Κυριακή, 18 Οκτωβρίου 2020 16:00

Για τα 200 έτη επιβολής της μετριοκρατίας: Η πανέμορφη χώρα µας µε τους άχρηστους (ή άντε και) μέτριους διαχειριστές της

Γράφτηκε από την


Του Δημ. Γ. Χριστοφιλόπουλου, καθηγητή Θεσμών και Πολιτικής Χωροταξίας-Πολεοδομίας Πανεπιστημίου Αθηνών

Αρκετοί Καλαματιανοί εύλογα και ανησυχούν για το μέλλον της χώρας και συνεπώς και της πόλης τους. Θα παραμείνει τουλάχιστον όπως είναι σήμερα η Καλαμάτα ως ένα σχετικά καλό διαµορφωµένο περιβάλλον για άνετη και δηµιουργική διαβίωση των κατοίκων της ή θα χειροτερεύσουν οι όροι διαβίωσης των πολιτών;
Μια απάντηση στο ερώτημα αυτό, για το μέλλον της πόλης, είναι αρκετά δύσκολη. Για να δοθεί απάντηση στο δύσκολο αυτό ερώτημα πρέπει προηγουµένως να ασχοληθούμε με το μέλλον της ελληνικής Πολιτείας, με το οποίο είναι συνυφασμένο και το μέλλον των πόλεων και εποµένως και της Καλαμάτας.
Εδώ και δεκάδες χρόνια η ελληνική Πολιτεία κυβερνιέται από τα δύο μεγάλα κόµματα που εναλλάσσονται στην εξουσία. Πότε το ένα βρίσκεται στην Κυβέρνηση και το άλλο στην αντιπολίτευση και πότε το αντίθετο. Τα δύο κόμματα αυτά, κυρίως, συνθέτουν το πολιτικό σύστημα (δικομματισμός) που κυριαρχεί στη χώρα µας. Βασική παράμετρος, που κατευθύνει τις ενέργειες των δύο αυτών κομμάτων είναι το πολιτικό κόστος. Η παθογένεια αυτή, της κυριαρχίας του πολιτικού κόστους, αποτελεί το μεγαλύτερο εµπόδιο για µια δημιουργική ανάπτυξή τους. Ολες σχεδόν οι κινήσεις τους συνδέονται με το πολιτικό κόστος.
Το μεγαλύτερο μέρος των δύο πολιτικών σχηματισμών αυτών (κόμματα εξουσίας) που όλο και περισσότερο ταυτίζονται ιδεολογικά, περιλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό τους δεινόσαυρους της προηγούμενης εικοσαετίας που δεν αφήνουν τον ένα πολιτικό σχηματισμό να ανανεωθεί και τους επικοινωνιστές της επόμενης εικοσαετίας που αποτελούν τον άλλο πολιτικό σχηματισμό και κυβερνούν πουλώντας μεταρρύθμιση, δηλαδή αέρα.
Ολοι κάνουν ό,τι μπορούν για να διατηρηθούν στην εξουσία: Ετσι, οι μεν όταν βρίσκονται στην αντιπολίτευση τάζουν στους ψηφοφόρους «λαγούς με πετραχήλια» και όταν παίρνουν την Κυβέρνηση ξεχνούν τους λαγούς και περιορίζονται στα πετραχήλια, δηλαδή τους μοιράζουν «καθρεφτάκια». Οι δε και κυρίως οι δεινόσαυροι θεωρούν το κόμμα κτήµα τους παραμένουν σε αυτό παρά το γεγονός ότι οι πολίτες τους έχουν βαρεθεί. Οι επικοινωνιστές, που κατέλαβαν µε απατηλές υποσχέσεις την εξουσία χρησιμοποιούν κάθε τέχνασμα για να τη διατηρήσουν. Έτσι, αποφεύγουν κάθε ενέργεια που έχει πολιτικό κόστος. Ως κύριο μέλημά τους δεν είναι το πώς θα προχωρήσει μπροστά η χώρα και θα ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις αλλά το πώς θα παραμείνουν στην εξουσία χρησιμοποιώντας οποιαδήποτε θεμιτά ή αθέμιτα, απατηλά ή μη μέσα. Δηλαδή, ενώ δεν κάνουν σχεδόν τίποτε, για την πρόοδο της χώρας, γιατί αυτό στοιχίζει πολιτικά και άρα κινδυνεύει η εξουσία τους, εμφανίζονται ως μεταρρυθμιστές. Αλλά τι θέλουν να μεταρρυθμίσουν; Οχι βέβαια την κοινωνία προς το καλύτερο αλλά αυτό που η άλλη αντίπαλη ομάδα δημιούργησε. Η «μεταρρύθμιση» τους αυτή θα αποτελέσει την αιτία για να μπορέσει, όταν έλθει η αντίπαλη ομάδα στην Κυβέρνηση, να έχει να καταργήσει κάτι. Δηλαδή το ένα κόµµα θα λέει ότι μεταρρυθμίζει (έτσι γενικά και αόριστα) και το άλλο όταν έρχεται στην εξουσία θα µεταρρυθμίζει τη μεταρρύθμιση.
