Το βιβλίο δεν αποτελεί απλώς μια καταγραφή γεγονότων που διαδραματίστηκαν στην Κύπρο το 1974, αλλά και μια έκκληση για δικαιοσύνη, αναγνώριση και διατήρηση της ιστορικής μνήμης. Η πρώτη παρουσίαση του βιβλίου θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 27 Ιανουαρίου, στις 6 μ.μ., στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ, Ακαδημίας 20, 1ος όροφος, στην Αθήνα. Παράλληλα, προγραμματίζονται παρουσιάσεις στην Καλαμάτα, σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, καθώς και στην Κύπρο.

Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Δρακουλάκου

Κύριε Αντωνόπουλε, τι σας ώθησε να γράψετε το βιβλίο "Κύπρος 1974: Μισός αιώνας προδοσίας" και ποια ήταν η πιο συγκλονιστική μαρτυρία που συναντήσατε κατά την έρευνά σας;

Το 1974 ήμουν 13 χρονών παιδί και ζούσα στο χωριό μου, τον Ρωμανό Πυλίας Μεσσηνίας. Το 1975 στη φαρέτρα της μνήμης μου καταγράφηκε μια εικόνα που με ακολουθούσε για μισό αιώνα!!! Ήταν ένα σούρουπο του Σεπτέμβρη που η άφιξη ενός ασθενοφόρου στο χωριό έγινε η είδηση… της ημέρας. Η εικόνα του φορείου που μετέφερε τον τραυματία συντοπίτη μου Γιώργο Διπλάρη που είχε δεχθεί ριπή στη Κύπρο το 1974, που τον άφησε ανάπηρο καταστρέφοντας το αριστερό του πόδι, με ακολουθούσε όλα αυτά τα χρόνια. Αυτή ήταν και η αφορμή. Προσέγγισα πριν εφτά χρόνια τον Γιώργο για να κάνω την ιστορία του βιβλίο και μου αρνήθηκε. Δεν επέμεινα γνωρίζοντας ότι όλοι αυτοί που έζησαν τον εφιάλτη της Κύπρου δεν θέλουν για πολλούς λογούς να θυμούνται. Το σεβάστηκα.

Πώς επηρέασε η εμπειρία σας ως δημοσιογράφος την προσέγγισή σας στη συγγραφή ενός βιβλίου με ιστορικό περιεχόμενο; 

Η ερευνητική δημοσιογραφία πάντα με εξίταρε σε όλη την διαδρομή μου ως επαγγελματίας δημοσιογράφος. Το ιστορικό περιεχόμενο του βιβλίου από την στιγμή που δέχθηκε σε δεύτερο χρόνο την πρόταση μου προέκυψε. Με βοήθησε μάλιστα σημαντικά με την συμπλήρωση των ιστοριών άλλων τριών συμπολεμιστών τού, του Νίκου Κάβδα από την Καλαμάτα, του Σωτήρη Παναγάκη από την Μεγαλόπολη (που συνέβαλε σημαντικά στο βιβλίο, πέρα από την συγκλονιστική του αφήγηση και με ντοκουμέντα από το προσωπικό του αρχείο) και του Ηλία Ζαπάτη από το χωριό Αρχαία Πίσσα του νομού Ηλείας.

Εχετε αναφέρει ότι το ελληνικό κράτος φέρθηκε με απίστευτη σκληρότητα στους ήρωες και στα θύματα της τραγωδίας. Ποιες συγκεκριμένες ενέργειες θεωρείτε ότι θα έπρεπε να γίνουν για την αποκατάστασή τους;

Οι λεβέντες αυτοί που είναι και οι πρωταγωνιστές του βιβλίου, έφυγαν από τα σπίτια τους υγιείς και παλληκάρια, για να υπηρετήσουν τη στρατιωτική τους θητεία για την  πατρίδα. Οσοι γύρισαν όπως γύρισαν και έζησαν μισό αιώνα με το στίγμα του … «προδότη» και αντιμετωπίστηκαν από το ελληνικό κράτος διαχρονικά ως …αριθμοί που δεν ήταν πουθενά καταγεγραμμένοι!!! Το ελληνικό κράτος όπως και το Κυπριακό έχουν ιστορικό χρέος απέναντι σε όλες αυτές τις τσαλακωμένες ψυχές να τους αποδώσουν το ελάχιστο. Μια τιμητική αναγνώριση των αγώνων τους και μια σύνταξη σε όσους δεν πήραν τίποτα!!!

