- Είναι μια παράσταση μεταξύ τραγικού και κωμικού;
"Ο Ευριπίδης θεωρώ ότι προδίδεται εάν παραβιάσεις την πρόθεσή του να είναι και τραγωδία και με χιούμορ και με χάπι εντ και το πας μονοκόμματα στο ένα ή στο άλλο είδος. Προδίδεται λοιπόν, γιατί σκεφτείτε ότι προτείνει κάτι που είναι η αρχή της σύγχρονης ματιάς, ότι στη ζωή συνυπάρχει το τραγικό με το κωμικό. Θεωρώ ότι οποιαδήποτε δική μας πρόθεση για ερμηνεία πέρα από το τραγωδία και κωμωδία μαζί, θα ήταν λάθος. Επιχειρούμε λοιπόν αυτή τη δύσκολη ισορροπία αυτής της αμφίβιας παράστασης, όπως την έχει ονομάσει πολύ σωστά ο σκηνοθέτης μας Βασίλης Νικολαΐδης".
- Δύσκολη η διατήρηση ισορροπίας;
"Είναι δύσκολη γιατί οι μεταβάσεις από το ένα στο άλλο δεν μπορεί να γίνονται επιπόλαια και να είναι σαν να είναι άλλο είδος η μία σκηνή και άλλο η επόμενη. Ολα αυτά χρειάζονται μια μαεστρία σκηνοθετική που ο Βασίλης θεωρώ ότι την έχει αλλά και μια πείρα από τους ηθοποιούς".
- Μιλήστε μας για την δική σας Ελένη.
"Το μεγάλο βάρος αυτής της ισορροπίας πέφτει σ' αυτόν τον ρόλο ακριβώς γιατί υπάρχει και οδηγεί από το ένα στο άλλο. Επειδή η Ελένη είναι ένα μυθικό πρόσωπο και έχουν γραφεί άπειρες αναλύσεις για την ίδια αλλά και για το αντιπολεμικό στίγμα του έργου, είναι μια πάρα πολύ ωραία αναμέτρηση. Πάντα με τους μεγάλους ρόλους θεωρούσα ότι όπως και να μας βγει… υπάρχει κέρδος".
- Με τα αρχαία κείμενα έχετε ασχοληθεί ελάχιστα στην καριέρα σας, σωστά;
"Ναι, δεν έχω ασχοληθεί τόσο πολύ, από άποψη. Ωστόσο από πολύ νωρίς είχα την εμπειρία την πρώτη κιόλας χρονιά που βγήκα από τη σχολή να κάνω Κασσάνδρα στην Επίδαυρο. Οπου με το καλημέρα σας… βαφτίστηκα σε έναν ρόλο δύσκολο. Επίσης έχω κάνει "Ανδρομάχη" και το ρόλο της Χρυσοθέμιδος στην "Ηλέκτρα" που σκηνοθέτησε ο Στούρουα. Εχοντας λοιπόν περάσει πολύ νωρίς από Επίδαυρο, συνειδητά είχα μια αποχή κάποιων ετών, αλλά επανέρχομαι με χαρά γιατί το έργο ακριβώς προκαλεί γι' αυτές τις ισορροπίες μεταξύ τραγωδίας και κωμωδίας".
- Πώς είναι ο Αντώνης Καφετζόπουλος ως Μενέλαος;
"Είναι ένα πανηγύρι! Αλήθεια έχω μεγάλη χαρά γιατί είμαστε ίδιας γενιάς ηθοποιοί και δεν είχαμε συναντηθεί ποτέ καλλιτεχνικά… Ανεπίτρεπτο αυτό! Είναι πολύ καλή λοιπόν αυτή η συγκυρία γιατί βεβαίως έχουμε και κοινό κωδικό επειδή έχουμε τις ίδιες προσλαμβάνουσες μεγαλώνοντας την ίδια εποχή".
