«Από μέρες τώρα παίζεται μια αισχρή κωμωδία σε βάρος των φτωχών σταφιδοπαραγωγών της κοινότητας Αρις (Ασλάναγα) από το ενταύθα εργοστάσιο οινοπνευματοποιίας του ΑΣΟ. Οι προϊστάμενοι του εργοστασίου αυτού κατά παράβαση του επιστημονικού κανόνος επιμένουν να βαθμομετρούν την χλωρά σταφίδα προς οινοποίηση με σύνθλιψη κι’ όχι με πολτοποίηση. Η κλεψιά είναι φανερή γιατί ενώ με τη σύνθλιψη οι βαθμοί του μπωμέ κυμαίνονται μεταξύ 10 και 12 με την πολτοποίηση, που είναι και η σωστότερη οι βαθμοί φθάνουν τους 14, 16 και 18 πολλές φορές.
Οι σταφιδοπαραγωγοί μπροστά στην εκμετάλλευση αυτή του ΑΣΟ εξεγέρθηκαν στο χωριό Αρις (Ασλάναγα) και στα γύρω χωριά και απείλησαν να χτυπήσουν τους υπαλλήλους του ΑΣΟ. Στάλθηκε αμέσως αστυνομία και στρατός. Ο νομάρχης παίρνοντας το μέρος του ΑΣΟ είπε στους παραγωγούς ν’ αρκεστούν στην παραγωγή διά συνθλίψεως γιατί τάχα τα πειράματα αποδείχνουν πως είναι σωστότερη. Μα οι σταφιδοπαραγωγοί δεν ακούνε τις συστάσεις του νομάρχη και είνε ανάστατοι» (837).
Η κατάσταση ηρεμεί αλλά για ελάχιστο χρόνο, αφού οι αρμόδιοι του ΑΣΟ περιορίζουν το χρόνο λειτουργίας των εγκαταστάσεων στον Αρι και δημιουργείται έκρυθμη κατάσταση, καθώς οι παραγωγοί απειλούνται με μεγαλύτερη καταστροφή όσο περνάει ο καιρός:
«Η κατάστασις εις Ασλάναγα παρά την προχθεσινήν προσωπικήν επέμβασιν του κ. Νομάρχου προς διευθέτησιν της μεταξύ των σταφιδοπαραγών και του ΑΣΟ αναφυείσης διαφοράς εις τας γλευκομετρήσεις κατά την παραλαβήν της χλωράς σταφίδος είναι έκρυθμος. Οι εκπροσωπούντες τον ΑΣΟ παρά την ρητήν υπόσχεσιν την οποίαν έδωσαν εις τους σταφιδοπαραγωγούς παρουσία και του κ. Νομάρχου ότι θα διευκολύνουν την παραλαβήν του χλωρού σταφιδοκάρπου, όλως αδικαιολογήτως καθυστερούν την παραλαβήν επί ζημία των σταφιδοπαραγωγών οι οποίοι απειλούνται εκ μυρίων κινδύνων. Χθες συμφώνως προς την δοθείσαν υπόσχεσιν προς τους σταφιδοπαραγωγούς, επανέλαβε τας εργασίας του το εργοστάσιον του ΑΣΟ εις Ασλάναγα λειτουργήσαν μόνον από της 7 π. μ. μέχρι της 1ης μεσημβρινής. Οι σταφιδοπαραγωγοί έχοντες εκτεθειμένον το προϊόν των εις τα αλώνια και επειγόμενοι διά την παράδοσιν αυτού, διεμαρτυρήθησαν προς τους υπαλλήλους του ΑΣΟ ζητούντες όπως το εργοστάσιον συνεχίση την παραλαβήν και το απόγευμα, λειτουργήση δε και την Κυριακήν ακόμη προς διευκόλυνσίν των. Το αίτημά των όμως αυτό δεν εγένετο δεκτόν και η παραλαβή σταφιδοκάρπου διεκόπη» (838)
Παρεμβαίνει ο Νομάρχης και δίνονται διαβεβαιώσεις ότι θα λυθεί το πρόβλημα, αλλά καλού-κακού οι εγκαταστάσεις του Οργανισμού στον Αρι φρουρούνται και στο χωριό παραμένει ακόμη και δύναμη εφίππου χωροφυλακής:
«Χθες την πρωίαν κατόπιν των εντόνων διαμαρτυριών των σταφιδοπαραγωγών Αριος διά την αδικαιολόγητον επιβράδυνσιν της παραλαβή χλωράς σταφίδος εκ μέρους του ΑΣΟ, ο Νομάρχης κ. Σπηλιωτόπουλος εκάλεσε τον αντιπρόσωπον του ΑΣΟ προς τον οποίον εξέθεσε τας απόψεις των παραγωγών εν σχέσει με την παραλαβήν και τας γλευκομετρήσεις. Ο αντιπρόσωπος του ΑΣΟ ετόνισεν εις τον Νομάρχην ότι η παρουσιάζομένη ανωμαλία εις την παραλαβήν του σταφιδοκάρπου είναι αναπόφευκτος εφ’ όσον εις το εργοστάσιον προσκομίζονται από πρωίας μεγάλαι ποσότητες σταφιδοκάρπου αι οποία είναι εντελώς αδύνατον να παραληφθούν αμέσως διά των υπαρχόντων μέσων.
