Αυτή η ανησυχία αποτυπώνεται σε ανώνυμο ψήφισμα σταφιδοπαραγωγών – συνέδρων: «Πληροφορούμαι ότι οι κομμουνισταί του Χαλαζωνίου οι οποίοι εγένοντο σχεδόν αφορμή ναυαγίου του συνεδρίου των σταφιδοπαραγωγών εισήλθον εις την Κυπαρισσίαν την 10.15΄ πρωινήν εν σώματι κρατούντες μαύρην σημαίαν. Αμέσως κατευθύνθησαν εις την αίθουσαν του συνεδρίου όπου και εγκαταστάθηκαν. Μετά τα λαβόντα χώραν το συνέδριον απηύθυνε προς τους κ. κ. Πρωθυπουργόν, υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, γερουσιαστάς, βουλευτάς και ΑΣΟ το κάτωθι τηλεγράφημα:
“Το μεγάλο συνέδριον των σταφιδοπαραγωγών Κυπαρισσίας απέτυχεν εξ ολοκλήρου διότι παρεισέφρησαν άτομα άσχετα με την σταφιδοπαραγωγήν, έχοντα όμως μεγάλην σχέσιν με τους κομμουνιστάς, συλληφθέντων πολλών υπό της αστυνομίας.
Ως εκ τούτου οι πραγματικοί παραγωγοί πονούντες διά τα συμφέροντά μας διαμαρτυρόμεθα εξ ονόματος του σταφιδικού κόσμου Πελοποννήσου και Νήσων διότι τα ζητήματά μας δεν εξητάσθησαν μετά της προσηκούσης σοβαρότητος αλλά με τον υστερόβουλον σκοπόν να εκμεταλλευθούν την δυστυχίαν των σταφιδοπαραγωγών, ίνα ούτω αποκομίσουν πολιτικά ωφέλη. Τα τοιαύτα αποδοκιμάζονται και επιζητείται όπως η πραγματικώς τραγική κατάστασις των σταφιδοπαραγωγών βελτιωθή διά των αναγγελθέντων μέτρων ενισχύσεως των σταφιδοπαραγωγών:
1. Αναβολήν πληρωμής εγγείου φορολογίας 40 εκατομμυρίων δραχμών.
2. Αύξησιν τιμής οινοπνεύματος προς όφελος της σταφιδοπαραγωγής.
3. Εκχώρησιν παρακρατήματος συναλλάγματος ΑΣΟ διά σταφιδοπαραγωγήν.
4. Μεταβολήν δανείων Αγροτικής Τραπέζης εις μακροπρόθεσμα συμπεριλαμβανομένων και των εφετεινών τοιούτων.
5. Κατάθεσιν νομοσχεδίου προς πληρωμήν διαφοράς συναλλάγματος Τραπέζης Αθηνών προς ΑΣΟ.
6. Σταθεροποίησις της λίρας σταφίδος.
Το τηλεγράφημα αυτό υπογράφεται υπό 150 συνέδρων σταφιδοπαραγωγών”» (1088).
Καταγγέλλοντας τα γεγονότα ο “Ριζοσπάστης” κάνει γνωστό ότι οι συλληφθέντες (τους οποίους διαχωρίζει αναφέροντας ως “κόκκινο” μόνον τον πρόεδρο του Χαλαζωνίου) αφέθηκαν ελεύθεροι καθώς αναβλήθηκε η δίκη:
«Κατά πληροφορίες από την Κυπαρισσία κρατεί ζωηρός αναβρασμός μεταξύ των σταφιδοπαραγωγών της Μεσσηνίας για τον εμπαιγμό τους απ’ την αντιλαϊκή κυβέρνηση κι ετοιμάζονται νέα συλλαλητήρια. Την αγανάχτησή τους επέτειναν τα όργια των κυβερνητικών μπράβων και του ΑΣΟ. Τα όργανα της κυβέρνησης προκάλεσαν συμπλοκές για να διώξουν τους συνειδητούς αντιπροσώπους και να μην πάρει ταξική κατεύθυνση το συνέδριο. Τραυματίσθησαν 4 αγρότες και συνελήφθησαν 8 μεταξύ των οποίων και ο κόκκινος πρόεδρος της Κοινότητας Χαλαζωνίου. Σήμερα (11/9) πέρασαν από δίκη ο κόκκινος πρόεδρος Κανελλόπουλος κι’ οι αγρότες: Διακουμογιαννόπουλος, Βαρουξής, Παπαχριστόπουλος, Λυριντζής, Σαπέρας και Σκούντζος κατηγορούμενοι για παράβαση του ιδιωνύμου. Κάτω από την πίεση των παραγωγών αναβλήθηκε η δίκη κι’ αποφυλακίστηκαν οι συλληφθέντες» (1089).
