«Σήμερα δημοσιεύουμε τα πραχτικά του συνεδρίου και τους λόγους των αντιπροσώπων.
Στην αρχή αντιπρόσωποι των συνεταιρισμών Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας και Σταφιδικής Επιτροπής Γαργαλιάνων χαιρετίζουν τους συνέδρους συσταίνοντας να συζητηθούν με ψυχραιμία όλα τα σχετικά με τον ΑΣΟ ζητήματα και να παρθούν οι επιβαλλόμενες αποφάσεις. Κατόπι παίρνει το λόγο ο πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής Κουρέτας που εκθέτει τις δυσκολίες και τα εμπόδια που συνάντησε η επιτροπή για την οργάνωση του σταφιδικού συνεδρίου. Η οργανωτική επιτροπή, λέει, βγήκε απ' τη σύσκεψη των συνεταιρισμών Πυλίας και της Σταφιδικής Επιτροπής Γαργαλιάνων, που εκλέχτηκε από σύσκεψη 70 σταφιδοπαραγωγών. Σκοπός του συνεδρίου είνε η αναλυτική εξέταση του σταφιδικού ζητήματος μακρυά από την πολιτική και δίχως παρεξηγήσεις. Βρετομιχόπουλος (Πύργου) προτείνει να εξετασθούν τα ζητήματα των τιμών, ρύθμισης αγροτικών χρεών και του υπολοίπου του δανείου εκρίζωσης 150 χιλ. λίρες. Υστερα βγαίνει ο γέρο Λουπινάς (Συν. Φιλιατρών) ως επίτιμος πρόεδρος και ταχτικό προεδρείο τρεις αντιπρόσωποι από κάθε επαρχία (Μεσσήνης, Πυλίας, Καλαμάτας, Τριφυλίας, Αμαλιάδας, Γαστούνης και Πύργου). Αυτοί βγάζουν με 8 ψήφους πρόεδρο το Στάγκο (Γαστούνης), αντιπρόεδρο τον Κορωναίο (Γαργαλιάνων) και γραμματείς τον Κορμά (Καλαμάτας) και Δάλλα (Θουρίας). Αργυράκης (Ηλείας) προτείνει ενός λεπτού σιγή για το θάνατο του αγροτιστή Τσικλητήρα.
Οι λόγοι των ομιλητών
Λουπινάς συγχαίρει οργανωτές συνεδρίου και προτείνει όπως μέσα στα πλαίσια του ΑΣΟ να ελαττωθούν τα ληστρικά «Γαβαλά» (φόροι κ.λπ.) καθώς και τα έξοδα του Οργανισμού. Επίσης να γίνει αναπροσαρμογή των τιμών της σταφίδας που δίνεται στην οινοπνευματοβιομηχανία. Να μετριαστούν τα κόμιστρα του ΣΠΑΠ και του αχτοπλοϊκού τραστ κ.λπ. Ετσι θα ενισχυθεί ο ΑΣΟ με 1656 εκατομ. δραχμές και θα μειωθούν τα βάρη της εξαγωγικής σταφίδας κατά 1000 δραχμές. Δεν πρέπει, τόνισε, να τεθεί ζήτημα κατάργησης του ΑΣΟ, γιατί θ' ακολουθήσει το χάος. Ούτε να καταργηθεί το παρακράτημα. Ο ΑΣΟ είνε μια κατάχτηση και η καταπολέμησή του είνε ανίερος. Υπεύθυνοι είνε οι ιθύνοντας, σύμβουλοι, κτλ (τα πρόσωπα). «Κλείσατε τα ώτα σας εις τας παρορμήσεις προς κατάργησιν του ΑΣΟ. Διαφυλάξατε ως κόρην οφθαλμού τα κεχτημένα» (τον ΑΣΟ).
Μήτας (Συν. Αμαλιάδας) κάνει ανασκόπηση του σταφιδικού από το 1830. Ιδιαίτερα τονίζει ότι απ' το 1899 με τους οργανισμούς Σταφιδική Τράπεζα, Ενιαία και ΑΣΟ μεγάλωσαν το παρακράτημα. Κι έτσι η Εταιρεία Οίνων και Οινοπνευμάτων του Χαρίλαου είναι γέννημα θρέμμα της σταφίδας απορροφώντας το παρακράτημα μονοπωλιακά. Μιλεί και για το δασμό στα λιπάσματα και τα κέρδη του Κανελλόπουλου. Τέλος κακίζει τη ληστρική πολιτική του ΑΣΟ τονίζοντας ότι πληρώνει τους διευθυντές και τμηματάρχες του από 10-15 χιλ. δραχμές το μήνα και ότι από 117 υπαλλήλους πριν 3 χρόνια τους ανέβασε σε 155, οι πιο πολλοί αργόμισθοι. Κλείνοντας προτείνει να γίνει «ενιαία διαχείριση» της σταφίδας, δηλαδή ληστρικό μονοπώλιο.
Κουλαμπάς (Πυλίας). Από 45 χρόνια μας απασχολεί το σταφιδικό ζήτημα και κάθε φορά όπως σήμερα προτείνουμε ημίμετρα. Το σταφιδικό θα το λύσουν οι ίδιοι οι σταφιδοπαραγωγοί. Πρέπει να πάρουμε νυστέρι και να κάνουμε μια ριζική εγχείρηση. Οι εκμεταλλευτές οινοβιομήχανοι και σταφιδέμποροι μαζί με το κράτος από το 1899 μας έκαναν τη Σταφιδική Τράπεζα βάζοντας 15% παρακράτημα που το έφτασαν το 1924 στο 50% και το παίρνει τσάμπα ο ΑΣΟ. Στα 1903 ύστερα από τους αγώνες των σταφιδοπαραγωγών με πρωτοπορία τους Μπαρμπασαινίτες μ' επικεφαλής τον Παπαστασινό (χειροκροτήματα) φτιάχνουν άλλη μηχανή, την Προνομιούχο Εταιρεία Ενιαία με τον Πεσμαζόγλου και ξένους. Τέλος την πιο ραφιναρισμένη μηχανή μας έκαναν στα 1925 τον ΑΣΟ.
