Οι χώροι αυτοί κάθε άλλο μπορεί να χαρακτηριστούν παρά χώροι κράτησης ανθρώπων. Και για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι αφορμή για το θέμα μας έδωσε η περιπέτεια -διότι περί τέτοιας πρόκειται- που πέρασαν γνωστά μας πρόσωπα τα οποία βρέθηκαν να κρατούνται για μια νύχτα στα κρατητήρια της Αστυνομικής Διεύθυνσης Μεσσηνίας.
"Θύμιζαν "Εξπρές του μεσονυχτίου"" ήταν ο χαρακτηρισμός που μας έδωσαν θέλοντας να καταδείξουν ότι ξεπερνούν τα όρια της φαντασίας. Οι χώροι κράτησης, τα υποτιθέμενα κρεβάτια, οι τουαλέτες αποτελούν πλήγμα για τον πολιτισμό. Είναι άγνωστο αν και πως καθαρίζονται τα κρατητήρια, άγνωστο αν εξαερίζονται, ενώ είναι βέβαιο ότι οι κρατούμενοι δεν προαυλίζονται ποτέ καθώς δεν υπάρχει τέτοιος χώρος αν και προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις. Ολα αυτά όπως είναι φανερό εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των κρατουμένων ακόμα και για την ψυχική. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που μας είπαν αυτοί που πέρασαν από τα κρατητήρια ότι μια κοπέλα από το διπλανό κελί ρώτησε τι ώρα είναι και όταν της είπαν 9, ξαναρώτησε πρωί ή βράδυ;
Κατά καιρούς ο Δικηγορικός Σύλλογος Καλαμάτας και παλαιότερα ο Σύλλογος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα έχουν κάνει διαβήματα για βελτίωση των συνθηκών κράτησης αλλά όπως φαίνεται τα αποτελέσματα κάθε φορά είναι προσωρινά.
Η πιο πρόσφατη παρέμβαση του Δικηγορικού Συλλόγου έγινε πριν ένα χρόνο με έγγραφο προς τους υπουργούς Δικαιοσύνης Αντ. Ρουπακιώτη και Δημόσιας Τάξης Νικ. Δένδια. Ο δεύτερος μάλιστα δεν έκανε τον κόπο στις δύο πρόσφατες επισκέψεις του στην Α.Δ. Μεσσηνίας να κατέβει στα μπουντρούμια για να δει ιδίοις όμμασι τα καταγγελλόμενα.
Η μόνη ευαισθητοποίηση που υπήρξε ένα μήνα αργότερα από την αναφορά των δικηγόρων ήταν η απάντηση του αστυνομικού διευθυντή Μεσσηνίας ταξίαρχου Βασ. Γεωργακόπουλου στην οποία με υπηρεσιακή γλώσσα γίνεται φανερό ότι υπάρχει πρόβλημα και μεγάλο.
ΟΙ ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ
Το κείμενο της παρέμβασης του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας στους αρμόδιους υπουργούς, το οποίο υπογράφουν ο πρόεδρος Κων. Μαργέλης και ο γραμματέας Περ. Ξηρόγιαννης (φωτο), είναι το εξής:
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Καλαμάτας πιστεύει ότι η ορθή λειτουργία του σωφρονιστικού συστήματος και οι αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων στα κρατητήρια της Αστυνομίας, αφορούν στο ίδιο το πολιτισμικό επίπεδο μιας κατ’ ουσία ανεπτυγμένης κοινωνίας.
Αυτές τις ημέρες στα κρατητήρια του Α.Τ. Καλαμάτας υπάρχουν 48 περίπου κρεβάτια και ήδη υπάρχουν στα κρατητήρια 66 περίπου κρατούμενοι από τους οποίους οι 25 περίπου είναι ποινικά προφυλακισμένοι (άνθρωποι οι οποίοι δεν έχει γίνει ακόμα η δίκη τους και ενδεχομένως αρκετοί εξ αυτών μπορεί και να αθωωθούν), οι οποίοι παραμένουν στα κρατητήρια, αφού οι φυλακές, λόγω πληρότητας, δε μπορούν να τους δεχθούν και οι υπόλοιποι είναι αλλοδαποί προς απέλαση. Εν όψει του ποινικού Εφετείου της επόμενης εβδομάδας πρόκειται να μεταφερθούν το προσεχές Σαββατοκύριακο, εν όψει της δίκης τους, επιπλέον 12 κρατούμενοι. Πέντε περίπου αλλοδαποί κρατούμενοι, οι οποίοι προορίζονται για απέλαση βρίσκονται στα κρατητήρια του Α.Τ. Καλαμάτας από τις 31-5-2012 έως σήμερα!!!
