Πρόκειται για τον μικροπολλαπλασιασμό κι ένα τέτοιο εργαστήριο λειτουργεί στο ΤΕΙ Πελοποννήσου, στην Καλαμάτα, όπου καθημερινά μεγαλώνουν χιλιάδες φυτά.
Είναι ένα πλήρως εξοπλισμένο εργαστήριο του Τμήματος Τεχνολόγων Γεωπόνων, στο οποίο απασχολούνται οι επίκουροι καθηγητές Αλέξιος Αλεξόπουλος και Επαμεινώνδας Κάρτσωνας (φωτο), καθώς και ο Σταύρος Καρράς, που ανήκει στο ειδικό τεχνικό προσωπικό.
Στο εργαστήριο αυτό, πολλοί φοιτητές κάθε έτος εκπονούν την πτυχιακή τους μελέτη και φυσικά διδάσκονται τη μέθοδο, που υπόσχεται πολλά για το μέλλον, καθώς αρχίζει να βρίσκει πρακτική και σε πλήθος άλλων καλλιεργειών, όπου η εξασφάλιση πιστοποιημένου και επαρκούς πολλαπλασιαστικού υλικού αποτελεί σοβαρό ζήτημα.
Σύμφωνα με τον κ. Κάρτσωνα, σημαντικό έργο του εργαστηρίου είναι «η μελέτη της δυνατότητας πολλαπλασιασμού με ιστοκαλλιέργεια σπάνιων ενδημικών φυτών και αρωματικών φυτών ενδημικών της Ελλάδος», με σκοπό τη διάσωσή τους και την παραγωγή μεγάλου αριθμού φυτών από αυτά. Τέτοια φυτικά είδη είναι το ενδημικό του Ταϋγέτου Stachys Candida, το ενδημικό του Ταϋγέτου και του Πάρνωνα και υπό εξαφάνιση Ηypericum Taygeteum καθώς και το σπάνιο και ενδιαφέρον αρωματικό είδος, ενδημικό του Ταϋγέτου, του Πάρνωνα και της Δίρφης Origanum Scabrum. Τα είδη αυτά έχουν πολλαπλασιαστεί επιτυχώς με τη μέθοδο του μικροπολλαπλασιασμού, έχουν παραχθεί και αναπτύσσονται φυτά πανομοιότυπα με τα μητρικά, γεγονός που αποτελεί ελπιδοφόρο μήνυμα για τη διάσωσή τους, όπως υπογραμμίζει ο κ. Κάρτσωνας.
Οσον αφορά στη διαδικασία, εξηγεί τα εξής: «Πρόκειται για έναν τρόπο αγενούς πολλαπλασιασμού, πράγμα που σημαίνει πως τα φυτά που θα προκύψουν είναι ακριβώς όμοια με τα μητρικά, από τα οποία λαμβάνονται μικρά κομματάκια, που μεγαλώνουν μέσα σε θρεπτικό υπόστρωμα, σε ασηπτικές συνθήκες, για να μην υπάρχει κίνδυνος επαφής με μικρόβια. Ειδικά μάλιστα στα είδη υπό εξαφάνιση, λόγω του ελάχιστα διαθέσιμου φυτικού υλικού, η όλη αυτή διαδικασία εξασφαλίζει εξαιρετικά αποτελέσματα χωρίς να χρησιμοποιείται άσκοπα φυτικό υλικό».
Αυτό γίνεται και με τη ρίγανη του Ταϋγέτου, τη λαγορίγανη και άλλα είδη, με τη σιγουριά πως τα φυτά που προκύπτουν είναι απολύτως όμοια.
Πρέπει δε να αναφερθεί πως από το Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων έχει υποβληθεί πρόταση στο πρόγραμμα LIFE+ με θέμα τη διάσωση ενδημικών και απειλούμενων ειδών του Ταϋγέτου, ο πολλαπλασιασμός των οποίων θα γίνει με μικροπολλαπλασιασμό.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον κ. Κάρτσωνα: «Με τον όρο μικροπολλαπλασιασμός περιγράφουμε την τεχνική της αναπαραγωγής ολόκληρων φυτών, από μικρά φυτικά μέρη τα οποία ονομάζονται έκφυτα. Τα έκφυτα μπορεί να είναι διάφορα μικρά φυτικά μέρη όπως: φυτικά όργανα, φυτικά κύτταρα, ιστοί, σπόροι που για διάφορους λόγους αδυνατούν να βλαστήσουν στη φύση ή άλλα φυτικά μέρη. Τα έκφυτα για να μπορέσουν να επιβιώσουν στα πρώτα στάδια της ζωής τους πρέπει να καλλιεργηθούν σε ειδικές συνθήκες, σε θαλάμους που εξασφαλίζουν σταθερή θερμοκρασία και σταθερή διάρκεια ημέρας και νύχτας. Επίσης πρέπει να τοποθετηθούν σε πλήρες θρεπτικό διάλυμα το οποίο θα τους εξασφαλίζει τόσο ανόργανα όσο και οργανικά θρεπτικά στοιχεία. Η τοποθέτησή τους στο θρεπτικό αυτό διάλυμα πρέπει να γίνει υπό ασηπτικές συνθήκες και με μεγάλη προσοχή».
Αλλά όπως κάθε μέθοδος, έτσι και αυτή του πολλαπλασιασμού των φυτών έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
Στα πλεονεκτήματα συγκαταλέγονται: Η παραγωγή πολύ μεγάλου αριθμού πανομοιότυπων φυτών που είναι απαλλαγμένα από ιώσεις και βακτήρια, ενώ δίνονται οι δυνατότητες για διατήρηση γενετικού υλικού σε περιορισμένο χώρο και πολλαπλασιασμού και διάσωσης απειλούμενων φυτών που επιζούν σε πολύ μικρό αριθμό.
Σχετικά με τα μειονεκτήματα, το αξιοσημείωτο είναι πως απαιτείται εξειδικευμένο προσωπικό και ακριβός εξοπλισμός.
Το γεγονός πάντως πως στο ΤΕΙ Πελοποννήσου λειτουργεί και το εργαστήριο μικροπολλαπλασιασμού, μεταξύ αρκετών άλλων, με πραγματικά μοναδικό και πανάκριβο εξοπλισμό, ανοίγει νέους ορίζοντες για τις καλλιέργειες αυτού του τόπου, σε μια περίοδο που το ίδρυμα ανοίγεται σταδιακά προς την κοινωνία, με διάθεση και οραματισμό να δοθούν λύσεις σε πλήθος προβλημάτων και φυσικά να διδαχθούν πρώτα απ΄ όλα στους μελλοντικούς γεωπόνους όλα εκείνα που θα φέρουν την καινοτομία στη διαδικασία παραγωγής.
https://eleftheriaonline.gr/local/koinonia/perivallon-paideia-syllogoi/item/88539-pollaplasiasmos-spanion-fytongia-tin-diasosi-tous-sto-tei-peloponnisou#sigProId8d33bd29e3