Η έγκαιρος εφαρμογή των ψεκασμών ιδίως των πρώτων, η επιμελής εκτέλεσις αυτών ως πάντοτε συνεστήθη υπό του Ινστιτούτου δι’ επανειλημμένων ανακοινώσεων εις τον τύπον και η επανάληψις όταν παρίστατο ανάγκη, είνε η απόδειξις ότι υπάρχουσι κτήματα σχεδόν ανέπαφα εντός περιφερειών με μεγάλο ποσοστό προσβολής. Ως επανειλημμένως ετονίσθη υπό του Ινστιτούτου, ο περονόσπορος είνε ασθένεια ήτις προλαμβάνεται, ενώ όταν εισβάλλει τότε δυσκόλως καταπολεμείται.
Την τελευταίαν μεγάλην εκδήλωσιν προσβολής αποδίδομεν εις εισβολήν του παρασίτου, ιδίως από της ανθήσεως ή και προ αυτής, ότε επεκράτησαν ευνοϊκαί συνθήκαι (βροχαί, δρόσος) και απότομον ομαδικήν εκδήλωσιν αυτού μετά τας ομιχλώδεις 2-3 ημέρας της παρελθούσης εβδομάδος.
Εκείνο το οποίον έχομεν να συστήσωμεν εις τους σταφιδοπαραγωγούς γενικώς όλης της Μεσσηνίας είνε
Πρώτον: Εις τα κτήματα όπου η προσβολή είνε μεγίστη να μην απογοητευθούν και εγκαταλείψωσι αυτά διότι το παράσιτον θα καταστρέψη και τους πρασίνους βλαστούς αι δε ζημίαι θα είνε τρομερώραι διότι είνε αδύνατον να έχομεν εσοδείαν το προσεχές έτος εις κτήματα με τοιαύτην προσβολήν περονοσπόρου. Κάμνομεν έκκλησιν όπως λάβουν θάρρος και εξακολουθήσουν τον ψεκασμόν του φυλλώματος ίνα διατηρηθή τούτο και συντελέση αφ’ ενός εις την ωρίμανσιν του μέρους των εναπομεινασών σταφυλών, αφ’ ετέρου δε εις την ωρίμανσιν (ξυλοποίησιν της κληματίδος ήτις θα μας χρησιμεύση διά το ερχόμενον).
Δεύτερον: Εις τα κτήματα με μικράς ζημίας ευχαρίστως αντελήφθημεν ότι εγενικεύθη ο ψεκασμός. Δέον να εξακολουθήση εις όλα με αντικειμενικόν σκοπόν την διαβροχήν των σταφυλών. Μετά τον ψεκασμόν εάν επικρατήσουν ημέραι με δρόσον, τότε να γίνη σκόνισμα με θειχαλκίνην ή χαλκίνην και να γίνη ακόμη εις ψεκασμός κατά την αλλαγήν των χρωματισμών των σταφυλών (παρδάλισμα) διά την προφύλαξιν διά του ραντίσματος.
Τρίτον: Διά κτήματα όπου λόγω των ευνοϊκών εδαφικών συνθηκών και επιμελούς καταπολεμήσεως της νόσου δεν εξεδηλώθη αύτη, πάση θυσία να εξακολουθήση η φιλότιμος προσπάθεια ώστε διά των ψεκασμών και των σκονισμάτων ίνα φθάσωμεν εις την ωρίμανσιν άνευ αισθητής ζημίας.
Ούτω διά της λήψεως των ως άνω μέτρων ευνοούντος και του δυσμενούς καιρού διά την περαιτέρω ανάπτυξιν του περονοσπόρου όστις τελευταίως ευτυχώς δεικνύει σταθερά στοιχεία βελτιώσεως, πιστεύομεν ότι το κακόν θα περιορισθεί σημαντικώς και ασφαλώς θα περισωθή μέγα μέρος του υπολοίπου της παραγωγής.
Ο κ. Μεϊμάρης επειγόμενος να επιστρέψει εις Πύργον ανεχώρησεν την πρωίαν της Κυριακής. Την ιδίαν ημέραν επεσκέφθησαν τας υπολοίπους σταφιδικάς περιφερείας των δύο επαρχιών μας Καλαμών Μεσσήνης ο κ. Σταυρόπουλος μετά του κ. Χριστοπούλου και του Διευθυντού του Υποκαταστήματος της Σταφιδικής Διαχειρίσεως προς διαπίστωσιν και των εκεί γενομένων ζημιών αίτινες είναι αρκετά σημαντικαί» (1329).
Οι παραγωγοί είναι ανάστατοι, συντονίζονται μεταξύ τους από τις Κοινότητες που χτυπήθηκαν περισσότερο και συναντήθηκαν με το Νομάρχη στον οποίο επέδωσαν ψήφισμα που αποτυπώνει και την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο κόσμος της υπαίθρου:
«Την μεσημβρίαν χθες πολυμελής επιτροπή πληγέντων εκ περονοσπόρου σταφιδοπαραγωγών των αναφερομένων κατωτέρω χωρίων, μετέβη εις την Νομαρχίαν και επέδωκε προς τον Νομάρχην κ. Παναγόπουλον το κάτωθι υπόμνημα, διεκτραγωδήσασα και προφορικώς την οικτράν κατάστασιν εις ήν έχουν περιέλθει οι σταφιδοπαραγωγοί κατόπιν της θεομηνίας και ζητήσασα όπως η κυβέρνησις επέλθη το ταχύτερον αρωγός προς αποσόβησιν μοιραίων εξεγέρσεων και εκτρόπων:
Οι περονοσπορόπληκτοι κάτοικοι των Κοινοτήτων Πλατύ, Ανεμομύλου, Αλωνίων, Αριοχωρίου, Αριος, Αμμου, Αριστοδημίου, Λαμπαίνης, Βαλύρας, Σκάλας, Βρωμοβρύσεως, Εύας, Αγριλιάς, Πηδήματος και Διαβολιτσίου
Κύριε Νομάρχα
Οι υπογεγραμμένοι κατ’ εντολήν και εξουσιοδότησιν των αναγραφομένων Κοινοτήτων λαμβάνομεν την τιμήν να εμφανισθώμεν ενώπιόν σας και υπομνηματικώς να σας εκθέσωμεν τα ακόλουθα.