Οι υποδομές των κρατητηρίων του Α.Τ. Καλαμάτας είναι προορισμένες για την κράτηση ατόμων για πολύ μικρό διάστημα, είτε κατά την προδικασία, είτε σε περίπτωση μεταγωγής. Για το λόγο αυτό δε προσομοιάζουν προς τα καταστήματα κράτησης (φυλακές), ούτε εξασφαλίζουν συνθήκες σταθερής διαβίωσης, αλλά μόνο απολύτως προσωρινής. Τα κρατητήρια έχουν ανύπαρκτο αύλειο χώρο, καθώς και ανεπαρκείς χώρους υγιεινής. Το επίπεδο καθαριότητας εξάλλου (του χώρου των κλινοστρωμνών), η έλλειψη ακόμη και στρωμάτων και η επίπλωση δεν είναι γενικά σε ανεκτό επίπεδο. Κατά καιρούς έχουν εντοπιστεί εξάλλου σοβαρά προβλήματα υγιεινής (κίνδυνος μετάδοσης μολυσματικών νόσων) και ελλιπούς ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης (ιδίως σε πρόσωπα με ψυχικές διαταραχές ή τοξικοεξάρτηση). Οι κρατούμενοι, στην ουσία φυλακισμένοι, δεν έχουν τη δυνατότητα να προαυλιστούν. Φυσικά, λείπουν τελείως οι δραστηριότητες που βοηθούν έναν κρατούμενο να απασχολείται. Για τη φύλαξη αυτών διατίθεται συχνά μόνο ένας σκοπός κρατητηρίου και ασφαλώς προκύπτουν και ζητήματα ασφαλείας. Το προσωπικό που υπηρετεί στο Α.Τ. Καλαμάτας, παρά τις εξαιρετικά φιλότιμες προσπάθειές του, αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα, τα οποία δυσχεραίνουν την εκτέλεση των καθηκόντων τους και καθιστούν δυσλειτουργική την Υπηρεσία.
Είναι δεδομένο πλέον, ότι με τις σημερινές υφιστάμενες απαράδεκτες συνθήκες, παραβιάζονται κατάφωρα και υποβαθμίζονται θεμελιώδη δικαιώματα του πολίτη και προσβάλλεται και καταλύεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Καλαμάτας με βάση το ισχύον νομικό πλαίσιο τονίζει τα εξής:
- Το αστυνομικό κρατητήριο, εκ του νόμου, αλλά και εκ των πραγμάτων, είναι όλως ακατάλληλα για την κράτηση προσώπων (πλέον των αναγκών μεταγωγής).
- Επιπλέον η επί μακρόν κράτηση υπό τις παρούσες συνθήκες στο αστυνομικό κρατητήριο συνιστά εξευτελιστική και απάνθρωπη συμπεριφορά των πολιτών.
- Συνιστά έκτιση ποινής ή μέτρου ασφαλείας κ.λπ. σε χώρο εκτός των καταστημάτων κράτησης, κάτι που όμως δεν είναι επιτρεπτό αφού η πολιτειακή πράξη κράτησης έχει ορίσει διαφορετικά (δηλ. κράτηση σε κατάστημα κράτησης).
- Συνιστά εξάλλου δυσμενή μεταχείριση για τους κρατούμενους, αφού η βάση της αντίστοιχης πολιτειακής πράξης (π.χ. δικαστικής απόφασης) έχει οριστεί να οδηγηθούν και παραμείνουν σε κατάστημα κράτησης και όχι σε αστυνομικό κρατητήριο.
- Παραβιάζει θεμελιώδη δικαιώματα των κρατουμένων, οι οποίοι πλην της φυσικής ελευθερίας δεν επιτρέπεται να στερούνται κανένα άλλο δικαίωμα.
Είναι πλέον επιτακτική ανάγκη να ληφθούν άμεσα μέτρα διόρθωσης της υπάρχουσας κατάστασης, με τη μεταφορά των εν λόγω κρατουμένων σε καταστήματα κράτησης και την άμεση βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης που επικρατούν στα κρατητήρια του Α.Τ. Καλαμάτας.
Η ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ
Με τίτλο: "Απαράδεκτες συνθήκες κράτησης στα κρατητήρια του Αστυνομικού Τμήματος Καλαμάτας" ο αστυνομικός διευθυντής ταξίαρχος Βασ. Γεωργακόπουλος (φωτο) απαντά στις 20-10-2012:
1. Σε απάντηση ανωτέρω σχετικού, σας γνωρίζουμε ότι η αρμόδια υφιστάμενη Υπηρεσία μας, ήδη με αναφορά της προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Καλαμάτας, είχε ενημερώσει αρχές Ιουνίου τρέχοντος έτους, την προαναφερόμενη αρχή για την άρνηση των Σωφρονιστικών Καταστημάτων να παραλάβουν κρατούμενους για τους οποίους είχε διαταχθεί η προσωρινή τους κράτηση, δοθέντος ότι δεν επιτρέπεται στα Αστυνομικά Κρατητήρια η κράτηση υποδίκων ή καταδίκων που προορίζονται για Σωφρονιστικό Κατάστημα με εξαίρεση τον απολύτως αναγκαίο πριν τη μεταγωγή τους χρόνο, σύμφωνα με τον Σωφρονιστικό Κώδικα αλλά και το άρθρο 66 παρ. 6 του Π.Δ/τος 141/1991.