- Πρωταγωνιστείτε σε μια παράσταση, συμπαραγωγή δύο περιφερειακών θεάτρων. Απαραίτητες αυτές οι συνεργασίες θεωρείτε;
"Εγώ είχα ασχοληθεί πάρα πολύ με την ιστορία των ΔΗΠΕΘΕ κατά τη διάρκεια της παραμονής μου στην κεντρική πολιτική σκηνή επί δυόμισι χρόνια, προσπαθώντας να δώσω μια λύση. Είχαμε μελετήσει πάρα πολύ διάφορες προτάσεις που όχι μόνο θα διέσωζαν αλλά θα ήταν και αναπτυξιακές για τα ΔΗΠΕΘΕ. Δεν πρόλαβε να αποφασιστεί κάτι βέβαια και αυτό με πονάει γιατί ξέρω από μέσα το θέμα. Θεωρώ λοιπόν ακόμα πιο συγκινητική την επιμονή και την προσπάθεια των ΔΗΠΕΘΕ να συνεργαστούν για μια μεγάλη παραγωγή, γιατί έχω ζήσει την αγωνία τους να προσπαθήσουν να επιβιώσουν μην ξέροντας αν θα συνεχίσουν να υπάρχουν κι αν θα μπορούν να προγραμματίσουν την επόμενη παραγωγή τους. Κάτι βεβαίως που συνεχίζεται, με τα ΔΗΠΕΘΕ να ζουν σε ισορροπία τρόμου".
- Από την πολιτική… αυτοδιασωθήκατε. Τι ήταν εκείνο που σαν κινητοποίησε να αποχωρήσετε;
"Δεν ήταν θέμα αυτοδιάσωσης, αλλά βασικής αρχής. Λοιπόν, εγώ το ρίσκο το πήρα νωρίτερα με το κόστος της υπογραφής του μνημονίου και το πήρα πολύ συνειδητά και μόνο η ιστορία θα δικαιώσει ή όχι όσους συμμετείχαμε τότε. Πραγματικά όμως εκείνη τη στιγμή ήμασταν σε κίνηση ρουά ματ ως χώρα. Αλλά, στην πορεία παρακολουθώντας από τα μέσα και φτύνοντας αίμα μαζί με όλους εκείνης της φουρνιάς για να επιβιώσει η χώρα και να μην πάμε σε περαιτέρω μέτρα και μνημόνια, έβλεπα λάθη που δεν μπορούσα πλέον να προσυπογράψω. Δεν έφυγα λοιπόν για να αυτοδιασωθώ, αφού το κόστος το είχα πάρει ήδη και το όνομά μου έτσι κι αλλιώς είχε εκτεθεί και "φορτωθεί". Εφυγα λοιπόν γιατί διαφώνησα κάθετα με τις επόμενες κινήσεις".
- Για το κλείσιμο της ΕΡΤ ποια είναι η γνώμη σας;
"Η αίσθηση που μένει μετά από το πρώτο σοκ και ο καθένας έχει στο κεφάλι του είναι ότι ο τρόπος που επιβλήθηκε μονομερώς ήταν απολύτως λάθος. Η ανάγκη βέβαια για εξυγίανση είναι απολύτως σωστή. Αρα, αυτή η αίσθηση που πια έχουμε όλοι είναι η σωστή. Αλλο η ανάγκη να ισιώσεις κάτι και άλλο ο λάθος τρόπος να μην λαμβάνεις υπ' όψιν τίποτα από τις θεσμικές διεργασίες".
- Ο ανασχηματισμός πώς σας φάνηκε;
"Ε καλά, δεν μπορώ να πω ότι είχαμε και καμιά φρεσκάδα και καινούργια εικόνα. Αλλη μια απογοήτευση, αν και για μένα δεν ήταν έκπληξη γιατί αυτό το υλικό υπάρχει. Τι άλλο να "μαγειρέψουν" με τέτοιο υλικό; Από κει και πέρα, η μόνιμη οδυνηρή απορία μου είναι γιατί συνεχίζουν κατάφωρα να μην ασχολούνται με το υπουργείο Πολιτισμού και να βάζουν απλώς ό,τι… δεν έχει τακτοποιηθεί σε άλλο υπουργείο; Ούτε για τα προσχήματα πια δεν σκέφτονται ότι θα φανεί αυτό;
- Εκνευρίζεστε ή γελάτε με όσα συμβαίνουν;
"Απογοητεύομαι πάρα πολύ γιατί η ώρα για το γέλιο έχει περάσει προ πολλού. Είμαστε σε άθλια κατάσταση και ο πολιτισμός υποβαθμίζεται συνέχεια και πια δεν έχεις αντοχή για να το δεις ως ανέκδοτο. Δεν είναι δυνατόν να μην υπάρχει έγνοια για αυτό που είναι η προστιθέμενη αξία της Ελλάδας. Το πόσο στέκεται ψηλά ο πολιτισμός μας στο εξωτερικό το έζησα ταξιδεύοντας το διάστημα που έμεινα στην κεντρική πολιτική σκηνή και συναντώντας ομολόγους σε άλλα κράτη. Και ντρεπόμουνα που φαινόταν ότι οι πολιτικοί στην Ελλάδα είναι άσχετοι με τον πολιτισμό".
