Παρασκευή, 18 Μαρτίου 2022 09:40

Αγ. Ιωάννης: Σχέδια για απομόνωση του ιστορικού ναού της Καλαμάτας - Θυμίζει σκουπιδότοπο (Φωτογραφίες)

Αγ. Ιωάννης: Σχέδια για απομόνωση του ιστορικού ναού της Καλαμάτας - Θυμίζει σκουπιδότοπο (Φωτογραφίες)

Κάθε άλλο παρά ένα χώρο ιστορικής σημασίας θυμίζει τα τελευταία χρόνια ο σπηλαιώδης υστεροβυζαντινός ναός του Αγίου Ιωάννη, ένα από τα πιο ιστορικά εκκλησάκια όχι μόνο της Μεσσηνίας αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας, στη «σκιά» του Κάστρου Καλαμάτας.

Σε σχετικό αφιέρωμα του travel.eleftheriaonline.gr το 2017, η ταξιδιωτική εκδοχή της «Ε» είχε αναλύσει τα χαρακτηριστικά του άγνωστου για το ευρύ κοινό ναού, τονίζοντας απλά την ύπαρξη κάποιων σκουπιδιών και επιγραφών, σε έναν κατά τα άλλο αξιοπρεπή σε γενικές γραμμές χώρο τότε, ο οποίος είχε στο εσωτερικό του έξι εικονίσματα, ώστε οι επισκέπτες να προσκυνούν, καθώς στην Παλαιά Άνω Πόλη υπάρχει ειδική σήμανση για να βρεθεί κάποιος εύκολα εκεί.

Δυστυχώς όμως, ύστερα από πέντε χρόνια, ο εν λόγω σπηλαιώδης ναός έχει μετατραπεί σε σκουπιδότοπο, με ό,τι αντικείμενο υπήρχε τα παλιότερα χρόνια εντός του να έχει κάνει «φτερά», ενώ στο εσωτερικό όπως μαρτυρούν κάποια καμένα ξύλα, άγνωστοι πρόσφατα άναψαν και φωτιά. Οι μόνες που δεν έχουν αλλοιωθεί -ακόμα- από ανθρώπινη παρέμβαση είναι οι αγιογραφίες, οι οποίες όμως διακρίνονται ελάχιστα, καθώς ελέω έκθεσης στα καιρικά φαινόμενα λόγω της μονίμως ανοιχτής εισόδου ξεθωριάζουν όλο και περισσότερο.

Η όλη αυτή κατάσταση έρχεται να συναντήσει μια ακόμα θερινή σεζόν, με τους επισκέπτες της πόλης να είναι έτοιμοι να αντικρύσουν αυτές τις εικόνες, μιας και η συγκεκριμένη περιοχή είναι «μαρκαρισμένη» από τους περισσότερους όταν επισκέπτονται τη Μεσσηνιακή πρωτεύουσα, καθώς τα σοκάκια της είναι ιδανικά για βόλτα, έπειτα από μια επίσκεψη στο Ναό της Υπαπαντής.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ε», η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας αντιμετωπίζει τα τελευταία δέκα χρόνια πρόβλημα με το συγκεκριμένο μνημείο, αποτελώντας μια άτυπη εστία, καθώς κατά καιρούς έχει καταληφθεί από αστέγους και ναρκομανείς, ενώ άτομα νεαρής ηλικίας ανεβαίνουν συνεχώς πάνω από το ναό αφήνοντας το «αποτύπωμα» τους. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, λόγω της αδυναμίας να τοποθετηθεί κάποιος φύλακας στο σημείο το ενδεχόμενο του απόλυτου περιορισμού ως προς την πρόσβαση είναι ορατό το επόμενο διάστημα.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ

Λόγω του γεγονότος πως έχει προχωρήσει η απαλλοτρίωση ενός διπλανού οικοπέδου, σκοπός της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας είναι να μπει μια περίφραξη στο χώρο. Επιπλέον, μηχανικός έχει σχεδιάσει ένα είδος κάλυψης του κενού από το πάνω μέρος του ναού προς το εσωτερικό του, ώστε να μην μπορεί κάποιος να ρίξει μέσα οτιδήποτε, σκηνικό που μέχρι και σήμερα αντιμετωπίζεται με τακτικό καθαρισμό, χωρίς ωστόσο οι ενέργειες αυτές να αποτρέπουν ορισμένους να μετατρέπουν το ναό εκ νέου σε χωματερή.

Στην προκειμένη φάση έτσι, η απομόνωση του μνημείου ώστε να μην καταστραφεί ολοκληρωτικά και κατ’ επέκταση να μην κινδυνέψουν ανθρώπινες ζωές είναι ένα σχέδιο που όπως φαίνεται θα επικρατήσει. Σύμφωνα με το πλάνο της προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας Ευαγγελίας Μηλίτση, δεν πρέπει να κλειστεί αποκλειστικά ο ναός διότι τότε θα δημιουργηθούν υγρασίες λόγω έλλειψης αερισμού, αλλά να κλειστεί η πρόσβαση χαμηλότερα με μια ψηλή περίφραξη.

Η ΑΚΡΙΒΗΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ

Ο σπηλαιώδης υστεροβυζαντινός ναός του Αγίου Ιωάννη βρίσκεται Νοτιοδυτικά του κάστρου πολύ κοντά και ανατολικά του ιερού ναού της Αγίας Κυριακής και είναι κτίσμα του 17ου αιώνα. Η κόγχη της εκκλησίας και τα παραβήματα είναι λαξευμένα μέσα στο βράχο. Σύμφωνα με το κείμενο με το οποίο το Υπουργείο Πολιτισμού την ανακηρύσσει ιστορικό διατηρητέο μνημείο, η εκκλησία διασώζει τοιχογραφίες σε δύο στρώματα.

ZHTOYMENO Η ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ

Λόγω της ιστορικής σημασίας του ναού, μια ενημερωτική πινακίδα με πληροφορίες γι αυτόν, θα μπορούσε να τοποθετηθεί πλησίον του εδώ και δεκαετίες, ώστε ο χώρος να γίνει γνωστός σε όσους τον επισκέπτονται και να καταστήσει σαφές πως πρόκειται για ένα μνημείο που αξίζει το σεβασμό όλων και όχι την περιφρόνηση. Παράλληλα, λόγω αδυναμίας φύλαξης η τοποθέτηση κλειστού κυκλώματος παρακολούθησης θα μπορούσε να αποτελέσει μια λύση, ούτως ώστε να αποτραπεί ο πλήρης αφανισμός του και όσοι τον θεωρούν «στέκι» να μπουν σε δεύτερες σκέψεις. Εφόσον πάντως ισχύει το προαναφερόμενο πλάνο, ουσιαστικά η Καλαμάτα θα «θάψει» ένα ιστορικό της κομμάτι, διατηρώντας το μακριά από τα βλέμματα, για το τυπικό του θέματος πλέον.