Δευτέρα, 26 Ιουλίου 2021 18:28

Το σταφιδικό κίνημα και ο Τάσης Κουλαμπάς (μέρος 290ο)

Το σταφιδικό κίνημα και ο Τάσης Κουλαμπάς (μέρος 290ο)

Του Ηλία Μπιτσάνη

 

Βασικές επιλογές της “υποεπιτροπής” είναι η εκρίζωση σταφίδων και η μείωση των τιμών παρακρατήματος για να εκβιαστούν οι παραγωγοί να προχωρήσουν σε αυτή: «Εχθές το γραφείον του ΑΣΟ συνήλθον χθες υπό την προεδρείαν του υπουργού της Εθνικής Οικονομίας κ. Δεκάζου, τα μέλη της υποεπιτροπής διά την μελέτην του σταφιδικού. Της συσκέψεως μετέσχον πλην του κ. Δεκάζου ο διοικητής της Αγροτικής Τραπέζης κ. Λαμπρόπουλος, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΣΟ κ. κ. Αντωνόπουλος και Κουτσομητόπουλος, οι διευθυνταί των υπουργείων Εθνικής Οικονομίας κ. Θεοδωρόπουλος, Γεωργίας κ. Κριμπάς και Οικονομικών κ. Σπαρούνης, ο διευθυντής του Χημείου κ. Μοδινός και οι κ. κ. Καψοκέφαλος, Πρίκος και Τζωρτζόπουλος. Εν αρχή ετέθη υπ’ όψει των συσκεφθέντων η έκθεσις ήτις κατηρτίσθη επί του σταφιδικού ζητήματος υπό της υποεπιτροπής. Ως πληροφορούμεθα η έκθεσις αύτη είνε μακροσκελεστάτη εν αυτή δε εξετάζονται εν λεπτομερεία άπαντα τα σταφιδικά ζητήματα προς λύσιν των οποίων προτείνεται η λήψις ωρισμένων μέτρων άτινα κατά την γνώμην της επιτροπής θα επιφέρουν σημαντικήν βελτίωσιν εις την σημερινήν κατάστασιν της παραγωγής και καταναλώσεως.

