Αυξημένα παράβολα κατά 10 ευρώ (από 50 σε 60 ευρώ) για την αρχική χορήγηση άδειας οδήγησης, την επέκτασή της από την κατηγορία Β΄ σε άλλη κατηγορία ή την ανανέωσή της εισάγει το νομοσχέδιο του υπουργείου Μεταφορών για το νέο πλαίσιο απόκτησης διπλωμάτων.
Εκτός της αύξησης των συγκεκριμένων παραβόλων κατά 10 ευρώ, ορίζεται επίσης ότι με απόφαση του υπουργού Μεταφορών θα δίνεται η δυνατότητα ύστερα από τεχνικοοικονομική μελέτη να καθορίζεται το ελάχιστο κόστος χρέωσης των θεωρητικών και πρακτικών μαθημάτων που προσφέρονται από τις σχολές εκπαίδευσης υποψηφίων οδηγών στους εκπαιδευομένους.
Να σημειωθεί ότι η εν λόγω πρόβλεψη για τα οικονομικά στοιχεία των παραβόλων δεν είχε συμπεριληφθεί στο αρχικό κείμενο του νομοσχεδίου, το οποίο είχε αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση. Αλλωστε το νομοσχέδιο είχε εισαχθεί στη δημόσια διαβούλευση με 35 άρθρα, αλλά στην πορεία – όπως συνήθως συμβαίνει με τα νομοσχέδια που κατατίθενται στη Βουλή - ...μεγάλωσε φτάνοντας τα 62 και συμπεριλαμβάνοντας αρκετές διατάξεις μεταφορικών θεμάτων.
Με το νέο νομοσχέδιο το οποίο αναμένεται να εφαρμόζεται σε περίπου έξι μήνες μετά την ψήφισή του τις προσέχεις ημέρες, το υπουργείο Μεταφορών «δίνει» δίπλωμα οδήγησης στους 17άρηδες επανακαταθέτοντας ουσιαστικά την σχετική ψηφισμένη με νόμο διάταξη για τη συνοδευόμενη οδήγηση, την οποία το ίδιο είχε καταργήσει.
Για την πάταξη των φαινομένων διαφθοράς εισάγει εκ νέου οπτικοακουστικά μέσα με κάμερες εντός των οχημάτων εξέτασης, ενώ θεσπίζει για πρώτη φορά το δικαίωμα υποβολής ένστασης από τον υποψήφιο οδηγό που «κόπηκε» στην πρακτική δοκιμασία.
Τοποθετεί τους εκπαιδευτές των Σχολών Οδηγών εντός του αυτοκινήτου εξέτασης, αλλά στο πίσω κάθισμα, ωστόσο επί του θέματος φαίνεται να είναι ...ανοιχτό σε προτάσεις κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου στην κοινοβουλευτική επιτροπή.
Οπως προκύπτει, το υπουργείο έκανε πίσω στο ζήτημα της απασχόλησης ως εξεταστών οδηγησης επαγγελματιών από την ελεύθερη αγορά, την οποία είχε συμπεριλάβει στο αρχικό κείμενο, δίνοντας πλέον διευρυμένη δυνατότητα στους δημοσιους υπαλλήλους να απασχολούνται και ως εξεταστές και αυξάνοντας την αμοιβή τους στα 300 ευρώ από τα 250 της αρχικής πρότασης.
Οπως εξήγησε ο υπουργός Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής κατά την παρουσίαση του νομοσχεδίου, «Οδηγώντας με Ασφάλεια» επιχειρείται, μεταξύ άλλων, η αναμόρφωση του πλαισίου που διέπει την εκπαίδευση, τη θεωρητική εξέταση και πρακτική δοκιμασία υποψηφίων οδηγών και οδηγών για τη χορήγηση αδειών οδήγησης οχημάτων. Οι τέσσερις κύριοι στόχοι είναι:
Αναβάθμιση της εκπαίδευσης των υποψηφίων οδηγών, ώστε ο οδηγός να είναι καλύτερα προετοιμασμένος για να βγει στο δρόμο, από τη στιγμή που θα πάρει το δίπλωμα οδήγησης.
Ενίσχυση της διαφάνειας, ώστε να μπει «φρένο» σε φαινόμενα διαφθοράς.
Διασφάλιση του αδιάβλητου της διαδικασίας Εξέτασης.
Προαγωγή της Οδικής Ασφάλειας με πράξεις.
Αναφερόμενος στον νόμο 4599/2019 της προηγούμενης κυβέρνησης, ο κ. Καραμανλής επανέλαβε ότι επρόκειτο για ένα νομοθέτημα «πρακτικώς ανεφάρμοστο», το οποίο είχε ως αποτέλεσμα να συσσωρευτεί αριθμός περισσότερων από 150.000 υποψηφίων οδηγών που τελούσαν υπό ομηρία.
