Ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό, με μια ιστορική ομιλία επιτέθηκε στον αμερικανό πρόεδρο (POTUS) σχετικά με τους νέους δασμούς που επέβαλε στις εμπορικές σχέσεις των ΗΠΑ με τον Καναδά, χαρακτηρίζοντας την ενέργεια ως πολύ ανόητη: "This is a very dumb thing to do.". Και συνέχισε με τις θέσεις του περί του εμπορικού πολέμου των ΗΠΑ εναντίον του Καναδά κατακρίνοντας ταυτόχρονα τη θετική συνεργασία τους με τη Ρωσία του Πούτιν.
«Επέλεξαν να βλάψουν την αμερικανική εθνική ασφάλεια, εμποδίζοντας την πρόσβαση στα άφθονα κρίσιμα ορυκτά, την ενέργεια, τα οικοδομικά υλικά και τα λιπάσματα που έχουμε και που οι Ηνωμένες Πολιτείες χρειάζονται για να αναπτυχθούν και να ευημερήσουν», εξήγησε ο Καναδός πρωθυπουργός.
Αυτό που όμως πρέπει να μείνει από αυτή την πολιτική αντιπαράθεση είναι η αναφορά του Καναδού πρωθυπουργού: «…και επέλεξαν να υπονομεύσουν την απίστευτη δουλειά που έχουμε κάνει μαζί για να αντιμετωπίσουμε τη μάστιγα που είναι η φαιντανύλη, ένα φάρμακο που πρέπει να εξαλειφθεί από το πρόσωπο της Γης». Μέσα σε όλο αυτόν τον θόρυβο για τις οικονομικές απώλειες και την άνοδο του πληθωρισμού, τις απώλειες χιλιάδων θέσεων εργασίας και την ελεύθερη πτώση των οικονομικών δεικτών, ο Τριντό επισήμανε ως εξαιρετικά κρίσιμη τη συνέχιση της από κοινού καταπολέμησης της χρήσης της φαιντανύλης.
Τί συμβαίνει λοιπόν με τη φαιντανύλη που «μπαίνει» σε τόσο κρίσιμη θέση σε αυτή την πολιτική αντιπαράθεση για τους δασμούς; Η φαιντανύλη παρασκευάστηκε για πρώτη φορά το 1959 από τον Βέλγο χημικό Πάουλ Γιάνσεν. Έχει 100 φορές πιο ισχυρή αναλγητική δράση από τη μορφίνη, αλλά και πιο σύντομη δράση, που διαρκεί περίπου 15 με 30 λεπτά. Ένα συνθετικό οπιοειδές, ένα νόμιμα συνταγογραφούμενο αναλγητικό, αποτελεί σήμερα προϊόν της μαύρης αγοράς των ναρκωτικών και έχει γίνει καθημερινή μάστιγα της κοινωνίας.
Η ανάμειξη «σκούρας ηρωίνης με μπόλικη λευκή φαιντανύλη, δίνει ένα ναρκωτικό που είναι γνωστό στον δρόμο ως «γκρι». Συχνά ανάλογη ανάμειξη της φαιντανύλης γίνεται και με κοκαΐνη. Είναι δε τόσο συχνή η χρήση αυτών των σκευασμάτων της φαιντανύλης που στα κλαμπ διατίθενται και αντίδοτα κατά της υπερβολικής δόσης. Η φαιντανύλη, μια ψεύτικη συνταγογραφούμενη «φυγή», χάπια για τον πόνο, τα οποία στην πραγματικότητα οδηγούν στον όλεθρο.
Τί κρύβει αυτή η διάδοση του συνθετικού ναρκωτικού; Στο δωδεκάμηνο που έληξε τον περυσινό Απρίλιο, περισσότεροι από 100.000 Αμερικανοί, ένας αριθμός ρεκόρ, πέθαναν από υπερβολική δόση ναρκωτικών, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Ηνωμένων Πολιτειών. Η πλειονότητα των θανάτων συνδέθηκε με συνθετικά οπιοειδή, όπως η φαιντανύλη. Φυσικά ανάλογα αναμένεται να είναι και τα αποτελέσματα σε όλον τον «αναπτυγμένο» κόσμο.
