Σταματημένος στην κίνηση; Κούραση και άγχος; Εκνευρισμός και στην καλύτερη των περιπτώσεων εκφράσεις τύπου: “Μακάρι να είχα φύγει μισή ώρα νωρίτερα, τώρα θα είχα φτάσει”. Στις μικρές επαρχιακές πόλεις οι καθυστερήσεις που υπερβαίνουν την μια ώρα λόγω μποτιλιαρίσματος μπορεί να μην είναι καθημερινό φαινόμενο, φανταστείτε όμως τι γίνεται αν κάποιος βρεθεί ως οδηγός ενός Ι.Χ. οχήματος στους τεράστιους αυτοκινητόδρομους της Καλιφόρνιας; Αυτούς με τις πολλές λωρίδες και τα πολύπλοκα συστήματα ελέγχου κυκλοφορίας. Είμαι σίγουρος πως ιδίοις όμμασι αμέσως θα διαπιστώσει την αναγκαιότητα για μια πιο αποτελεσματική διαχείριση των οδικών μεταφορών. Ατελείωτες ουρές, πολύωρες καθυστερήσεις, εκνευρισμός, έλλειψη του απαιτούμενου χώρου κίνησης και στάθμευσης, μειωμένη ασφάλεια, ηχορρύπανση, άγχος και κακή ψυχολογία είναι κάποια από τα αποτελέσματα αυτής της μαζικής ανάγκης για μετακίνηση των Αμερικανών. Παρόλο που τα τελευταία χρόνια η τάση για ανάπτυξη περισσότερων φιλικών μέσων προς το περιβάλλον και τον πολίτη σε διάφορα μέρη του κόσμου είναι γεγονός, το πρόβλημα στους δρόμους παραμένει έντονο και στις περισσότερες των περιπτώσεων δυστυχώς διογκώνεται. Η αδυναμία των αρχών παγκοσμίως να διαχειριστούν τον όλο και αυξανόμενο φόρτο αυτοκινήτων είναι κάτι περισσότερο από ορατή. Διαφαίνεται κάποια λύση στον ορίζοντα άραγε;
Θέλουμε: “Φως και όχι κίνηση στο τούνελ”
Θεωρία και πράξη λοιπόν πείθουν ακόμη και τον πιο “άπιστο Θωμά” ότι η ανάγκη για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού δεν είναι απλώς γνώμες μερικών ειδικών ή μη. Αντίθετα, η ανάγκη αυτή είναι επιτακτική καθώς έχει πολλαπλό κόστος, για το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία του τόπου. Σε αυτή την διαδικασία απαραίτητη κρίνεται φυσικά η συμβολή επιστημόνων και ειδικών σε ζητήματα μεταφορών.
Μάρτιος 2014. Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϊ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Μια ερευνητική ομάδα κάτω από την ομπρέλα ενός οργανισμού γνωστού με το όνομα PATH (Partners for Advanced Transportation TecHnologies), διάσημου για την 25ετή παρουσία του σε καινοτομίες στον τομέα των μεταφορών, δηλώνει ότι υπάρχει λύση. Φυσικά, αυτή δεν είναι και ούτε διαφαίνεται απλή. Ωστόσο με την ενεργή συμμετοχή του καθενός από εμάς, τους χρήστες της οδού και κύριους υπεύθυνους για το μποτιλιάρισμα, ένα τόσο σημαντικό ζήτημα όπως το κυκλοφοριακό υπάρχει η δυνατότητα να απλουστευθεί. Πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό θα έχει η χρήση τεχνολογικών μέσων για την καταγραφή και επεξεργασία αυτής της ψηφιακής πληροφορίας.
Το Connected Corridors (CC) ξεκίνησε πριν από 2 χρόνια από ανθρώπους του πανεπιστημίου (καθηγητές, ερευνητές και φοιτητές) και διάφορους άλλους φορείς (εταιρείες, δημόσιοι οργανισμοί κ.λπ.). Είναι μια συλλογική προσπάθεια για αποτελεσματικότερη διαχείριση της κυκλοφορίας στους αυτοκινητόδρομους και στις αστικές αρτηρίες του οδικού δικτύου. Ειδικοί διερευνούν, προτείνουν ιδέες, τις αξιολογούν και αναπτύσσουν λύσεις. Στόχος, η σύνδεση και επικοινωνία των χρηστών της οδού μεταξύ τους (vehicle2vehicle communication) όπως επίσης με τις υποδομές (vehicle2infrastructure communication). Χρηματοδοτείται από τον δημόσιο οργανισμό, υπεύθυνο για τις μεταφορές στην Πολιτεία της Καλιφόρνιας, Caltrans (California Department of Transportation) και όραμά της είναι μία πολιτεία χωρίς το μόνιμο πρόβλημα του μποτιλιαρίσματος που επηρεάζει τις ζωές όλων μας. Μία πολιτεία που λαμβάνοντας δεδομένα από τις υποδομές (μέσω εγκατεστημένων φωρατών, κάμερες, ραντάρ κ.λπ.) και τους χρήστες των οδών (πλοηγούς, GPS) θα επιτύχει να μειώσει την κυκλοφοριακή συμφόρηση, τα περιττά καυσαέρια, τα ατυχήματα, τις καθυστερήσεις, το θόρυβο, το άγχος.