Η συνοδευόμενη οδήγηση
Το νομοσχέδιο θεσπίζει νέο κατώτατο όριο ηλικίας για την παρακολούθηση θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης τα 17 έτη, καθώς και δυνατότητας των υποψηφίων που τα έχουν συμπληρώσει και εφόσον έχουν πραγματοποιήσει τον ελάχιστο αριθμό ωρών θεωρητικής εκπαίδευσης οχημάτων κατηγορίας Β να λάβουν μέρος στις θεωρητικές εξετάσεις, αλλά και στις πρακτικές δοκιμασίες.
Εφόσον επιτύχουν, θα μπορούν να οδηγούν με συνοδό.
Ειδικότερα, προβλέπεται η χορήγηση προσωρινής άδειας οδήγησης στους ανήλικους υποψήφιους οδηγούς μέχρι τη συμπλήρωση του 18ου έτους ηλικίας τους, οπότε και τους χορηγείται το κανονικό έντυπο άδειας οδήγησης.
Με την προσωρινή άδεια οδήγησης επιτρέπεται η συνοδευόμενη οδήγηση:
Εντός της Περιφερειακής Ενότητας του τόπου κατοικίας του ενδιαφερόμενου και ειδικά για την Περιφέρεια Αττικής εντός της Περιφέρειας.
Για χρονικό διάστημα έως και την ημερομηνία παραλαβής του εντύπου της άδειας οδήγησης.
Ο συνοδός οδηγός απαιτείται:
να έχει συμπληρώσει την ηλικία των 25 ετών,
να έχει στην κατοχή του άδεια οδήγησης κατηγορίας Β πάνω από πέντε έτη και
να έχει την άδεια οδήγησης σε ισχύ την οποία φέρει μαζί του.
Οι ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις οδήγησης με συνοδό θα καθοριστούν με υπουργική απόφαση, που θα εκδοθεί εντός 2 μηνών από την έναρξη ισχύος του νόμου και όπως επεσήμανε ο κ. Καραμανλής απαντώντας σε σχετική ερώτηση του «ethnos.gr», θα είναι ιδιαίτερα αυστηροί τόσο για τους ανήλικους οδηγούς όσο και για τους συνοδούς: «Θα υπάρξει πολύ αυστηρό πλαίσιο και αυτό το οποίο εξετάζουμε είναι αυτό που ισχύει σε άλλες χώρες της Ευρώπης, δηλαδή το ποινολόγιο, το point system να μην τιμωρεί μόνο τον 17αρη. Να τιμωρεί και τον συνοδό, διότι αλλιώς θα είναι ανεξέλεγκτη η λεγόμενη συνοδευόμενη οδήγηση».
Οπως επισημαίνεται, πάντως, στο νομοσχέδιο, «Στην περίπτωση που ο οδηγός έχει υποπέσει σε παράβαση η οποία επισύρει ποινή αφαίρεσης της άδειας οδήγησης και με τη συμπλήρωση της προαναφερθείσας ηλικίας (των 18 ετών) η ποινή αυτή βρίσκεται σε ισχύ, η άδεια οδήγησης χορηγείται μετά την επιβολή των προβλεπόμενων στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Κ.Ο.Κ.) κυρώσεων».
Οι βασικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου
Εκπαίδευση
Βάσει του σχεδίου νόμου προβλέπεται:
Αναδιαμόρφωση και απλούστευση της ύλης της θεωρητικής εκπαίδευσης, με σκοπό την καλύτερη κατανόηση και την ενίσχυση της κριτικής σκέψης των υποψήφιων οδηγών και κατανόηση θεμάτων και καταστάσεων οδικής ασφάλειας, η οποία θα αποτελέσει αντικείμενο σχετικής υπουργικής απόφασης.
Δυνατότητα στους υποψήφιους οδηγούς και οδηγούς να παρακολουθήσουν μαθήματα πρακτικής εκπαίδευσης σε οχήματα νέας τεχνολογίας, π.χ. ηλεκτρικά.
- Ειδική θεωρητική εκπαίδευση για συγκεκριμένες κατηγορίες υποψήφιων οδηγών, όπως οι οδηγοί που δεν έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση, με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, που έχουν αναγνωριστεί ως δικαιούχοι διεθνούς προστασίας και που είναι κωφοί και βαρήκοοι, με τη χρήση ειδικού εκπαιδευτικού υλικού, το οποίο θα περιλαμβάνει ενδεικτικά εγχειρίδιο σε ψηφιακή μορφή με ήχο, εικόνες, σκίτσα, πραγματικές φωτογραφίες, κείμενο και βίντεο ακόμα και στην ελληνική νοηματική γλώσσα.