Ο κ. Νομάρχης αφού ήκουσε μετά προσοχής τας απόψεις του ΑΣΟ συνέστησε εις τον αντιπρόσωπον, όπως διατάξη και το εργοστάσιον Αριος να λειτουργή από τις 7 π. μ. μέχρις τις 5 μ. μ. προς επιτάχυνσιν της παραλαβής του σταφιδοκάρπου, πέραν δε της ώρας ταύτης να γίνεται ο καθορισμός της ποιότητος του προϊόντος επί παρουσία και της ορισθείσης επιτροπής σταφιδοπαραγωγών/ Η πρότασις αύτη του κ. Νομάρχου εγένετο αποδεκτή εκ μέρους του αντιπροσώπου του ΑΣΟ, ελπίζεται δε ότι ούτω θα διευθετηθή οριστικώς το ζήτημα τούτο. Τα ανωτέρω διεβιβάσθησαν αμέσως υπό του κ. Νομάρχου εις την επιτροπήν σταφιδοπαραγωγών Αριος.
Εν τω μεταξύ τα ληφθέντα μέτρα υπό των αρχών συνεχίζονται. Αι εις Αριν εγκαταστάσεις του ΑΣΟ εξακολουθούν φρουρούμεναι υπό ισχυρών στρατιωτικών και αστυνομικών δυνάμεων. Εξ άλλου εις Αριν παραμένει εισέτι ολόκληρον το τμήμα της εφίππου χωροφυλακής προς πρόληψιν πάσης τυχόν αποπείρας διασαλεύσεως της τάξεως» (839).
Νέες διαμαρτυρίες με συλλαλητήριο σημειώνονται στο Ψάρι:
«Στο χωριό Ψάρι της Τριφυλίας έγινε συλλαλητήριο των σταφιδοπαραγωγών και ενέκριναν τηλεγραφικό ψήφισμα προς την κυβέρνηση στο οποίο τονίζεται ότι η γενόμενη από το γεωπόνο εχτίμηση της καταστροφής των σταφιδαμπέλων των αποτελεί κατάφωρη αδικία για τον πληθυσμό του χωριού. Αναφέρουν στο τηλεγράφημα ότι οι ζημιές υπολογίστηκαν από το γεωπόνο που μέσα σε 8 ώρες εκτίμησε 1500 στρέμματα 15% επί της παραγωγής ενώ ξεπερνούν στην πραγματικότητα το 70%. Οι σταφιδοπαραγωγοί ζητούν να ληφθούν μέτρα για την ενίσχυση του πληθυσμού του οποίου η σταφίδα και τ’ άλλα γεωργικά προϊόντα έπαθαν πρωτοφανή καταστροφή από το χαλάζι» (840).
