Πρόκειται για μεγάλο συλλαλητήριο κατοίκων της περιοχής του Δήμου Αυλώνας με τοπικά αιτήματα αλλά και διεκδικήσεις για δανειακές ρυθμίσεις. Γίνεται στην Κυπαρισσία ταυτόχρονα με το συλλαλητήριο των σταφιδοπαραγωγών που όπως προαναφέραμε έγινε στις 26 Αυγούστου, ενώ δημιουργείται δυσαρέσκεια όπως αναφέρεται στο σχετικό ρεπορτάζ:
«Από βραδύς του Σαββάτου άρχισαν να χτυπούν συναγερμόν οι καμπάνες όλων των χωριών του Δήμου Αυλώνος. Μια νευρικότης και μια δυσφορία είχε καταλάβει τους πάντας και δεν έβλεπον την ώραν να κινήσουν για την Κυπαρισσίαν [...] Περνώντας τα μεσάνυχτα από τα μακρινότερα χωριά καβάλα στ’ άλογά τους οι τίμιοι αυτοί ήρωες της ζωής ξεκίνησαν για να ενωθούν με τους πλησιέστερον προς την Κυπαρισσίαν χωρίων. Στας 6 1/2-7 είχον όλοι συγκεντρωθή και αφού έστειλαν δύο μπροστά και βγάλανε την επιτροπή τους κινήσανε για την Κυπαρισσία. Από την Κυπαρισσία πάλι οι εγκατεστημένοι Αυλωνίτες όσοι δεν ντρεπότανε ν΄ανακατευτούν με τον τίμιον αυτόν λαόν, βγήκανε να προϋπαντήσουν τους αδελφούς τους [...] Αφού τους καλωσωρίσαμε τους ακολουθήσαμε τους ακολουθήσαμε πεζή. Μπροστά είχαν δύο σαλπιγκτάς για να μπορή να δίνη τις οδηγίες του στις χιλιάδες αυτές των εφίππων χωρικών. Παρατεταγμένοι κατά μονάδας παρήλασαν διά της κεντρικής οδού μέχρι Παραλίας, και εκείθεν κατηυθύνθησαν εις το κατάστημα της Εθνικής Τραπέζης ένθα η Αγροτική και εστάθησαν. Ο Πρόεδρος της Κοινότητος Σιδηροκάστρου κ. Αν. Δημόπουλος επικεφαλής του συλλαλητηρίου δι’ εμπνευσμένου λογιδρίου του από χειρογράφου, ανέπτυξεν τον σκοπόν της διαδηλώσεώς των ταύτης και τα διάφορα αιτήματά των. Ακολούθως ανέγνωσε το καταρτισθέν ψήφισμα όπερ έχει ως κάτωθι: Λαός Δήμος Αυλώνος συνελθών σήμερον εις πάνδημον συλλαλητήριον και εισλθών εν συναγερμώ εις Κυπαρισσίαν ένεκα παντελούς καταστροφής των προϊόντων του ακούσας των ρητόρων του αποφασίζει και ψηφίζει τα ακόλουθα:
1) Αξιοί άμεσον έναρξιν εργασιών επεκτάσεως της οδού Κυπαρισσίας -Σιδηροκάστρου - Ανδριτσαίνης με εγκεκριμένην πίστωσιν 350.000 δρχ. Επίσης και την χορήγησιν πιστώσεως επαρκούς προς τερματισμόν ολολκλήρου της οδού ή μέχρι Πλατανίων προς εύρεσιν εργασίας πεινώντος λαού.
2) Μετατροπήν αγροτικών χρεών προς Αγροτικήν Τράπεζαν εις μακροπρόθεσμα με ελάττωσιν τόκου και παροχήν νέων τοιούτων.
3) Ιδρυσιν Αστικού σχολείου εν Σιδηροκάστω λόγω αδικαιολογήτου καταργήσεως Ημιγυμνασίου αυτού.
4) Να επιτραπή εκ νέου η καπνοκαλλιέργεια εν τη περιφερεία Αυλώνος.
5) Να χορηγηθή σίτος και αραβόσιτος δωρεάν προς διατροφήν και σποράν.
Διαδηλοί ακλόνητον απόφασίν του όπως εμμείνη προς ικανοποίησιν αιτημάτων παρόντος. Παρακαλεί εκπροσώπους επαρχίας όπως αξιώσουν από κυβέρνησιν ικανοποίησιν δικαίων αξιώσεων κατοίκων.
Εκλέγει επιτροπήν προς ενέργειαν δεόντων: Ιω. Βασιλόπουλον, Βεν. Κάκκαβαν, Αν. Δημόπουλον, Κλεαν. Μπερδούσην. Π. Τασιόπουλον. Π. Σταυρόπουλον, Σωτ. Σκλάβον. Γ. Μυλωνάν, Ν. Λιβάν. Γ. Φιλντίσην, Δημ. Μπάλταν, Σωτ. Πούλον. Λυκ. Διονυσόπουλον, Παν. Δημητρακόπουλον. Γρηγ. Γιαννίκον.