Το πολιτικό σύστημα αυτό συντίθεται από τους πολιτικούς και τους παρατρεχάµενούς τους. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι ανεπάγγελτοι και το σύστημα τους επιτρέπει να έχουν ως επάγγελμα την πολιτική. Ετσι, απασχολούνται στο δηµόσιο με νοοτροπία µόνιµου ή επί συμβάσει υπαλλήλου. Η αίσθηση της µονιμότητας του επαγγέλματος τους καθιστά κατεστημένους και επικίνδυνους για την ελληνική κοινωνία. Ουδείς τολμάει να ζητήσει με αναθεώρηση του Συντάγματος περιορισμό της βουλευτικής θητείας σε 8 ή 10 το πολύ χρόνια. Ζήτω η μονιµότητα. σε πολιτικό επίπεδο οι, κατά την έκφραση στελεχών των δύο σχηματισµών, οι καραγκιόζηδες και οι ψυχικά ανισόρροποι. Επικίνδυνο ρόλο σε αυτό το πολιτικό παιχνίδι παίζουν και πολλοί δημοσιογράφοι, οι οποίοι διαπλέκονται, και επηρεάζουν την εξέλιξη των πραγµάτων. Αυτοί οι επαγγελµατίες πολιτικοί είναι πλέον επικίνδυνοι για την πορεία της χώρας προς την πρόοδο. Γράφοντας αυτά για τους πολιτικούς, τα διάφορα τρωκτικά, που έχουν συμφέρον να παραμείνει το σύστημα όπως έχει, θα µε χαρακτηρίσουν αναρχικό, αυτόνομο, κομμουνιστή, αναρχοκομμουνιστή κ.λπ. Οχι βρε παιδιά, δεν είμαι τίποτα από αυτά. Απλώς επιθυμώ έντονα να αλλάξει αυτό το αρρωστημένο πολιτικό σύστημα των δεινόσαυρων και των επικοινωνιστών» και να αντικατασταθεί με φρέσκα, δημιουργικά μυαλά, που θα αποκαταστήσουν τις χαµένες αστικές αξίες και θα συμβάλλουν στην πρόοδο της χώρας.
Θα αναρωτηθεί κάποιος οι πολίτες τι ρόλο παίζουν; Η µεγάλη πλειοψηφία είναι αδιάφορη για την πολιτική και γενικά για τα κοινά πράγµατα. Δέχονται παθητικά αυτά που τους σερβίρουν και δεν αντιδρούν, ούτε και ελπίζουν σε κάποια καλύτερη κατάσταση. Αλλωστε την πολιτική ατζέντα τη διαµορφώνουν οι ειδήσεις των οκτώ. Η τηλεοπτική δημοκρατία θριαμβεύει.
Ετσι, πολιτικοί (Κυβέρνηση και αντιπολίτευση) και πολίτες βρίσκονται σε αφασία. Μια αφασική κυβέρνηση, που ελέγχεται από αφασική αντιπολίτευση, κυβερνάει αφασικούς πολίτες. Αλλωστε κάθε κοινωνία έχει τους πολιτικούς που της αξίζουν (τέτοια χώρα, τέτοια κυβέρνηση, όπως λένε και οι Γάλλοι). Θα έλεγε κάποιος ότι τα 400 χρόνια τούρκικης σκλαβιάς έχουν αλλοιώσει ή και διαστρεβλώσει την προσωπικότητα του Ελληνα (πολιτικού και πολίτη). Μήπως τελικά ο Ελληνας που εµφανίζεται ως έξυπνος είναι απλά εξυπνάκιας που βλέπει το κράτος ως κατακτητή (Τούρκο) και προσπαθεί να επιβιώσει µε κοµπίνα η οποία αποτελεί και τη νέα, κυρίαρχη, αξία του; Από την άλλη μεριά μήπως το πολιτικό σύστημα συµπεριφέρεται ως καμπιναδόρικο που προσπαθεί να ξεγελάσει τους πολίτες;
Αυτό το πολιτικό τοπίο υπάρχει περίπου σε όλα τα επίπεδα Διοίκησης, δηλαδή στο κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό. Μάλιστα στο τοπικό επίπεδο πρόσφατος νόμος «έκοψε µισθό» σε όλους τους εκλεγμένους αντιπροσώπους (περιφερειάρχες, δήμαρχοι, αντιδήμαρχοι, περιφερειακοί - δηµοτικοί σύμβουλοι κ.λπ. Ολοι είναι µισθωτοί. Τα δηµιουργικά µυαλά της τοπικής εξουσίας αντικαταστάθηκαν από υπαλλήλους, μέτριους διαχειριστές της τοπικής εξουσίας.
Η σχέση μεταξύ της κρατικής διοίκησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι περίπου η ακόλουθη: Ολοι οι εκλεγµένοι αντιπρόσωποι του εθνικού επιπέδου μιλάνε για αποκέντρωση, ενώ στην πραγµατικότητα δεν ενδιαφέρονται παρά, στην καλύτερη περίπτωση, για μια στοιχειώδη αποσυγκέντρωση. Η κεντρική εξουσία επιθυμεί κυρίως το καπέλωμα και τον έλεγχο της τοπικής εξουσίας. Σε ορισµένους πολιτικούς υπάρχει η αντίληψη ότι στον κόσμο, όπως υπάρχουν Κράτη και κρατίδια, υπάρχουν.
Αρχές και...…

