Η παρουσίαση έγινε σήμερα το μεσημέρι, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου, στο Μουσείο Ακρόπολης στην Αθήνα.

Το KDF ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του μέσα από ένα φρέσκο και δημιουργικό πρόγραμμα, το οποίο αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον από το κοινό. Κι αν ο προγραμματισμός του προσεχούς Φεστιβάλ είναι ενδεικτικός του οράματος της Τζένης Αργυρίου, τότε η συνέχεια του φαντάζει ακόμα πιο πολυδιάστατη.

Με βασικό άξονα την ενεργοποίηση του Διεθνούς Κέντρου Χορού Καλαμάτας και τη λειτουργία του Μεγάρου Χορού όλο τον χρόνο, το φετινό Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας περιλαμβάνει 20 συνολικά έργα μεγάλων Ελλήνων και ξένων χορογράφων από την Ελλάδα και το εξωτερικό (Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία, Βέλγιο, Νορβηγία, Πορτογαλία, Μ. Βρετανία, Λίβανος, Ελβετία). Μεταξύ αυτών, ξεχωρίζουν η Maguy Marin, μία από τις σημαντικότερες χορογράφους της εποχής μας, όπου δέκα χρόνια μετά από την τελευταία παρουσίασή της στην Ελλάδα, έρχεται για πρώτη φορά στην Καλαμάτα με το “Μay Β”, ένα από τα κλασικά αριστουργήματα του σύγχρονου χορού του 20ου αιώνα, o Χρήστος Παπαδόπουλος που παρουσιάζει στην Καλαμάτα για πρώτη φορά το έργο “Mellowing” με την ομάδα “Dance On Ensemble”, και ο Damien Jalet, ένας από τους πιο περιζήτητους χορογράφους στον κόσμο με το ολοκαίνουργιο έργο του “Thrice” με την ομάδα “Nagelhus Schia Productions” που θα παρουσιαστεί στην Καλαμάτα αμέσως μετά την πρεμιέρα του στη Νορβηγία τον Ιούνιο του 2025.

Δείτε το σχετικό βίντεο:

Πριν την παρουσίαση του προγράμματος, αντικαθιστώντας την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη η οποία δεν παρέστη λόγω αδιαθεσίας, ο Υφυπουργός Πολιτισμού Ιάσων Φωτήλας ανέφερε πως το Φεστιβάλ αποτελεί έναν θεσμό με σταθερή παρουσία και προσφορά στον πολιτισμό της χώρας. «Είναι η πρώτη χρονιά υπό τη νέα καλλιτεχνική διεύθυνση της Τζένης Αργυρίου, η οποία, με βαθύ σεβασμό στην ιστορία του θεσμού και με φρέσκια ματιά, αναλαμβάνει να συνεχίσει το σημαντικό έργο των προκατόχων της. Το Υπουργείο Πολιτισμού στηρίζει σταθερά τον θεσμό του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας. Όχι μόνο επειδή αποτελεί έναν χώρο προβολής καλλιτεχνικής διάκρισης, αλλά επειδή αντιλαμβανόμαστε τον χορό ως μια ενεργή μορφή έκφρασης και επανασύνδεσης» πρόσθεσε.

Ο Δήμαρχος Καλαμάτας Θανάσης Βασιλόπουλος δήλωσε πως το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας εδώ και τρεις δεκαετίες έχει αναδειχθεί σε παγκόσμιο σημείο αναφοράς για την τέχνη του χορού. «Καθοριστικής σημασίας σε αυτό υπήρξε η σταθερή στήριξη και συμβολή της Πολιτείας και του Υπουργείου Πολιτισμού και οφείλω να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στην Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, μία πραγματική φίλη της Καλαμάτας, η οποία στέκεται διαχρονικά αρωγός στην πόλη μας με έμπρακτο τρόπο» υπογράμμισε, εκφράζοντας την αισιοδοξία του πως η παρουσία της Τζένης Αργυρίου στο τιμόνι του Φεστιβάλ θα εγκαινιάσει μια νέα εποχή δημιουργικής εξωστρέφειας και ανανέωσης για το θεσμό, συνεχίζοντας την παράδοση που άφησαν σπουδαίες προκάτοχοί της.

Εκ μέρους της Περιφέρειας Πελοποννήσου, και αντικαθιστώντας τον Περιφερειάρχη Δημήτρη Πτωχό λόγω υποχρεώσεών του στο εξωτερικό, χαιρετισμό απηύθυνε η Αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού Αθηνά Κόρκα - Κώνστα, εστιάζοντας στον σπουδαίο ρόλο του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού. Η ίδια είπε χαρακτηριστικά πως ο πολιτισμός δεν είναι πολυτέλεια αλλά θεμέλιο της κοινωνίας που δεν χωρά μόνο σε σκηνές. 

Από την πλευρά της, η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Τζένη Αργυρίου έκανε μια αναδρομή στην ιστορία του θεσμού, υπενθυμίζοντας πως μέχρι σήμερα έχουν παρουσιαστεί 322 παραστάσεις ξένων ομάδων και 136 ελληνικών, με χορογράφους που έχουν γράψει ιστορία στο παγκόσμιο στερέωμα του σύγχρονου χορού. «Το Φεστιβάλ έχει φιλοξενήσει τις πρώτες εμφανίσεις 108 διεθνών ομάδων στην Ελλάδα και έχει πραγματοποιήσει ένα πλούσιο πρόγραμμα από παράλληλες εκδηλώσεις, σεμινάρια σύγχρονου χορού και διαλέξεις, με διεθνώς καταξιωμένους καλλιτέχνες και με χιλιάδες συμμετοχές» ανέφερε.

ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ

Οι βασικές προτεραιότητες της νέας Καλλιτεχνικής Διευθύντριας του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, όπως τις παρουσίασε αναλυτικά στο αμφιθέατρο "Δ. Παντερμαλής", είναι η ενεργοποίηση του Κέντρου Χορού Καλαμάτας και του Μεγάρου Χορού όλο τον χρόνο, καθώς και η ανάπτυξη συνεργασιών. Το φετινό Φεστιβάλ διαμορφώνεται μέσα από συνέργειες με άλλους πολιτιστικούς φορείς, μορφωτικά ιδρύματα, δήμους, συλλόγους και οργανισμούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό όπως η Εθνική Λυρική Σκηνή και η Ανώτερη Επαγγελματική της Σχολή, η Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, το Γαλλικό Ινστιτούτο, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, η Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης, το Qualco Foundation, το Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίας Ολυμπίας, η Νέα Κινηματογραφική Λέσχη Καλαμάτας, οι Λέσχες Φιλίας του Δήμου Καλαμάτας, ο Σύλλογος Εστίασης Μεσσηνίας και το Κέντρο Φυσικής και Ιατρικής Αποκατάστασης Καλαμάτας. Αξίζει να αναφερθεί η συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή, η οποία ξεκινά στο πλαίσιο του 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με την παρουσίαση δύο παραγωγών του Μπαλέτου και της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού. Ένας ακόμη στόχος της Τζένης Αργυρίου είναι να αναδείξει την ποικιλομορφία που χαρακτηρίζει σήμερα τη σύγχρονη τέχνη. Έτσι, εκτός από τα καλλιτεχνικά έργα που μιλούν αποκλειστικά μέσα από τον χορό, στο φετινό πρόγραμμα περιλαμβάνονται έργα που διευρύνουν την τέχνη της χορογραφίας, ανοίγοντας τον διάλογο με άλλες τέχνες όπως η μουσική, το θέατρο, τα εικαστικά, ο κινηματογράφος και η περφόρμανς. Παράλληλα, προτεραιότητα της Τζένης Αργυρίου είναι η ενεργοποίηση του πλούσιου ιστορικού αρχείου του Φεστιβάλ (αφίσες, φωτογραφίες, βίντεο, κείμενα, προγράμματα, κ.α), που έχει δημιουργηθεί κατά τη διάρκεια των 30 χρόνων αδιάλειπτης λειτουργίας του, και η εκ νέου αξιοποίησή του.

ΤΟ CONCEPT ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας θα παρουσιαστούν συνολικά 12 έργα, εκ των οποίων 5 στην Κεντρική Σκηνή, 6 στην Εναλλακτική Σκηνή και 1 παράσταση στο φουαγιέ, ενώ στις παράλληλες εκδηλώσεις περιλαμβάνονται 6 παραστάσεις χορού στην πόλη, 8 βραδιές χορού σε πόλεις της Περιφέρειας, μία περιοδική επετειακή έκθεση και δύο νέες ενότητες: το “Dancing on Screen”, μια ενότητα αφιερωμένη στη σχέση του χορού με την κινούμενη εικόνα και τον κινηματογράφο και η ενότητα “Συναντήσεις εκτός Σκηνής” που περιλαμβάνει μια συζήτηση μεταξύ της ευρύτερης κοινότητας του χορού και του κοινού πάνω στο θέμα της ηλικίας στην τέχνη αλλά και στην κοινωνία. Οι χώροι που ενεργοποιούνται για τις φετινές παραστάσεις είναι: η Κεντρική Σκηνή, η Εναλλακτική Σκηνή και το φουαγιέ του Μεγάρου Χορού Καλαμάτας, το Αμφιθέατρο του Κάστρου, η Κεντρική Πλατεία της Καλαμάτας, το Δημοτικό Πάρκο Σιδηροδρόμων, το Λιμάνι της Καλαμάτας, ενώ για τις υπόλοιπες καλλιτεχνικές και εκπαιδευτικές δράσεις: το Εργατικό Κέντρο, το Δημοτικό Στάδιο Καλαμάτας, το Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο, η Agora της Costa Navarino, αλλά και διαφορετικοί δημόσιοι χώροι πολλών άλλων πόλεων της Περιφέρειας Πελοποννήσου στο πλαίσιο του προγράμματος εξωστρέφειας του Φεστιβάλ “Χορός σε πόλεις της Περιφέρειας Πελοποννήσου”.

 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Το Φεστιβάλ ξεκινά στις 18 Ιουλίου στην Κεντρική Σκηνή με το έργο Mellowing του Χρήστου Παπαδόπουλου που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Το έργο τιμά τους χορευτές που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στον χορό, είναι ακόμα επί σκηνής και ερμηνεύουν με την ωριμότητά τους την κάθε κίνηση, την κάθε χορογραφική ιδέα. Σε μια ώριμη στιγμή του, το Φεστιβάλ ξεκινάει με μια ωδή στην ωριμότητα του σώματος.

