Το 2020 θα μείνει για πάντα χαραγμένο στη μνήμη μας ως μια χρονιά πρωτόγνωρων για τα μεταπολεμικά χρονικά προκλήσεων. Ο COVID-19 δοκίμασε και δοκιμάζει σοβαρά τα υγειονομικά μας συστήματα, την οικονομία μας αλλά τις ψυχολογικές αντοχές μας. Για τη Μεσσηνία ήταν πάντως μια χρονιά με ανάμεικτα συναισθήματα και αποτελέσματα. Έτσι, το 2021, στην επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση, η πατρίδα μας διατηρεί, ευτυχώς, το δικαίωμα να ελπίζει. Για πόσο ακόμα όμως χωρίς συνολικό σχέδιο και πραγματοποιήσιμο όραμα; Ας δούμε την πρόοδο στα επιμέρους έργα:

1. Δρόμος Καλαμάτα – Ριζόμυλος-Πύλος-Μεθώνη

Το έργο-σύμβολο της ανάπτυξης της δυτικής Μεσσηνίας, αλλά και της πολιτικής μας κακοδαιμονίας, κυριάρχησε στην τοπική επικαιρότητα. Εν μέσω δημοσίων αντιπαραθέσεων ακόμα και μεταξύ βουλευτών της κυβερνητικής πλειοψηφίας για τη χάραξη που θα επιλεγεί, τα Δημοτικά Συμβούλια Καλαμάτας και Μεσσήνης στάθηκαν κατώτερα των περιστάσεων, το Περιφερειακό συμβούλιο έκανε απλώς την ανάγκη φιλοτιμία, παραμερίζοντας τις προσωπικές αντιρρήσεις του Περιφερειάρχη για την επιλεγείσα χάραξη, ενώ η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών παρακολουθεί τα τεκταινόμενα διστακτική και άτολμη. Αποτέλεσμα: η διαδικασία προχωρεί μεν αλλά με αργά βήματα, ναρκοθετώντας την ανάπτυξη της περιοχής μας. Έτσι, σοβαρές εξελίξεις αναμένονται μάλλον από το 2022. Απαιτείται λοιπόν υπεύθυνη συστράτευση και συλλογικότητα έστω και την ύστατη ώρα.

2. Οδικός άξονας Καλό Νερό – Τσακώνα

Μια ακόμα χαμένη χρονιά για το νότιο τμήμα της Ιόνιας και της Αδριατικής Οδού, χωρίς να διαφαίνονται άμεσες εξελίξεις, παρά το γεγονός ότι η ιδέα υλοποίησης του έργου από το «Μορέα» με επέκταση της υφιστάμενης σύμβασης παραχώρησης κερδίζει, ευτυχώς, έδαφος. Κι εδώ η κινητοποίηση των αρμοδίων είναι δυστυχώς αναιμική και αμιγώς επικοινωνιακή, με τα γνωστά αποτελέσματα.

3. Δρόμος Τζάνε – Καλαμάκι

Η νέα περιφερειακή αρχή έχασε το στοίχημα της ολοκλήρωσης του αναγκαίου αυτού έργου για την ανατολική Πυλία, καθώς επιτεύχθηκε μόνο η παράδοση μικρών και ασύνδετων τμημάτων. Ευχή όλων να τηρηθεί πλέον το αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα παράδοσης για το τέλος του 2021.

4. Δρόμος Καλαμάτα – Αρεόπολη

Στα καλά νέα της χρονιάς ανήκει η ένταξη του μελετητικά πιο ώριμου τμήματος της παράκαμψης Κάμπου-Σταυροπηγίου στο ΕΣΠΑ, που γεννά ελπίδες για δημοπράτηση και εκκίνηση των εργασιών εντός του 2021.

5. Δρόμος Φιλιατρά-Γαργαλιάνοι

Σημαντική πρόοδος σημειώθηκε και για το τμήμα Φιλιατρά-Γαργαλιάνοι, το οποίο δημοπρατήθηκε, ενώ προηγουμένως προχώρησαν και οι διαδικασίες των απαλλοτριώσεων.

6. Οδική πρόσβαση προς την Αρχαία Μεσσήνη

Θετική εξέλιξη σημειώθηκε στο έργο αυτό, καθώς μετά την ένταξή του στο ΕΣΠΑ και την κήρυξη των απαλλοτριώσεων, ακολούθησε η δημοπράτηση από την Περιφέρεια του ευκολότερου τμήματος Μεσσήνη-Λάμπαινα. Υπάρχει όμως ακόμα μακρύς δρόμος μέχρι να τερματιστεί η προβληματική πρόσβαση στον εμβληματικό αυτό πολιτιστικό χώρο.