Η δουλειά απαιτητική, οι ώρες εργασίας αρκετές αλλά εγώ προσωπικά, όπως άλλωστε και αρκετοί συνάδελφοι, χαίρομαι που είμαι επιβάτης σε αυτό το ταξίδι και υπομονετικά αναμένω την περίοδο του θέρους. Την στιγμή της συλλογής των καρπών αυτής της μεγάλης προσπάθειας που καταβάλλουμε όλοι εδώ έτσι ώστε να παραδοθεί ένας τεράστιος αριθμός εθνικών οδών και αστικών οδών, άρτια συνδεδεμένος με ένα ολοκληρωμένο αυτοματοποιημένο σύστημα διαχείρισης της κυκλοφορίας.
Τεχνολογία, δεδομένα, πληροφορίες: “Everything on the go”
«Χρησιμοποιούμε την αιχμή της τεχνολογίας» (μτφ. cutting-edge of technology). Αυτή είναι μία έκφραση που ακούγεται συχνά όχι μόνο στους διαδρόμους του PATH αλλά και έξω στους δρόμους του Μπέρκλεϊ μιας και βραβευμένοι επιστήμονες από όλο τον κόσμο συρρέουν για να βάλουν και αυτοί ένα λιθαράκι σε τέτοιου τύπου προσπάθειες σε ένα από τα πιο γνωστά πανεπιστήμια του κόσμου. Είναι αποδεκτό ότι η αυτοματοποίηση είναι πλέον μέρος της ζωής μας. Αυτοματοποιημένα συστήματα λαμβάνουν, επεξεργάζονται και παρέχουν την κατάλληλη πληροφορία στις υποδομές και τον οδηγό Ι.Χ. Αυτό απαιτεί προηγουμένως την αναγκαία αξιολόγηση πολλαπλών πιθανών σεναρίων. Τι θα περιλαμβάνει όμως αυτό το αυτοματοποιημένο σύστημα;
1. Θα καταγράφει τις παρούσες συνθήκες κυκλοφορίας με την λήψη και επεξεργασία δεδομένων από τις υποδομές (στατικά) και από τα φορητά GPS/πλοηγούς των ενεργών χρηστών της οδού (δυναμικά). Θα τις αποτυπώνει σε έναν χάρτη μιας εφαρμογής έξυπνων κινητών τηλεφώνων. Ετσι θα είναι ικανό να υπολογίζει και να ενημερώνει τον κάθε χρήστη πριν το ξεκίνημα της διαδρομής του για τις εναλλακτικές επιλογές χρήσης μεταφορικού μέσου, τον χρόνο διαδρομής και την βέλτιστη πορεία μέσα από την επεξεργασία άμεσων δεδομένων (live data feed).
2. Θα πραγματοποιεί πρόβλεψη των κυκλοφοριακών συνθηκών στο άμεσο μέλλον με το φιλτράρισμα και την κατάλληλη επεξεργασία ιστορικών δεδομένων κυκλοφορίας των προηγούμενων 2 ή περισσότερων ετών (traffic patterns).
3. Θα ενημερώνει τον χρήστη έγκαιρα και δυναμικά για την αλλαγή της πορείας του μέσω εγκατεστημένων συστημάτων διαχείρισης κυκλοφορίας στις υποδομές (π.χ. ενημερωτικές πινακίδες), επίσης μέσω εφαρμογών πλοήγησης μέσω των κινητών τηλεφώνων. Συγχρόνως θα δημιουργεί κίνητρα για μετακίνηση τις ώρες εκτός αιχμής με σκοπό την βέλτιστη λύση για το σύνολο (gamification - earn rewards by traveling off peak hour times).
4. Θα επιτρέπει την επικοινωνία των οχημάτων μεταξύ τους (π.χ. για την αποφυγή ατυχημάτων).
5. Θα επιτρέπει την επικοινωνία του κάθε οχήματος με τις υποδομές που θα είναι πλέον εφικτή. Επειτα από επεξεργασία αυτών των δεδομένων θα πραγματοποιεί αυτόματα τις κατάλληλες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στις υποδομές (νέοι χρόνοι πρασίνου στους φωτεινούς σηματοδότες, ανανέωση ενημερωτικών πινακίδων για καλύτερη καθοδήγηση, δυναμική αύξηση-μείωση λωρίδων κυκλοφορίας, αυξομείωση του κομίστρου διοδίων για οδήγηση σε λωρίδες κυκλοφορίας χωρίς συμφόρηση). Με αυτόν τον τρόπο θα πραγματοποιείται αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση του επιπλέον κυκλοφοριακού φόρτου τις ώρες αιχμής (V2V communication,V2I communication, Car to Cloud).
Ομαδική εργασία, υπομονή και επιμονή: “Εφτασες στην ώρα σου!”
Ολοι ελπίζουμε σε μια ποιοτικότερη, έγκαιρη και ασφαλή μετακίνηση με την βοήθεια των τεχνολογικών μέσων. Προσωπικά είμαι αισιόδοξος ότι αυτή η προσπάθεια θα είναι και η απαρχή για ένα μέλλον με μειωμένη κυκλοφοριακή συμφόρηση, περισσότερη ακρίβεια στα ραντεβού και ευκολότερες μετακινήσεις, με στόχο να βελτιώσουν το επίπεδο της ζωής μας. Μέχρι τότε υπομονή και σκληρή δουλειά για να δούμε ακόμη ένα όραμα να γίνεται πραγματικότητα.
Δημήτριος Τριαντάφυλλος
Συγκοινωνιολόγος μηχανικός, researcher/specialist
Partners for Advanced Transportation Technology
University of California at Berkeley, USA
http://connected-corridors.berkeley.edu/