Ο Έλληνας χορογράφος που τα τελευταία χρόνια έχει μαγνητίσει τη διεθνή σκηνή με τη μινιμαλιστική του γραφή και τους πολυεπίπεδους κόσμους του και πριν λίγους μήνες διακρίθηκε με το περίφημο Rose International Dance Award, εμφανίζεται για δεύτερη φορά στην Καλαμάτα. Το Mellowing έκανε πρεμιέρα στο Βερολίνο το 2023. Ο Χρήστος Παπαδόπουλος συνεργάστηκε με την ομάδα χορού Dance On Ensemble, μια ομάδα που ιδρύθηκε το 2015 από τον γερμανικό πολιτιστικό οργανισμό Bureau Ritter με σκοπό τη διερεύνηση της σχέσης χορού και ηλικίας, τόσο στη σκηνή όσο και στην κοινωνία. Με χορευτές μεταξύ 40 και 70 ετών, η ομάδα αναπτύσσει σε συνεργασία με διεθνούς φήμης χορογράφους ένα ρεπερτόριο με πρωτοποριακά έργα σύγχρονου χορού, μετατοπίζοντας τις κυρίαρχες πεποιθήσεις για την ηλικία και αντιμετωπίζοντας τη γήρανση ως μια κατάσταση διαρκούς κίνησης. Μια τέτοια κίνηση χτίζει ο Χρήστος Παπαδόπουλος στο έργο του που αναπτύσσεται οργανικά, σαν ένα φυσικό, ζωικό, κβαντικό ή και συμπαντικό τοπίο, στο οποίο μας καλεί να επιβραδύνουμε, να αφεθούμε στους χρόνους της παρατήρησης, και να γίνουμε σταδιακά μέρος του, ακολουθώντας τους μινιμαλιστικούς ήχους του Έλληνα συνθέτη και μουσικού Coti K. Το έργο αποτελεί συμπαραγωγή της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση και του Centre chorégraphique national de Rillieux-la-Pape.

Από τα τοπία των ανθρώπινων σωμάτων του Χρήστου Παπαδόπουλου, ο θεατής μεταφέρεται στα τοπία των υλικών και άυλων σωμάτων. Στις 19 Ιουλίου στην Εναλλακτική Σκηνή Black Box κάνει την πρώτη του παρουσίαση στην Ελλάδα ο Andrea Salustri [Αντρέα Σαλούστρι]. O Ιταλός καλλιτέχνης που προέρχεται από τον κόσμο του σύγχρονου τσίρκου, μας εισάγει στη μυστική ζωντάνια των αντικειμένων με το έργο MATERIA. Μια χορογραφία για πολλά σχήματα από φελιζόλ και έναν άνθρωπο. Το MATERIA ξεκίνησε να αναπτύσσεται το 2017 μέσα από μια ερευνητική διαδικασία πάνω στις «χορευτικές» ιδιότητες της πολυστερίνης και επεκτάθηκε σε απίστευτα μονοπάτια, φτάνοντας μέχρι και στην αναζήτηση μιας πρωτότυπης μορφής κομποστοποίησης του υλικού. Το έργο έκανε πρεμιέρα το 2021, βραβεύτηκε από την ευρωπαϊκή πλατφόρμα circusnext και, μεταξύ άλλων, παρουσιάστηκε στη Biennale της Βενετίας το 2023.

Την ίδια μέρα, στην Κεντρική Πλατεία της Καλαμάτας, το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής σε συμπαραγωγή με το γνωστό Κέντρο Χορού The Place του Λονδίνου, παρουσιάζουν το Future Cargo, μια παράσταση χορού επιστημονικής φαντασίας, που εκτυλίσσεται σε ένα φορτηγό μήκους 12 μέτρων. Όπως όλες οι παραστάσεις των Frauke Requardt [Φράουκε Ρέκβαρτ] & David Rosenberg [Ντέιβιντ Ρόζενμπεργκ], έτσι και η πιο πρόσφατη δουλειά τους προσφέρει μια προσεγμένα ολοκληρωμένη και βαθιά προσωπική εμπειρία ενός μεγάλης κλίμακας χορευτικού θεάματος που θα μαγέψει τον λάτρη του σύγχρονου χορού. Ένα φορτηγό καταφθάνει από ένα άγνωστο μέρος, κουβαλώντας μυστηριώδες φορτίο. Τα ρολά ανασηκώνονται, και ασημένια πλάσματα ξεπροβάλλουν από το εσωτερικό, αποκαλύπτοντας έναν ολόκληρο κόσμο. Κάθε θεατής λαμβάνει σετ ακουστικών που του επιτρέπει να ακούει τι συμβαίνει μέσα στο κοντέινερ, βυθίζοντάς τον στο εικαστικά εντυπωσιακό σκηνικό μεγάλων διαστάσεων. «Αν ήσασταν εξωγήινος που ερχόταν για πρώτη φορά στη γη, τι θα σκεφτόσασταν για τις ανθρώπινες συμπεριφορές;» είναι το ερώτημα που θέτει το χορογραφικό ντουέτο, γνωστό τα τελευταία χρόνια για τις πειραματικές συνεργασίες του σε εξωτερικούς χώρους.

Στο πλαίσιο του φετινού Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, η παραγωγή Future Cargo, μετά την παρουσίασή της στην Καλαμάτα, θα ταξιδεύει καθόλη τη διάρκεια του Φεστιβάλ και θα παρουσιάζεται σε διαφορετικές πόλεις της Πελοποννήσου σε συνεργασία με τους Δήμους. Οι πόλεις με σειρά παρουσίασης είναι: η Σπάρτη, το Άστρος Κυνουρίας, το Ναύπλιο, το Ξυλόκαστρο, η Τρίπολη, η Πύλος και η Αρχαία Ολυμπία στο πλαίσιο του προγράμματος του δικού της Διεθνούς Φεστιβάλ. Η παρουσίαση και περιοδεία του έργου υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Την Κυριακή 20 Ιουλίου παρουσιάζονται δύο έργα που ανοίγουν τον διάλογο μεταξύ χορού και μουσικής:

Στο Πάρκο Σιδηροδρόμων Καλαμάτας, μικροί και μεγάλοι θα απολαύσουν το Fantasie Minor του γνωστού Πορτογάλου χορογράφου Marco da Silva Ferreira [Μάρκο ντα Σίλβα Φερέιρα]. Με μουσική της παράστασης την «Φαντασία σε Φα ελάσσονα, έργο 103» του Franz Schubert, σύνθεση για τέσσερα χέρια στο πιάνο, ο τίτλος της προέρχεται από την ορολογία και το ρεπερτόριο του πιάνου και γεννήθηκε μέσα από τη συνάντηση με τους Chloé Robidoux και Anka Postic, δύο καλλιτέχνες του χορού από την Καέν, που χορεύουν μαζί από τα παιδικά τους χρόνια. Με καταβολές από τους χορούς της urban κουλτούρας (hip-hop, dancehall, house), η κοινή τους διαδρομή επηρέασε ουσιαστικά τη σχέση τους και την προσωπική τους εξέλιξη. Το έργο δημιουργήθηκε από ανάθεση του Εθνικού Χορογραφικού Κέντρου της Καέν της Νορμανδίας για μία παράσταση που να μπορεί να παρουσιαστεί σε διαφορετικούς χώρους. Η παράσταση θα παρουσιαστεί την προηγούμενη μέρα, 19 Ιουλίου, και στην Costa Navarino, στο πλαίσιο της συνεργασίας του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με το Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου.

Αμέσως μετά, στο Φουαγιέ του Μεγάρου Χορού συναντάμε τη Μαριάννα Καβαλλιεράτου, διακεκριμένη χορογράφο και χορεύτρια του Bob Wilson, και τον πολυβραβευμένο συνθέτη και πιανίστα Θοδωρή Οικονόμου, σε ένα παιχνίδι ήχου και κίνησης, σιωπής και ακινησίας. Στο Ραντάρ, οι δύο δημιουργοί και ερμηνευτές φέρνουν δυναμικές και εργαλεία από την καλλιτεχνική τους γλώσσα και, δίχως λέξεις, με μοναδικά μέσα το πιάνο και το σώμα, φτιάχνουν έναν νέο χώρο, μια ζωντανή πράξη επικοινωνίας ανάμεσα στη μουσική και τον χορό.

Η Δευτέρα 21 Ιουλίου αφιερώνεται στη σχέση του χορού με το θέατρο. Στην Εναλλακτική Σκηνή η Κατερίνα Φώτη, χορεύτρια και χορογράφος της νεότερης γενιάς, φιλτράρει και χορογραφεί καθημερινές κινήσεις μέσα από μια θεατρική διαδικασία. Στο The kitchen dance: A house trance vocabulary, εμπνευσμένη από τις ζωές γιαγιάδων, μητέρων και εργαζόμενων γυναικών, σωμάτων που κουβαλούν αγάπη, θέληση για ζωή, κούραση, καψίματα από σίδερα, μυρωδιές από κρέμες χεριών και χλωρίνες, χρησιμοποιεί την κουζίνα ως συμβολικό και πραγματικό πεδίο αναμέτρησης. Η Καίτη είναι μια γυναίκα που ζει σχεδόν αποκλειστικά στην κουζίνα της. Εκεί, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της περνούν μπροστά από τα μάτια της με τρόπο συνειρμικό και μετατρέπονται σε μια οικουμενική και συλλογική γυναικεία αφήγηση. Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά, σε σύντομη εκδοχή, στο πλαίσιο του καλλιτεχνικού προγράμματος της Ελευσίνας, Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2023, ως καρπός του residency προγράμματος Μυστήριο 59 U(R)TOPIAS Ακαδημία Χορογραφίας, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της ομάδας σύγχρονου χορού Αερίτες / Πατρίσιας Απέργη. Η περιοδεία του υποστηρίζεται από το Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου.

Αμέσως μετά, στην Κεντρική Σκηνή παρουσιάζεται ένα από τα κλασικά αριστουργήματα του 20ου αιώνα, το έργο May B της Maguy Marin [Μαγκί Μαρέν], μίας από τις σημαντικότερες χορογράφους της εποχής μας που έρχεται στην Καλαμάτα για πρώτη φορά, δέκα χρόνια μετά από την τελευταία παρουσίασή της στην Ελλάδα. Αντλώντας έμπνευση από το Μπεκετικό σύμπαν (B for Beckett), το May B ενσωματώνει, όπως λέει και η ίδια «τη δύναμη του χορού να εκφράζει το μυστήριο της ύπαρξής μας στον κόσμο». Μέρος της απήχησης του May B είναι η αίσθηση της διαχρονικότητάς του, καθώς, αν και δημιουργήθηκε πριν από 44 περίπου χρόνια, το 1981, βρίσκεται ακόμη σε διάλογο με το σήμερα. Αυτή η εικόνα «μιας ανθρωπότητας απελπισμένης και απελπιστικής, που σέρνει τα βήματά της σε σημείο να μην μπορεί πλέον να μιλήσει» εισχωρεί στο τώρα και εξετάζει τις στιγμές της ιστορίας του κόσμου που ζούμε μαζί. Σε αυτό το βαθιά θεατρικό έργο, επίκεντρο δεν είναι η ανάπτυξη του λόγου ή του διαλόγου, αλλά μια υπερτονισμένη, υπερβολική μορφή κίνησης. Αναζητούμε το σημείο συνάντησης μεταξύ της κίνησης στο θέατρο και της γλώσσας του χορού και της χορογραφίας.

Στο May B η κωμωδία συνυπάρχει με την τραγωδία ενώ το στοιχείο της χορικότητας παραπέμπει ακόμα και σε σκηνές από αρχαία χορικά. Ωστόσο, όταν η Maguy Marin ρωτήθηκε τι θα ήθελε να πάρει το κοινό μαζί του από το έργο, απάντησε: «Το χιούμορ».