7. Έργο «Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης» στην Καλαμάτα

Η περασμένη χρονιά σηματοδότησε την ολοκλήρωση των διαγωνιστικών διαδικασιών και την υπογραφή των συμβάσεων εκ μέρους του Δήμου Καλαμάτας για τις επιμέρους αναπλάσεις στην παραλία και το ιστορικό κέντρο της πόλης. Έτσι, τα έργα αναμένεται να ξεκινήσουν, επιτέλους, μέσα στο 2021.

8. Αρδευτικά δίκτυα Φιλιατρινού φράγματος

Οι σοβαρές καθυστερήσεις και η αβελτηρία του αρμοδίου Υπουργείου συνεχίζονται για το έργο, με το οποίο θα απογειωθεί η παραγωγικότητα στον κάμπο της Τριφυλίας. Η τελευταία ενημέρωση κάνει λόγο για δημοπράτησή του το πρώτο τρίμηνο του 2021.

9. Αναβάθμιση του λιμανιού της Καλαμάτας

Καμία ουσιαστική εξέλιξη δεν σημειώθηκε στο συγκεκριμένο έργο, ενώ το master plan του λιμανιού φαίνεται να προχωρεί αργά και η συζήτηση να επικεντρώνεται, δυστυχώς, στη δόμηση τμήματος της χερσαίας ζώνης του λιμανιού. Δεδομένων των περιορισμένων πόρων, η ανεύρεση στρατηγικού επενδυτή είναι μονόδρομος για την αναγκαία επιτάχυνση της αξιοποίησης του καθοριστικού αυτού αναπτυξιακού πυλώνα για την πόλη της Καλαμάτας.

10. Αναβάθμιση του Αεροδρομίου της Καλαμάτας

Παρ’ ότι πρωθυπουργός δεσμεύτηκε πριν από ένα χρόνο από την Καλαμάτα για άμεση προώθηση της ιδιωτικοποίησής του, η πανδημία και η παρεπόμενη κρίση στον κλάδο των αερομεταφορών «πάγωσαν» τις σχετικές διαδικασίες. Μόνη θετική εξέλιξη η τοιχοκόλληση της αίτησης για την απαλλοτρίωση των 50 στρεμμάτων προς επέκταση της εγκατάστασης τον περασμένο Οκτώβριο με τη συζήτηση να έχει προσδιοριστεί για τον τρέχοντα μήνα. Την ίδια στιγμή, η σύγχυση για το αν προκρίνεται η αξιοποίηση του αεροδρομίου ή η υλοποίηση της πρότασης για Διεθνές Κέντρο εκπαίδευσης πιλότων πολεμικών αεροσκαφών συνεχίζεται. Οι τοπικοί εκπρόσωποι πρέπει να πάρουν άμεσα καθαρή θέση και να αγωνιστούν για την επιτάχυνση της αξιοποίησης.

11. Επαναλειτουργία σιδηρόδρομου

Στον τομέα αυτό, η Περιφέρεια επέδειξε επιτέλους κάποια κινητικότητα, δίνοντας προτεραιότητα στην επαναλειτουργία της γραμμής Κορίνθου-Ναυπλίου και σε δεύτερη φάση ως την Τρίπολη. Απαιτείται όμως μια συνολική πολιτική βιώσιμων μεταφορών σε περιφερειακό επίπεδο και η εξέταση λύσεων ΣΔΙΤ με ενεργοποίηση κοινοτικών πόρων και προτεραιότητα σε προαστιακές γραμμές και τουριστικές διαδρομές για την επαναλειτουργία του απαξιωμένου σιδηροδρομικού δικτύου της Πελοποννήσου, που εξακολουθεί, δυστυχώς, να ρημάζει έρμαιο στις ορέξεις των επιτήδειων.
Η χρονιά της πανδημίας, που μας αφήνει σε λίγες μέρες, απέδειξε πως τίποτα δεν θεωρείται δεδομένο στη ζωή και στην κοινωνία μας. Μόνο με διαρκή εγρήγορση, θεσμική συστράτευση, ενεργοποίηση των άξιων και ικανών προσώπων χωρίς κομματικές εξαρτήσεις και εκπόνηση μακρόπνοου, συνεκτικού σχεδίου μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο. Ας κάνουμε λοιπόν το 2021 τουλάχιστον αυτήν την «Επανάσταση», τιμώντας την παρακαταθήκη των προγόνων μας.

*Ο Νίκος Θεοδώρου είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και Διδάκτωρ Δημοσίου και Ευρωπαϊκού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ludwig-Maximilians του Μονάχου. Ιστοσελίδα: www.ntheodorou.gr