Συµπέρασµα: το πολιτικό σύστημα σε όλα τα επίπεδα, δηλαδή το κεντρικό, το περιφερειακό και το τοπικό χρειάζεται ριζική αναδιάρθρωση προκειμένου η χώρα να ανταποκριθεί στις μελλοντικές ανάγκες που θα είναι όλο και περισσότερο πιεστικές. Οι ξεπερασµένοι πολιτικοί να συνταξιοδοτηθούν για να ανοίξει ο δρόμος σε νέα, δημιουργικά μυαλά.
Συµπέρασµα: το πολιτικό σύστημα (πρώην δικοµµατικό και, σήμερα, διπολικό, άλλαξε ο Μανωλιός…) σε όλα τα επίπεδα, δηλαδή το κεντρικό, το περιφερειακό, το τοπικό, χρειάζεται ριζική αναδιάρθρωση προκειμένου η χώρα να ανταποκριθεί στις μελλοντικές ανάγκες που θα είναι όλο και περισσότερο πιεστικές. Οι ξεπερασµένοι, στην πλειοψηφία τους, πολιτικοί να συνταξιοδοτηθούν για να ανοίξει ο δρόμος σε νέα, ικανά και δημιουργικά µυαλά. Μόνο με τέτοια μυαλά φρέσκα µυαλά μπορούμε να ελπίζουμε για κάτι καλύτερο.