Την Τρίτη 22 Ιουλίου, στο Αμφιθέατρο του Κάστρου Καλαμάτας, έναν χώρο βαθιά συνδεδεμένο με την ιστορία και την πολιτιστική ταυτότητα της πόλης, θα παρουσιαστεί η παράσταση Φωνές που δημιουργήθηκε φέτος στο πλαίσιο των επετειακών δράσεων του Φεστιβάλ και είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας της χορογράφου Παναγιώτας Καλλιμάνη με γυναίκες και άνδρες χορωδούς 50 ετών και άνω από τις Λέσχες Φιλίας Α και Β του Δήμου Καλαμάτας. Πρόκειται για την πρώτη ανάθεση που πραγματοποιεί το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας για τη δημιουργία ενός έργου με τη συμμετοχή της κοινότητας. Σε συνεργασία με την Αλεξάνδρα Κατερινοπούλου που υπογράφει και τη μουσική, και με αφετηρία τον Καλαματιανό χορό, το έργο προέκυψε μέσα από εργαστήρια καθοδηγούμενου φωνητικού και κινητικού αυτοσχεδιασμού. Ο ρυθμός του Καλαματιανού και ο παλμός της μουσικής θα αντηχήσουν μέσα στο Κάστρο, μετατρέποντας την παράσταση σε μια τελετουργία όπου η συλλογική μνήμη ζωντανεύει. Η παρουσίαση του επετειακού έργου αποτελεί συνδιοργάνωση με το Υπουργείο Πολιτισμού και την Εφορία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας.

Μετά το Κάστρο, τις μνήμες και την παράδοση του τόπου και των κατοίκων, ο θεατής κατεβαίνει στο Λιμάνι της Καλαμάτας για να παρακολουθήσει την παρουσίαση της πιο νέας και ορμητικής γενιάς, αυτής των σπουδαστών χορού της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής που υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια του Διευθυντή Σπουδών της, Γιώργου Μάτσκαρη, θα παρουσιάσει δύο χορογραφικά έργα, το Dive του Γάλλου χορευτή, παιδαγωγού και χορογράφου Edouard Hue [Εντουάρ Υ] και το νέο έργο Skipping on Stardust της Ερμίρα Γκόρο σε συνεργασία με το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας. Η ιδέα πίσω από αυτό το δίπτυχο παραστάσεων είναι ότι οι σπουδαστές αποκτούν εμπειρίες και μνήμες καθώς συναντούν καταξιωμένους χορογράφους από τους οποίους διδάσκονται έργα ρεπερτορίου ή συνεργάζονται στη χορογραφική διαδικασία δημιουργίας ενός νέου έργου και στη συνέχεια παρουσιάζουν τα έργα αυτά στο πλαίσιο του Φεστιβάλ.

Την Τετάρτη 23 Ιουλίου στην Κεντρική Σκηνή του Μεγάρου Χορού θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά μετά την πρεμιέρα του στη Νορβηγία τον Ιούνιο του 2025, το νέο έργο Thrice του Γαλλο-βελγικής καταγωγής χορογράφου Damien Jalet [Νταμιέν Ζαλέ], που αυτή τη στιγμή θεωρείται ένας από τους πιο περιζήτητους χορογράφους στον κόσμο και πιθανά ο πιο ενεργά εμπλεκόμενος με τον κόσμο του κινηματογράφου. Μαζί του έρχεται στην Καλαμάτα η Νορβηγική πολυβραβευμένη ομάδα Nagelhus Schia Productions (NSP). Ο Damien Jalet ενδιαφέρεται για την ικανότητα του χορού να επαναπροσδιορίζεται συνεχώς ως μέσο, μέσα από τη συνομιλία του με άλλα πεδία, όπως οι εικαστικές τέχνες, η μουσική, ο κινηματογράφος, το θέατρο και η μόδα αλλά και ο κόσμος των αρχαίων μύθων. Το τρίπτυχο Thrice αποτελείται από τρία σύντομα έργα: Gusts, Les Medusées και Brise-lames. Ο διακεκριμένος Νορβηγός σαξοφωνίστας Bendik Giske μοιράζεται τη σκηνή με τους χορευτές στο Gusts, παρουσιάζοντας μια πρωτότυπη σύνθεση που δημιουργήθηκε ειδικά για την παράσταση. Το Les Medusées αποτελεί εξέλιξη ενός από τα πρώιμα εμβληματικά έργα του Jalet, το οποίο είχε επίσης παρουσιαστεί στο DuEls. Το Brise-lames δημιουργήθηκε αρχικά σε συνεργασία με τον εικαστικό καλλιτέχνη JR για εννέα χορευτές της Όπερας του Παρισιού κατά τη διάρκεια της πανδημίας το 2020 και δεν έχει παρουσιαστεί στο κοινό παρά μόνο μέσω ταινίας που σκηνοθέτησε η Louise Narboni σε στενή συνεργασία με τον Damien Jalet. Το έργο περιλαμβάνει επίσης ζωντανή μουσική, σε σύνθεση και εκτέλεση του διακεκριμένου Ιάπωνα πιανίστα Koki Nakano. Ο εικαστικός καλλιτέχνης JR υπογράφει τα σκηνικά και τα κοστούμια.

Στις 24 Ιουλίου παρουσιάζονται δύο έργα που έρχονται σε διάλογο με τις εικαστικές τέχνες και την perfomance και συνδέουν το σώμα με τη φύση και το περιβάλλον μέσα από ένα τελετουργικό ταξίδι.

Στην Εναλλακτική Σκηνή παρουσιάζεται το έργο Γρίφος του Δάσους, μία performance με στοιχεία από το φυσικό τοπίο της Καλαμάτας, που συνυπογράφουν η χορογράφος και περφόρμερ Νάνσυ Σταματοπούλου και ο φωτογράφος Τάσος Βρεττός. Το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας πραγματοποιεί για πρώτη φορά ανάθεση για την εξέλιξη ενός έργου που εμπνέεται από το δάσος του Ταΰγετου και το φυσικό ανάγλυφο της Μεσσηνίας.

