Εν αρχή ωμίλησεν ο κ. Κανελλόπουλος τονίσας ότι η σημερινή κυβέρνησις εθεώρησε επιβεβλημένον αυτής καθήκον να θέση υπό μελέτην το σταφιδικό ζήτημα και προς τούτο κατήρτισε την ως άνω επιτροπήν να εξετάση το ζήτημα απολύτως υπηρεσιακώς και άνευ ουδεμίας επιδράσεως των αμέσως ενδιαφερομένων οι οποίοι άλλως τε θα μετάσχουν εις την μεγάλην επιτροπήν. Τα πορίσματα της επιτροπής αυτής, προσέθεσεν, θα χρησιμεύσουν ως βάσις και θα διευκολύνουν το έργον της καταρτησομένης μεγάλης επιτροπής εις την οποίαν θα συμμετέχουν και επιτροπαί των κομμάτων ίνα χαραχθή ενιαία πλέον σταφιδική πολιτική. Εν συνεχεία ο κ. Κανελλόπουλος είπεν ότι εκ της επιτυχούς ρυθμίσεως του σταφιδικού ζητήματος εξαρτάται ο άρτος 300 και πλέον χιλιάδων καλλιεργητών. Περαιτέρω ο κ. Κανελλόπουλος εκάλεσε τα μέλη της επιτροπής όπως καταβάλουν πάσαν προσπάθειαν διά την ταχυτέραν περάτωσιν του ανατεθέντος αυτοίς έργου.
Εις τον κ. Υπουργόν απήντησεν καταλλήλως ο πρόεδρος του ΑΣΟ κ. Αντωνόπουλος ευχαριστήσας αυτόν διά το μέγα ενδιαφέρον υπέρ του σταφιδικού ζητήματος και της λύσεως αυτού ήτις θέλει εξυπηρετήση όχι μόνον τη σταφίδα αλλά και την εθνικήν οικονομίαν.
Ακολούθως η επιτροπή καθώρισε το πρόγραμμα της εργασίας της ήτις θ’ αρχίση τακτικώς την προσεχή Τετάρτην» (1279).
Αρχές Φεβρουαρίου δημοσιεύεται στη “Σημαία” κείμενο ανταπόκρισης από την Πάτρα, στο οποίο γίνεται εμφανής η ανησυχία για σύγκλιση απόψεων των μεγάλων κομμάτων, προκειμένου να αποφευχθούν νέες εξεγέρσεις του σταφιδοπαραγωγικού κόσμου:
«Εχομεν Φεβρουάριον και οι κορμοί των σταφιδαμπέλων είναι ακόμη γυμνοί. Εν τούτοις, από τούδε, η αγωνία πλανάται υπεράνω του πολυπαθούς σταφιδικού κόσμου. Δεν έχουν εισέτι διατεθή αι παραχθείσαι πέρυσι ποσότητες και στενάζουν υπό το βάρος των αποθεμάτων. Επί πλέον δε προβλέπεται η διάθεσις της εφετεινής εσοδείας του σταφιδοκάρπου θ’ αντιμετωπίσει σοβαράς δυσχερείας.
Θα βαφούν λοιπόν νέαι μαύραι σημαίαι και νέα πένθιμα λάβαρα θα περιφερθούν εις τα σταφιδοφόρα κέντρα, θα έχωμεν νέον ξέσπασμα της αγανακτήσεως του παραγωγικού κόσμου, νέες εξεγέρσεις θα υπενθυμίσουν κατά τρόπον θλιβερόν και μάταιον την ύπαρξιν ενός αλύτου προβλήματος, θα χυθή και νέον αίμα; Και είναι ανάγκη;
Δυστυχώς κατά το διάστημα της τελευταίας, δεν παρέρχεται σταφιδική περίοδος χωρίς να συνοδευθή από μίαν ή περισσοτέρας εξεγέρσεις των σταφιδοπαραγωγών από ένοπλα συλλαλητήρια, από συγκρούσεις με τας κρατικάς δυνάμεις. Κάθε σταφιδικήν εποχήν, την εσυνειθίσαμεν πλέον αιματόβρεκτον και σκορπίζομεν εις τον αέρα μερικάς κενάς και αορίστους βεβαιώσεις περί επιλύσεως του ζητήματος ενόσω το αίμα αχνίζει ακόμη.
Δίδονται λύσεις πρόχειραι. Πεπλανημέναι αντιλήψεις επιφέρουν την σύγχυσιν μεταξύ και των παραγωγών των ιδίων, το ζήτημα προσλαμβάνει μορφήν λαβυρίνθου και υπάρχει πάντοτε ο σταφιδικός Μινώταυρος, απαιτών την ετήσιαν αυτού θυσίαν.
Τον Μάρτιον του 1931, απαγγέλλων την παρθενικήν του ενώπιον της Βουλής αγόρευσιν ο τότε πληρεξούσιος Ηλείας κ. Στεφ. Στεφανόπουλος, απέδωσε την δεινήν, εις ήν είχε περιέλθει, θέσιν του σταφιδικού ζητήματος εις το γεγονός ότι “πάντοτε επελήφθημεν αυτού εν ή μέροις κρίσεων, εν ημέραις ταραχών, εν ταις οποίας ουχί περί ριζικής λύσεως, αλλά μόνον περί περισώσεως και περισυλλογής ηδύνατο να γίνη λόγος, ότι πάντοτε επιχειρήσαμεν την ρύθμισιν αυτού διά προχείρων συνδυασμών υπό το κράτος της ανάγκης, και ουχί κατόπιν ωρίμου σκέψεως και εμβριθούς μελέτης εν ηρέμω και ψυχρά ατμόσφαιρα”.