Ούτω επί του ζητήματος της εκριζώσεως μέρους των σταφιδαμπέλων προτείνονται τα εξής:
1) Εις τας πλουσίας και αρδευομένας εκτάσεις δέον να γίνη αντικατάστασις της σταφιδαμπέλου διά καλλιεργειών εσπεριδοειδών.
2) Διά τα εδάφη όπου η παραγομένη ποιότης είνε αρίστη ή καλή δέον απαραιτήτως να διατηρηθή η καλλιέργεια της σταφιδαμπέλου.
3) Διά τα λοιπά των χαμηλών αποδόσεων εδάφη δέον να γίνη η καλλιέργεια ελαίας εν συνδυασμώ με σιτηρά και κτηνοτροφικά φυτά και
4) Δέον να επιδιωχθή βαθμιαίως μείωσις των τιμών παρακρατήματος ώστε φυσιολογικώς οι παραγωγοί να αναγκασθούν εις βαθμιαίαν αντικατάστασιν της σταφιδαμπέλου.
Επί του ζητήματος της ρυθμίσεως της παραγωγής και εμπορίου των οίνων και οινοπνευμάτων προτείνεται η ως ενιαίον οργανισμόν με συμμετοχήν όλων των ενδιαφερομένων συγκέντρωσις ολοκλήρου της διαχειρίσεως εμπορικώς και βιομηχανικώς των αφορώντων τους οίνους και τα οινοπνεύματα ζητημάτων. Διά του τρόπου αυτού θα παύση υφιστάμενος πας λόγος παρεξηγήσεων μεταξύ των παραγωγών και της βιομηχανίας. Θα καταστή δε δυνατή η συγκέντρωσις της παραγωγής τόσον του οινοπνεύματος όσον και των οίνων γενικώς εις τας καταλληλοτέρας προς τούτο εγκαταστάσεις και θα παύση υφιστάμενος ο εσωτερικός οξύς ανταγωνισμός όστις πλην της απ’ ευθείας εις βάρος των ενδιαφερομένων ζημιών προκαλεί ανυπολογίστους βλάβας εις ολόκληρον την υπόθεσιν της εξαγωγής των ελληνικών οίνων.
Επί των γενικών οικονομικών ζητημάτων προτείνονται εν εκθέσει τα κάτωθι:
1) Οτι εφ’ εξής η καθοριζομένη κατ’ έτος τιμή εξαγοράς πλεονασμάτων πρέπει να είνε ενιαία δι’ όλας τας ποιότητας και όλας τας περιφερείας.
2) Η αγορά των πλεονασμάτων να γίνεται μόνον εις το τέλος του σταφιδικού έτους.
3) Η εις είδος εισφορά (παρακράτημα) πρέπει να διατηρηθή, με βαθμόν οκάν κατ’ έτος μείωσιν εφ’ όσον αυξάνεται η εξαγωγή και η ποιότης βελτιούται.
4) Η τιμή αγοράς των δελτίων πρέπει να είνε κατωτέρα της καταβαλλομένης διά την εις πλεονάσματα προσφερομένην σταφίδα.
5) Να ληφθή νομοθετική μέριμνα ώστε τα μέτρα εκάστης σταφιδικής χρήσεως να λαμβάνωνται υπό της Κυβερνήσεως με την συμβουλευτικήν γνώμην του Διοικητικού Συμβουλίου του ΑΣΟ και ο προϋπολογισμός των εσόδων και εξόδων του ΑΣΟ να συντάσσεται υπό του διοικητικού συμβουλίου να εγκρίνεται υπό της Κυβερνήσεως δυναμένης και να τροποποιήση αυτόν» (1300).
Το “Θάρρος” σε κύριο άρθρο καταγγέλλει διωγμό της μεσσηνιακής σταφίδας και εκφράζει σφοδρή αντίθεση με τις εκριζώσεις αιτιολογώντας τη θέση του:
«Αι προτεινόμεναι υπό τον σταφιδικών υποεπιτροπών λύσεις της σταφιδικής κρίσεως, αι οποία αφορούν την εκρίζωσιν των σταφιδαμπέλων, αποβλέπουν όπως είναι εις όλους τους γνωρίζοντες κάπως τα πράγματα φανερόν, εις την εκτόπισιν και εκμηδένησιν της καλλιεργείας της Μεσσηνιακής σταφίδος. Ενοχλεί τόσον πολύ η ύπαρξις της Μεσσηνιακής σταφίδος τους σταφιδοπαραγωγούς των ευγενών λεγομένων ποιοτήτων, ώστε από πολλών ήδη ετών ήρχισαν έναν άγριον πόλεμον, πότε επιζητούντες την κατάργησιν του παρακρατήματος και πότε επιτακτικώτερον απαιτούντες την εκρίζωσιν των σταφιδαμπέλων της Μεσσηνίας. Επί του σημείου τούτου από πολλού ήδη χρόνου διεξάγουν συστηματικήν και έντονον προπαγάνδαν πλησίον των αρμοδίων, καρπός δεν της προσπάθειάς των ταύτης είναι και αι εισηγήσεις των σταφιδικών