Την επόμενη ημέρα το ρεπορτάζ της εφημερίδας είναι αναλυτικό σε πληροφορίες και αρχικά προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στο δίκαιο των σταφιδοπαραγωγών και στη στάση της κυβέρνησης, ενώ πάντα παρούσα είναι η προσπάθεια των “αναρχικών στοιχείων” να... καταλύσουν το αστικό καθεστώς:
«Η πόλις μας επανέκτησε την προτέραν ήρεμον όψιν της, απόλυτος δε τάξις επικρατεί καθ’ άπασαν την Τριφυλίαν. Μόλον τούτο οι συζητήσεις και τα σχόλια επί των αποφάσεων του χθεσινού συνεδρίου δίνουν και παίρνουν. Οι σταφιδοπαραγωγοί εγκρίνουν απολύτως τας ληφθείσας αποφάσεις, αλλά δεν δύνανται να δώσουν εξήγησιν. Κατά ποίον τρόπον δηλαδή, εφ΄όσον είναι εκπεφρασμένη η γνώμη της κυβερνήσεως θα καταστή δυνατή η αναθεώρησις των αποφάσεων του ΑΣΟ, και μάλιστα η παροχή 500δράχμου αποζημιώσεως.
Και είναι μεν αληθές ότι σύμπας ο σταφιδοπαραγωγικός κόσμος της Νοτιοδυτικής Πελοποννήσου έχει απόφασιν να αγωνισθή, όπως τουλάχιστον τονίζουν οι ηγούμενοι της κινήσεώς των. Αλλ’ υπάρχουν τόσαι αντιθέσεις μεταξύ των σταφιδοπαραγωγών ώστε είναι ζήτημα αν μέχρι τέλους θα δυνηθούν να τηρήσουν την ιδίαν σταθεράν γραμμήν την οποίαν ήδη ακολουθούν.
Οσον αφορά την διατυπουμένην εν τω ψηφίσματι του συνεδρίου ευχήν προς τους προέδρους των κοινοτήτων όπως υποβάλουν εντός πενθημέρου τας παραιτήσεις των, εν ή περιπτώσει δεν γίνουν δεκταί αι αποφάσεις του συνεδρίου, πληροφορούμαι ότι μεταξύ των προέδρων των Κοινοτήτων Τριφυλίας ανταλλάσσονται από τούδε σκέψεις περί παραιτήσεώς των και προ της παρελεύσεως της εν λόγω προθεσμίας. Τούτο αφήκαν να υπονοηθή πλείστοι πρόεδροι Κοινοτήτων κατελθόντες σήμερον την πρωΐαν εις Κυπαρισσίαν ίνα πληροφορηθούν τα των αποφάσεων του συνεδρίου. Οι αυτοί πρόεδροι μετά των οποίων ήλθον εις επικοινωνίαν μοι εδήλωσαν ότι επιδοκιμάζουν ανεπιφυλάκτως τας ληφθείσας υπό του συνεδρίου αποφάσεις, καταδικάζουν σε απολύτως την προσπάθειαν ωρισμένων αναρχικών στοιχείων, όπως εκμεταλλευόμενα την δυστυχίαν και τον πόνον των σταφιδοπαραγωγών δημιουργήσουν πράγματα εκεί που δεν υπάρχουν. Οι σταφιδοπαραγωγοί, μοι ετόνισον οι αυτοί κ. κ. πρόεδροι, δεν έχουν ανάγκην κανενός απολύτως μη σταφιδοπαραγωγού. Είναι εις θέσιν μόνοι των να διεκδικήσουν τα δίκαιά των διά της νομίμου οδού και εντός του πλαισίου του καθεστώτος, χωρίς να καταφεύγουν εις ακραίας λύσεις, αι οποίαι είναι μόνον διά τους εχθρούς του καθεστώτος».