Ποια είναι η άποψή σας για τον ρόλο των διεθνών παραγόντων στα γεγονότα του 1974 και πώς αυτός παρουσιάζεται στο βιβλίο σας;

Ο ρόλος των διεθνών παραγόντων έχει ονοματεπώνυμο αγαπητή συνάδελφος. Μιλάμε για την Αμερική και την Αγγλία.

Και στην περίπτωση της Κύπρου όπως και της Ελλάδας (κυρίως η Αγγλία) ο ρόλος και των δυο υπήρξε βρώμικος και αντεθνικός. Τώρα πως παρουσιάζεται στο βιβλίο, όταν διαβάσετέ το βιβλίο θα το διαπιστώσετε.

Πιστεύετε ότι υπάρχει ελπίδα για πλήρη διαλεύκανση των γεγονότων του 1974 και απόδοση δικαιοσύνης;

Διατυπώνεται στο βιβλίο η ανησυχία και η απαισιοδοξία μου για τις επικείμενες εξελίξεις. Σε καμιά περίπτωση δεν πιστεύω ότι υπάρχει ενδεχόμενο διαλεύκανσης όσων έγιναν το 1974 στη Κύπρο που τα έζησαν στο πετσί τους οι Κύπριοι αδελφοί μας και το πλήρωσαν με αίμα. Αντιθέτως πιστεύω ότι με τους απέναντι του Αττίλα  δεν ξεμπερδέψαμε. Αν δεν σταματήσει και αλλάξει ρότα η διαχρονικά και κυρίως τα τελευταία χρόνια ηττοπαθής εξωτερική πολιτική της χώρας πολύ φοβάμαι ότι θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε και άλλες απώλειες. Πολύ πιθανόν σε κάποιο νησί, ή στην εγκαταλελειμμένη Θράκη ή ακόμη και στην ίδια την Κύπρο. Το δόγμα της «Γαλάζιας πατρίδας» των Τούρκων βρυχάται και ο οθωμανικός επεκτατισμός του Σουλτάνου «Ερντογάν» φαίνεται στην Συρία και στις τρελές απαιτήσεις που διατυπώνει για τις ΑΟΖ σε όλο το Αιγαίο.

Η νέα γενιά είναι επαρκώς ενημερωμένη για τα γεγονότα του 1974 στην Κύπρο; Τι θα προτείνατε για την καλύτερη εκπαίδευση και ευαισθητοποίησή τους;

Θεωρώ πως όχι και δεν γνωρίζω πόσο μπορεί να την ενδιαφέρει!!! Δυστυχώς έχουν γίνει εγκλήματα στη πατρίδα μας  σε ότι αφορά την συντήρηση της Ιστορικής μνήμης από πλευράς παιδείας που είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του συστήματος ανάλογα με τα συμφέροντα του. Αν το κράτος μας ενδιαφέρεται να συντηρήσει την ιστορική μνήμη έχει την δυνατότητα να κάνει πολλά .Και να υποστηρίξει έμπρακτα ανάλογες προσπάθειες και κυρίως να πάρουν τα παιδιά που είναι η συνέχεια αυτής της χώρας την ιστορία στα χέρια τους και να την διαβάσουν.

