Το “Θάρρος” επικρίνοντας την κυβέρνηση αναφέρει ότι τα μέτρα προκάλεσαν σάλο, πως ετοιμάζονται συλλαλητήρια και το πρώτο βήμα είναι η αντίδραση δεκάδων προέδρων Κοινοτήτων των επαρχιών Καλαμάτας και Μεσσήνης, που στέλνουν κοινό τηλεγράφημα διαμαρτυρίας στους αρμοδίους προειδοποιώντας με ένοπλα συλλαλητήρια:

«Μετά πολυήμερον κυοφορίαν είδον επί τέλους το φως χθες αι μετά τόσης αγωνίας αναμενόμεναι παρά του σταφιδικού κόσμου αποφάσεις του ΑΣΟ και της κυβερνήσεως σχετικώς με τα ληπτέα μέτρα διά την σταφίδα. Το ληφθέν χθες τηλεγράφημα του ΑΣΟ έχει ως εξής επί λέξει:

“Ληφθέντα μέτρα επί νέας εσοδείας έχουν ως εξής: Παρακράτημα εις είδος 50%, χρηματική εισφορά επί εξαγομένου σταφιδοκάρπου δραχμαί 750 κατά χιλιόλιτρον. Τιμή εξαγοράς πλεονασμάτων σταφιδοκάρπου από πρώτης Οκτωβρίου 1934 πάντοτε εντός ορίου αγγλικής συμβάσεως δραχμαί 3.300 κατά χιλιόλιτρον περιφερειών Αιγιαλείας και Κορινθίας, δρχ. 3.200 περιφερείας Πατρών, δρχ. 3.100 περιφερειών Αμαλιάδας, Τριφυλίας και Νήσων, δρχ. 3.000 περιφερειών Ηλείας, Πυλίας και Κρεσταίνων, δρχ. 2.900 λοιπών περιφερειών. Πλεονάσαντα δελτία εξαγορασθήσονται εις την κατά νόμον προθεσμίαν των προς δρχ. 2.900 το χιλιόλιτρον. Οκτάδραχμον δικαίωμα νόμου ΓΠ ως και εικοσιπεντάδραχμος εισφορά εσωτερικής διαφημίσεως κατηργήθησαν συμφώνως άρθρω 38 νόμου 6028 περί ΑΣΟ. Ειδικώς διά περιφέρειαν Αιγιαλείας καθωρίσθη όπως ποσοστόν 10% εκ του ως άνω ορισθέντος παρακρατήματος κατατίθεται εις δελτία εκδόσεως υποκαταστήματος Αιγίου ήτοι 5% διά παραγωγούς και 5% διά εμπόρους. Διά την ευχέρειαν της εξαγωγής και ίνα μη επέλθη αδικαιολόγητος πίεσις της αγοράς αναγνωρίζεται εις τους εξαγωγείς το δικαίωμα όπως από το διά το από πρώτης μέχρι δεκάτης Οκτωβρίου 1934 χρονικόν διάστημα δύνανται αντί δελτίων να καταθέτουν ούτοι εγγυητικήν επιστολήν αναγνωρισμένων τραπεζών ότι αναλαμβάνουν οι σταφιδοεξαγωγείς την υποχρέωσιν της προσκομίσεως των ανάλογων δελτίων μέχρι δεκάτης Οκτωβρίου 1934.