υποεπιτροπών προς την μεγάλην σταφιδικήν επιτροπήν περί εκριζώσεως των Μεσσηνιακών σταφιδαμπέλων. Ετονίσαμεν άλλοτε εγκαίρως τον κίνδυνον των Μεσσηνιακών συμφερόντων από τας ενεργείας αυτάς των Κορινθίων και των Αιγιέων. Ατυχώς όμως αι παρατηρήσεις μας δεν έσχον ευρείαν απήχησιν μεταξύ του σταφιδοπαραγωγικού κόσμου της Μεσσηνίας, ο οποίος επανεπαύθη εις τα κεκτημένα μακαρίως και δεν εφρόντισεν ν’ αντενεργήσει. Ηδη ο κίνδυνος εμφανίζεται άμεσος και απειλητικός δι’ αυτούς.
Αλλά θα παρετήρη ίσως τις: Διατί δεν θα έπρεπε να γίνουν δεκταί αι εισηγήσεις των υποεπιτροπών, εάν αύται οδηγούν εις την βελτίωσιν της θέσεως της σταφίδος; Και πρώτον μεν απαντώμεν, δεν είναι βέβαιον ότι θ’ αποβούν αι προτεινόμεναι εκριζώσεις υπέρ της σταφίδος μας. Εφ’ όσον έχομεν ανταγωνιστάς τας Καλιφορνιακάς και τας Αυστραλιανάς σταφίδας, ποίος μας εγγυάται ότι αι σταφιδοφυτείαι των μερών αυτών δεν θ’ αυξηθούν. Ώστε να υπάρξη αύριον – και μετά την εκρίζωσιν των Μεσσηνιακών σταφίδων – το ίδιον πρόβλημα παγκοσμίου υπερπαραγωγής του προϊόντος; Αλλ’ εκτός τούτου θα έπρεπε να παρατηρήση κανείς ότι η αντικατάστασις των σταφιδαμπέλων διά των εσπεριδοειδών και των ελαιών θα γεννήση τεράστια οικονομικά προβλήματα διά τους ενδιαφερομένους πληθυσμούς, τα οποία από τούδε θα έπρεπε ν’ αντιμετωπισθούν, διά να μη έχωμεν αύριον κοινωνικά δράματα και εξεγέρσεις απείρως σοβαρωτέρας των σημερινών εκτάσεων. Η μεταβολή όντως των φυτειών αυτών θ’ απήτη μίαν τεραστίαν δαπάνην δεδομένου ότι δια την καλλιέργειαν εντός των εσπεριδοειδών απαιτείται η ίδρυσις υδραυλικών, ως επί το πλείσον, εγκαταστάσεων. Επειτα τόσον τα εσπεριδοειδή όσον και αι ελαίαι – και προ πάντων αι τελευταίαι – διά ν’ αποδώσουν εισόδημα υπολογίσιμον θα χρειασθούν να παρέλθουν τουλάχιστον δέκα έως είκοσι έτη. Πώς θα εξευρεθούν επομένως αι δαπάναι της μεταβολής αυτής και προ παντός μέχρις ότου δυνηθούν ν’ αποκομίσουν από τας νέας των φυτείας εισόδημα κατά ποίον μαγικόν τρόπον θα συντηρηθούν οι ιδιοκτήται των εκριζουμένων σταφιδαμπέλων; Εσκέφθησαν άραγε οι αποτελούντες τας ανωτέρω σταφιδικάς υποεπιτροπάς τα στοιχειώδη αυτά προβλήματα και εκοπίασαν να εξεύρουν τρόπους αντιμετωπίσεώς των; Εάν τούτο έχη γίνει, ημείς τουλάχιστον δεν θα αρνούμεθα κατ’ αρχήν να συζητήσωμεν τας υποδεικνυομένας λύσεις, όπως προηγουμένως ετονίσαμεν, δεν πιστεύομεν εις την αποτελεσματικότητα του μέτρου της ελαττώσεως της Ελληνικής σταφιδικής παραγωγής διά της εκριζώσεως μέρους των σταφιδαμπέλων. Εάν όμως τα ακανθώδη αυτά προβλήματα, τα οποία μοιραίως ανακύπτουν από την πολιτική των εκριζώσεων δεν έχουν μελετηθεί και δεν υπάρχουν οι τρόποι της αντιμετωπίσεώς των, τότε φρονούμεν ότι συζήτησις δεν ειμπορεί να γίνη καμμία περί εφαρμογής παρομοίων λύσεων. Διότι δεν είναι βεβαίως λύσις ο σφαγιασμός ενός μεγάλου τμήματος της σταφιδοπαραγωγής προκειμένου να σωθή το υπόλοιπον, αφ’ ού ουδέν τμήμα αυτής δύναται να θεωρηθή υπόλογον και υπεύθυνον διά την σημερινήν κατάστασιν, και αφ’ ού επιτέλους, οι Κυβερνήται της τριετίας, οι περιαγαγόντες την σταφίδα εις το σημερινόν αξιοθρήνητον χάλι, δεν έχουν καμμίαν σχέσιν με την Μεσσηνιακήν σταφιδοπαραγωγήν, αλλ’ είναι Κορίνθιοι και Πατρινοί και Πύργιοι.(1301).

(1300) “Σημαία” 8/4/1936
(1301) “Θάρρος” 9/4/1936