- Πιστεύετε ότι κάτι θα αλλάξει;
"Πιστεύω ότι σχεδόν νομοτελειακά κάτι θα αλλάξει αν και δεν φαίνεται άμεσα. Εχει αρχίσει όμως να βράζει ο πλανήτης, να κοχλάζει σε πολλά σημεία κι αυτό είτε θα ληφθεί υπ' όψιν και θ' αλλάξει συνειδητά ή δεν θα ληφθεί υπ' όψιν και θ' αλλάξει αιφνίδια. Πάντως θα αλλάξει σίγουρα".
- Είναι νωρίς να ρωτήσω αν μετά την "Ελένη" έχετε προγραμματίσει κάτι άλλο;
"Δεν είναι και τόσο νωρίς, αλλά αυτή την εβδομάδα θα καταλήξουν οι συζητήσεις που ήδη έχουμε ξεκινήσει. Μιλάμε πάντα για θέατρο βέβαια. Θέλω να σας πω όμως ότι πρόσφατα είχα μια πολύ ωραία εμπειρία που θα επαναληφθεί. Είχα μια συνάντηση ζωής με την ποιήτρια Κική Δημουλά, μέσω μιας παράστασης που ανεβάσαμε με νέους ηθοποιούς στο Ιδρυμα Κακογιάννη, όπου και θα επαναληφθεί στις αρχές Σεπτέμβρη. Εχουμε μάλιστα την γενναιόδωρη σφραγίδα αποδοχής από την ίδια την Κική Δημουλά που είδε την παράσταση. Υπάρχει επίσης ένα έργο της Μανίνας Ζουμπουλάκη που θα ανέβει επίσης στο Ιδρυμα Κακογιάννη αλλά δεν λέω τίτλο γιατί μπορεί να αλλάξει".
Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Η "Ελένη" είναι χαρακτηριστικό δείγμα τραγικωμωδίας, μιας και εδώ το καθαρά δραματικό στοιχείο υπονομεύεται από το κωμικό. Η ίδια η υπόθεση του έργου άλλωστε τοποθετεί το εμβληματικό πρόσωπο της Ωραίας Ελένης όχι στην Τροία αλλά στην Αίγυπτο. Στην Τροία, σύμφωνα με την εκδοχή αυτή του Ευριπίδη, πήγε το αιθέρινο είδωλό της και η ίδια η Ελένη αμόλυντη, αθώα και άσπιλη περιμένει τον άντρα της στην Αίγυπτο, πιστή στο γάμο της. Κι έτσι ο Τρωικός Πόλεμος έγινε για ένα «πουκάμισο αδειανό»...
Η παράσταση κινείται ακριβώς πάνω στη διαχωριστική γραμμή κωμικού και τραγικού κρατώντας τις λεπτές ισορροπίες που το έργο απαιτεί, ενώ τονίζεται η πιραντελική διάστασή του με το παιχνίδι μεταξύ του "είναι" και του "φαίνεσθαι". Η "άχρονη" όψη της παράστασης καταδεικνύεται μέσα από τον συνδυασμό του ήχου σύγχρονων και ανακατασκευασμένων αρχαίων οργάνων.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης, σκηνοθεσία: Βασίλης Νικολαΐδης, σκηνικά-κοστούμια: Νίκος Σαριδάκης, μουσική - μουσική διδασκαλία: Νίκος Ξανθούλης, χορογραφία: Αγγελική Στελλάτου, φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ, βοηθός σκηνοθέτη: Γιώργος Τσαπόγας, οργάνωση παραγωγής: LP ART
ΔΙΑΝΟΜΗ:
Ελένη: Πέμη Ζούνη, Μενέλαος: Αντώνης Καφετζόπουλος, Τεύκρος: Νίκος Αρβανίτης, Θεοκλύμενος: Αντώνης Καρυστινός, Θεονόη: Νίκη Παλληκαράκη, Αγγελος Α΄: Γιάννης Κοτσαρίνης, έτερος Αγγελος: Γιώργος Τσαπόγας.
Χορός: Νίκη Παλληκαράκη, Ευγενία Μαραγκού, Ειρήνη Τζανετουλάκου , Ηλέκτρα Καρτάνου, Κατερίνα Φωτιάδη, Εύα Κάρτσακλα, Μαρία Τζάνη, Νίκη Αναστασίου, Εύη Γιαννακοπούλου.