το Μορφωτικό Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων.
Ακολούθως, στον κατάμεστο καθεδρικό ναό του Αγίου Γεωργίου Στοκχόλμης, παρουσιάστηκαν από ένα σουηδικό κουαρτέτο εγχόρδων, έναν πιανίστα και τέσσερις ερμηνευτές όπερας δύο μουσικοφωνητικές συνθέσεις που είχαν παρουσιαστεί τα έτη 1824-1826 υπέρ του ελληνικού αγώνα σε αρκετές πόλεις της Σουηδίας, αλλά και παραδοσιακά άσματα σουηδικά και ελληνικά. Στο τέλος ανακρούστηκαν οι εθνικοί ύμνοι της Σουηδίας και της Ελλάδας. Την εκδήλωση διοργάνωσε η ελληνική πρεσβεία και η Eλληνική Πολιτιστική Στέγη.
ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ;
Παρατηρούμε το ενδιαφέρον για τον ελληνικό απελευθερωτικό αγώνα τόσο στη συμμετοχή εθελοντών στο πεδίο της μάχης όσο και στη λογοτεχνική, θεατρική και καλλιτεχνική παραγωγή. Όταν ξεκίνησε η Επανάσταση του 1821, αν και υπήρχε μια παγερή αντιμετώπιση από σχεδόν όλα τα επίσημα κράτη, υπήρχε εντούτοις μία γεμάτη ζωντάνια και θέρμη αντιμετώπιση από τους μορφωμένους και τους φίλους των τεχνών και γραμμάτων.
Αρκετές εφημερίδες έγραφαν συνεχώς για την εξέλιξη του ελληνικού απελευθερωτικού αγώνα και αρκετοί ποιητές έγραψαν στιχουργήματα εμπνευσμένα από τον ξεσηκωμό.
Στη Σουηδία διοργανώθηκαν κονσέρτα, μουσικά απογεύματα, θεατρικές παραστάσεις. Γράφτηκαν βιβλία και μεταφράστηκαν έργα άλλων γλωσσών με θέμα την ελληνική επανάσταση. Τα έσοδα από αυτές τις εκδηλώσεις δόθηκαν στον ελληνικό αγώνα.
Οι πρώτοι Σουηδοί που έσπευσαν να λάβουν μέρος στον αγώνα ήταν ήδη σε ελληνικό έδαφος το 1821. Ήταν και στρατιωτικοί αλλά και απλοί εθελοντές. Ένας Σουηδός που έλαβε ενεργό μέρος και μάλιστα έγραψε και ένα βιβλίο με τις εντυπώσεις του ήταν ο ταγματάρχης του σουηδικού στρατού Nils Achling, o οποίος ήλθε στη Ελλάδα το Φεβρουάριο του 1822. Έγινε υπασπιστής του υπουργού Πολέμου Κωλέτη. Το 1824 εκδόθηκε το βιβλίο του για την Ελληνική Επανάσταση. Στο βιβλίο αυτό συμπεριλαμβάνει γκραβούρες ηρώων της Επανάστασης και στο επίμετρο παραθέτει σε σουηδική μετάφραση το πρώτο σύνταγμα της Ελλάδας, το λεγόμενο “Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος”.
Ο πιο γνωστός από τους Σουηδούς φιλέλληνες στα πεδία των μαχών ήταν ο August Myrberg που έφτασε στην Ελλάδα το 1824. Εκεί συνάντησε τον Λόρδο Βύρωνα, και στο Μεσολόγγι, κι έλαβε μέρος σε διάφορες μάχες μεταξύ των ετών 1824-1826 ακολουθώντας το στρατιωτικό τμήμα του Γάλλου στρατηγού Fabvier. Τραυματίστηκε σε μάχη έξω από την Αθήνα το 1826 και αργότερα έγινε υπασπιστής του στρατιωτικού διοικητή Ναυπλίου. Το 1831 άφησε την Ελλάδα και επέτρεψε στη Σουηδία. Ο Myrberg έγινε και για τους Σουηδούς μια θρυλική φιγούρα που σχεδόν θυσίασε τη ζωή του για τον απελευθερωτικό αγώνα της Ελλάδας.