Οπως πληροφορεί η εφημερίδα:
«Περί την 10ην πρωινήν συνήλθον εις μακράν σύσκεψιν οι αντιπρόσωποι των επαρχιών Πυλίας, Τριφυλίας και Ολυμπίας και αντάλλαξαν σκέψεις επί του προγράμματος εργασίας την οποία θα πρέπη να κάμουν σύμφωνα με τις αποφάσεις του συνεδρίου και εις περίπτωσιν καθ’ ήν εντός πενθημέρου δεν ήθελον γίνει δεκτά τα αιτήματά των. Κατά τας πληροφορίας μας οι συνελθόντες αποφάσισαν όπως συνέλθουν και πάλιν εις σύσκεψιν την προσεχή Κυριακήν, ότε, ως γνωστόν λήγει η ταχθείσα προς την κυβέρνησιν προθεσμία, αναλάβουν δε από τούδε να συστήσουν εις τους προέδρους των Κοινοτήτων όπως παραιτηθούν. Κατά την αυτήν σύσκεψιν απεφασίσθη όπως μετά την εκπνοήν της πενθημέρου προθεσμίας συνέλθουν οι εκλεγέντες υπό του συνεδρίου ίνα καθορίσουν τας λεπτομερείας του περαιτέρω αγώνος. Οι αντιπρόσωποι των Καλαμών, όσον και της Πυλίας και της Μεσσήνης δεν έλαβον μέρος εις την σύσκεψιν διότι ανεχώρησαν εντεύθεν τας πρωινάς ώρας. Κατέστησαν όμως ενήμεροι των ληφθεισών αποφάσεων δι’ εκτενούς τηλεγραφήματος του προέδρου του συνεδρίου κ. Αναγνωστοπούλου».
Σε άλλο σημείο αναφέρει ότι αντιπροσωπεία των πρωτεργατών του συνεδρίου συναντιέται με τον εισαγγελέα και ζητεί να αφήσει ελεύθερους τους συλληφθέντες γιατί... δεν είναι κομμουνιστές:
«Περί την 10ην πρωινήν οι κ. κ. Λουπινάς, Αναγνωστόπουλος και Μπουλαλάς συνοδευόμενοι και υπό άλλων συνέδρων παρουσιάσθησαν ενώπιον του κ. Εισαγγελέως και εζήτησαν την απόλυσιν των συλληφθέντων. Διότι κατά τας πληροφορίας των δεν είναι κομμουνισταί. Ο κ. Εισαγγελεύς απήντησεν ότι αν πράγματι οι συλληφθέντες δεν είναι κομμουνισταί θα απολυθούν. Αν όμως ετόνισεν αποδειχθή η ενοχή των εις τας προχθεσινάς εκτρόπους σκηνάς, τότε αμειλίκτως θα πέση επ’ αυτών ο πέλεκυς τη Δικαιοσύνης».
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η δημοσίευση στη “Σημαία” της προκήρυξης που κυκλοφόρησε την ημέρα του συνεδρίου από τους διαδηλωτές και η οποία υπογράφεται κατά βάση από Φιλιατρινούς:
«Η κυκλοφορήσασα προχθές ημέραν του συνεδρίου, ενταύθα προκήρυξις έχει ως εξής επί λέξει: “Η συλλαλητηριακή επιτροπή αγώνος βλέπουσα την αντιλαϊκήν και αντιαγροτικήν πολιτικήν της λεγομένης Λαϊκής Κυβερνήσεως Τσαλδάρη εκδηλούμενη τόσον από την στάσιν της στον σταφιδικόν αγώνα όσον και με τους βουλευτάς της και γερουσιαστάς της της περιφερείας μας, διαπιστώνει ότι η πολιτική της είναι η συνέχεια της κυβερνήσεως Βενιζέλου, πολιτική εξυπηρετήσεως του μεγάλου κεφαλαίου, των οινοποιητικών εταιρειών, της Εθνικής Τραπέζης, του ΑΣΟ και των διαφόρων ποικιλόμορφων καρχαριών του σταφιδοπαραγωγικού λαού αποφασίζει: Αποκηρύττει τα αστικά κόμματα ως εχθρικά προς τους σταφιδοπαραγωγούς, αποκηρύττει και αποδοκιμάζει τους βουλευτάς και γερουσιαστάς της περιφερείας μας και καλεί όλους τους σταφιδοπαραγωγούς να συσεπιρωθούν κάτω από την καθοδήγησιν της επιτροπής του για το δυνάμωμα του αγώνος, μας μόνου όπλου που μας απέμεινε για την πλέρια λύση των ζητημάτων μας.