Προκειμένου διά δελτία τοπικού παρακρατήματος Αιγίου το ανωτέρω μέτρον της τραπεζικής εγγυήσεως θα ισχύση καθ’ όλην την διάρκειαν της χρήσεως η δε προθεσμία της καταθέσεως των ανάλογων δελτίων ορίζεται δεκαπενθήμερος από της καταθέσεως της διασαφήσεως. Συμφώνως άρθρο τριάντα πέντε νόμου 6028 συμβούλιον ορίζει εισφοράν δι’ αναγκαστικήν ασφάλισιν κατά κινδύνου πάγου και χαλάζης εις δρχ. 25 κατά χιλιόλιτρον διά περιφέρειαν Αιγιαλείας και Κορινθίας τόσον επί εξαγομένου όσον και αποταμιευομένου σταφιδοκάρπου, διά λοιπάς δε περιφερείας εις 25 δραχμάς κατά χιλιόλιτρον εξαγομένου σταφιδοκάρπου και δρχ. 50 κατά χιλιόλιτρον αποταμιευομένου τοιούτου. Εις εκτέλεσιν άρθρου 12 εδαφίου 2 νόμου 6028 συμβούλιον ορίζει όπως εν ή περιπτώσει τιμαί επαρχιακών σταφίδων υπερβούν κατά είκοσι πέντε τοις εκατόν τα ανωτέρω καθοριζόμενα όρια εξαγοράς δύναται ΑΣΟ προβαίνη εις την διά πλειοδοσιών διάθεσιν ωρισμένων εκάστοτε ποσών εκ των αποθηκών του. Παρατείνεται ως συνήθως η ισχύς δελτίων ληγούσης χρήσεως καθ’ όλον νέον σταφιδικόν έτος. Κλάσματα χλωράς κάτω των εκατόν λιτρών ως και διά ποσά εις είδος καταβλητέου φόρου μη δυνάμενα καλυφθώσι εις ακέραιον θα υπολογίζονται εις χρήματα βάσει της ορισθείσης τιμής πλεονασμάτων δελτίων ήτοι δρχ. 2.900 κατά χιλιόλιτρον.

Διοίκησις ΑΣΟ συνεννοηθή μετά τραπεζών διά την εις κατ’ έτος παροχήν ικανοποιητικών δανείων επ’ ενεχύρω καρπού εις δελτίων. Οίκοθεν νοείται ότι ανωτέρω αναφερθέντα όρια εξαγοράς αποτελούν απλώς κατωτάτην τιμήν ασφαλείας παραγωγών και ουχί εμπορικήν τοιαύτην χρηματοδοσίαν. Ανωτέρω μέτρων αναλαμβάνςι Εθνική Τράπεζα".

Ευθύς ως εγνώσθη εις τας μεγάλας μάζας των παραγωγών σταφίδος η ανωτέρω απόφασις του ΑΣΟ και της κυβερνήσεως εδημιουργήθη αληθής σάλος, η δε αγανάκτησις του κόσμου έφθασεν εις το μη περαιτέρω. Ιδιαιτέρως οι παραγωγοί κατεφέροντο εναντίον του Προέδρου της Κυβερνήσεως κ. Τσαδλάρη, ο οποίος όχι μόνον δεν κατόρθωσε να ικανοποιήση τας επ’ αυτού στηριχθείσας προσδοκίας του σταφιδικού πληθυσμού, αλλά και αυτήν την αρχικήν απόφασιν του ΑΔΟ κατέστησε χειροτέραν διά της υποβιβάσεως του ορίου της εξαγοράς κατά 100 δραχμάς έτι το χιλιόλιτρον. Επίσης οι παραγωγοί κατεφέροντο δριμύτατα εναντίον των βουλευτών και των γερουσιαστών του Νομού Μεσσηνίας, διότι ούτοι απεμπόλησαν κατά τρόπον αχαρακτήριστον τα δίκαια των Μεσσηνίων σταφιδοπαραγωγών, ουδεμίαν μέριμναν επέδειξαν υπερ αυτών, αλλά τουναντίον έσπευσαν ν’ αναγνωρίσουν υας αποφάσεις του ΑΣΟ και της κυβερνήσεως ως ικανοποιητικάς διά την Μεσσηνίαν. Η τοιαύτη διαγωγή των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων εχαρακτηρίζετο απροκαλύπτως ως προδοτική και ως μέλλουσα να δημιουργήση κατάστασιν εντελώς νέας εν Μεσσηνίαν από απόψεως πολιτικών κατευθύνσεων.