Σε απάντηση «ο Νομάρχης Μεσσηνίας κ. Σπηλιόπουλος άμα τη λήψει του ανωτέρω τηλεγραφήματος ζητήσας σχετικάς πληροφορίας παρά του Οικονομικού Επιθεωρητού, του επιφορτισμένου την διευθέτησιν της εκτιμήσεως, επληροφορήθη ότι κακώς οι ενιστάμενοι διαμαρτύρονται, ότι αι εκτιμήσεις εγένοντο επιπολαίως, τουναντίον δε εις την περιφέρειαν ταύτην αι εκτιμήσεις εγένοντο επί πέντε συνεχείς ημέρας. Μάλιστα όταν αργότερον η καταπεσούσα χάλαζα επέφερεν άλλας καταστροφάς εις τας εκεί σταφιδαμπέλους, ο Οικονομικός Επιθεωρητής μετέβη επί τόπου και περέμεινεν επί 8 συνεχείς ώρας, κατά τας οποίας εξετίμησεν επακριβώς τας προξενηθείσας εκ της χαλάζης ζημίας. Συνεπώς δεν έχουν δίκαιον οι πληγέντες παραγωγοί να διαμαρτύρονται ότι αι εκτιμήσεις εγένοντο ουχί κανονικώς και επακριβώς» (841)
Ο ΑΣΟ ετοιμάζεται να πάρει αποφάσεις και ο”Ριζοσπάστης” καταγγέλλει τις προθέσεις του για τα μέτρα:
«Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΑΣΟ συνέρχεται την προσεχή Τετάρτη για να καθορίση την τιμή των σταφιδικών πλεονασμάτων. Ο ΑΣΟ υπολογίζει την παραγωγή σε 250.000.000 ενετικές λίτρες σε σύγκριση με 275.000.000 της περυσινής. Η φετεινή παραγωγή ωστόσο είναι κάτω από 200.000.000 ενετικές λίτρες και η περυσινή κάτω από 250.000.000.
Ο ληστρικός αυτός οργανισμός σκόπιμα ανεβάζει το ποσό της παραγωγής για να πετύχει τεχνικό χτύπημα της τιμής της σταφίδας. Κι ενώ η καταστροφή της σταφίδας από τον περονόσπορο ξεπερνά τα 50 εκατομ. λίτρες, ο ΑΣΟ την υπολογίζει 25 μονάχα.
Με τις ματσαράγκες αυτές επιδιώκει να πληρώσει κάτω των 3.000 δρχ. το χιλιόλιτρο, τη στιγμή που αυτό πουλιέται 10.000 στο εξωτερικό. Μ’ αυτά τα μέσα πάει να αρπάξει όσο όσο την σταφίδα των φτωχών παραγωγών» (842).
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση αποφάσισε να αποζημιώσει τους παραγωγούς που επλήγησαν από τον περονόσπορο, θεσπίζοντας αυστηρά μέτρα εναντίον εκείνων που θα έκαναν αναληθείς δηλώσεις:
«Εχομεν την πληροφορίαν ότι η κυβέρνησις έλαβε οριστικήν απόφασιν να αποζημιώση τους περονοσποροπλήκτους σταφιδοπαραγωγούς. Η αποζημίωσις τούτων θα γίνη δι’ ειδικών Κοινοτικών επιτροπών τας οποίας θα συγκροτήση η Νομαρχία. Αι επιτροπαί αυταί θα αποτελούνται εκ του αρμοδίου Διευθυντού του οικείου υποκαταστήματος των γενικών αποθηκών ως Προέδρου, του Προέδρου εκάστης Κοινότητος, δύο κοινοτικών συμβούλων και τριών αντιπροσώπων των συνεταιρισμών όπου υπάρχουν τοιούτοι ή τριών παραγωγών εκάστης Κοινότητος.
Η εκτίμησις των ζημιών κατά τας αυτάς πληροφορίας μας, θα γίνη επί τη βάση της περυσινής παραγωγής εκάστου σταφιδοπαραγωγού και της κατά το τρέχον έτος παραγματοποιηθησομένης τοιαύτης.
Δι' εκδοθέντος ειδικού διατάγματος, ορίζονται αυστηραί ποιναί δι’ εκείνους εκ των πληγέντων εκ του περονοσπόρου παραγωγούς οι οποίοι ήθελον τυχόν δηλώση εις την οικείαν επιτροπήν ότι υπέστησαν ζημίαν μεγαλυτέραν της πραγματικής» (843).
(837) “Ριζοσπάστης” 19/8/1933
(838) “Θάρρος” 19/8/1933
(839) “Θάρρος” 20/8/1933
(840) “Ριζοσπάστης” 21/8/1933
(841) “Σημαία” 22/8/1933
(842) “Ριζοσπάστης” 21/8/1933
(843) “Σημαία” 22/8/1933