Πρόκειται για μια διακαλλιτεχνική συνεργασία, καθώς στην δημιουργική ομάδα συμμετέχουν επίσης η μουσικός Νικολέτα Χατζοπούλου και ο video artist Μάκης Φάρος. Η ιδέα αυτής της performance γεννήθηκε και παρουσιάστηκε ως work in progress στο πλαίσιο της διαθεματικής έκθεσης με τίτλο «Αίνιγμα του Δάσους» (σε επιμέλεια Νάντιας Αργυροπούλου και Γιώργου Τζιρτζιλάκη το 2023). Στη νέα αυτή ολοκληρωμένη εκδοχή του έργου, οι καλλιτέχνες διερευνούν και ενσωματώνουν στοιχεία από το δάσος του Ταΰγετου, το φυσικό ανάγλυφο της Μεσσηνίας και τα ίχνη που έχει αφήσει η ιστορία στο ευρύτερο τοπίο.

Την ίδια μέρα, μια άλλη αγαπημένη χορογράφος της ελληνικής σκηνής, η Μάρθα Πασακοπούλου, θα παρουσιάσει την παράσταση Dance Your Way Out, μια ακουστική - περιπατητική διαδρομή μέσα στο Δημοτικό Πάρκο Σιδηροδρόμων Καλαμάτας όπου μέσα από τον ήχο συντονίζει τα σώματα και οδηγεί ένα πλήθος αγνώστων σε μια κοινή χορευτική εμπειρία. Οι συμμετέχοντες συναντούν τους «οδηγούς» τους και τους ακολουθούν κατά μήκος μιας διαδρομής στον δημόσιο χώρο, σερφάροντας ανάμεσα σε αφηγηματικές φωνές και πρακτικές σωματικές οδηγίες. Το έργο αντλεί έμπνευση από την ιδέα της «χορευτικής πανούκλας» (dancing plague, choreomania) και της μεταδοτικότητας του χορού — ενός κοινωνικού φαινομένου που εμφανίστηκε στα τέλη του Μεσαίωνα, παρασύροντας ανθρώπους σε έναν αδιάκοπο χορό για μέρες. Μια δράση στον δημόσιο χώρο που μπορούν να την ακολουθήσουν άνθρωποι όλων των ηλικιών. Το έργο πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Flux Laboratory.

Η μέρα ολοκληρώνεται στο Λιμάνι Καλαμάτας με τη δεύτερη παρουσίαση Σπουδαστών, αυτών της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης, με το δίπτυχο των έργων Tomorrow της Jasmin Vardimon [Γιάσμιν Βάρντιμον], μίας από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του βρετανικού χοροθεάτρου των τελευταίων 25 ετών και Three Friends of Winter του χορογραφικού ντουέτου Δανάη & Διονύσιος, Καλλιτεχνικών Διευθυντών της ομάδας Small Axe.

Την Παρασκευή 25 Ιουλίου, η έννοια της μετάβασης και η σύνδεσή μας με το μέσα μας κορυφώνεται με δυο σημαντικές χορογραφικές προτάσεις. Η Ξένια Κογχυλάκη παρουσιάζει στην Εναλλακτική Σκηνή το έργο Slamming. Τρεις περφόρμερ δεσμεύονται σε μια κοινή συμφωνία: έναν τελετουργικό χορό με αφετηρία το “slamming". Μεταμορφώνουν στη σκηνή πρακτικές του mosh pit (του χώρου μιας συναυλίας ακριβώς μπροστά από τη σκηνή), ταλαντευόμενες μεταξύ οργής και απαλότητας, ωμότητας και εμπιστοσύνης, βίας και τρυφερότητας, εξερευνώντας αυτές τις ποιότητες όχι ως δίπολα αλλά ως αλληλένδετα στοιχεία μιας ιδιότυπης μορφής χορού. Το Slamming της Ξένιας Κογχυλάκη παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα στο πλαίσιο του Onassis Dance Days το 2024. Υποστηρίζεται από το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια» της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση.

Η Kat Válastur [Κατ Βάλαστουρ] είναι Ελληνίδα χορογράφος που εδώ και πολλά χρόνια ζει και εργάζεται στο Βερολίνο χωρίς να χάνει την επαφή της με την Αθήνα. Τα έργα της, ποιητικά, τρυφερά, αλλά και αιχμηρά συχνά αναφέρονται σε αρχαίες τελετουργίες και μύθους. Το Dive Into You έκανε πρεμιέρα τον Δεκέμβριο του 2024 στο Βερολίνο και θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα στις 25 Ιουλίου στην Κεντρική Σκηνή του Μεγάρου Χορού. Η Kat Válastur κάνει μια εσωτερική βουτιά και δημιουργεί ένα συναρπαστικό σόλο το οποίο και ερμηνεύει. Μια χορευτική τελετή κατά την οποία οι ενέργειες του σώματος και της φωνής της εμπνέονται από τις οργανικές λειτουργίες των δέντρων και μέσα από τα δυναμικά στοιχεία του κραδασμού, της σπείρας και του κύκλου συνθέτουν μια τελετή μεταμόρφωσης, θεραπείας και φροντίδας.

Οι δύο τελευταίες μέρες του Φεστιβάλ είναι αφιερωμένες στην επανασύνδεσή μας με τους άλλους και την κοινότητα.

Στις 26 Ιουλίου θα παρακολουθήσουμε στην Εναλλακτική Σκηνή το νέο έργο της χορογράφου performer Αγνής Παπαδέλη Ρωσσέτου με τίτλο Τη μέρα που ανέβηκα το βουνό μέχρι πάνω, το οποίο ερμηνεύει η ίδια μαζί με τη Βιτόρια Κωτσάλου. Το έργο φέρνει στο επίκεντρο την αναπνοή, τη βαθύτερη λειτουργία του οργανισμού, μέσα από μια ποιητική ματιά. Σταδιακά η αναπνοή γίνεται πνοή ζωής που καθορίζει απόλυτα την κίνηση των σωμάτων και τον τρόπο που συνδέονται μεταξύ τους.