Σ' όλα αυτά τα χρόνια μέχρι σήμερα ένας είνε ο σκοπός και η πολιτική των διάφορων κυβερνήσεων, βενιζελικών και λαϊκών: το πώς το παρακράτημα, η παχειά αγελάδα, να μη φύγει από τα χέρια των οινοβιομηχάνων Χαρίλαου κ.λπ. που την αρμέγουν, ρουφώντας τον ιδρώτα των σταφιδοπαραγωγών. Στα 1927-28 απ' το Ζάγκρεμπ της Σερβίας πρόσφεραν 2 1/2 χιλ. δραχμές για την παρακρατούμενη σταφίδα, φέτος υπήρχαν προτάσεις ν' αγοραστεί με 5 1/2. Η Αίγυπτος επίσης και η Ρωσία ζητάει σταφίδα μα ο ΑΣΟ τη δίνει σχεδόν τσάμπα στους οινοβιομήχανους με 1000 δρχ. περίπου το χιλιόλιτρο.
Πέρσυ ο Κόκιζας, σύμβουλος του ΑΣΟ (όταν επρόκειτο να σταλούν κρασιά στην Αμερική) πρότεινε να μην εγκαταλείψουμε τη γαλλική αγορά και να μην στείλουμε κρασιά στην Αμερική. Ο δε Χαρίλαος πήγε στην Αμερική και έβαλε τον πρεσβευτή Σιμόπουλο να υπογράψει έκθεση ότι τάχα η Αμερική δεν θα εισάγει ούτε κρασιά, ούτε κονιάκ. Γύρισε ο Χαρίλαος, πήρε τα κρασιά του ΑΣΟ με 600 δραχμές (στο χιλιόλιτρο σταφίδας) έκανε κονιάκ και το πούλησε στην Αμερική, κερδίζοντας εκατομμύρια. Λένε ότι ο ΑΣΟ έχει ενεργητικό 400 εκατομμύρια, εμάς όμως μας ενδιαφέρει να πάμε να δούμε τι έχουν οι σταφιδοπαραγωγοί. Αυτοί πεινούν, υποφέρουν, δουλεύουν μες στις βροχές και το λιοπύρι δίχως να εξασφαλίσουν ούτε το ψωμί τους. Οταν δε στα 1930 ξεσηκώθηκαν, οι εκμεταλλευτές φόρτωσαν τις ευθύνες στο διευθυντή Σιμωνίδη, που τον αγκάλιασε αμέσως η Εθνική Τράπεζα με 25 χιλ. δραχμές μισθό, γιατί ήταν όργανό της.
Σταφιδοπαραγωγέ! Οταν αναδεύεσαι και ανταριάζεις και τους πιάνεις να λωποδυτεύουν υπό την προστασία του νόμου, γιατί είνε νομιμοποιημένοι ληστές, τότε βρίσκουν μια καινούργια μηχανή για να μας ξεγελάσουν και να καλμάρουν την αγανάχτησή μας. Οταν αυτοί γλεντούν, οι σταφιδοπαραγωγοί, κουλουριασμένοι μες στο λιοπύρι, χαρακώνουν. Στα 1919-1923, ενώ η λίρα είχε 150-470 δραχμές με τα κονσόρτσιουμ, μας έπαιρναν τη σταφίδα με 65-150 δραχμές. Οι κλεψιές συνεχίζουνται. Να που μοιράζονται οι 9 χιλ. δραχμές που πιάνει ένα χιλιόλιτρο σταφίδας στο Λονδίνο:
1) Τρεις χιλιάδες δραχμές παίρνουν οι σταφιδέμποροι, μεσίτες και εφοπλιστές. 2) Αλλες τρεις παίρνουν ο ΑΣΟ, το κράτος και οι οινοκαρχαρίες και μας αφήνουν εμάς μονάχα τρεις χιλ. δραχμές. Δηλαδή δύο μετρικά αυτοί και ένα εμείς. Να και οι κλεψιές στη βιομηχανοποιημένη σταφίδα. Εν χιλιόλιτρο βγάζει 133 κιλά οινόπνευμα που πουλιέται προς 10, 402 δραχμές. Απ' αυτές το κράτος παίρνει φόρο στο πόσιμο οινόπνευμα 8.206. Τα λεφτά αυτά ανήκουν στους σταφιδοπαραγωγούς.
Αντικρούει ύστερα τη λύση της ενιαίας διαχείρισης - του μονοπωλίου ως καταστρεφτικού και άλλης ληστρικής μηχανής και προτείνει:
Η μόνη σωστή λύση είναι η κατάργηση του ΑΣΟ, του παρακρατήματος και κάθε βάρους στη σταφίδα (εξαγωγική εισφορά, συναλλαγματικού παρακρατήματος, τοπικοί φόροι) [Πανζουρλισμός από χειροκροτήματα].
Ενας γέρος αντιπρόσωπος. Θα πεθάνουμε μια χρονιά, τι θα κάνουν».
