Ο ναός του Αγίου Νικολάου βρίσκεται στις νοτιοδυτικές υπώρειες του Ταϋγέτου, σε κομβική θέση για τον έλεγχο του βασικότερου ορεινού περάσματος που συνέδεε τη Μεσσηνία με τη Λακωνία. Ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του ελεύθερου σταυρού με τρούλο. Η ανέγερσή του μπορεί να τοποθετηθεί βάσει μορφολογικών και κατασκευαστικών κριτηρίων στις πρώτες δεκαετίες του 14ου αιώνα. Κατά το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα ο τρούλος και τα σκέλη του σταυρού υπέστησαν μια ευρείας κλίμακας μετασκευή και αμέσως μετά φιλοτεχνήθηκαν οι σωζόμενες τοιχογραφίες που περιορίζονται στον τρούλο και στον χώρο του ιερού βήματος και χρονολογούνται στο β΄ μισό του 17ου αιώνα. Ο κεραμοπλαστικός διάκοσμος στα τύμπανα της εγκάρσιας κεραίας, σε συνδυασμό με τα μορφολογικά στοιχεία του αρχικού τρούλου, επιβεβαιώνουν τους στενούς δεσμούς του οικοδομικού συνεργείου που κατασκεύασε το μνημείο με την αρχιτεκτονική παράδοση του Δεσποτάτου του Μορέως.

Ο ναός αντιμετώπιζε ποικίλα προβλήματα, στατικά, δομικά και αισθητικά, ενώ σημαντικές φθορές είχαν υποστεί και οι τοιχογραφίες του με έντονες αποκολλήσεις του υποστρώματός τους, ρηγματώσεις και επικαλύψεις με νεότερα επιχρίσματα. Το έργο «Αποκατάσταση Ι.Ν. Αγίου Νικολάου στη Μεσόρουγα Αλαγονίας» υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του Ε.Π. Δυτικής Ελλάδος – Πελοποννήσου – Ιονίων Νήσων 2007 - 2013 από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας (πρώην 26η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων) με αυτεπιστασία, με συνολική δαπάνη 340.000 ευρώ. Εκτός από το μόνιμο προσωπικό της Εφορείας στο έργο απασχολήθηκαν και 13 συμβασιούχοι (ένας αρχαιολόγος, ένας αρχιτέκτων, τρεις συντηρητές και οκτώ ειδικευμένοι τεχνίτες).

Ο ναός, υποδειγματικά αναστηλωμένος, μέσα σε ένα τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, συνιστά ένα από τα πλέον αξιόλογα βυζαντινά μνημεία του Δεσποτάτου του Μορέως, προσφέροντας τη δική του μαρτυρία για τον κομβικό ρόλο που έπαιξαν τα ορεινά χωριών του Ταϋγέτου κατά την Υστερη Βυζαντινή περίοδο.

Η εκδήλωση γίνεται με τη στήριξη από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Αλαγονίας.