Η συλλαλητηριακή επιτροπή Σωτ. Σταυρόπουλος, Ν. Μαγκανάς, Ι. Δριβάλας, Ι. Λαλούσης, Σ. Κανελλόπουλος, Ι. Καυκής» (1090).
Στα Φιλιατρά γίνεται και το επόμενο συλλαλητήριο:
«Χθες (προχθές) αφίκοντο στα Φιλιατρά μέλη τινά της εκλεγείσης υπό του σταφιδικού συνεδρίου επιτροπής παρακολουθήσεως αγώνος των σταφιδοπαραγωγών, προκειμένου να έλθουν εις συνεννόησιν μετά των παραγωγών σχετικώς με την περαιτέρω συνέχισιν του αγώνος εναντίον της κυβερνήσεως. Αμα τη αφίξει των μελών της επιτροπής συνεκροτήθη αυθόρμητον συλλαλητήριον των σταφιδοπαραγωγών εις το οποίον έλαβον μέρος άνω των 1500 παραγωγών. Κατόπιν επιμόνου αξιώσεως των σταφιδοπαραγωγών οι οποίοι είχον εκσπάσει εις αποδοκιμασίας κατά της κυβερνήσεως, των αντιπροσώπων της παραγωγής εις τον συμβούλιον του ΑΣΟ κ. κ. Μαράκα και Κόκκιζα και των υφυπουργών Στεφανοπούλου και Σαγιά, ωμίλησε προς αυτούς ο κ. Καψαλιάρης, μέλος της επιτροπής αγώνος των σταφιδοπαραγωγών. Ο κ. Καψαλιάρης αφού διεξετραγώδησε την αθλίαν κατάστασιν του σταφιδοπαραγωγικού πληθυσμού επετέθη μετά δριμύτητος εναντίον της κυβερνήσεως η οποία λόγω της αστόχου σταφιδικής πολιτικής της ωδήγησε τον σταφιδοπαραγωγικόν κόσμον εις την καταστροφήν. Εν συνεχεία επετέθη εναντίον των κοινοβουλευτικών αντιπροσώπων Μεσσηνίας και Ηλείας οι οποίοι, λέγει, έπρεπε να παραιτηθούν του αξιώματός των και να τεθούν επικεφαλής του αγώνος των σταφιδοπαραγωγών οι οποίοι με τιμήν εξαγοράς των πλεονασμάτων προς 2.900 αντιμετωπίζουν ωμόν το φάσμα της πείνης. Ενώ ο κ. Καψαλιάρης ωμίλει, τα πλήθη των σταφιδοπαραγωγών εκραύγαζαν: Κάτω ο Στεφανόπουλος, είναι πουλημένος. Κάτω οι βουλευταί, να παραιτηθούν αμέσως. 3.400 ή θάνατος. Οι σταφιδοπαραγωγοί μετά την ομιλίαν του κ. Καψαλιάρη έσπευσαν να συγχαρούν την επιτροπήν διά τους αγώνας της υπέρ των σταφιδοπαραγωγών και παρέσχον εις αυτήν την διαβεβαίωσιν ότι τελούν εν επιφυλακή ή και είναι έτοιμοι να κατέλθουν εις ένοπλον συλλαλητήριον εάν ο ΑΣΟ δεν αναθεωρήσει το ταχύτερον τας αποφάσεις του» (1091).
(1088) “Σημαία” 11/9/1934
(1089) “Ριζοσπάστης” 12/9/1934
(1090) “Σημαία” 12/9/1934
(1091) “Θάρρος” 13/9/1934