Πώς βλέπετε τον ρόλο της δημοσιογραφίας σήμερα στην ανάδειξη ιστορικών γεγονότων και την αποκατάσταση της ιστορικής μνήμης;

Θεωρώ ότι αποσπασματικά γίνονται αναφορές σε ιστορικά γεγονότα με τις σκοτεινές πλευρές που θίγουν πρόσωπα και πράγματα να αποφεύγονται με έντεχνο τρόπο. Υπάρχουν πάντως σημαντικές γραφίδες που προσπαθούν να ρίξουν φως στο σκοτάδι μέχρι του σημείου που τους επιτρέπεται.

Τι μήνυμα θα θέλατε να περάσετε στους αναγνώστες σας, ιδιαίτερα στους νεότερους, σχετικά με την ιστορία της Κύπρου και τη σημασία της μνήμης;

Λαός που δεν γνωρίζει την Ιστορία του διατρέχει ουσιαστικό κίνδυνο αφανισμού. Οι απειλές που χρόνο με το χρόνο έχουν μεταλλάξει την ελληνική κοινωνία είναι εμφανείς στην καθημερινότητα μας και ευδιάκριτες. Βγείτε στις πλατείες και ρωτήστε τους νέους τι γνωρίζουν για τα θέματα που με ρωτάτε. Δυστυχώς λυπάμαι πολύ που το εκφράζω αυτό αλλά είναι αλήθεια. Θα απογοητευτείτε.

Ποια ήταν η ανταπόκριση των βετεράνων και των οικογενειών τους μετά την κυκλοφορία του βιβλίου σας;

Το περιμένουν με μεγάλη προσμονή και αγωνία. Η Παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει στην Αθήνα στις 27 Ιανουαρίου 2025 στο 1ο όροφο της ΕΣΗΕΑ στις 6 μ.μ. Προσεχώς θα γίνει παρουσίαση και στη Καλαμάτα και ευελπιστώ και στη Μεγαλόπολη. Πάντως υπάρχει ενδιαφέρον για παρουσίαση του βιβλίου και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας αλλά και στη Κύπρο.

Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια; Σκοπεύετε να συνεχίσετε με θέματα ιστορικού ενδιαφέροντος;

Θα ξεκινήσω σύντομα την συγγραφή του δεύτερου βιβλίου μου, χωρίς να δεσμευτώ από τώρα για το είδος του. Εχω στο μυαλό μου αρκετά πράγματα και θα συνεχίσω να γράφω γιατί πέρα από την δημιουργική της  διάσταση η συγγραφή μου προσφέρει ενέργεια και ικανοποίηση… Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως τους πρωταγωνιστές του βιβλίου που μου έδειξαν εμπιστοσύνη ανοίγοντας την καρδιά τους, τις πηγές στις οποίες ανέτρεξα και πήρα αποσπάσματα και φωτο καθώς και τον εκδοτικό οίκο «Ινφογνώνων» και προσωπικά τον Απόστρατο αξιωματικό της ΕΥΠ και σημερινό στρατιωτικό αναλυτή και εκδότη κ. Σάββα Καλεντερίδη για την εμπιστοσύνη του.

 «ΚΥΠΡΟΣ 1974: ΜΙΣΟΣ ΑΙΩΝΑΣ ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ»

