Η ονομασία του προέρχεται από την ισπανική λέξη «aguacate» που με τη σειρά της κατάγεται από τη λέξη «āhuacatl» της γλώσσας των Αζτέκων. Ήδη από το 5.000 π.Χ. το καλλιεργούσαν οι ιθαγενείς της Κεντρικής Αμερικής, ενώ σήμερα είναι διαδεδομένο σε πολλές χώρες παγκοσμίως. Το αβοκάντο, που στα ελληνικά ονομάζεται και βουτυρόδεντρο, έχει υψηλή διατροφική αξία καθώς είναι πλούσιο σε κάλλιο, βιταμίνες C και E, ενώ έχει και σημαντική αντιβακτηριακή δράση.

Στην Ελλάδα οι πρώτοι σπόροι λέγεται ότι έφτασαν στα τέλη της δεκαετίας του 1910 από τις ΗΠΑ, ωστόσο η συστηματική καλλιέργεια του εξωτικού αυτού φρούτου ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1960. Οι πρώτες περιοχές της Ελλάδας στις οποίες φυτεύτηκαν δέντρα αβοκάντο ήταν η Μεσσηνία και η Κρήτη, αφού το κλίμα τους ευνοούσε τη σωστή καλλιέργεια του δέντρου.
Σημαντικές πληροφορίες για την άφιξη του αβοκάντο στη Μεσσηνία αντλούμε από ένα άρθρο του κύριου Ν. Ανδρινόπουλου, πρώην Προέδρου της Κοινότητας Μάλθης Τριφυλίας, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Μεσσηνιακόν Βήμα» στις 5/3/1967. Η πρώτη λοιπόν περιοχή στη Μεσσηνία, αλλά και μία από τις πρώτες σε όλη την Ελλάδα, όπου εισήχθη το αβοκάντο ήταν η Μάλθη. Οι καρποί του δέντρου έφτασαν στη Μεσσηνιακή γη το 1965 από την Καλιφόρνια των ΗΠΑ.

Η αρχική ονομασία που είχε δοθεί στο τότε άγνωστο για την Ελληνική πραγματικότητα φρούτο ήταν «ολούσιον», καθώς ο καρπός του θεωρούταν ότι περιείχε σχεδόν όλες τις βιταμίνες (ουσίες).

Σύμφωνα με τον κ. Ανδρινόπουλο η καλλιέργεια του αβοκάντο άνοιγε νέους οικονομικούς ορίζοντες στους Μεσσήνιους παραγωγούς, αφού θα τους απέφερε μεγάλα ετήσια κέρδη. Οι καρποί του στα μέσα τέλη της δεκαετίας του 1960 γίνονταν ανάρπαστοι στην Ευρωπαϊκή αγορά και η τιμή τους υπολογιζόταν σε 100 δραχμές το κιλό. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε περίπτωση που ένας γεωργός κατείχε 5 στρέμματα ήταν δυνατό να καλλιεργήσει μέχρι και 190 δέντρα, τα οποία θα του απέφεραν ετησίως τουλάχιστον 500.000 δραχμές.

Στη Μεσσηνία οι εισαγωγείς του δέντρου ήταν οι Νικόλαος, Αριστοτέλης και Πάνος Ζαμενής, οι οποίοι είχαν ιδρύσει στην Αμερική μία ανώνυμη εταιρεία που προμήθευε την Ελλάδα με καρπούς του δέντρου. Η έδρα της επιχείρησης βρισκόταν στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας. Στη Μάλθη το 1967 καλλιεργούνταν 12.000 δέντρα αβοκάντο υπό την επίβλεψη του γεωπόνου Πάνου Ζαμενή, σε συνεργασία με τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Γεωργίας κ. Αθανασάτου, τον Διευθυντή Δενδροκηπευτικών Ελλάδος κύριο Δρακάκη καθώς και το προσωπικό του Υπουργείου Γεωργίας στη Μεσσηνία.

Συνοψίζοντας, η Μεσσηνία ήταν ένας από τους πρώτους τόπους στην Ελλάδα που φιλοξένησαν το αβοκάντο. Σήμερα η πλειοψηφία των Ελλήνων γνωρίζει την εικόνα του αβοκάντο και απολαμβάνει τις πλούσιες διατροφικές του ιδιότητες. Ωστόσο, το μακρινό 1965 οι Μεσσήνιοι ήταν από τους πρώτους στη χώρα που είχαν το προνόμιο να γεύονται το εξωτικό αυτό φρούτο.

Γιώργος Γιαννίκος, δάσκαλος
ggpir@windowslive.com

Πληροφορίες αντλήθηκαν από την εφημερίδα «Μεσσηνιακόν Βήμα» (5/3/1967) και την ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια Wikipedia.