Ενας εναλλακτικός προορισμός του Δήμου Δυτικής Μάνης, όχι τόσο γνωστός όσο του αξίζει, είναι οι Δολοί. Το γραφικό χωριό, 24 χλμ. Ν/Α της Καλαμάτας, αποτελείται από τους οικισμούς Ανω και Κάτω Δολών. Κτισμένοι αντικριστά σε δυο λόφους, έχουν το πλεονέκτημα να «εποπτεύουν» τη θάλασσα, παραμένοντας αθέατοι από αυτήν και διαθέτοντας παράλληλα σημεία που καθιστούν το μέρος αυτό ένα «υπαίθριο μουσείο». Με τα φώτα της δημοσιότητας να πέφτουν συνήθως σε πιο δημοφιλή μέρη της Δυτικής Μάνης, οι Δολοί ξαφνιάζουν ευχάριστα τους επισκέπτες όταν τους αντικρίζουν, καθώς είναι ένα χωριό που έχει τις βάσεις ώστε να εξελιχθεί μέσα από τον θρησκευτικό αλλά και τον εκπαιδευτικό τουρισμό, λόγω του σπηλαίου Λυκούργου με τους σταλακτίτες στη δεύτερη περίπτωση. Για τα προβλήματα της περιοχής που προκύπτουν κατά καιρούς, αλλά και για τα σημεία που αξίζει να ανακαλύψουν Μεσσήνιοι και επισκέπτες, μίλησε στην «Ε» ο πρόεδρος της Κοινότητας Δολών Πέτρος Φάσσος, κάνοντας λόγο για μια ξεχωριστή πλευρά της Μεσσηνίας που αξίζει να προσεχτεί περαιτέρω από τους αρμόδιους φορείς.
ΣΠΗΛΑΙΟ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ
«Το σπήλαιο του Λυκούργου θα μπορούσε να αναδειχτεί όχι ως τουριστικό προϊόν, για να μην αλλοιωθεί η φυσική του ομορφιά λόγω του κόσμου, αλλά θα ήταν ιδανικό σενάριο να αξιοποιηθεί για εκπαιδευτικό τουρισμό σπηλαιολόγων. Σε τακτά χρονικά διαστήματα με παίρνουν τηλέφωνο διάφορες σπηλαιολογικές εταιρείες, τους υποδεικνύω τον χώρο και στη συνέχεια προχωρούν στις μελέτες τους. Το σπήλαιο αυτό είναι πανέμορφο και ιδιαίτερο, οπότε έχει τα φόντα να πρωταγωνιστήσει στους κύκλους των σπηλαιολόγων όχι μόνο εγχώρια αλλά και παγκόσμια, ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο την τοπική οικονομία μέσω καταλυμάτων ή εστιατορίων» ανέφερε αρχικά για το πιο γνωστό σημείο της περιοχής.
«ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΜΟΥΣΕΙΟ»
Στους Δολούς έχει δοθεί το προσωνύμιο του «υπαίθριου μουσείου», αναζητώντας τους κανείς στο διαδίκτυο. Το «βάφτισμα» αυτό βρίσκει σύμφωνο τον Πέτρο Φάσσο, αναλύοντας τους λόγους. «Το χωριό μας μπορεί να υποστηρίξει κάλλιστα τον θρησκευτικό τουρισμό, διαθέτοντας παράλληλα διατηρητέα που αξίζουν την προσοχή των επισκεπτών. Ανηφορίζοντας προς τους Δολούς, το ιστορικά διατηρητέο τμήμα του παλαιού καλντεριμιού των οικισμών Κιτριών-Δολών και το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία στα Καλλιανέικα, με το υπέροχο καμπαναριό και τις αγιογραφίες του 1758, αποτελούν από μόνα τους ένα υπαίθριο μουσείο. Στο δρόμο από τα Καλλιανέικα προς τους Δολούς, επάνω στο παλαιό καλντερίμι που συνέδεε τα δύο χωριά, προβάλλει το ιστορικό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, το οποίο ανακαινίστηκε πρόσφατα από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Φθάνοντας στους Κάτω Δολούς, εκτός από τον ιστορικό πύργο Κετσέα, το γεφύρι και την κρήνη, θα συναντήσει κανείς αρκετές αξιόλογες εκκλησίες, μεταξύ άλλων του Αγίου Βασιλείου, στην κεντρική πλατεία του χωριού, και της Αγίας Παρασκευής. Τέλος, στην περιοχή των Ανω Δολών σώζεται ο πύργος του Σαράβα, κλασικό δείγμα μανιάτικης αρχιτεκτονικής, οι ναοί Αγίας Τριάδας και Κοιμήσεως της Θεοτόκου με τοιχογραφίες του 18ου αιώνα, καθώς και ο μοναστηριακός ναός του Αγίου Νικήτα με ωραία αγιογράφηση του 1752, όπου λειτουργούσε επί Τουρκοκρατίας κρυφό σχολείο» εξήγησε. Και τόνισε πως μια εύκολη και ευχάριστη διαδρομή που αξίζει να ακολουθήσουν όσοι είναι λάτρεις της φύσης είναι από τους Δολούς μέχρι τις Κιτριές, από τον παλιό δρόμο που είχε κάνει η ΜΟΜΑ. «Ο εν λόγω χωματόδρομος είναι αναξιοποίητος, είναι ωστόσο περιτριγυρισμένος από άγρια βλάστηση, αποτελώντας μια καλή επιλογή για τους ορειβατικούς συλλόγους όπως έχει αποδειχτεί στο παρελθόν» σημείωσε.