Στην ίδια σκηνή την επόμενη μέρα, στις 27 Ιουλίου, φιλοξενούνται δύο σημαντικοί καλλιτέχνες, ο Thomas Hauert [Τόμας Χάουερτ] και ο Ερμής Μαλκότσης, που σε όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής τους πορείας έχουν εμβαθύνει στην τεχνική του αυτοσχεδιασμού, την οποία και διδάσκουν. Γνωρίστηκαν και χόρεψαν μαζί τη δεκαετία του 2000 ως μέλη της ομάδας του David Zambrano, κορμός της οποίας υπήρξε η αυτοσχεδιαστική performance. 20 χρόνια μετά, την τελευταία μέρα του Φεστιβάλ, οι δύο χορευτές-χορογράφοι, συναντιούνται ξανά, ζωντανά επί σκηνής, για μια παράσταση εν τη γενέσει με τίτλο FOR ALL WE KNOW. Το να συνθέτεις στον παρόντα χρόνο είναι μια πράξη φροντίδας, παρατήρησης, εμπιστοσύνης προς όλα όσα μας περιβάλλουν: σκηνικά, αντικείμενα, κίνηση, μουσική, θεατές – όλα όσα μπορούν ανά πάσα στιγμή να αλλάξουν ή να ανατραπούν.

Η παράσταση λήξης του Φεστιβάλ στις 26 και 27 Ιουλίου στην Κεντρική Σκηνή του Μεγάρου Χορού είναι το Beytna του Omar Rajeh [Ομάρ Ράζεχ], μιας σημαντικής μορφής του σύγχρονου χορού, που έχει συμβάλλει ουσιαστικά στην καθιέρωση μιας σύγχρονης χορευτικής σκηνής στον Λίβανο. «Beytna» στα λιβανέζικα σημαίνει κάλεσμα σε τραπέζι, μια λέξη που για τον Omar συνδέεται με το ανοιχτό σπίτι του παππού του. Το Beytna είναι μια ξεχωριστή χορευτική παράσταση με επίκεντρό της την έννοια του μοιράσματος. Τέσσερις χορογράφοι και τέσσερις μουσικοί από τον Λίβανο, την Κορέα, την Παλαιστίνη, το Βέλγιο και το Τόγκο βρίσκονται με αφορμή ένα συμπόσιο. Παρά τις διαφορετικές πολιτισμικές καταβολές και καλλιτεχνικές εμπειρίες τους, μεταμορφώνουν μία κοινή και παραδοσιακή οικογενειακή συνάντηση σε μια καλλιτεχνική συνάντηση χορού, μουσικής και μαγειρικής.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

Ένα πλούσιο πρόγραμμα παράλληλων δράσεων εξελίσσεται σε διάλογο με το πρόγραμμα των παραστάσεων. Μία επετειακή έκθεση «Καλαμάτα, η Πόλη του Χορού», η νέα ενότητα Dancing On Screen με προβολές ταινιών χορού, και μία Συνάντηση εκτός Σκηνής.

Καλαμάτα, η πόλη του χορού
18 έως και 27 Ιουλίου | 18.00 - 23.00 | Φουαγιέ Μέγαρο Χορού

Στο χώρο του Φουαγιέ του Μεγάρου Χορού κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ παρουσιάζεται η επετειακή περιοδική έκθεση «Καλαμάτα, η Πόλη του Χορού». Μια έκθεση που αναδεικνύει την ιστορία του Φεστιβάλ μέσα από θραύσματα - αφίσες, προγράμματα, φωτογραφίες και βίντεο - του αρχείου του και νέες δημιουργίες.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο και είκοσι-οκτώ χρόνια μετά την ανάθεση δημιουργίας του από το Φεστιβάλ τo 1997, το εμβληματικό έργο «Μνημείο» του Δημήτρη Παπαϊωάννου ανασύρεται από το αρχείο του Διεθνούς Κέντρου Χορού Καλαμάτας και προβάλλεται στο Φουαγιέ του Μεγάρου Χορού. Ένα σόλο αφιερωμένο στη Nelly’s, τη φωτογράφο που απαθανάτισε τις απαρχές του εξπρεσιονιστικού χορού. Πρόκειται για το μοναδικό σόλο που έχει δημιουργήσει έως τώρα ο Δημήτρης Παπαϊωάννου. Ερμηνεύει η Κατερίνα Παπαγεωργίου - Kat Válastur, ενώ τη βιντεο σκηνοθεσία υπογράφει ο Νίκος Χατζόπουλος.

Παράλληλα το αρχείο του Φεστιβάλ αποτελεί πηγή έμπνευσης για δημιουργίες νέων έργων, εικαστικών εκθέσεων, οπτικοακουστικών εγκαταστάσεων, video art, κ.ά. Στο “Reimagine”, η Λίλα Σωτηρίου δημιουργεί ένα νέο έργο σε μουσική του Σταύρου Γασπαράτου, ένα βίντεο εμπνευσμένο από το αρχείο του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, με φωτογραφίες και δημοσιεύσεις από την ιστορία του θεσμού.

Dancing on Screen
19 έως και 27 Ιουλίου | 18.00 - 23.00 | Εργατικό Κέντρο Καλαματας

Το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας εγκαινιάζει φέτος μια νέα θεματική ενότητα αφιερωμένη στη σχέση του χορού με την κινούμενη εικόνα.

