Παρασκευή, 31 Μαϊος 2024 18:14

Η διαχείριση του νερού είναι εθνικό ζήτημα

Η διαχείριση του νερού είναι εθνικό ζήτημα

Του Παναγιώτη Ε. Νίκα, τέως περιφερειάρχη Πελοποννήσου
pan.e.nikas@gmail.com

Η αποδεδειγμένη μείωση στο μισό των βροχοπτώσεων στην πατρίδα μας κατά την τελευταία δεκαετία, σε συνδυασμό με την κακοδιαχείριση του νερού, την σπατάλη του, την υποβάθμιση του υδροφόρου ορίζοντα, τις αυθαιρεσίες κάθε είδους, τη διοικητική πολυαρχία, την απουσία ή την καθυστέρηση της κατασκευής των απολύτως αναγκαίων τεχνικών έργων, καθώς και την έλλειψη συντήρησης και εκσυγχρονισμού των υπαρχόντων, έχουν οδηγήσει ήδη σε μεγάλα και ορατά πλέον προβλήματα λειψυδρίας και περιβαλλοντικής υποβάθμισης, σε πολλές περιοχές της χώρας μας.
Για την Πελοπόννησο ιδιαίτερα, το πρόβλημα της έλλειψης νερού είναι έντονο στην Κορινθία, τη βόρεια Αργολίδα και ολόκληρη την ανατολική Πελοπόννησο, από το Κρανίδι μέχρι την Μάνη. Ιδιαίτερα, η ανατολική Πελοπόννησος απειλείται με ερημοποίηση κι αυτό δεν είναι καθόλου υπερβολή, αφού η λειψυδρία και η υπεράντληση έχουν οδηγήσει στην υφαλμύρωση του υδροφορέα και σε πολύ σοβαρά προβλήματα υδροδότησης οικισμών και άρδευσης.
Είναι ανησυχητική η διαπίστωση πως κακοδιαχείριση του νερού γίνεται σ΄όλα τα επίπεδα, χωρίς να υπάρχει συνείδηση του προβλήματος και κυρίως ενέργειες για την άμβλυνση ή την αντιμετώπισή του. Πληθώρα υπηρεσιών και αρμοδίων ασχολούνται με το νερό και τη διαχείρισή του, από τα υπουργεία εσωτερικών και αγροτικής ανάπτυξης, μέχρι την αποκεντρωμένη διοίκηση, τον περιφερειάρχη, το δήμαρχο, τις ΔΕΥΑΚ ή την δημοτική υπηρεσία νερού, τους συνδέσμους ύδρευσης, το ΓΟΕΒ, τους ΤΟΕΒ, αλλά και άλλα διοικητικά σχήματα. Παρά τη γενναία εθνική ή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, για τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση των δικτύων άρδευσης, ύδρευσης και αποχέτευσης, τα απαρχαιωμένα δίκτυα και οι διαρροές, οι μεγάλες οφειλές πελατών ιδιαίτερα στην άρδευση, η απουσία συστηματικού ελέγχου και εκσυγχρονισμού των μονάδων αποβλήτων, η αυθαίρετη περίπου τιμολόγηση του νερού, ο πολιτικαντισμός, ο τοπικισμός και πολλά άλλα οδηγούν στη βέβαιη και απολύτως λογική διαπίστωση ότι πρέπει ν’ αλλάξει εδώ και τώρα ολόκληρο το θεσμικό πλαίσιο που αφορά στη διαχείριση του νερού.
΄Ετσι, είναι απολύτως αναγκαία η θεσμοθέτηση ΕΝΟΣ οργάνου διαχείρισης του νερού ανά περιφέρεια, στελεχωμένο με επάρκεια επιστημονική και τεχνολογική και με αρμοδιότητα ορθολογικής διαχείρισης, κατανομής και τιμολόγησης του νερού, όπως και της κατασκευής του συνόλου των μεγάλων έργων εκσυγχρονισμού των δικτύων ύδρευσης και άρδευσης αλλά και καθαρισμού αποβλήτων με ενιαίες, κατά το δυνατόν, δημοπρασίες και εργολαβίες.
Είναι βέβαιο πως θα υπάρξουν αντιδράσεις από συνδικάτα και αυτοδιοικητικά σχήματα, γιατί η κακοδιαχείριση, που γίνεται εν πολλοίς σήμερα, συνδέεται με ρουσφέτια, προσλήψεις, αυθαίρετη τιμολόγηση, υψηλές αμοιβές αιρετών και γενικά μεγάλα κόστη διοίκησης, χωρίς ουσιαστικά κανένα έλεγχο. Και αυτές οι αντιδράσεις θα περιβάλλονται από λαϊκιστικά και παραπλανητικά συνθήματα για δήθεν προστασία των λαϊκών συμφερόντων, στην πραγματικότητα όμως για τη συντήρηση μιας κατάστασης που υπηρετεί ιδιοτέλειες και έχει οδηγήσει σε περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά αδιέξοδα.
Εδώ όμως χρειάζεται η μεταρρυθμιστική παρέμβαση της πολιτείας και μάλιστα άμεσα για την αλλαγή του ξεπερασμένου και ατελέσφορου πλέον θεσμικού πλαισίου διαχείρισης του νερού είτε πρόκειται για νερό άρδευσης είτε για ύδρευσης, χρησιμοποιώντας πρώτιστα το διάλογο, αλλά και τη δημιουργική αντιπαράθεση, αν αυτό απαιτηθεί.
Να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας πως η επάρκεια νερού αποτελεί πλέον εθνικό ζήτημα και πρόβλημα, όπου η αντιμετώπισή του απαιτεί σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο και μεταρρυθμιστική διάθεση χωρίς τον υπολογισμό πολιτικού κόστους. Υπάρχει αυτή η διάθεση; Ιδωμεν.