Η θέση της Επιτροπής
Η Επιτροπή Γιούνκερ στιγματίστηκε από το Brexit. Μπορεί αυτό να είναι άδικο γιατί ο βαθμός επιρροής της στην απόφαση των Βρετανών να αποχωρήσουν από την Ευρωπαϊκή Ενωση ήταν μικρός, έτσι όμως είναι η πολιτική διεθνώς.
Η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. ισοδυναμεί με ένα είδος ακρωτηριασμού. Στην Ε.Ε. των 28 αναλογεί το 17,5% του παγκόσμιου ΑΕΠ με τάση συρρίκνωσης, ενώ στην Ε.Ε. των 27 θα αναλογεί μόλις το 15% του παγκόσμιου ΑΕΠ, με αποτέλεσμα να γίνεται πιο δύσκολος ο ανταγωνισμός με τις ΗΠΑ και την Κίνα, τις δυνάμεις που επικρατούν σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η Επιτροπή Γιούνκερ προσπαθεί προς το τέλος της πενταετίας της να περάσει το μήνυμα ότι παρά το Brexit η Ε.Ε. δεν έχει μπει σε φάση εσωστρέφειας και συρρίκνωσης, αλλά συνεχίζει να ακολουθεί μια εξωστρεφή στρατηγική. Γι’ αυτό έθεσε τον εξαιρετικά φιλόδοξο στόχο της διεύρυνσης προς τα Δυτικά Βαλκάνια με ορίζοντα το 2025. Ο ίδιος ο κ. Γιούνκερ διευκρίνισε μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι το 2025 δεν είναι δεσμευτικό και πως θα χρειαστεί πιθανότατα περισσότερος χρόνος για τη διεύρυνση.
Δεν δείχνουν όλοι οι εκπρόσωποι των θεσμών και οι πολιτικοί ηγέτες τον ίδιο ενθουσιασμό, γιατί θεωρούν ότι οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων είναι εξαιρετικά προβληματικές και πως αν υπάρξει διεύρυνση προτού ενισχυθεί η συνοχή της Ε.Ε. και προωθηθούν νέες πολιτικές θα αυξηθεί ο κίνδυνος βαλκανοποίησης της Ε.Ε. Αντί να έχουμε την ευρωπαϊκή αναβάθμιση των Δυτικών Βαλκανίων θα έχουμε βαλκανοποίηση και παραπέρα υποβάθμιση της Ε.Ε. μετά το Brexit.
Η βιασύνη της Αθήνας
Ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας πήρε αιφνιδιαστικά την πρωτοβουλία για τη γρήγορη επίλυση του λεγόμενου Μακεδονικού, θεωρώντας ότι θα έφερνε σε δυσχερή θέση τη Νέα Δημοκρατία που έχει ένα δύσκολο παρελθόν στο συγκεκριμένο θέμα αν κρίνουμε απ’ όσα συνέβησαν το 1992-93. Ταυτόχρονα ο κ. Τσίπρας θέλησε να κερδίσει πόντους στη διαρκή διαπραγμάτευση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, με το σκεπτικό ότι συμβάλλοντας στην επίλυση του Μακεδονικού σε βάρος βασικών θέσεων της Ελλάδας θα εξασφάλιζε μεγαλύτερη κατανόηση στη ρύθμιση των οικονομικών εκκρεμοτήτων από την Επιτροπή Γιούνκερ, που θέλει να επιδείξει έργο στο τέλος μιας επεισοδιακής λόγω Brexit πενταετίας και από τις κυβερνήσεις της Γερμανίας και της Αυστρίας που δείχνουν ένα σταθερό ενδιαφέρον για το ευρωπαϊκό άνοιγμα στα Βαλκάνια.
Το πρόβλημα είναι ότι ο κ. Τσίπρας δεν έκανε τους σωστούς χειρισμούς στο εσωτερικό για να εξασφαλίσει τη συναίνεση της Ν.Δ. και την υποστήριξη της ελληνικής κοινής γνώμης. Προσπάθησε να αιφνιδιάσει με αποτέλεσμα να έρθουν στην επιφάνεια σημαντικές διαφορές μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων και να συγκρουσθεί η κυβέρνηση με τη μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού, την οποία τα κυβερνητικά στελέχη προσπάθησαν μάταια να παρουσιάσουν σαν ένα άθροισμα εθνικιστών, ακροδεξιών και θρησκόληπτων.
Το αποτέλεσμα είναι ότι η κυβέρνηση έχει αρχίσει να παραδέχεται ότι η πολιτική της πιθανότατα δεν οδηγεί πουθενά, ενώ ο αρμόδιος για τη διεύρυνση Αυστριακός επίτροπος κ. Χαν της υπενθυμίζει με τις δημόσιες δηλώσεις του τις παρασκηνιακές συνεννοήσεις που έχουν γίνει.