Η αύξηση των φαινομένων σχολικής βίας και εκφοβισμού φέρνει στο προσκήνιο το δικαίωμα παρέμβασης του σχολείου και αναδεικνύει το σημαντικό ρόλο του, προκειμένου να ενθαρρύνει την τριμερή σχέση ανάμεσα στους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και τα παιδιά.
Στην κατεύθυνση αυτή, η βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού Θεώνη Κουφονικολάκου επισκέφτηκε τις προηγούμενες μέρες το Γυμνάσιο Παραλίας, το οποίο υλοποιεί με τη συμμετοχή μαθητών της Α’ τάξης το πρόγραμμα της σχολικής διαμεσολάβησης. Ένα πρόγραμμα που στοχεύει στην καλλιέργεια της συλλογικότητας, της ομαδικότητας και της ενσυναίσθησης, απαραίτητες δεξιότητες για την ανάπτυξη υγιών διαπροσωπικών σχέσεων στο σχολικό περιβάλλον. Οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες σε αυτό εκπαιδεύονται σε θέματα πρόληψης περιστατικών ενδοσχολικής βίας και ομαλής προσαρμογής στο σχολικό περιβάλλον.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η Συνήγορος του Παιδιού Θεώνη Κουφονικολάκου και ως ομιλήτρια παλαιότερα σε ημερίδα της Εταιρείας Προστασίας Ανηλίκων Καλαμάτας, τονίζει πόσο σημαντικό είναι το σχολείο να ενθαρρύνει την τριμερή σχέση ανάμεσα στους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και τα παιδιά. Κι αυτό, όπως έχει πει η ίδια, “είναι ένα συμβόλαιο που πρέπει κάθε χρόνο να το επαναδιαπραγματευόμαστε”.
ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΩΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΕΣ
Αυτός εξάλλου ήταν και ο λόγος της παρουσίας της Συνηγόρου του Παιδιού στο Γυμνάσιο Παραλίας, όπως και σε σχολεία σε όλη την Ελλάδα: Η επιδίωξη να γίνονται εκδηλώσεις ενάντια στο σχολικό εκφοβισμό και τη σωματική τιμωρία των παιδιών, προσκαλώντας ειδικούς και καλλιεργώντας μια κουλτούρα εμπιστοσύνης και δημοκρατίας μέσα στην σχολική κοινότητα.
Και η σχολική διαμεσολάβηση με την επέκτασή της σε όλα τα σχολεία, συμβάλλει σύμφωνα με την κ. Κουφονικολάκου στο να βοηθηθούν οι εκπαιδευτικοί, αλλά και τα παιδιά να λάβουν την ευθύνη τού να παρεμβαίνουν για την άμβλυνση τέτοιου είδους εντάσεων. Εκεί μάλιστα που έχει εφαρμοστεί η σχολική διαμεσολάβηση η ίδια παρατηρεί ουσιαστική συμμετοχή και ανάληψη ευθύνης των παιδιών, καθώς και ουσιαστική βελτίωση των σχέσεων.
Η βοηθός Συνήγορος εφιστά πάντως την προσοχή για το τι είναι ο σχολικός εκφοβισμός γιατί, όπως συχνά επισημαίνει, δεν είναι οποιαδήποτε επιθετική συμπεριφορά bullying. Σχολικός εκφοβισμός είναι η επιθετική εσκεμμένη συμπεριφορά, η οποία περιλαμβάνει ανισότητα και εκδηλώνεται άμεσα σωματικά, άμεσα λεκτικά ή έμμεσα κοινωνικά και διαδικτυακά.
ΤΕΙΧΟΣ ΣΤΟ BULLYING
Με τον θεσμό της σχολικής διαμεσολάβησης τα σχολεία χτίζουν τείχος στο bullying και προωθούν την επικοινωνία και την συνεργασία ως μέσο επίλυσης συγκρούσεων, ανοίγοντας νέους δρόμους συνεργασίας και διαλόγου στην εκπαίδευση. Η προώθηση του θεσμού της σχολικής διαμεσολάβησης ως μεθόδου ειρηνικής επίλυσης συγκρούσεων συμβάλλει στην αντιμετώπιση της σχολικής βίας και του εκφοβισμού. Τέτοια φαινόμενα βίας είναι διάχυτα σύμφωνα με την Θεώνη Κουφονικολάκου στις σχολικές μονάδες, όπως και στις σχολικές τάξεις και τις συμπεριφορές μεταξύ των παιδιών, αλλά και σε επίπεδο κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Ο θεσμός της σχολικής διαμεσολάβησης βοηθά πρωτίστως τους μαθητές να αφομοιώνουν, μέσα από μια δυναμική και διαδραστική διαδικασία, στρατηγικές και να αποκτούν δεξιότητες εποικοδομητικής επίλυσης διαφορών και συγκρούσεων στο σχολείο. Ένα εργαλείο για την ειρηνική διαχείριση συγκρούσεων και τη βελτίωση του σχολικού κλίματος, που συμβάλλει στη μείωση των βίαιων περιστατικών στο σχολικό χώρο.
ΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Με τον θεσμό της σχολικής διαμεσολάβησης, μαθήτριες και μαθητές:
- Μαθαίνουν να επιλύουν εθελοντικά, ειρηνικά και δημοκρατικά τις διαφορές τους με ήθος και έναν τρόπο συνεργατικό, χωρίς ποινές, διασφαλίζοντας την ηρεμία στο σχολικό περιβάλλον.
- Ενδυναμώνονται με γνώσεις, στρατηγικές και δεξιότητες, προκειμένου να διαχειριστούν κρίσεις και συγκρούσεις μέσα ή και έξω από το σχολικό περιβάλλον.
- Ασκούνται να είναι καλοί ακροατές των συμμαθητών τους και να έχουν αμεροληψία, εχεμύθεια και εμπιστευτικότητα.
- Εκπαιδεύονται στη διαχείριση του θυμού και των συναισθημάτων τους.
- Μαθαίνουν να αποδέχονται τη διαφορετικότητα.
- Συμμετέχουν ενεργά στη λήψη αποφάσεων για θέματα που τους αφορούν.
- Βελτιώνουν ταυτόχρονα τις σχολικές τους επιδόσεις.
- Αναπτύσσουν σχέσεις εμπιστοσύνης και συνεργασίας με τις συμμαθήτριες, τους συμμαθητές και τους εκπαιδευτικούς τους.