Τους διαδηλωτάς ηκολούθησε πλήθος περιέργων, κατέστησε δε ογκωδέστερον έτερον συλαλλητήριον των σταφιδοπαραγωγών όπερ έτρεξε εις ενίσχυσιν τούτου.
Τον κ. Δημόπουλο διεδέχθη εις το βήμα ο κ. Μυλωνάς, νέος δικηγόρος, όστις ετόνισε ωρισμένα ζητήματα διερμηνεύσας τα αιτήματά των. Το τέλος του λόγου του κ. Μυλωνά εκάλυψαν παρατεταμένα χειροκροτήματα και ακολούθως επεδόθη το διά την Αγροτικήν Τράπεζαν ψήφισμα εις τον παρατυχόνταν υπάλληλον Κανελλόπουλον ούτινος η στάσις έναντι της επιτροπής ταύτης του πεινώντος λαού ήτο ελάχιστα κολακευτική και τιμητική διά τον ίδιον. Φωναί παρατεταμέναι ηκούοντο και η λέξις ¨πεινάμε” αντηχούσε απ’ άκρου εις άκρον [...] Πρέπει να σημιεώσομεν μιαν μικράν παρεξήγησιν ήτις εγεννήθηκε μεταξύ των δύο συλλαλητηρίων. Η παρεξήγησις αύτη καίτοι δικαία κατά την αντίληψίν μας δεν πρέπει να αφήση εις ουδενός σταφιδοπαραγωγού την ψυχήν ψυχρότητα έναντι των αδελφών του Αυλωνιτών διότι εάν δεν συμμετέσχε του συλλαλητηρίου των, τούτο έγινε μάλλον εκ παρανοήσεως του επικεφαλής κ. Δημοπούλου εν τη επιθυμία του όπως αποφευχθεί η απόδοσις κομματικού χρώματος εις το συλλαλητήριον ενώ δεν επρόκειτο να συμβή τούτον τι» (1072).
Στη Μεσσήνη πραγματοποιείται μεγάλη σύσκεψη στην οποία εκλέγονται οι αντιπρόσωποι της περιοχής στο συνέδριο της Κυπαρισσίας, ενώ ζητείται η παραίτηση βουλευτών και γερουσιαστών:
«Προχθές την πρωΐαν συνήλθον εν Μεσσήνη οι Πρόεδροι των Κοινοτήτων και Συνεταιρισμών Καλαμών και Μεσσήνης, ίνα προβούν εις την εκλογήν αντιπροσώπων εν τω συγκροτουμένω την προσεχή Πέμπτην συνέδριον εν Κυπαρισσία των επιτροπών προστασίας σταφίδος. Εις την σύσκεψιν, ήτις τη προτάσει πολλών σταφιδοπαραγωγών μετετράπη εις συνεδρίαν, έλαβον μέρος υπερεξήκοντα πρόεδροι Κοινοτήτων και ισαρίθμων Συνεταιρισμών, μετέσχον δε αυτής και αντιπρόσωποι των Επαγγελματικών Οργανώσεων Μεσσήνης.
Πρώτος έλαβε τον λόγον ο Πρόεδρος της Κοινότητος Μεσσήνης κ. Πολυδούρης, ειπόν επί λέξει: Ο σκοπός την προσκλήσεώς σας ταύτης, τυγχάνει απολύτως γνωστός εις υμάς και περιττόν είνε φρονώ να εξηγήσω τους λόγους οίτινες μας εξηνάγκασαν να συνέλθομεν ενταύθα σήμερον. Πλην όλων μας τα συμφέροντα είνε τόσον στενώς συνδεδεμένα, τόσον των παραγωγών όσον και των επαγγελματιών και εμπόρων, έχομεν ιερόν καθήκον εις τέτοιαν κρίσιμον στιγμήν του μοναδικού σχεδόν προϊόντος του τόπου μας, της σταφίδος, να συνέλθωμεν και να ενισχύσωμεν τους παραγωγούς, παρακαλούντες την Σεβαστήν Κυβέρνησιν να δείξει ενδιαφέρον υποδεικνύοντες εις αυτήν ότι με τιμήν 7,20 κατ’ οκάν δεν είνε δυνατόν να αντεπεξέθλη ο παραγωγός εις τα έξοδά του, καλλιέργειαν και συντήρησίν του, δεδομένου άλλωστε ότι η τιμή αύτη είναι δυσανάλογος προς τας τιμάς των άλλων προϊόντων και των ειδών πρώτης ανάγκης. Διά ταύτα παρακαλώ όπως εν ησυχία εκλέξητε τους αντιπροσώπους σας δυναμένους να μας αντιπροσωπεύσωσιν επαρκώς εις το Γενικόν Συνέδριον την ερχομένην Κυριακήν που θα συνέλθη εν Κυπαρισσία.
