Η χρονιά της πανδημίας που έφυγε, μάλλον με ανακούφιση, από τη ζωή μας πριν από λίγες μέρες, ανέτρεψε παραδοσιακές αντιλήψεις για την κοινωνία μας. Τούτο δεν μπορούσε παρά να αφήσει και το ισχυρό αποτύπωμά του στα επιμέρους ζητήματα της Μεσσηνίας, με την παρακαταθήκη για τη νέα χρονιά να μοιάζει άκρως απαιτητική:

12. Νοσοκομεία Καλαμάτας και Κυπαρισσίας.

Ήταν η χρονιά που υγεία επανήλθε ως πρώτη προτεραιότητα εξ αιτίας της πανδημίας. Εν μέσω των οδυνηρών συνεπειών της υποχρηματοδότησης και του brain drain που μας «κληροδότησε» η οικονομική κρίση, η ανάγκη ουσιαστικής στήριξης του ΕΣΥ με έμπειρο προσωπικό είναι πλέον ζωτική. Το 2020 σηματοδότησε την ολοκλήρωση της θητείας της διοίκησης Μπέζου στο νοσηλευτικό ίδρυμα της Καλαμάτας, με τον απολογισμό αναμφίβολα θετικό και τον πήχη για νέα διοίκηση του Νοσοκομείου να έχει τεθεί πολύ ψηλά. Οι προκλήσεις παραμένουν σοβαρές και θα απαιτήσουν γενναίες και γρήγορες αποφάσεις ώστε να θωρακιστούν οι νοσηλευτικές μονάδες της Μεσσηνίας.

13. Η ανάδειξη της Μεσσηνίας σε ενεργειακό κόμβο

Το 2020 η συζήτηση για την επικείμενη απολιγνιτοποίηση και την επόμενη μέρα της Μεγαλόπολης επισκίασαν κάθε άλλη εξέλιξη στον ενεργειακό τομέα της περιοχής μας. Περαιτέρω, η Περιφέρεια επιδιώκει την υλοποίηση εκ μέρους της ΔΕΔΑ της μελλοντικής και πάντως αβέβαιης επέκτασης των δικτύων διανομής του φυσικού αερίου και στη Μεσσηνία, ενώ οι Δήμοι έχουν τεθεί στο περιθώριο. Είναι όμως η συγκρότηση ενός ολοκληρωμένου περιφερειακού ενεργειακού σχεδιασμού με έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ηλεκτροκίνηση που θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα από κοινού με την αξιοποίηση πόρων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης. Η μη αξιοποίηση των κρίσιμων ευκαιριών που παρουσιάζονται θα έχει ολέθρια αποτελέσματα για τις τοπικές κοινωνίες.

14. Αντιπλημμυρική θωράκιση της περιφέρειας Καλαμάτας

Έργο που εξαγγέλθηκε ήδη επανειλημμένα μετά τις φονικές πλημμύρες του φθινοπώρου του 2016. Το 2020 αναγγέλθηκε επίσημα η πρόθεση ανάθεσης των έργων ύψους 80 εκατομμυρίων Ευρώ στην κοινοπραξία «Μορέας» με επέκταση της υφιστάμενης σύμβασης παραχώρησης. Το ζήτημα της ολοκλήρωσης των μελετών απαιτεί όμως ιδιαίτερη προσοχή και χρήζει ουσιαστικής εμπλοκής του Δήμου Καλαμάτας ώστε να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες της περιοχής. Ελπίδα όλων το 2021 να φέρει ένα δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των έργων, αν όχι και την εκκίνησή τους.

15. Κεντρική διαχείριση απορριμμάτων.

Παρά το χαμένο χρόνο και τις εύλογες ανησυχίες για ανετοιμότητα και επικείμενη αύξηση των δημοτικών τελών καθαριότητας, το 2021 θα είναι η χρονιά που, επιτέλους, θα ξεκινήσει τουλάχιστον η προσωρινή διαχείριση από την ανάδοχο εταιρία και θα σταματήσει σταδιακά η απαράδεκτη κατάσταση με τις χωματερές σε όλη την Πελοπόννησο.

16. Επέκταση της Costa Navarino.

Η εμβληματική επένδυση της οικογένειας Κωνσταντακόπουλου έχει ήδη προχωρήσει σημαντικά, με νέες μονάδες στην περιοχή της Πύλου να ενισχύουν το μεσσηνιακό τουριστικό brandname το 2021, παρ’ ότι απαιτούνται σίγουρα πρόσθετες προσπάθειες για την τουριστική ανάπτυξη του τόπου μας.

17. Αρχαία Θουρία

Ούτε το 2020 σηματοδότησε την έναρξη της επισκεψιμότητας του σημαντικότερου αρχαιολογικού χώρου της ανατολικής Μεσσηνίας, παρά την εντυπωσιακή προσπάθεια της ομάδας της Ξένης Αραπογιάννη. Η στήριξη του Δήμου Καλαμάτας και της Περιφέρειας παραμένει αλλά είναι σίγουρα ανεπαρκής, δεδομένης της αναπτυξιακής σημασίας του αρχαιολογικού χώρου για την ευρύτερη περιοχή.