- Διάθεση των ερωτηματολογίων των θεωρητικών εξετάσεων και σε άλλες γλώσσες πέραν της ελληνικής (οι οποίες και θα καθοριστούν με την έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης), στην ελληνική με χρήση ακουστικών με ήχο καθώς και στην ελληνική νοηματική γλώσσα.
Θεωρητικές εξετάσεις
Το νομοσχέδιο προβλέπει την αυστηροποίηση του ελέγχου της διεξαγωγής των θεωρητικών εξετάσεων, προς αποκατάσταση των στρεβλώσεων και προβλημάτων του υφιστάμενου συστήματος, με τον καθορισμό ελέγχου ταυτοπροσωπίας σε δύο στάδια. Επίσης προβλέπεται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων για εισαγωγή στο εξεταστικό σύστημα, δηλαδή η χρήση ψηφιακών διαπιστευτηρίων με δυνατότητα ταυτοποίησης δύο παραγόντων μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης.
Οι υποψήφιοι θα ενημερώνονται με τη χρήση οπτικοακουστικού υλικού για τη διαδικασία εξέτασης, για την απαγόρευση χρήσης κινητών τηλεφώνων, ακουστικών ή οποιασδήποτε άλλης ηλεκτρονικής συσκευής επικοινωνίας, οποιασδήποτε άλλης ηλεκτρονικής συσκευής ή έξυπνης συσκευής, όπως ηλεκτρονικά ρολόγια κλπ., για την απαγόρευση απομάκρυνσης των υποψηφίων από τη θέση εξέτασης τους για οποιονδήποτε λόγο, πριν την ολοκλήρωση της θεωρητικής εξέτασης και του τελευταίου υποψηφίου, καθώς και τις επιβαλλόμενες κυρώσεις σε περίπτωση διαπίστωσης οποιασδήποτε παράβασης (όπως θα καθοριστούν με σχετική υπουργική απόφαση).
Παράλληλα θα διενεργείται δειγματοληπτικός έλεγχος ταυτοπροσωπίας υποψήφιων οδηγών και οδηγών, για τη διενέργεια του οποίου διασταυρώνεται η φωτογραφία που συμπεριλαμβάνεται στο Δ.Ε.Ε. του υποψηφίου με ψηφιακή φωτογραφία που λαμβάνεται κατά την είσοδο του υποψηφίου στο εξεταστικό κέντρο από κάμερα που χρησιμοποιείται μόνο για αυτό το σκοπό, διασφαλίζοντας την ασφαλή επεξεργασία προσωπικών δεδομένων και ακολουθώντας τις κατευθυντήριες γραμμές της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
Αν διαπιστωθεί απόπειρα πλαστοπροσωπίας, ο υποψήφιος έχει δικαίωμα επανέκδοσης του Δ.Ε.Ε. και εκ νέου προγραμματισμού συμμετοχής του στη θεωρητική εξέταση μετά από την πάροδο δύο ετών από τη διαπίστωση της παράβασης και την εκ νέου παρακολούθηση των ελάχιστων απαιτούμενων μαθημάτων θεωρητικής εκπαίδευσης.
Αναφορικά με τις θεωρητικές εξετάσεις, το νομοσχέδιο προβλέπει ειδική θεωρητική εξέταση ατόμων που δεν έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση, ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και όσων δε γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα με τη βοήθεια προσωπικών ακουστικών, καθώς και ειδική θεωρητική εξέταση κωφών και βαρήκοων υποψηφίων με την προβολή βίντεο που εμφανίζεται στην οθόνη του ηλεκτρονικού υπολογιστή και περιλαμβάνει, ενδεικτικά, τις ερωτήσεις, τις απαντήσεις, τα σχήματα και τα κείμενα μεταφρασμένα στην ελληνική νοηματική γλώσσα, καθώς και υπότιτλους.
Πρακτική δοκιμασία
Η έναρξη των μαθημάτων της πρακτικής εκπαίδευσης για τη χορήγηση άδειας οδήγησης οποιασδήποτε κατηγορίας, πραγματοποιείται μόνο μετά από την περάτωση των μαθημάτων θεωρητικής εκπαίδευσης του υποψήφιου οδηγού στην κατηγορία Β και την επιτυχή θεωρητική εξέταση στην κατηγορία αυτή.
Οι πρακτικές εξετάσεις θα διενεργούνται από έναν εξεταστή η θέση του οποίου βρίσκεται στο μπροστινό τμήμα του οχήματος, στη θέση του συνοδηγού και με την παρουσία του εκπαιδευτή του εκάστοτε υποψήφιου οδηγού, η θέση του οποίου βρίσκεται στο οπίσθιο τμήμα του οχήματος.