Χαρακτηριστικόν της εξεγέρσεως και της συνεχούσης τους παραγωγούς αγανακτήσεως είναι και το κατωτέρω τηλεγράφημα, το οποίον απεστάλη χθες υπό των ενταύθα ευρισκομένων διά την εκλογήν μελών του υδραυλικού ταμείου Παμίσου προέδρων Κοινοτήτων των δύο επαρχιών, ήτοι Καλαμών και Μεσσήνης. Το τηλεγράφημα τούτο έχει ως εξής: "Πρόεδροι Κοινοτήτων Επαρχιών Μεσσήνης Καλαμών συνελθόντες σήμερον ενταύθα κατόπιν ληφθεισών αδίκων αποφάσεων κανονισμού αγοράς πλεονασμάτων σταφίδος αξιούμεν άμεσον αναθεώρησιν αποφάσεων και καθορισμόν αγοράς κατ’ ελάχιστον όριον αντί δραχμών 3249. Εις περίπτωσιν μη πραγματοποιηθησομένης της αξιώσεώς μας εντός τετραημέρου αξιούμεν άμεσον παραίτησιν κοινοβουλευτικών αντιπροσώπων μας άλλως αίρομεν εμπιστοσύνην μας δηλούντες ότι διεκδικούντες άρτον μας θέλομεν κατέλθη επικεφαλής των Κοινοτήτων μας εις ένοπλα συλλαλητήρια προς διεκδίκησιν των δικαιωμάτων μας υποβάλλοντες συγχρόνως παραιτήσεις μας μαθ’ απάντων κοινοτικών συμβουλίων.

Πρόεδροι Κοινοτήτων Επαρχιών Μεσσήνης Καλαμών: Ανδρούσης Παντελόπουλος, Βαλύρας Γεωργακόπουλος, Αλωνίων Μιχαλόπουλος, Αγριλιάς Πολυχρονόπουλος, Μελιγαλά Θεοφιλόπουλος, Σκάλας Μπάρδης, Σολακίου Χρυσικός, Εύας Σταυριανόπουλος, Μαντζαρίου Καραγιάννης, Κατσαρού Κασκαμπάς, Αντικαλάμου Κασκούτης, Ανθούσης Φωτόπουλος, Μεσσήνης Πολυδούρης, Καλαμαρά Μπουρίκας, Καλογεροράχεως Σαχλάς, Σπηταλίων Νικολακόπουλος, Μικρομάνης Σπηλιώτης, Πλατύ Φρούντζας, Στενυκλάρου Αποστολόπουλος, Μαγούλας Γεωργακόπουλος, Μαυρομματίου Παμίσου Κούβελας, Πιπερίτσης Αλευράς, Ασπροχώματος Χαλούλος, Πηδήματος Μπελόγιαννης, Θουρίας Μανδηλάρης, Αιθαίας Φλέσσας, Αριοχωρίου Πλεμματιάς, Αγίου Φλώρου Μακρής, Ανεμομύλου Πετρόπουλος, Βρωμοβρύσεως Αθανασόπουλος, Αγρίλου Κανελλόπουλος, Κεντρικού Παρασκευόπουλος, Ζευγολατιού Πίκουλας, Καλιρρόης Δριβαλιάρης, Αμμου Νινιός.

Επονται 24 υπογραφαί προέδρων Κοινοτήτων των άνω Επαρχιών.

Συνιστούμεν επιτροπήν αγώνος εκ των κάτωθι προέδρων: Μανδηλάρη Θουρίας, Μιχαλοπούλου Αλωνίων, Γεωργακοπούλου Βαλύρας, Παντελοπούλου Ανδρούσης, Θεοφιλοπούλου Μελιγαλά.

Εντελλομένων την παρακολούθησιν της υποθέσεως και την έγκαιρον πρόσκλησίν μας προς λήψιν αποφάσεως επί πάσης απαντήσεως”.

Κατόπιν του ανωτέρου τηλεγραφήματος τόσων προέδρων Κοινοτήτων, εκπροσωπούντων μέγιστον τμήμα του Μεσσηνιακού σταφιδικού κόσμου, σχεδόν το σύνολον, η θέσις των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων του Νομού καθίσταται εξαιρετικά δυσχερής, είναι δε υποχρεωμένοι ούτοι είτε να συνταχθούν με τας απόψεις των σταφιδοπαραγωγών και εναντίον της κυβερνήσεως, είτε να παραιτηθούν των αξιωμάτων των ως παύσαντεςς πλέον να εκπροσωπούν τον Μεσσηνιακόν λαόν.