Το 2021, η Αμερικανίδα δημοσιογράφος Sarah Maslin Nir έγραφε στους New York Times:
«…Η εξάπλωση της φαιντανύλης ήταν αόρατη, σταθερή και θανατηφόρα, όπως αναφέρεται σε συνεντεύξεις ατόμων, τα οποία εμπλέκονται στην πώληση παράνομων ναρκωτικών στη Νέα Υόρκη, όπου ένα μεγάλο μέρος της φαιντανύλης ρίχνεται στην «αγορά του δρόμου», καθώς και σε συνεντεύξεις ειδικών σε θέματα επιβολής του νόμου και εθισμών.
Τα οπιοειδή είναι χημικές ενώσεις που δεσμεύονται σε ανάλογους υποδοχείς του κεντρικού νευρικού συστήματος και του πεπτικού. Η δέσμευσή τους απελευθερώνει τις ευεργετικές αλλά και τις δυσμενείς επιδράσεις τους στον οργανισμό. Τα οπιοειδή χρησιμοποιήθηκαν πολλές πολλές φορές στη διακίνηση των καρτέλ αλλά και των μικροπωλητών των ναρκωτικών.
Η φαιντανύλη δημιουργήθηκε ως υποκατάστατο της μορφίνης. Η φαιντανύλη που παρασκευάζεται στο εργαστήριο, κοστίζει πολύ λιγότερο από τα φυσικά οπιούχα. Συχνά χορηγείται σε έμπλαστρο. Οι εθισμένοι χρήστες της ανακάλυψαν και άλλους τρόπους χρήσης της. «Επιτυγχάνουν» τα ίδια αποτελέσματα μασώντας ή και καπνίζοντας τα έμπλαστρα ή κολλώντας ταινίες από τα έμπλαστρα στα ούλα τους.
Αυτό που είναι όμως εντυπωσιακό είναι η διαδρομή της φαιντανύλης. Σύμφωνα με τον Ben Westhoff, συγγραφέα του «Fentanyl, Inc. How Rogue Chemists Created the Deadliest Wave of the Opioid Epidemic»: «….Παρασκευάζεται κυρίως στην Κίνα, και από εκεί «ταξιδεύει» αυτούσια ή με τη μορφή ακατέργαστων συστατικών, που ονομάζονται πρόδρομες ουσίες, με πλοία στο Μεξικό. Εκεί παραλαμβάνεται από τα καρτέλ…».
Η χρήση των οπιοειδών ξεκίνησε τη δεκαετία του ’90 με συνταγογραφούμενα χάπια που συνοδεύονταν από την ανεξέλεγκτη χρήση της ηρωίνης. Τώρα, όλοι πολεμούν τη νέα επίθεση. Οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν περιορίσει τα συνταγογραφούμενα παυσίπονα και έτσι αυτά δύσκολα μπορούν να μπουν μαζικά στην αγορά. Οι εθισμένοι έχουν στραφεί στη φαιντανύλη για τη «θεραπεία» τους. Ετσι βασιλεύει η παρανομία. Τα καρτέλ αλλά και οι μικροπαραγωγοί επωφελούνται και διαθέτουν απομιμήσεις χαπιών φαιντανύλης που αλλοιώς θα χρειάζονταν ιατρική συνταγή. Το κέρδος είναι ο σκοπός. Ετσι ακόμα και τα αυθεντικά φάρμακα αντικαθίστανται από απλές, φτηνές σκόνες.
Η Odette R. Hall, επικεφαλής ιατροδικαστής στην κομητεία του Suffolk της Νέας Υόρκης ερευνώντας τους θανάτους από ναρκωτικά και την επίπτωση της φαιντανύλης λέει στους Times της Νέας Υόρκης:
«Ό,τι συμβαίνει στον δρόμο, θα είναι πάντα ένα βήμα μπροστά».
Κι ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό, ακόμα και σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, επισημαίνει την ανάγκη για τη συνεργασία στη διεθνή ανάσχεση της εξάπλωσης της φαιντανύλης.