2. Σημειώνεται ότι τα κρατητήρια του Α.Τ. Καλαμάτας, είναι δυναμικότητας σαράντα οκτώ (48), κρατουμένων, ωστόσο τις περισσότερες φορές, το όριο αυτό υπερβαίνεται, αφού οδηγούνται σε αυτά και οι συλληφθέντες Υπηρεσιών της περιφέρειάς μας, που δεν διαθέτουν κρατητήρια και επαρκές προσωπικό για την φύλαξή τους, προκειμένου να μεταχθούν την επόμενη ενώπιον του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Καλαμάτας. Παράλληλα, κατά μέσο όρο δεκαεννέα (19) μέχρι και είκοσι πέντε (25) κρατούμενοι τελούν υπό προσωρινή κράτηση, οι οποίοι λόγω υπερπληρότητας του κ.κ. Ναυπλίου, κυρίως, δεν παραλαμβάνονται, παρά τις επανειλημμένες, γραπτές και προφορικές υπομνήσεις του Α.Τ. Καλαμάτας.
Συνακόλουθα, στους προαναφερόμενους κρατουμένους πρέπει να προστεθούν και οι υπό απέλαση αλλοδαποί που κυμαίνονται κατά μέσο όρο από είκοσι (20) μέχρι είκοσι πέντε (25) άτομα, για τους οποίους ωστόσο η παραμονή στα εν θέματι κρατητήρια έχει περιοριστεί, σημαντικά, μετά την ίδρυση και λειτουργία του Κ.Κ. Κορίνθου.
Ειδικότερα, την 10/11.09.2012 κρατήθηκαν πλέον της δυναμικότητας των προαναφερόμενων κρατητηρίων, κρατούμενοι ήτοι συνολικά πενήντα πέντε (55), οι οποίοι επιμέρους αφορούσαν έντεκα (11) προερχόμενους από Υπηρεσίες της έδρας μας που διώκοντας στα πλαίσια αυτοφώρων αδικημάτων, είκοσι τέσσερις (24) υπό προσωρινή κράτηση, προοριζόμενοι για το κ.κ. Ναυπλίου και τριάντα (30) υπό απέλαση.
3. Αναφορικά με την ύπαρξη - μετάδοση μολυσματικής νόσου, δεν έχουν παρατηρηθεί μέχρι σήμερα σχετικά κρούσματα, τόσο από πλευράς κρατούμενου αλλά διατιθέμενου αστυνομικού προσωπικού. Με προσωπική ευθύνη του Διοικητή της εν λόγω Υπηρεσίας, καταβάλλεται προσπάθεια για την τήρηση των συνθηκών υγιεινής, τόσο καθημερινά από τα συνεργεία καθαρισμού, αλλά και κατά τακτά χρονικά διαστήματα πραγματοποιείται απεντόμωση - απολύμανση όλων των χώρων, καθώς και καθαρισμός των ειδών κλινοστρωμνής. Περαιτέρω κρατούμενοι που χρειάζονται άμεσης ιατροφαρμακευτικής φροντίδας διακομίζονται άμεσα στο οικείο Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο και εφόσον απαιτηθεί ανάγκη για νοσηλεία, πραγματοποιείται αυτή στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Νοσοκομείου, λαμβανομένων των αναγκαίων μέτρων. Σε κάθε περίπτωση, καταβάλλεται προσπάθεια για την ασφαλή φύλαξη - μεταγωγή, με την χρήση στο έπακρο προσωπικού, τεχνικών μέσων και για την αποτροπή διακίνησης ναρκωτικών ουσιών, διερεύνηση αποσκευών και χώρων από τον Αστυνομικό σκύλο, ενώ πολλές φορές για την άμεση αποσυμφόρηση, δρομολογούνται έκτακτες μεταγωγές, μετά το πέρας της δίκης πολλών εξ αυτών.
4. Παρά ταύτα, ο προοριζόμενος χώρος για τα κρατητήρια του Αστυνομικού Τμήματος, δεν δύναται να εξασφαλίσει βασικά δικαιώματα των κρατουμένων, όπως φυσικό φωτισμό, προαυλισμό και άθληση, με αποτέλεσμα να μην αποφεύγεται πολλές φορές η ένταση μεταξύ τους, με κινδύνους απρόβλεπτους, λαμβάνοντας υπόψη την επικινδυνότητα πολλών κρατουμένων σε συνδυασμό με το βαθμό ασφάλειας που παρέχουν τα εν λόγω κρατητήρια.