Ο κ. Στεφανόπουλος ανεβιβάσθη μετέπειτα εις το αξίωμα του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και ενώ εκ της πρωτοβουλίας του και της αρμοδιότητός του εξηρτάτο πλέον η επίλυσις του σταφιδικού ζητήματος, δεν ηδυνήθη να την επιτύχη επειδή η φορά των πραγμάτων έκαμε την πατρίδα μας να ζη μέσα εις διαρκώς ταραχώδη και κρίσιμον ατμόσφαιραν, χωρίς να υπάρχη μια ημέρα γαλήνης. Οι εκλογικοί συναγερμοί, αι αναστατώσεις των κινημάτων, αι λυσσώδεις κομματικαί διαμάχαι, ημπόδισαν το κράτος να ομιλήση δι’ άλλου λογικωτέρου και πειστικωτέρου μέσου προς τους σταφιδοπαραγωγούς, ειμή διά των όπλων.
Σήμερον, καίτοι πιστεύεται ότι εισήλθομεν εις τον γαλήνιον όρμον της εσωτερικής ομαλότητος, δεν λείπουν οι υποστηρίζοντες ότι νέαι ανωμαλίαι δεν θα βραδύνουν να ενσκήψουν, νέαι εκλογαί θα μας συνεγείρουν εκ νέου και νέοι κίνδυνοι σοβαρώτεροι πάσης άλλης εποχής ελλοχεύουν. Και οι ταύτα προβλέποντες διακρίνονται διά την βαθύνοιαν και την διορατικότητά των.
Αφού λοιπόν, εις αυτήν την δύσμοιρον γωνίαν γης, δεν εννοούμεν να παραιτηθώμεν της πολυτελείας των εσωτερικών καταιγίδων, αι οποίαι – το βλέπομεν – αφανίζουν την πτωχήν μας ύπαρξιν, θα έχωμεν νέας ανωμαλίας κατά την επερχομένην νέαν σταφιδικήν περίοδον, δεν θα εύρωμεν και πάλιν κυβέρνησιν ποθούσαν και δυναμένην ν’ ασχοληθή με το εθνικόν αυτό πρόβλημα, θα χυθή πάλιν νέον αίμα;
Ουδείς δύναται να προβλέψη, ούτε χρειάζονται προβλέψεις. Χρειάζεται να προληφθούν τα πράγματα ενόσω ακόμη είναι καιρός και να δοθεί μια λύσις δικαία, λογική, συμφέρουσα και παραγωγούς και κράτος.
Μία προσπάθεια προς επίτευξιν λύσεως του σταφιδικού ζητήματος, θα προσκρούση ασφαλώς εις την αντιτιθεμένην ψυχολογίαν των διαφόρων περιφερειών. Δεν σημαίνει. Ας ακουσθούν όλων οι γνώμαι, διότι αμφοτέρων των μεγάλων παρατάξεων οι σταφιδοπαραγωγοί, οίτινες ωθούνται εις μιαν ατελείωτον ανθρωπομαχίαν, έχουν κατά βάθος δίκαιον, επειδή ζητούν να ζήσουν. Εχουν ίσως παρασυρθεί και δεν εκρέμασαν τον πρώτον σταφιδοπατέρα διά να μη φθάσουν εις την σημερινήν κατάστασιν ως είχεν ειπεί ο τέως υπουργός Εθνικής Οικονομίας κ. Π. Βουρλούμης. Οι σταφιδοπατέρες αυτοί εμπορεύονται σήμερον το αίμα των παραγωγών εντεύθεν κακείθεν, υπερασπίζονται τους Αιγιαλείς παραγωγούς αγωνιζομένους προς επιβολήν των αντιλήψεών των, υπερασπίζονται και τους Μεσσήνιους διεκδικούντας αντίκρυς αντίθετα αιτήματα, αρκεί μόνον να γίνεται φασαρία, να βάλλεται το κράτος, ο ΑΣΟ, αρκεί να χύνεται αίμα.
Αυτή η κατάστασις, η οδυνηρά διά την παραγωγήν και την εθνικήν οικονομίαν, ας σταματήση εφέτος. Ας κλείσει το θλιβερόν στοιχείον των εξεγέρσεων. Ας συγκληθεί ένα σταφιδικόν συνέδριον, ας κληθούν εις αυτό πάντες οι δικαιούμενοι και οι δυνάμενοι να ομιλήσουν και ας δοθή μια λύσις ανεπηρρέαστος από τα λείψανα μεθόδων άλλων περιστάσεων, προσηρμοσμένη εις τας σημερινάς και τας αυριανάς κρισίμους συνθήκας. Η λύσις αυτή πρέπει να δοθή τώρα, ενόσω είναι καιρός, πριν δέσουν οι καρποί των σταφιδαμπέλων, πριν η εύλογος σύγχυσις των παραγωγών κατά την πρόοδον της καλλιέργειας ωθήση και πάλι προς λύσεις βεβιασμένας.
Ας συνέλθουν εις εαυτούς οι εντεταλμένοι. Αν ενθυμηθούν ότι μία σταγών εκχειλίζει το ποτήριον και ας φοβηθούν μήπως είναι εφετεινή, η μοιραία αυτή σταγών, η οποία εν μέσω συνθηκών εξαιρετικώς δυσχερών, δώση το καίριον πλήγμα εις την σοβαρωτάτην πηγήν εθνικού πλούτου, την σταφίδα μας» (1280).

(1279) “Σημαία” 25/1/1936
(1280) “Σημαία” 5/2/1936