ΥΔΡΟΔΟΤΗΣΗ - ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΝΕΑ ΔΕΞΑΜΕΝΗ
Πέρα από τις ομορφιές του μέρους, όπως σε όλα τα χωριά της Μεσσηνίας, έτσι και σε αυτό τα ζητήματα δεν παύουν να υφίστανται. Το σημαντικότερο διαχρονικό πρόβλημα των Δολών, αυτό της υδροδότησης, ναι μεν αποτελεί βραχνά για την περιοχή, ωστόσο σύμφωνα με τον Πέτρο Φάσσο η σωστή διαχείριση αποτελεί -δεδομένων των συνθηκών- την ιδανική λύση. «Το ιστορικό δίκτυο των Δολών έχει θέματα με το νερό. Υδρεύεται από το Ρίντομο. Οι ποσότητες είναι μη επαρκείς κατά καιρούς και ποικίλλουν ανάλογα με τη χρονιά και τα χιόνια που έχουν πέσει. Οταν δεν έχει ο Ταΰγετος χιόνια, ουσιαστικά δεν έχουμε το νερό που θέλουμε. Παράλληλα δεν γίνεται σωστή διαχείριση του νερού από αρκετούς κατοίκους. Για οικιακή χρήση, δεδομένου του πληθυσμού της περιοχής, είναι επαρκέστατες οι ποσότητες. Χρειάζεται όμως μια πιο σωστή διαχείριση από τους κατοίκους. Πρέπει να δίνουν προτεραιότητα στο πώς θα πιουν νερό και ύστερα πώς θα ποτίσουν την ντομάτα. Αν περάσει αυτή η νοοτροπία θα έχουμε επάρκεια» υπογράμμισε. Και πρόσθεσε πως αυτή τη στιγμή είναι σε εκκρεμότητα μελέτη από την Αναπτυξιακή για μια δεξαμενή που είχε προτείνει από την προηγούμενη δημοτική αρχή, μεταξύ Σταυροπηγίου και Δολών, σε μια τοποθεσία ιδιωτική ώστε να υδρεύσει τα κοντινά χωριά. «Το καθάρισμα των δεξαμενών γενικότερα έχει μείνει πίσω. Υπάρχει ένας μόνο υδραυλικός στο δήμο για όλη τη Δυτική Μάνη, με αποτέλεσμα οι βλάβες που προκύπτουν να επιλύονται με καθυστέρηση» σχολίασε.
ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΕΙΑ
Ενα ακόμα θέμα που προκύπτει στους Δολούς είναι αυτό της καθαριότητας και της παιδείας ορισμένων κατοίκων. «Δεν είναι λίγες οι φορές που δεν τοποθετούνται τα σκουπίδια μέσα στους κάδους, ενώ παράλληλα δεν γίνεται διαχωρισμός των κοινών σκουπιδιών από τα ανακυκλώσιμα υλικά, παρά το γεγονός πως διαθέτουμε όλων των ειδών τους κάδους. Αποτέλεσμα της πρώτης περίπτωσης είναι να δημιουργούνται μικροχωματερές» δήλωσε.
«ΛΙΦΤΙΝΓΚ» ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ
Από πλευράς παρεμβάσεων στο χωριό ο κ. Φάσσος είπε τα εξής: «Για την πλατεία των Κάτω Δολών θα γίνει ανάπλαση και θα ανανεωθεί ο χώρος, στο πλαίσιο υλοποίησης της ΟΧΕ Μάνης. Η επέμβαση αφορά τη δαπεδόστρωση του χώρου βόρεια και ανατολικά του ναού του Αγίου Βασιλείου, του παλιού τσιμεντοστρωμένου δρόμου, καθώς και του νότιου τμήματος όπου υπάρχει το ηρώο. Επιπλέον, στο επαρχιακό δίκτυο των Δολών υπάρχουν κάποια κομμάτια που χρειάζονται συντήρηση. Ιδίως ο δρόμος προς το Σταυροπήγιο χρειάζεται παρεμβάσεις, καθώς δεν είναι ο ιδανικότερος για τους οδηγούς».