Τέσσερα πληγωμένα παλληκάρια που έζησαν την ανείπωτη τραγωδία της Κύπρου αποθήκευσαν στη φαρέτρα της μνήμης τους όλες τις συγκλονιστικές στιγμές που έζησαν. Τις έζησαν από την πρώτη γραμμή της μάχης, πολέμησαν με νύχια και με δόντια και με απαράμιλλο ηρωισμό απέτρεψαν τα χειρότερα για τον Ελληνισμό. Κάποιοι έχυσαν το αίμα τους κι όσοι επέζησαν υποφέρουν ακόμη, πενήντα χρόνια μετά, από μετα-τραυματικό στρες και από αναπηρίες που τους κληροδότησε η συμμετοχή τους στον πόλεμο. Η ιστορία τους δεν γράφηκε, ούτε ειπώθηκε ποτέ ολοκληρωμένα όλα αυτά τα χρόνια. Την κάλυψε το πέπλο της εθελούσιας λήθης για μια εθνική συμφορά. Κανείς δεν ήθελε να θυμάται. Και μόνο οι ίδιοι με τους συμπολεμιστές τους διηγούνταν ο ένας στον άλλον τις αναμνήσεις και τους εφιάλτες τους. Κάποιοι από αυτούς, υπηρετώντας τη στρατιωτική τους θητεία, εγκλωβίσθηκαν στους χουντικούς σχεδιασμούς του πραξικοπήματος κατά του Μακάριου και υπό την απειλή ενδεχόμενης εκτέλεσης, βρέθηκαν να πολεμούν εναντίον Ελλήνων, με αποτέλεσμα να κουβαλούν μια ολόκληρη ζωή το βάρος και τα τραύματα, ψυχικά και σωματικά, αλλά και το στίγμα μιας προδοτικής αδελφοκτονίας. Το ελληνικό κράτος φέρθηκε με απίστευτη σκληρότητα και καχυποψία στους ήρωες και στα θύματα της τραγωδίας, όταν επέστρεψαν στην πατρίδα, θέλοντας να αποκρύπτει εσαεί τις ευθύνες της χουντικής κυβέρνησης και του διεθνούς παράγοντα. Έστω και τώρα πρέπει να αποκαταστήσει εκ των υστέρων τους ανθρώπους αυτούς, που διανύουν την έβδομη ή την όγδοη δεκαετία της ζωής τους, χωρίς να έχουν ουσιαστικά δικαιωθεί. Ο Φάκελος της Κύπρου δεν άνοιξε ποτέ, καλύπτοντας τα πρωτοπαλίκαρα της προδοσίας και αφήνοντας ένα μεγάλο κενό στην καταγραφή της ιστορικής αλήθειας.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Αντώνης Αθ. Αντωνόπουλος γεννήθηκε στο Ρωμανό Πυλίας Μεσσηνίας, είναι παντρεμένος με την εκπαιδευτικό Σγουρό Χρυσού και πατέρας του Αθανάσιου και του Λυκούργου Αντωνόπουλου 29 και 23 ετών αντίστοιχα. Ο συγγραφέας είναι επαγγελματίας δημοσιογράφος-συνταξιούχος και τακτικό μέλος ΕΣΗΕΑ- ΠΣΑΤ-UEPS-AIPS. Επί σειρά ετών εργάστηκε στους τηλεοπτικούς σταθμούς ΕΤ1, ΕΤ2, ΜΕGA, CONTRA, CHANEL NINE και αλλά κανάλια μικρότερης εμβέλειας ως ρεπόρτερ αλλά και ως παρουσιαστής εκπομπών καθώς και σε αρκετούς ραδιοφωνικούς σταθμούς πανελλαδικής εμβέλειας με εκπομπές, ρεπορτάζ και μεταδόσεις αγώνων, ERA SPOR, ΑΘΗΝΑ 984, REAL FM, καθώς σε εφημερίδες και περιοδικά. Εργάστηκε επίσης στο γραφείο τύπου του Δήμου Αθηναίων επί δημαρχίας του αείμνηστου Αντώνη Τρίτση.

Είχε την δημοσιογραφική επιμέλεια έκδοσης της εγκυκλοπαίδειας των sports με τα αθλήματα των Ολυμπιακών Αγώνων. Διετέλεσε Διευθυντής Τύπου εγκατάστασης στους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας το 2004, ενώ κάλυψε ως ρεπόρτερ τους Ολυμπιακούς αγώνες το 2000 στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας. Υπεύθυνος Τύπου σε πολλές διοργανώσεις αθλημάτων. Ηταν επί σχεδόν μια δεκαετία εκλεγμένος αντιπρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Αθλητικών Συντακτών.