18. Ανάπλαση των εκβολών του ποταμού Παμίσου και ανάδειξη του παραλιακού μετώπου Καλαμάτας-Μεσσήνης.

Δυστυχώς δεν σημειώθηκε ουσιαστική πρόοδος για την υλοποίηση του έργου το 2020. Οι δημοτικές αρχές Καλαμάτας και Μεσσήνης έχουν μεν επιδείξει ενδιαφέρον για τη διασύνδεση των όμορων περιοχών με νέα γέφυρα, υπόθεση που φαίνεται να προχωρεί έστω και αργά, αλλά συνεκτικό σχέδιο για την αξιοποίηση της περιοχής δεν φαίνεται να υπάρχει επί
του παρόντος.

19. Αναγέννηση του αγροτικού τομέα

Με τη συζήτηση να περιορίζεται δυστυχώς μόνο στην υγειονομική ασφάλεια των αλλοδαπών εργατικών χεριών για την ελαιοσυγκομιδή, η άμεση ανάγκη υλοποίησης μιας ολοκληρωμένης πολιτικής αναγέννησης του αγροτικού κόσμου στη Μεσσηνία παρέμεινε, δυστυχώς σε δεύτερο πλάνο και το 2020. Το ίδιο ισχύει και με την υπόθεση του «ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας», όπου απαιτούνται άμεσα διορθωτικές αποφάσεις και συντονισμένη κινητοποίηση των τοπικών φορέων ώστε να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα. Δεδομένης της αδράνειας που επικρατεί, η αγροτική παραγωγή αδυνατεί να μετατραπεί από κοινού με τον ποιοτικό τουρισμό, την εκπαίδευση και την υψηλή τεχνολογία σε «ατμομηχανή» της τοπικής οικονομίας.

20. Δημογραφική Αναστροφή

Στη χώρα που η καταβολή αναδρομικών στους συνταξιούχους είναι, δυστυχώς, πρώτο θέμα συζήτησης, η ανάληψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών για την αναστροφή της διαρκούς μείωσης του πληθυσμού και της ερήμωσης της υπαίθρου φαντάζει άπιαστο όνειρο και η χρονιά που πέρασε, δυστυχώς, δεν ήταν εξαίρεση. Τα αποτελέσματα της διαρκούς αβελτηρίας των αρμοδίων τα βλέπουμε όμως διαρκώς μπροστά μας. Ως πότε θα αδρανούμε;

21. Το πολιτιστικό και ιστορικό μας αποτύπωμα

Με την πανδημία να κυριαρχεί, η πολιτιστική δραστηριότητα στη Μεσσηνία πέρασε σε δεύτερη μοίρα το 2020. Γι’ αυτό, το 2021 θα είναι μια μοναδική ευκαιρία να επανέλθει στο προσκήνιο. Με τα εγκαίνια έργων όπως το ανοικτό θέατρο Καλαμάτας, με ενίσχυση της Αρχαίας Μεσσήνης και του Κάστρου της Κορώνης αλλά και με όχημα τις εκδηλώσεις για τον εορτασμό της 200ης επετείου από την Επανάσταση του ’21, όπου η πατρίδα μας πρέπει να αναδείξει την καθοριστική της συνεισφορά να δώσει το στίγμα της με αφετηρία το παρελθόν και το βλέμμα στο μέλλον. Είναι όμως αμφίβολο αν η προετοιμασία που έχει γίνει από τους τοπικούς φορείς και η ποιότητα των εκδηλώσεων που προγραμματίζονται θα εξυπηρετήσουν το σκοπό αυτό.

Το 2021 έκανε ήδη μια παράξενη, σιωπηρή είσοδο στη ζωή μας εν μέσω πρωτοφανούς κρίσης και αβεβαιότητας. Ευχή όλων να ξεμπλέξουμε κατ’ αρχάς το συντομότερο από το βραχνά του κορωνοϊού. Τούτο όμως δεν μπορεί να αποτελεί πλέον δικαιολογία για τις διαρκείς αστοχίες και παραλείψεις των αρμοδίων εκπροσώπων μας που ναρκοθετούν το μέλλον της Μεσσηνίας. Στην επέτειο των 200 ετών από την ανεξαρτησία της πατρίδας μας, απαιτείται γνώση, εμπειρία, τόλμη, αποφασιστικότητα και αξιοκρατία για να πάμε μπροστά. Και μόνο εμπνεόμενοι από την ηρωική θυσία των προγόνων μας και τις διαχρονικές αξίες του ελληνισμού μπορούμε να τα καταφέρουμε.

*Ο Νίκος Θεοδώρου είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και Διδάκτωρ Δημοσίου και Ευρωπαϊκού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ludwig-Maximilians του Μονάχου. Ιστοσελίδα: www.ntheodorou.gr