Το πρόγραμμα προβολών Dancing on Screen θα πραγματοποιείται καθημερινά από τις 19 έως και τις 27 Ιουλίου 2025, στο Εργατικό Κέντρο Καλαμάτας, με ελεύθερη είσοδο και σε διάλογο με τις ζωντανές παραστάσεις του Φεστιβάλ. Απευθύνεται τόσο σε μυημένο κοινό όσο και σε θεατές που έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με τον σύγχρονο χορό.

Το πρόγραμμα συγκροτείται από ένα πολυσυλλεκτικό μωσαϊκό κινηματογραφικών έργων που διερευνούν τη σχέση του χορού με την εικόνα μέσα από ποικίλα είδη, ύφη και κινηματογραφικές γλώσσες. Περιλαμβάνει ποιητικά κινηματογραφικά μιούζικαλ, όπως το Symmetry του Ruben Van Leer, αλλά και βιογραφικά ντοκιμαντέρ, όπως το Maguy Marin: L’urgence d’agir του David Mambouch ή το One Day Pina Asked… της Chantal Akerman, που αποτυπώνουν το έργο εμβληματικών προσωπικοτήτων του σύγχρονου χορού μέσα από πολιτικό και υπαρξιακό πρίσμα. Παρουσιάζονται επίσης χοροθεατρικές μυθοπλασίες, όπως το Car Men του Jiří Kylián και το The Cost of Living των DV8, όπου  η κοινωνική σάτιρα, η θεατρικότητα και η κίνηση συνδιαλέγονται σε ένα πλούσιο σωματικό πεδίο. Στο πρόγραμμα εντάσσονται ακόμα πειραματικά έργα αισθητηριακής περφόρμανς, όπως το Transept των Charmatz & Vayssié ή το τελετουργικό The Ferryman του Damien Jalet, που εστιάζουν στο σώμα ως φορέα συμβόλων, στοιχείων και μεταμορφώσεων. Το The Barre Project του William Forsythe, τέλος, αποτυπώνει με κομψότητα τη φόρμα και την αφαίρεση του κλασικού μπαλέτου, μέσα από μια κινηματογραφική σπουδή ακριβείας και εκφραστικότητας.

Το σύνολο των προβολών χαρτογραφεί το φάσμα της κινητικής αφήγησης στον κινηματογράφο – από την τεκμηρίωση και τον στοχασμό έως την παραίσθηση και τη μεταφορά – προτείνοντας έναν δημιουργικό διάλογο ανάμεσα στον φακό και το σώμα.

Η νέα αυτή ενότητα υλοποιείται σε συνεργασία με τη Delta Pi και πραγματοποιείται με την πολύτιμη υποστήριξη του Qualco Foundation και της Filmhouse / Νέας Κινηματογραφικής Λέσχης Καλαμάτας.

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΚΤΟΣ ΣΚΗΝΗΣ

19.07 στις 12.00 στο Φουαγιέ του Μεγάρου Χορού

Μία ενότητα υπό εξέλιξη που θα περιλαμβάνει ομιλίες, συζητήσεις, και αφορμές συνύπαρξης της ευρύτερης κοινότητας του χορου και του κοινού. Η κοινότητα του Φεστιβάλ είναι ένα σύνθετο σώμα που αποτελείται από χορογράφους, χορευτές, επαγγελματίες και σπουδαστές, συντελεστές, εκπροσώπους θεσμικών φορέων και κοινό. Στην ενότητα Συναντήσεις Εκτός Σκηνής ανοίγεται ένα πεδίο διαλόγου της κοινότητας αυτής γύρω από θεματικές που διατρέχουν τα έργα του Φεστιβάλ.

Στις 19.07, προσκαλούμε τη Madeline Ritter σε μια συζήτηση με θέμα Αντικρίζοντας το μέλλον: μια συζήτηση για την τέχνη της γήρανσης. Με αφορμή τις δράσεις της ομάδας χορού Dance On Ensemble πάνω στη διερεύνηση της σχέσης χορού και ηλικίας, τόσο στη σκηνή όσο και στην κοινωνία, η Madeline Ritter, διευθύντρια της ομάδας, θα μας μεταφέρει σκέψεις και εργαλεία για την ανάπτυξη προγραμμάτων που αφορούν την τέχνη και τον κοινωνικό ιστό, λαμβάνοντας υπόψη το άτομο αλλά και ολόκληρο το σύστημα. Από την ίδρυσή της το 2015, η ομάδα Dance On Ensemble αναδεικνύει κάτι που εδώ και καιρό δεν έχει αξιολογηθεί επαρκώς στο χώρο του πολιτισμού: Το γεγονός ότι η δύναμη της τέχνης δεν έχει ημερομηνία λήξης. Το διεθνώς αναγνωρισμένο συγκρότημα προκύπτει από τη σύμπραξη διακεκριμένων επαγγελματιών χορευτών άνω των 40 ετών και αποτελεί μια ισχυρή εναλλακτική πρόταση στο πεδίο του χορού. Η πρωτοβουλία Dance On προτείνει μία νέα προσέγγιση σε σχέση με τη γήρανση και την ωρίμανση, εξετάζοντας τα θεμελιώδη ζητήματα που απασχολούν μία κοινωνία που μεγαλώνει. H Madeline Ritter, ιδρύτρια και επιμελήτρια του Bureau Ritter, αποτελεί αποφασιστική φιγούρα στην πολιτιστική πολιτική του χορού στη Γερμανία. Μαζί της στη συζήτηση θα είναι ο Ty Boomershone, καλλιτεχνικός διευθυντής του Dance On Ensemble, και ο χορογράφος Χρήστος Παπαδόπουλος, ενώ καλεσμένη θα είναι και η χορογράφος Παναγιώτα Καλλιμάνη που θα μιλήσει για την εμπειρία της από τη συνεργασία με την κοινότητα για τη δημιουργία της παράστασης Φωνές.