Γενικώς τονίζεται παρά των δυναμένων να γνωρίζουν ότι κατόπιν των νέων εξωντωτικών διά την παραγωγήν αποφάσεων της κυβερνήσεως κατά την αυριανήν σύσκεψιν της Μεσσήνης θα ριφθή η ιδέα της συγκροτήσεως συλλαλητηρίου παμμεσσηνιακού εις την πόλιν μας, εις το οποίον θα μετάσχουν αι επαρχίαι Καλαμών και Μεσσηνίας ολόκληρος. Συλλαλητήρια επίσης πρόκειται να διοργανωθούν εις Φιλιατρά, Ανατολικήν Πυλίαν, Πύλον και Γαργαλιάνους. Γενικώς πιστεύεται ότι η κατάστασος θα προσλάβη αφάνταστον οξύτητα, μη αποκλείουσαν την δημιουργίαν καταστάσεως αληθούς λαϊκής επαναστάσεως» (1056).

Η φιλοκυβερνητική “Σημαία” προσπαθεί να υποβαθμίσει τα αιτήματα των παραγωγών αλλά ομολογεί την αναστάτωση που έχει προκληθεί και την προετοιμασία για συλλαλητήρια:

«Αι αποφάσεις του ΑΣΟ γνωσθείσαι μεταξύ των σταφιδοπαραγωγών, ενεποίησαν, ως ήτο επόμενον, δυσάρεστον εντύπωσιν. Οι σταφιδοπαραγωγοί, θα εδέχοντο την τιμήν των 3.000 δραχμών κατά χιλιόλιτρον, την οποίαν είχον προτείνει και οι αντιπρόσωποί των παρά τω διοικητικών συμβουλίω του ΑΣΟ. Αλλά την τιμήν των 2.900 δραχμών όμως, επ’ ουδενί λόγω είναι διετεθειμένοι να αποδεχθούν, τοσούτον μάλλον καθ’ όσον επί του σημείου αυτού ευρέθησαν απολύτως σύμφωνοι και οι κοινοβωουλευτικοί των εκπρόσωποι, οίτινες ως γνωστόν ηπείλησαν προ ημερών παραίτησιν, ταχθέντες με τας απόψεις των σταφιδοπαραγωγών.

Ως είναι ευνόητον το σταφιδικόν ζήτημα εισέρχεται και πάλιν εις οξείαν φάσιν, δεν αποκλείεται δε το ενδεχόμενον να ευρεθώμεν προ δυσαρέστων εκπλήξεων, λόγω της εμμονής των σταφιδοπαραγωγών εις τας γνωστάς απόψεις των και των ενεργειών αι οποία καταβάλλονται διά την εξέγερσιν του σταφιδικού κόσμου. Ηδη, ανταλάσσονται σκέψεις μεταξύ των σταφιδοπαραγωγών διά την συγκρότησιν συλλαλητηρίων διαμαρτυρίας καθ’ άπασαν την Μεσσηνίαν. Εις τα συλλαλητήρια αυτά τα οποία θα συγκροτηθούν κατά τας πληροφορίας μας εντός της αύριον ή μεθαύριον, θα προσέλθουν συν γυναιξί και τέκνοις οι σταφιδοπαραγωγοί με μαύρας σημαίας και λάβαρα επί των οποίων θα αναγράφονται αι φράσεις: Ή 3.200 ή θάνατος. Να παραιτηθούν οι βουλευταί μας. Κάτω οι υποτιμηταί των Πατρών και του Αιγίου. Τοιαύτα συλλαλητήρια θα συγκροτηθούν το πρώτον εις Μεσσήνην, Μελιγαλά, Θουρίαν, Μικρομάνην, Ζευγολατιό, Βαλύραν, Οιχαλία, Γαργαλιάνους, Κυπαρισσίαν, Φιλιατρά, Κεντρικόν, Διαβολίτσιον, Πύλον και Μεθώνην» (1057).

(1056) “Θάρρος” 30/8/1934

(1057) “Σημαία” 30/8/1934