Στην πραγματικότητα, αποτελεί την ύστατη προσπάθεια της πολιτείας να αποκαταστήσει την ηθική νομιμοποίηση των εκλογικών αποτελεσμάτων σε έναν θεσμό που δοκιμάζεται από την πρωτοφανή έκταση της αποχής.Δεν είναι τυχαίο ότι ο ίδιος ο υπουργός μίλησε για «προβληματικές περιπτώσεις»: Η Περιφέρεια Πελοποννήσου άγγιξε αποχή 67%, η Αττική 47,3%, ενώ στον Δήμο Καλαμάτας η συμμετοχή μετά βίας έφτασε το 51,6% την πρώτη Κυριακή. Στον γειτονικό Δήμο Σπαρτιατών, τη δεύτερη Κυριακή η συμμετοχή κινήθηκε στο 30,7%.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, όπου τα μαζικά κόμματα πνέουν τα λοίσθια και οι πολίτες ιδιωτεύουν αφήνοντας χώρο σε οργανωμένες παρέες να κυριαρχούν στις κάλπες, είναι αμφίβολο αν η ηλεκτρονική ψήφος μπορεί να δώσει το «φιλί της ζωής» στην αυτοδιοίκηση. Μπορεί πρόσκαιρα να αυξήσει τη συμμετοχή, όμως είναι βέβαιο ότι για πολλούς οι εκλογές θα μοιάζουν με μια εύκολη ψηφοφορία τύπου Eurovision: γρήγορη, απλή, αλλά αποκομμένη από τη συλλογική ευθύνη, που προϋποθέτει η τοπική διακυβέρνηση. Η ουσία βρίσκεται αλλού. Η αυτοδιοίκηση θα ανταποκριθεί στις ανάγκες της νέας εποχής μόνο αν οι πολίτες γίνουν πρωταγωνιστές στα κοινά, όχι κομπάρσοι που εμφανίζονται μια φορά στα πέντε χρόνια.
Τα δημοψηφίσματα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση -μία φορά τον χρόνο, με συμβουλευτικό χαρακτήρα- και τα Συμβούλια Νέων με καθαρά γνωμοδοτικό ρόλο αποτελούν δειλά βήματα, όχι πραγματικές τομές συμμετοχικής δημοκρατίας. Χρειάζεται μεγαλύτερη τόλμη. Δημοψηφίσματα για κρίσιμα ζητήματα, όταν το ζητά το ένα τρίτο των εγγεγραμμένων ή των ψηφισάντων. Και Τοπικά Συμβούλια Νέων με ουσιαστικές αρμοδιότητες: από τον δημόσιο χώρο και τα γκράφιτι μέχρι τον πολιτιστικό σχεδιασμό. Μόνο τότε η τεχνολογία θα γίνει εργαλείο δημοκρατίας και όχι φιλτράρισμα μιας βαθιάς κρίσης συμμετοχής που παραμένει άλυτη.