Αντίξοαι καιρικαί καταστάσεις επεδραμούσαι επέφερον παρά την συνεχή και επισταμένην επιτήρησίν μας, ζημίας ανυπολογίστους εις τας αμπέλους και σταφιδαμπέλους μας.
Τούτων αι μεν άμπελοι, εκ των οποίων πολλά απέρρεον τα συμβαλλόντα εις την κανονικήν εξέλιξιν της ζωής του παραγωγού, κατεστράφησαν παντελώς ώστε ο παραγωγός ουδέν να περιμένη, αι δε σταφιδάμπελοι, η βάσις της ζωής μας, υπέστησαν ζημίας, κατά την γνώμην μας από του 10% μέχρι της πλήρους καταστροφής.
Το κακό τούτο δέον να χαρακτηρισθή ως θεομηνία. Ητις θεομηνία δεν θα είχε την τραγικήν αυτήν επέκτασιν να καταστήση σκληράν και τρομακτικήν την ζωήν των σταφιδοπαραγωγών οι οποίοι αγωνίσθησαν απεγνωσμένως και μόνοι με τα φτωχά μέσα που διαθέτουν προς περιστολήν του κακού, εάν η ΑΤΕ εχορήγη εγκαίρως την αναγκαιούσαν ποσότητα θειϊκού χαλκού και η αρμόδια γεωπονική υπηρεσία, ήτις ουδαμού ανεφάνη, συνίστα απ’ αρχής την λήψιν των αναλόγων μέτρων. Ωστε πολύ δικαίως και οι δύο αύται υπηρεσίαι χαρακτηρίζονται υφ’ ημών ως κυρίως υπεύθυνοι.
Το κακόν της θέσεως του παραγωγού επιτείνεται και από την δικαίαν άλλως τε στάσιν των επαγγελματιών της υπαίθρου, οίτινες ήρξαντο περικόπτοντες κάθε πίστωσιν, στηριζόμενοι εις την όχι συμπαθή στάσιν των αρμοδίων διά την ευνοϊκήν των δικαίων αξιώσεων των παραγωγών επίλυσιν.
Προ της αυτόχρημα τραγικής αυτής καταστάσεως οι εν απογνώσει διατελούντες παραγωγοί, άκρως νομοταγείς πολίται και προς αποτροπήν ανωμαλιών δυσαρέστων και εις το κράτος αλλά και εις την κοινωνίαν την τόσον τεταραγμένη σήμερον, παρακαλούμεν υμάς όπως το παρόν υπόμνημα διαβιβασθή παρά τη κυβερνήσει με την θερμήν παρ’ υμών συνηγορίαν διά την όσον οίον τε τάχιστα ευμενή επίλυσιν των κάτωθι αιτημάτων μας:
- Ταχυτάτη σύστασις εκτιμητικών επιτροπών προς διαπίστωσιν και καθωρισμόν των ζημιών.
- Πλήρης αποζημίωσις των πληγέντων ως εν Ηλεία προ διετίας εγένετο.
- Καθορισμός κατωτάτου ορίου τιμής εξαγοράς πλεονασμάτων εις δραχμάς 3.500. Και παραλαβής τούτων απ’ αρχής του σταφιδικού έτους.
- Κήρυξις πλήρους χρεωστασίου μέχρις οριστικής ρυθμίσεως των αγροτικών χρεών.
- Ελάττωσις της τιμής των αλεύρων και βελτίωσις της ποιότητας τούτων.
- Κατάργησις τραστ κουκουλεμπόρων πλήττοντος κυρίως παραγωγούς.
Απάντησιν επί των ανωτέρω αιτημάτων μας θα αναμένομεν μέχρι της προσεχούς Δευτέρας 15 μεσούντος, άλλως απεκδυόμεθα πάσης ευθύνης διά παν συμβησόμενον.
Ευπειθέστατοι
Η Επιτροπή των άνω Κοινοτήτων.
Ο κ. Νομάρχης ομιλών προς την επιτροπήν ετόνισεν ότι αναγνωρίζει το όντως δύσκολον της θέσεως εις την οποίαν έχουν περιέλθει οι σταφιδοπαραγωγοί συνεπεία των ζημιών τας οποίας υπέστησαν και τας οποίας και ούτος εύρε την ευκαιρίαν να διαπιστώση εξ επιτοπίας μεταβάσεώς του, διευκρίνησεν όμως ότι της ευθύνης διά τας μεγάλας ζημίας – εκεί όπου συνέβησαν αύται – δεν είνε τελείως αμέτοχοι και οι παραγωγοί οι οποίοι δεν ενήργησαν συντόνους και επιμελείς ραντισμούς. Τούτο, προσέθεσεν ο κ. Νομάρχης, καταφαίνεται εκ του ότι κτήματα γειτνιάζοντα προς τα ολοσχερώς κατεστραφέντα, ελαχίστην αν όχι ουδεμίαν ζημίαν υπέστησαν εκ του περονοσπόρου.
(1329) “Σημαία” 10/6/1936