Είτα λαμβάνει τον λόγον ο κ. Π. Καψαλιάρης, όστις δι’ αριθμών υποδεικνύει ότι ο ΑΣΟ δύναται να καθορίση την εξαγοράν των πλεονασμάτων εις την τιμήν των 3.400 δραχμών. Καταλήγων, τονίζει ότι ενώ οι κοινοβουλευτικοί αντιπρόσωποι του Αιγίου και των Πατρών με επικεφαλής τον κ. Σαγιάν επέτυχον την λύσιν των ζητημάτων των, οι Μεσσήνιοι χάρις εις την αδιαφορίαν των βουλευτών και γερουσιαστών των, κατεδικάσθησαν εις τον εξ ασιτίας θάνατον.
Ο κ. Κασκούτης: Να δώσωμεν μίαν προθεσμίαν εις τους βουλευτάς και γερουσιαστάς. Και εάν μέχρι τότε δεν επιτύχουν την αναθεώρησιν των αποφάσεων του ΑΣΟ τότε ν’ αξιώσωμεν την παραίτησίν των.
Μετ’ αυτόν λαμβάνει τον λόγον ο ιατρός και σταφιδοπαραγωγός κ. Κούτσικας, όστις εν αρχή εξηγεί ότι η σύσκεψις συνεκλήθη αφ’ ενός μεν διά την αντιμετώπισιν του ζητήματος του καθορισμού της τιμής παρακρατήματος, αφ’ ετέρου δε διά την λήψιν αποφάσεων δι’ ών θα επιδιωχθή διά παντός τρόπου η οριστική λύσις του όλου σταφιδικού ζητήματος, το οποίον από 40 και πλέον ετών απασχολεί σύμπαντα τον σταφιδικόν πληθυσμόν και ιδιαίτατα τον Μεσσηνιακόν λαόν. Το σταφιδικόν ζήτημα, λέγει, μολονούτι τοσούτον φλέγον, το αντιπαρήλθαν άπασαι αι εκάστοτε κυβερνήσεις, χωρίς να επιδείξουν το απαιτούμενον ενδιαφέρον και χωρίς να καταβάλουν ουδεμίαν προσπάθειαν προς επίτευξιν λύσεως ικανοποιούσης όλας τας σταφιδικάς περιφερείας.
Αναφερόμενος είτα εις την δικαιολογίαν των αρμοδίων περί ελλείψεως δυναμικότητος του ΑΣΟ, αποδεικνύει δι’ αριθμών την πλήρη δυναμικότητά του να πληρώση και το ποσόν των 3.500 και επάγεται ότι τα πραγματικά αίτια της εγκληματικής αποφάσεως του ΑΣΟ πρέπει ν’ αναζητηθούν όχι εις την αδυναμίαν του ΑΣΟ αλλ’ εις το γεγονός ότι οι παραγωγοί των καλής ποιότητας σταφίδος περιφερειών, έχοντες συνεπικούρους και τους κοινοβουλευτικούς αντιπροσώπους των ήσκησαν πίεσιν επί της κυβερνήσεως, χρησιμοποιούντες και την επιρροήν του κ. Σαγιά, επιτυχόντες ούτω την σημερινήν απόφασιν του ΑΣΟ την καταδικάζουσαν τον Μεσσηνιακόν λαόν εις τον εκ πείνης θάνατον.
Αλλ’ εάν, λέγει, οι αντιπρόσωποι των Πατρών, Αιγίου και Κορινθίας ήρθησαν εις το ύψος που τους ανεβίβασεν η ψήφος των συμπατριωτών των και εθυσίασαν εαυτούς και τα κοινοβουλευτικά αξιώματα τεθέντες εν τέλει και επικεφαλής μιας αντάρτικης κινήσεως, τι έπραξαν εν προκειμένω οι αντιπρόσωποι του Μεσσηνιακού λαού, τους οποίους έταξαν φρουρούς των συμφερόντων των αν τοις κοινοβουλίοις αι μυριάδες των Μεσσηνιακών μαζών. Οχι μόνον, λέγει, δεν έθεσαν εαυτούς ολοκαύτωμα ως ώφειλον, διά την εξυπηρέτησιν του λαού των, αλλ’ ούτε καν έσπευσαν να διαμαρτυρηθούν διά τούτο, ευρέθησαν δε μάλιστα και αντιπρόσωποι σπουδαίαν κατέχοντες εν τη κυβερνήσει θέσιν, οι οποίοι εδήλωσαν ότι η απόφασις του ΑΣΟ είναι δικαιοτάτη και ο Μεσσηνιακός λαός ικανοποιημένος πληρέστατα δεν έχει δικαίωμα να διαμαρτυρηθή.
1072: “Αγών” 2-9-1934