Οι εξετάσεις θα γίνονται αποκλειστικά με τα οχήματα και τις μοτοσικλέτες των σχολών οδηγών σε αστικές οδούς στις οποίες παρουσιάζονται βαθμοί δυσκολίας και συνθήκες παρόμοιες με αυτές που συναντά κάθε οδηγός.
Οι υποψήφιοι θα μπορούν να ζητήσουν πέντε λεπτά ελεύθερης οδήγησης χωρίς να υπόκεινται σε αξιολόγηση, εφόσον το επιθυμούν, ώστε να εξοικειωθούν με το όχημα στο οποίο θα εξετασθούν.
Η πρακτική δοκιμασία των υποψήφιων οδηγών θα καταγράφεται με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων. Ειδικότερα, προβλέπεται η χρήση φορητής κάμερας, υψηλής ευκρίνειας, με δυνατότητα λήψης 360 μοιρών, που διαθέτει μικρόφωνο και ειδική αποσπώμενη κάρτα μνήμης, στην οποία αποθηκεύεται όλη η διαδικασία της πρακτικής δοκιμασίας. Η κάμερα εικονίζει ευδιάκριτα ολόκληρη την καμπίνα του οχήματος και τους συμμετέχοντες στη διαδικασία. Το υλικό της εξέτασης αποθηκεύεται στις κάρτες μνήμης και διατηρείται έως και διάστημα 6 μηνών.
Στο υπουργείο θα τηρείται Μητρώο Εξεταστών Πρακτικής Δοκιμασίας Υποψηφίων Οδηγών και Οδηγών καθώς επίσης και Μητρώο Εποπτών, για τις ανάγκες της εποπτείας και του ελέγχου της τήρησης των προϋποθέσεων διεξαγωγής των θεωρητικών εξετάσεων, της εποπτείας και του ελέγχου της διενέργειας των πρακτικών δοκιμασιών των υποψήφιων οδηγών και οδηγών, καθώς και της αξιολόγησης του έργου των εξεταστών. Σε αυτό το Μητρώο θα εγγράφεται το ένστολο προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας καθώς και το προσωπικό της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, το ένστολο προσωπικό της Δημοτικής Αστυνομίας και το ένστολο προσωπικό του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής.
Οι εξεταστές θα λαμβάνουν αποζημίωση ύψους 300 ευρώ το μήνα υπό τον όρο ότι ο αριθμός των συμμετοχών κάθε εξεταστή στις πρακτικές δοκιμασίες είναι πέντε μηνιαίως.
Το δικαίωμα ένστασης
Οι υποψήφιοι οδηγοί και οδηγοί έχουν δικαίωμα να υποβάλουν ένσταση κατά του αποτελέσματος, αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο, εντός τριων εργάσιμων ημερών από την επομένη της εξέτασης συμπληρώνοντας ειδική ηλεκτρονική προτυποποιημένη φόρμα και πληρώνοντας παράβολο ύψους 60 ευρώ.
Η ένσταση υποβάλλεται για λόγους οι οποίοι σχετίζονται με την απόρριψη του υποψήφιου οδηγού και οδηγού και αντιστοιχούν στους ειδικούς λόγους απόρριψης που αναγράφονται στο Δ.Ε.Ε. Η Επιτροπή αποφαίνεται επί των ενστάσεων εντός τριάντα ημερών από την ημερομηνία υποβολής τους. 5. Αν, μετά από την εξέταση από την Επιτροπή Εποπτείας και Ενστάσεων, η ένσταση κατά της απόρριψης του υποψηφίου γίνει δεκτή, ακυρώνεται η απορριπτική απόφαση του εξεταστή και αν εκδόθηκε κατόπιν διακοπής της εξέτασης πριν από την ελάχιστη απαιτούμενη διάρκειά της, παρέχεται η δυνατότητα στον υποψήφιο οδηγό ή οδηγό να συμμετάσχει ατελώς σε επόμενη πρακτική δοκιμασία, η οποία διενεργείται εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης επί της ένστασης.
Στην επαναληπτική πρακτική δοκιμασία, ο υποψήφιος οδηγός ή οδηγός, του οποίου η ένσταση έγινε δεκτή, δεν εξετάζεται από τον εξεταστή της ακυρωθείσας εξέτασης.
Νέα όρια ηλικίας οδηγών
Το νομοσχέδιο καθιερώνει επίσης ενιαίο όριο ηλικίας οδηγών φορτηγών ή λεωφορείων δημοσίας ή ιδιωτικής χρήσης θεσπίζοντας ανώτατη ηλικία τα 69 έτη. Εξαίρεση αποτελούν οι οδηγοί σχολικών λεωφορείων, για τους οποίς η ανώτατη ηλικία εργασίας θα είναι τα 65 έτη.
